TYPY MAS POWIETRZA:
- powietrze podzwrotnikowo morskie z wyżu azorskiego (przez cały rok), latem przynosi upały i burze, zimą – silne odwilże, mgły;
- powietrze podzwrotnikowo kontynentalne z północnej Afryki, Azji mniejszej i południowo- wschodniej Europy (latem i jesienią), przynosi pogodę słoneczną;
- polarnomorskie znad północnego Atlantyku (przez cały rok), przynosi zachmurzenie i opady;
- polarno kontynentalne znad Europy Wschodniej i Azji (zimą), przynosi pogodę słoneczną, suchą;
- powietrze arktyczne znad Morza Północnego i Grenlandii (jesień, zima), występuje rzadko, w zimie silne mrozy i obfite opady śniegu, a wiosną i jesienią są przymrozki.
MAKROPOGODA:
Pogoda Polski jest zmienna, o różnych, kontrastowych typach, a charakteryzuje ją występowanie sytuacji synoptycznych, tzw. makropogody:
- pogoda zachodnia; związana z przesuwaniem się niżów barometrycznych, powoduje występowanie cech klimatu morskiego i zmienność pogody;
- pogoda południowo-wschodnia; powoduje występowanie gwałtownych burz i letnich opadów oraz powodzi;
- pogoda marcowa; spowodowana napływem powietrza arktyczno-morskiego, zmienna;
- pogoda wyżowa; związana z ustaleniem się wyżu, charakteryzują ją mała wilgotność powietrza oraz brak zachmurzenia.
PRZEJŚCIOWOŚĆ KLIMATU:
O przejściowości klimatu w Polsce świadczą:
- podobny udział mas powietrza polarnego morskiego i kontynentalnego w kształtowaniu pogody w ciągu roku,
- duża zmienność typów pogody w ciągu roku, szczególnie na przełomie jesieni i zimy oraz zimy i wiosny
- zmienność typów pogody w kolejnych latach; lata o pogodzie typowej dla klimatu kontynentalnego-z mroźną zimą i upalnym latem, przeplatają się z latami o pogodzie typowej dla klimatu morskiego, tj. z łagodną zimą i chłodnym deszczowym latem,
- roczny przebieg zachmurzenia typowy dla klimatu morskiego przy rocznym rozkładzie opadów charakterystycznym dla klimatu kontynentalnego
- wzrost rocznych amplitud temperatury w miarę przesuwania się ku wschodowi.
DOMINUJĄCE WIATRY:
W Polce dominują wiatry południowo-zachodnie, zachodnie i północno-zachodnie, (około 60% wszystkich wiatrów), jedynie w Karpatach przeważają wiatry południowe, najczęściej jednak występują wiatry słabe ok. 5 m/s – od 60%-80% wszystkich wiatrów.
USŁONECZNIENIE:
Usłonecznienie to ilość czasu, w którym bezpośrednie promienie słoneczne docierają do powierzchni ziemi.
- największe usłonecznienie - czerwiec, a najmniejsze - grudzień,
- średnie roczne temperatury - od 6 do 8,5°C poza górami,
- najcieplejsze obszary to : Nizina Śląska, zachodnia część Kotliny Sandomierskiej i Nizina Południowo-wielkopolska, a najzimniejsze to wschodni kraniec kraju.
Temperatury w górach są zdecydowanie niższe, co ma związek ze spadkiem temperatury wraz z wysokością:
- średnia roczna temperatura na Śnieżce ok. 0,4°C , a w Tatr poniżej 0°C ,
- najcieplejszy miesiąc - lipiec (16 - 19°C), najzimniejszy - styczeń od -f C na zachodzie do -5,5*C na wschodzie ,
W zimie , gdy zaczynaj ą się wpływy kontynentalne , wschodnia część kraju jest znacznie zimniejsza niż zachodnia .
ZACHMURZENIE
Zachmurzenie, stopień pokrycia nieba chmurami. Zachmurzenie określa się bez użycia przyrządów (wizualnie), podając jego wielkość w skali od 0 do 8 (skala 9-stopniowa) albo od 0 do 10 (skala 11-stopniowa) lub określając procentowo, jaka część nieba pokryta jest przez chmury, przyjmując 0 na oznaczenie nieba bezchmurnego. Przy pełnej charakterystyce zachmurzenie podaje się dodatkowo rodzaje chmur i wysokość ich podstawy.
- najmniejsze zachmurzenie - wrzesień, a największe listopad i grudzień ,
- najmniejsze zachmurzenie w górach - październik, a największe - maj, największe zachmurzenie w ciągu lata - Karkonosze .
Liczba dni pochmurnych, tzn. takich w których średnie zachmurzenie nieba jest na poziomie 80 %, wynosi od poniżej 120 dni na nizinach środkowych do ponad 160 dni w górach i na pojezierzach .
Maksymalne wartości liczby dni pochmurnych notowane w górach wynoszą na Śnieżce ok. 190 , na Kasprowym Wierchu ok. 170 dni.
OPADY:
Średnie opady dla Polski wynoszą około 600 mm rocznie, lecz są regionalnie zróżnicowane.
- Kujawy i część Wielkopolski - najmniejsze opady (tzw. cień opadowy ) -poniżej 500 mm rocznie,
- pojezierza (poza wcześniej wymienionymi obszarami) - 600 - 750 mm rocznie,
- niziny (poza pojezierzami) - 500 - 600 mm rocznie ,
- wyżyny - 700 - 800 mm rocznie ,
- największe sumy opadów - niższe partie gór 800 mm , a wyższe 1000 mm,
- najwyższe opady - Śnieżka - 1348 mm, Kasprowy Wierch - 1629 mm,
- największa liczba dni opadowych - listopad i grudzień , a najmniejsza -
wiosna,
Inaczej wygląda rozkład opadów, kiedy to najwyższe sumy opadów przypadaj ą na lato, a najniższe na styczeń i luty . W skali całego roku, przy podziale na dwa półrocza, 1/3 opadów przypada na półrocze zimowe , a 2/3 na półrocze letnie.
ŚREDNIE ROCZNE TEMPERATURY:
średnie roczne temperatury wahają się - od 6°C - 8,5°C, a najcieplejsze obszary pokrywają się z najlepiej usłonecznionymi. Rozpiętość temperatur w Polsce może wynosić nawet 80°C *(10 lutego 1929 roku w Żywcu zanotowano -40,6°C, a w Pruszkowie na Dolnym Śląsku 29 sierpnia 1921 roku odnotowano +40,2°C). Liczba dni mroźnych w Polsce wynosi od 21 (Świnoujście) do 150 (Kasprowy Wierch).