Dwuliścienne Magnoliopsida cd.

1. Bodziszkowate – Geraniaceae

• Rośliny zielne, rzadziej krzewy

• Liście pojedyncze/pierzastozłożone zazwyczaj z dwoma przylistkami

• Ulistnienie skrętoległe/naprzeciwległe

• Kwiat zebrany w kwiatostany wierzchotkowate, płatki międzyległe działkom, pręciki w dwóch okółkach – jeden może być bezpłodny (prątniczki)

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: rozłupnia z długim dziobkiem

• Nasiona: bezbielmowe

  1. Pelargonium sidoides

• Radix

• Środek antybiotyczny, immunostymulujący

• Ostre lub przewlekłe zakażenia nosa, uszu, klatki piersiowej, zapalenie oskrzeli, pomocniczo przy grużlicy

  1. Bodziszek Geranium sp.

• Herba

• Antiphlogisticum, antidiarrhoicum

• Biegunki, infekcje dróg moczowych, hamujący krwawienia, nadmierne krwawienia menstruacyjne, wrzody żołądka

1. Gązewnikowate –Loranthaceae

• Krzewy półpasożytnicze, dwupienne, występujące na gałęziach drzew

• Pędy rozgałęzione widlasto

• Liście skórzaste

• Ulistnienie naprzeciwległe

• Kwiat niepozorny, słupek dolny

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc jagodokształtny

• Nasiona: bielmowe

  1. Jemioła pospolita Viscum album

1. Szakłakowate-Rhamnales

• Krzewy i drzewa

• Liście pojedyncze z małymi przylistkami, niekiedy przekształconymi w ciernie

• Kwiat drobny, dno kwiatowe z tarczką

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: pestkowiec/torebka

• Nasiona: bezbielmowe/ z niewielkim bielmem

  1. Szakłak amerykański Rhamnus purshianus

• Cortex

• Depurgativum

• Zaparcia

1. Selerowate-Apiaceae

• Rośliny zielne, rzadziej krzewy

• Łodyga podzielona na węzły i międzywęźla, prążkowana lub żeberkowana

• Liście pierzastodzielne, nasada ogonkowa pochwiasto rozszerzona, ogonek rynienkowaty lub rurkowaty

• Ulistnienie skrętoległe

• Kwiat drobny, zebrany w baldach prosty/złożony, u podstawy baldachów często występują pokrywy, a u podstawy baldaszków pokrywki, kielich niepozorny, u nasady słupka występuje tarczka, z której wyrastają 2 szyjki słupka

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: rozłupnia rozpadająca się na 2 jednonasienne rozłupki, osadzone na karpoforze

• Nasiona: bielmowe

  1. Dzięgiel lekarski Angelica archangelica

• Radix, herba,fructus, oleum

• Stomachicum

• Brak łaknienia, skurcze żołądka, wzdęcia

  1. Biedrzeniec anyż Pimpinella anisum

• Semen, olejek eteryczny

• Expectorans, carminativum

• Nieżyty górnych dróg oddechowych, zaburzenia trawienia (wzdęcia, kolki, niestrawność), przeciw pasożytom zewnętrznym,

  1. Kminek zwyczajny Carum carvi

• Fructus

• Spasmolyticum, expectorans, depurgativum, stomachicum

• Niestrawność, stany skurczowe przewodu pokarmowego, wzdęcia, kaszel

  1. Wąkrota azjatycka Centella asiatica

• Herba

• Niewydolność zylna, wzmacniający, w leczeniu ran

• Leczenie ran, siniaków, wrzodów żołądka i dwunastnicy, owrzodzeń, przyspiesza proces gojenia ran, zapobiega powstawaniu blizn

  1. Kolendra siewna Coriandrum sativum

• Fructus, oleum

• Stomachicum, spasmolyticum, depurgativum

• Zaburzenia trwanienia, utrata apetytu, leczenie zranień i oparzeń,

Bóle stawów, bóle menstruacyjne, reumatyzm (olejek eteryczny)

1. Koper włoski Foeniculum vulgare

• Frutus

• Expectorans, carminativum, aromaticum

• Zaburzenia menstruacyjne, kaszel, wzdęcia, niestrawność, schorzenia skórne, nieżyt górnych drog oddechowych

  1. Lubczyk ogrodowy Levisticum officinale

• Radix, fructus, flos

• Diureticum, carminativum

• Obrzęki, stany zapalne dolnych dróg moczowych, zapobieganie kamicy nerkowej, poprawienie trawienia, wywułujący miesiączkę

  1. Koper ogrodowy Anethum graveolens

• Fructus, herba

• Stomachicum, diureticum, bacteriostaticum, antispasmicum

• Wzdęcia, niestrawności, zaburzenia trawienia, bóle kolkowe u dzieci

  1. Marchew siewna Daucus carota

• Herba, radix, fructus, fructus oleum

• Diureticum, carminativum

• Schorzenia nerek i pęcherza, robaki, niestrawność, wzdęcia

  1. Pietruszka zwyczajna Petroselinum crispum

• Folium, radix

• Diureticum

• Choroby przewodu pokarmowego i moczowego, zmiększający, zmniejszający świąd,

1. Przewiertniowate-Caprifoliaceae /Bzowate-Sambucaceae/

• Krzewy i krzewinki

• Łodyga z rozwiniętym rdzeniem

• Liscie pojedyńcze

• Kwiaty zebrane prawie grzbieciście, po 2 lub kilka w pęczkach, słupek dolny

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: nibyjagoda

  1. Dziki bez czarny Sumbucus nigra

1. Kozłkowate-Valerianaceae

• Zielne, rzadziej krzewy

• Liście pierzastozłozone

• Ulistnienie naprzeciwległe

• Kwiat asymetryczny, drobny, zebrany w baldachogrono; kielich słaborozwinięty, często zredukowany do puchu; korona zrosła w rurkę

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: niełupka/orzech

• Nasiona: bezbielmowe

  1. Kozłek lekarski Valeriana officinalis

1. Marzanowate-Rubiaceae

• Rośliny zielne, w strefach tropikalnych drzewa i krzewy

• Liście pojedyncze, całobrzegie z 2 lub więcej przylistkami, tworza nibyokółki liściowe

• Ulistnienie naprzeciwległe

• Kwiatostan groniasty, kwiat u gatunków krajowych 4-krotny, kielich często niewyraźny

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: rozłupnia/jagoda/pestkowiec

• Nasiona: bielmowe/bezbielmowe

  1. Chinowiec Cinchona spp.

• Cortex

• Amarum, antiarhythmicum, przeciw malarii

• Malaria, pobudzenie apetytu, wzdęcia, zaburzenia rytmu serca

  1. Kawa arabska Coffea arabica

• Semen, carbo

• Diureticum, pobudzający

• Przeciwgorączkowo, przeciwbólowo, przeciwgrypowo, senność, biegunka, stany zapalne jamy ustnej i gardła

1. Goryczkowate-Gentianaceae

• Rośliny zielne, liczne w krajach alpejskich

• Liście pojedyncze, całobrzegie

• Ulistnienie naprzeciwległe

• Korona kwiatowa zrosła, w pączku skręcona

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: torebka

• Nasiona: bielmowe

  1. Centuria pospolita Centaurium erythraea

• Herba

• Amarum

• Pobudzanie łaknienia, zaburzenia trawienia, brak apetytu, zewnętrznie w leczeniu ran, schozenia przewodu pokawmowego, żółciowego, wątroby

  1. Goryczka żółta Gentiana lutea

• Radix

• Amarum, cholagogum, stomachicum

• Brak apetytu, wzdęcia, dyspepsja przy anoreksji

1. Bobrkowate-Menyanthaceae

• Rośliny zielne, wodne, bagienne

• Liście pojedyncze, 3-listkowe

• Ulistnienie skrętoległe

• Kwiat promienisty, zabrany w groniasty kwiatostan, korona kwiatowa w pączku nie jest skręcona

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: torebka

  1. Bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata

• Folium

• Środek goryczowy

• Brak apetytu, zaburzenia dyspeptyczne, reumatyzm, stany zapalne, choroby skóry, przeziębienia, gorączka

• SUBSTYTUT HUMULUS LUPULUS <3

1. Toinowate-Apocynaceae

• Drzewa i krzewy (liany), rzadziej rosliny zielne

• Liscie pojedyncze, całobrzegie

• Ulistnienie naprzeciwległe/okółkowe

• Kwiat promienisty, 4-5krontny, korona zrosłopłatkowa skręcona w pączku

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: mieszek, niekiedy torebka/pestkowiec

• Nasiona bielmowe

• Występują rury mleczne

  1. Barwinek pospolity Vinca minor

1. Oliwkowate-Oleaceae

• Drzewa i krzewy

• Liscie pojedyncze lub pierzastozłożone

• Ulistnienie naprzeciwlegle

• Kwiat obupłciowy i jednopłciowy (poligamia), niekiedy kwiaty nagie

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: jagoda/pestkowiec/skrzydlak

• Nasiona: zwykle bielmowe

  1. Oliwka europejska Olea euroapea

  2. Jesion wyniosły Fraxinus excelsior

• Cortex, folium

• Antiphlogisticum, depurgativum

• Gorączka, reumatym (kora) ; ból stawów, zaburzenia pracy pęcherza, zaparcia, leczenie ran i owrzodzeń (liście)

1. Psiankowate-Solanaceae

• Rośliny zielne, krzewy

• Liście pojedyncze/pierzastozłozone

• Ulistnienie skrętoległe

• Kwiaty zebrane w kwiatostany wierzchotkowate, pręciki stykające się pylnikami

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: torebka/jagoda

• Nasiona bielmowe

  1. Pokrzyk wilcza jagoda Atropa belladonna

• Folium, radix

• Narcoticum, spasmolyticum, mydriaticum

• Środek uspokajający przy napadach astmy, leczenie bóli brzusznych i żółciowych

  1. Bieluń dziędzierzawa Datura stramonium

• Folium, semen

• Przeciwastmatyczny, sedativum, antidolorosum, narcoticum

• Kaszel, astma i inne zaburzenia oddechowe, zaburzenia emocjonalne, Parkinson, bolesne skurcze narządów wewnętrznych

  1. Ziemniak Solanum tuberosum

13. Szorstkolistne(=Ogórecznikowate)-Boraginaceae

• Rośliny zielne

• Liście pojedyncze, całobrzegie, szorstkowołosione

• Ulistnienie skrętoległe

• Kwiaty zebrane w kwiatostany wierzchotkowate, w gardzieli korony występują osklepki

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: rozlupnia 4ro dzielna

• Nasiona: bielmowe/bezbielmowe

  1. Ogórecznik lekarski Borago officinalis

• Flos, kwitnące szczyty pędów herba

• Diureticum, diaphoreticum, expectorans, antidepressivum, antiphlogisticum, zmiękczające

• 1. Żywokost lekarski Symphytum officinale

14. Trędownikowate-Scrophulariaceae

• Rośliny zielne, krzewy i drzewa

• Niekiedy pasożyty i półpasożyty

• Liście pojedyncze

• Ulistnienie skrętoległe/naprzeciwległe

• Korona kwiatowa dwuwargowa

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: torebka

• Nasiona: bielmowe

  1. Naparstnice Digitalis ssp.

• Folium

• Pobudzający pracę serca

• Niewydolność mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu serca

  1. Dziewanny Verbascum ssp.

15. Babkowate-Plantaginaceae

• Rosliny zielne

• Liście pojedyncze, odziomkowe

• Ulistnienie różyczkowate

• Kwiaty zebrane w kłos

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: torebka lub drobny orzech

• Nasiona bielmowe

  1. Babka lancetowata Plantago Lanceolata

• Folium, herba

• Antiphlogisticum, expectorans, diureticum, haemostaticum

• Niezyty drog oddechowych, zapalenie jamy ustnej i krtani, rany i stany zapalne skóry, torbiele, krwiomocz, bolesne żylaki odbytu

  1. Babka płesznik Plantago psyllium

  2. Babka jajowata Plantago ovata

1. Jasnotowate-Lamiaceae

• Zielne, rzadziej krzewy i pólkrzewy lub małe drzewa

• Łodyga czterokanciasta z wyraźnymi węzłami i międzywęźlami

• Liscie pojedyncze

• Ulistnienie naprzeciwległe, krzyżujące się parami

• Kwiaty zebrane w skrócone kwiatostany wierzchotkowate

• WZÓR KWIATOWY:

• Owoc: rozłupnia rozpadająca się na 4 rozłupki

• Nasiona: bielmowe/bezbielmowe

  1. Mięta pieprzowa Mentha piperita

• Folium, olejek eteryczny

• Carminativum, cholereticum, antibactericum, cholagogum, spasmolyticum

• Zaburzenia trawienia, dolegliwości spastyczne, chorzenia woreczka żółciowego i dróg żółciowych, stany zapalne blon śluzowych jamy ustnej,

  1. Szałwia lekarska Salvia officinalis

  2. Macierzanka piaskowa Thymus serpyllum

  3. Tymianek pospolity Thymus vulgaris

  4. Rozmaryn lekarski Rosmarinus officinalis

• Folium, olejek eteryczny

• Wzmacniający, antibactericum, spasmolyticum

• Skurcze żołądka, wzdęcia, pobudzanie apetytu i sekrecji żołądkowej, bóle glowy dolegliwości nerwowe

  1. Melisa lekarska Melissa officinalis

• Folium, olejek eteryczny

• Sedativum, carminativum, spasmolyticum, przeciwwirusowy

• Bezsenność, zaburzenia trawienia na tle nerwowym, brak apetytu, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, opryszczka,

  1. Mierznica czarna Ballota nigra

• Herba summitas

• Sedativum, spasmolyticum

• Kaszel, zaburzenia nerwowe (bezsenność), skurcze żołądka, niestrawność mdłości

  1. Lawenda wąskolistna Lavandula angustifolia

     • Flos, olejek eteryczny

     • Sedativum, antibactericum, spasmolyticum

     • Niestrawność, bezsenność, leczenie ran, oparzeń, bóle mięśniowe

  2. Serdecznik pospolity Leonurus cardiaca

• Herba

• Cardiotonicum

• Schorzenia serca, nadczynność tarczycy, obniża ciśnienie krwi, klimakterium, kurczący macicę

  1. Szanta zwyczajna Marribium vulgare

• Herba

• Expectorans, cholereticum

• Zaburzenia trawienia(brak apetytu, dyspepsja, niestrawność, wzdęcia, zaburzenia wydzielania żółci) suszchy kaszel, zapalenia oskrzeli, zaburzenia cyklu miesiączkowego

1. Astrowate-Asteraceae

• Rosliny zielne

• Liście pojedyncze, różnie wykształcone

• Ulistnienie skrętoległe/naprzeciwległe/okółkowe/ w różyczce

• Kwiaty przedprątne i drobne, promieniste lub grzbieciste, zebrane w koszyczki(kwiat brzeżny języczkowaty lub lejkowaty – są bezpłodne lub tylko żeńskie; kwiat środkowy – rurkowaty i obupłciowy), osłonięte liśćmi okrywy,

• Kielich w postaci puchu, pręciki zrośnięte pylnikami

• Owoc: niełupka

• Nasiona: bezbielmowe

  1. Krwawnik pospolity Achillea millefolium

• Herba, flos

• Diureticum, antiarthriticum, antipyreticum, antiphlogisticum

• Zapalenia stawów, gorączka, przeziębienia, nadciśnienie, brak łaknienia

  1. Bylica piołun Artemisia absinthium

• Herba

• Stomachicum, dermaticum, zaburzenia czynności dróg żółciowych

• Zaburzenia łaknienia, schorzenia czynności dróg żółciowych

  1. Nagietek lekarski Calendula officinalis

• Flos, oleum

• Antiphlogisticum, antispasmaticum, dermaticum

• Leczenie trudno gojących się ran, oparzeń i suchości skóry, egzemy, hemoroidów, stany zapane jamy ustnej i gardła, poprawia trawienie,

  1. Krokosz barwierski Carthamus tinctorius

• Flos, semen, oleum

• Antiphlogisticum, wywołujący miesiączkę

• Schorzenia ginekologiczne, stany zapalne, choroby serca, gorączki, oczyszczanie i leczenie ran, choroba crohna

  1. Karczoch zwyczajny Cynara scolymus

• Folium

• Pobudza wytwarzanie żółci, obniżający poziom lipidów

• Zaburzenia trawienne, ochrona wątroby, odtruwanie, wyoki poziom cholesterolu

  1. Jeżówka purpurowa Echinacea purpurea

     • Herba, radix, soccus

     • Immunostymulujący

     • Przeziębienia, infekcje układu oddechowego i dróg moczowych, leczenie ran, wrzody i stany zapalne

  2. Rumianek pospolity Matricaria chamomilla

• Flos, olejek eteryczny

• Antiphlogisticum, carminativum, spasmolyticum, antisepticum

• Choroby i stany zapalne skóry, niestrawność, wzdęcia, choroba lokomocyjna, biegunki, stany zapalne żołądka, katar

  1. Sylibum marianum

  2. Tanacetum parthenium

  3. Mniszek pospolity Taraxacum officinale

  4. Nawłoć wielka Solidago gigantea

  5. Nawłoć kanadyjska Solidago canadensis

  6. Arnika górska Arnica montana

• Flos

• Antirheumaticum, adstringens

• Stłuczenia, krwiaki, skręcenia, oparzenia, pieluszkowe zapalenia skóry

  1. Kocanki piaskowe Helichrysum arenarium

• Flos

• Diureticum, cholereticum, expectorans, antiphlogisticum

• Zaburzenia trawienia, schorzenia wątroby, biegunki, przewlekłe dolegliwości płucne