Odpady 7.03.2011

RECYKLING ODPADÓW WYEKSPLOATOWANYCH WYROBÓW POUŻYTKOWYCH MOŻE ODBYWAĆ SIĘ PRZEZ:

-ponowne, wielokrotne użycie produktu do spełnienia funkcji takiej, jak w cyklu pierwszym, po dodatkowym procesie uzdatniającym (np. regeneracja części zamiennych)

-wtórne wykorzystanie surowca bez zmiany jego składu i stanu do wytworzenia nowych produktów (np. wykorzystanie makulatury do wytwarzania papieru, stłuczki szklane do wytwarzania wyrobów szklanych, złomu metali do wytwarzania nowych odlewów żeliwnych)

-wykorzystywanie surowca wtórnego połączone ze zmianą jego stanu i składu (np. przetwórstwo odpadów komunalnych na gaz energetyczny, spalanie opon samochodowych w celu wykorzystania energii, wykorzystanie drewna z rozbiórki i opakowań do wytwarzania płyt drewnopodobnych)

Recykling obejmuje 3 fazy:

-pozyskiwanie

-uzdatnianie

-gospodarcze wykorzystania

*pozyskiwanie- (odpłatne i nieodpłatne) surowców wtórnych z różnych odpadów poprodukcyjnych i poużytkowych realizuje się przez:

-skup od ludności z warsztatów rzemieślniczych, różnych jednostek gospodarczych oraz organizacji społecznych

-selektywną zbiórkę odpadów do wielokomorowych pojemników

-społeczną zbiórkę od ludności, instytucji itp.

-wyselekcjonowanie określonych surowców wtórnych ze zgromadzonych odpadów komunalnych (w zakładach mechanicznego sortowania, sortowanie przy składowiskach)

-łączne wykorzystanie wszystkich zgromadzonych rodzajów odpadów

Wybór formy pozyskiwanie surowca odpadowego zależy od:

-źródeł odpadów

-przeznaczenia pozyskiwanych odpadów

-zawartość składników użytkowych w odpadach

-dostępność niezbędnych urządzeń do sortowania i przerobu odpadów

-możliwość zbytu odzyskiwanych rodzajów surowców wtórnych

-sprawności działania jednostek pozyskujących i przetwarzających surowce wtórne

-aktywności społecznej mieszkańców (3x edukacja)

KIERUNKI WYKOŻYSTANIA ODPADÓW I ICH OBIEGI

-jednorodny, do wytworzenia takiego samego wyrobu, z jakiego powstały (np. makulatura= papier)

-różnorodnych, do wytwarzania różnych wyrobów, najczęściej odmiennych od wyrobów, z których powstały (np. szkło=wata szklana)

-energetyczny, do wytwarzania energii cieplnej (np. wyeksploatowane opony samochodowe spalane w piecach cementowni)

-zastępczy, w którym odpady, ze względu na określone uwarunkowania, są okresowo utylizowane niezgodnie z racjonalnymi przesłankami (np. odpady komunalne= kompost)

NIEKORZYSTNE SKUTKI WYKORZYSTANIA SUROWCÓW WTÓRNYCH

-przetwarzanie surowców wtórnych może być niekiedy bardziej pracochłonne niż przetwarzanie surowców pierwotnych, jeżeli konieczne jest przy tym przeprowadzenie dodatkowych operacji uzdatniających, takich jak sortowanie według rodzajów, rozmiarów, kolorów, jakości, albo czyszczenie, pranie, granulowanie, przetapianie itp.

-przetwórstwo surowców wtórnych, niejednokrotnie odznaczających się większym zanieczyszczeniem, powoduje powiększenie normy ich zużycia na jednostkę wyrobu

-zainstalowanie dodatkowych, specjalistycznych maszyn i urządzeń uzdatniających surowce wtórne

-wprowadzenie nowych procesów technologicznych do przetwarzania surowców wtórnych

-pogorszenie wskaźników użytkowych i jakościowych produkowanych materiałów na bazie surowców wtórnych w porównaniu z otrzymywanymi z surowców pierwotnych

-zwiększenie kosztów przerobu surowców wtórnych w stosunku do surowców pierwotnych

CHATAKTERYSTYKA ODPADÓW KOMUNALNYCH STAŁYCH (OKS)

ODPADY STAŁE

Skład ich zależy od:

-wyposażenia budynków w urządzenia techniczno-sanitarnych

-rodzaju zabudowy

-stopy życiowej mieszkańców

ODPADY KOMUNALNE ZAWIERAJĄ

-ok. 40-50% substancji organicznej

-0,53-0,87% azotu (jeżeli chcemy metan i spalanie)

-0,45-0,88% fosforu (kompostowanie)

-0,14-0,48% potas (kompostowanie)

Około 50-60% stanowią części mineralne, w tym około 30% popioły z małych palenisk

Metale ciężkie: Mo, Cu, Zn, Co, Ni, Cd, Cr, Hg, Pb (one są najważniejsze przy nawozowym wykorzystaniu odpadów)

CECHY ODPADÓW KOMUNALNYCH

-zmienność ilościowa i jakościowa w cyklu wieloletnim, rocznym i w poszczególnych porach roku (zima dużo popiołu, lato plastik i papier, )

-duża zmienność składu morfologicznego i chemicznego OKS

-zagrożenie zakażeniem higieniczno- sanitarnym

-niestabilność, podatność na zagniwanie i wydzielanie uciążliwych odorów(siarkowodór i inne wydzielane przy fermentacji) frakcji organicznej (mokrej) zawartej w odpadach

-obecność odpadów niebezpiecznych tj. chemikaliów domowych, przeterminowanych leków, zużytych świetlówek, baterii

-zanieczyszczenie poszczególnych składników odpadów komunalnych (fakcji, surowców, materiałów) sub. Niebezpiecznymi głównie metalami ciężkimi

GUPY OKS

-traktowane, jako realne surowce wtórne produkty niekonsumpcyjne: papier, tworzywa sztuczne, szkło, metale, tekstylia (około 30% masy odpadów)

- rzadko traktowane, jako odpady wtórne odpady kuchenne z przygotowń posiłków, resztek pożywienia itp. (ok. 50%)

-odpady paleniskowe z ogrzewania sezonowego mieszkań, głównie popiół i żużel (20%)

-inne odpady o wątpliwej wartości surowcowej, występujące sporadycznie lub nieprzydatne do recyklingu ze względu na bezpieczeństwo ekologiczne: chemikalia i pozostałości odpadowe z porządków domowych

WYKRES odpady komunalne zebrane selektywnie w Polsce w 2008r. w Mg

WYKRES odpady komunalne zebrane selektywnie w woj. Zach-pomorskim w 2008r. w Mg

WYKRES odpady komunalne zebrane z gospodarstw domowych w 2008r. w Mg

WYKRES odpady komunalne zebrane z gospodarstw domowych w woj. Zach-pomorskim w 2008r. w Mg

Źródło Ochrona środowiska GUS, Warszawa 2009

WYKRES zagospodarowanie komunalnych osadów ściekowych w woj. Zach- pomorskim w 2006 i 2007 r w Mg

PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE WYTWARZANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH

Liniowy wskaźnik wzrostu ilości wytwarzanych odpadów komunalnych w woj. Zach- pom (wzrastający o 1% rocznie na 1 mieszkańca na rok

Wyszczególnienie 2006 2010 20018

Miasto 371 386 417

Wieś 140 146 157

Wskaźnik wzrostu poziomu selektywnego zbierania odpadów z 2% w 2006r. do 10% w 2010r. 15% w 2014r. 20% w 2018r. spowoduje to zmiany ilości odpadów niesegregowanych, zmniejszy się głównie zawartość wysegregowanych: papieru itp.

Wskaźnik redukcji poziomu składowania odpadów wytwarzanych z 95% w do poziomu:

-2010 90% odpadów wytwarzanych

-2014 85% odpadów wytwarzanych

-2018 80% odpadów wytwarzanych

Stan i prognoza składu głównej grupy odpadów komunalnych w latach 1985-2030

CEL I ZAKRES BADAŃ WŁAŚCIWOŚCI TECHNOLOGICZNYCH ODPADÓW

Odpady to mieszanina bardzo wielu materiałów

ZAKRES NIEZBĘDNYCH BADAŃ OBEJMUJE GRUPY WSKAŹNIKI:

-ilościowego nagromadzenia odpadów

-właściwości fizycznych

-właściwości paliwowych

-właściwości nawozowych

ILOŚCIOWE Ilościwe nagromadzanie odpadów- wskaźniki nagromoadzania odpadów

-objętościowy- m³/mieszkańca/ rok

-Wagowy- kg/mieszkańca/rok

-nierównomierności nagromadzania: dobowy, miesięczny i roczny

Wskaźnik masowego nagromadzania

M=m₁-m₂

Gdzie

-m₁- masa samochodu z odpadami zebranymi na trasie[kg]

-m₂ masa samochodu bez odpadów [kg]

Wskaźnik nagromadzenia wagowy [bm]

Bm=m/(M*d)

Gdzie:

-bm wskaźnik nagromadzenia (kg/M* doba)

-m masa odpadów zebrana z obiektu lub trasy pomiarowej [kg]

-M- liczba mieszkańców

-d- liczba dni gromadzenia odpadów

W sklepach zamiast l. mieszkańców dajemy powierzchnie sklepu [M/m²*doba]

Wskaźnik objętościowy nagromadzania odpadów (bobj.)

$$bobj. = \frac{\sum_{i = 1}^{n}\text{vi}}{M*d}$$

Gdzie

-bobj. Wskaźnik objętościowy nagromadzenia odpadów dm3/M*db)

Vi obj. Odpadów w poszczególnych

-d l. dni gromadzenia odpadów

-M liczba mieszkańców

Gęstość odpadów

G=bm/bobj