| STAROŻYTNOŚĆ |
|---|
| Filozof |
| Filozofowie przyrody (Demokryt z Abdery, Tales, Heraklit) |
Sofiści (Protagoras, Trazymach, Killikses) |
| Sokrates |
| Platon (autor Państwa i Prawa) |
| Arystoteles |
| Stoicyzm (Zenon z Kition – Grecja – wczesna stoa, Marek Aureliusz, Seneka – Rzym – późna stoa) |
| Epikur |
| Cyceron |
| WCZESNE CHRZEŚCIJAŃSTWO |
| Św. Paweł |
| Apologeci (Tertulian i Orygenes) |
Św. Augustyn (biskup Hippony) |
| Średniowiecze |
| Jan z Salisbury |
| Św. Tomasz |
| Gnoza (syryjsko-egipska i manichejska) |
| RENESANS |
| Thomas More / Morus |
| Niccolo Machiavelli |
| Michel de Montaigne |
| Jean Bodin |
| Reformacja |
| Marcin Luter |
| Jan Kalwin |
WIEK XVII – Racjonalizm Rozum powinien stać się najwyższym trybunałem, skupienie się na systemach myślenia, przekonanie o istnieniu prawd a priori ugruntowanych w rozumie i racjonalistyczna koncepcja prawa natury – aprioryczny porządek normatywny zakorzeniony w rozumie |
| Kartezjusz [Rene Descartes] |
| Grocjusz (Hugo de Groot) |
| Thomas Hobbes |
| Baruch Spinoza |
| John Milton |
| John Locke |
OŚWIECENIE Oświeceniem nazywamy wyjście człowieka z niepełnoletności, którą popadł z własnej winy. Niepełnoletność to niezdolność człowieka do posługiwania się własnym rozumem bez obcego kierownictwa. Zawinioną jest ta niepełnoletność wtedy, kiedy przyczyną jej jest nie brak rozumu, lecz decyzji i odwagi posługiwania się nim bez obcego kierownictwa. Sapere Aude! Miej odwagę posługiwać się własnym rozumem – tak o to brzmi hasło Oświecenia. -> Immanuel Kant |
| Antoine Condorcet |
| Jan Jakub Rousseau |
| George Berkley |
| David Hume |
| Immanuel Kant |
| Monteskiusz |
| James Madison |
| Wiek XIX |
| Joseph de Maistre |
| Edmund Burke |
| Johann Gottfried Herder |
Romantyzm (Samuel Coleridge, Friedrich Schlegel) |
| Benjamin Constant |
| Alexis de Tocqueville |
| Georg Wilhelm Friedrich Hegel |
Socjaliści (Claude Henri de Saint-Simon) |
Anarchiści (Michaił Bakunin, Pierre Joseph Proudhon) |
KONCEPCJA ŁADU ORGANICZNEGO – WARIANT LIBERALNY Przeniesienie pojęcia organizmu w sferę rozważań o społeczeństwie – obrazowość oraz podbudowa argumentu o „naturalnej konieczności” pewnych rozwiązań czy stanu rzeczy |
| Karol Marks (1818 – 1883); Fryderyk Engels (1820-1895) |
| Jeremy Bentham (1748-1832) |
| Auguste Comte |
| John Stuart Mill (1806 – 1873): „Esej o wolności” |
| Fryderyk Nietzsche |
| KOŚCIÓŁ KATOLICKI W SPORZE Z LIBERALIZMEM I SOCJALIZMEM |
| XX WIEK |
| William James |
| Sigmund Freud |
| Gustaw Le Bon |
| Georges Sorel |
| Jose Ortega y Gasset |
| Max Weber |
| Hannah Arendt |
| Isaiah Berlin |
| Alasdair MacIntyre |
| Michel Foucault |
| Richard Rorty |
| John Rawls |
| Jurgen Habermas |