Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Środowiska
Zakład Budownictwa Wodnego i Hydrauliki
PROJEKT Z PRZEDMIOTU BUDOWNICTWO I KONSTRUKCJE INŻYNIERSKIE
Wykonała: Marta Rutkowska, ISIW 1
Prowadzący: dr inż. Paweł Falaciński
Opis techniczny.
Obliczenia konstrukcyjne:
Projekt krokwi:
Ustalenie schematu statycznego.
Zebranie obciążeń działających na krokiew.
Obliczenia statyczne.
Sprawdzenie stanu granicznego nośności (SGN) dla zaprojektowanej krokwi.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności (SGU).
Projekt płatwi:
Ustalenie schematu statycznego.
Zebranie obciążeń.
Sprawdzenie stanu granicznego nośności.
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Projekt słupa:
Ustalenie schematu statycznego słupa.
Zebranie obciążeń.
Sprawdzenie stanu granicznego nośności.
Projekt stropu:
Zebranie obciążeń działających na strop.
Sprawdzenie wartości dopuszczalnej.
Projekt ławy fundamentowej:
Zebranie obciążeń dla środkowej ławy.
Sprawdzenie stanu granicznego nośności gruntu.
Projektowanie izolacji cieplnej budynku:
Obliczenie jednostkowego oporu przewodzenia ciepła.
Obliczenie współczynnika przenikania ciepła.
Rysunki:
Rzut budynku.
Przekrój budynku.
Opis techniczny:
Zaprojektowany budynek zlokalizowany jest w Gdańsku. Zgodnie z polskimi normami znajduje się w III strefie obciążenia śniegiem. W budynku są 3 kondygnacje (część podpiwniczona oraz parter i I piętro o charakterze mieszkalno – biurowym). Dach pokryty został 2 razy papą na lepiku, wykończony podsufitką z płyt kartonowo – gipsowych, zaizolowany wełną mineralną. Zaprojektowano krokiew o przekroju ak:hk=0,09 m:0,27 m oraz długości 6,5 m i płatew o przekroju ap:hp = 0,12 m:0,24 m oraz długości 3 m. Oba elementy wykonane zostały w drewna sosnowego klasy C 27. Ściany zaprojektowano z bloczków wapienno-piaskowych typu Silka E18S o grubości 0,3 m. Materiałem ocieplającym budynek jest wełna mineralna. Słup wykonano z drewna klasy C 27 o przekroju as=hs=0,25 m i długości 4 m. Fundamenty posadowione są bezpośrednio w gruncie jednorodnym – piasek, średnio zagęszczony, wilgotny, klasa betonu – C 16/20. W budynku zastosowano strop typu Teriva III.
Obliczenia konstrukcyjne:
Projekt krokwi:
Krokiew to element konstrukcyjny dachu, który przenosi obciążenia od ciężaru własnego, deskowania, pokrycia dachowego, ciężaru izolacji cieplnej, podsufitki oraz obciążenia śniegiem.
Projektowanie kształtu krokwi polega na przyjęciu przekroju poprzecznego i wykazaniu, że dla założonego przekroju stany graniczne nośności i użytkowalności są spełnione.
lk = b - $\frac{d}{2}$ + $\frac{t}{2}$ , [m]
lk – długość krokwi, [m]
b – szerokość między osiami ścian nośnych, [m]
d – szerokość ściany, [m]
t – szerokość murłaty, [m]
lk = 6,6 – $\frac{0,3}{2}$ + $\frac{0,1}{2}$ = 6,5 [m]
Przyjmujemy pole przekroju poprzecznego krokwi w stosunku ak:hk=1:3, ak ≥ 50 mm.
ak = 0,09 m
hk = 0,27 m
Rozstaw krokwi: a = 1 m.
Ustalenie schematu statycznego:
p’ – siła powodująca zginanie
p’’ – siła powodująca ściskanie
lk – długość krokwi
lw – długość wspornika
α – pochylenie połaci dachowej
Traktujemy krokiew jako element poziomy, bo α < 20°.
Z tego wynika, że p’ >> p’’.
Ponieważ siła p’’ jest nieznaczna, pomijamy wpływ ściskania krokwi, element ten zrzutujemy na płaszczyznę poziomą, obciążymy prostopadle do rzutni.
Krokiew opiera się na płatwi i murłacie.
Teoretycznymi punktami podparcia są osie płatwi i murłaty.
Krokiew jest belką jednoprzęsłową, swobodnie podpartą.
Rozpatrujemy 2 warianty podparcia krokwi:
1° lw = 0.
2° lw ≠ 0.
Zebranie obciążeń działających na krokiew:
Obciążenia stałe o wartościach charakterystycznych:
Od ciężaru własnego:
- ciężar objętościowy drewna sosnowego klasy C 27
ak – szerokość krokwi, [m]
hk – wysokość krokwi, [m]
Deskowanie:
hd – wysokość deski, [m]
a – rozstaw krokwi, [m]
Pokrycie papą:
mp – ciężar powierzchniowy papy, [kg/m2]
g – przyspieszenie ziemskie, [m/s2]
Izolacja cieplna:
- ciężar objętościowy wełny mineralnej
hi – grubość izolacji, [m]
Podsufitka:
- ciężar objętościowy płyt kartonowo-gipsowych
hp – grubość płyt, [m]
$$\sum_{5}^{1}{G_{k} = 0,7164\lbrack\frac{\text{kN}}{m}\rbrack}$$
Obciążenia zmienne krótkotrwałe:
Obciążenie śniegiem:
$$s = \ \mu_{i\ } \bullet c_{t}\ \bullet c_{e}\ \bullet s_{k} = 0,8 \bullet 1 \bullet 1 \bullet 1,2 = 0,96\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
μi - współczynnik kształtu dachu
Ct – współczynnik termiczny (dotyczy topnienia śniegu)
Ce – współczynnik ekspozycji, zależy od lokalizacji (przyjęto teren normalny, trochę wiatru)
S k – współczynnik obciążenia śniegiem gruntu o wartości charakterystycznej, zależy od strefy, w której znajduje się miasto, [Kn/m2]
Obciążenie wiatrem:
Zależy między innymi od współczynnika aerodynamicznego (zależy od kształtu i proporcji budynku).
Przy kącie nachylenia dachu ≤ 20° wsp. aerodynamiczny jest ujemny. Przy projektowaniu nie uwzględniamy obciążenia wiatrem, ponieważ działa ssąco (odciąża krokiew).
Obliczenia statyczne:
Należy przyjąć kombinację obciążeń stanu granicznego nośności i użytkowalności. Sprawdzamy 2 warianty obciążeń stałych i do dalszych obliczeń bierzemy wartość większą:
1° $\sum_{j \geq 1}^{}{\gamma_{G,j} \bullet G_{k,j} + \gamma_{Q,j} \bullet}{}_{0,1} \bullet Q_{k,1} = 1,35 \bullet 0,7164 + 1,5 \bullet 0,7 \bullet 0,96 = 1,975$ [kN/m]
2° ${\sum_{j \geq}^{}}_{j} \bullet \gamma_{G,j} \bullet G_{k,j} + \gamma_{Q,j} \bullet Q_{k,1} = 0,85 \bullet 1,35 \bullet 0,7164 + 1,5 \bullet 0,96 = \mathbf{2}\mathbf{,}\mathbf{262}$ [kN/m]
Rozpatrujemy dwa warianty podparcia krokwi, obliczamy momenty zginające i do dalszych obliczeń bierzemy większy.
Wariant I – belka swobodnie podparta jednoprzęsłowa bez wspornika, lw=0.
Wartości sił reakcji w podporach:
[kN]
q – obciążenie stałe, [kN/m]
lk – długość krokwi, [m]
Wartość momentu zginającego (znajduje się po środku belki):
[kN/m]
Wariant II – belka swobodnie podparta jednoprzęsłowa ze wspornikiem, lw ≠0.
lw – długość wspornika, [m]
Wartości sił reakcji w podporach:
[kN]
[kN]
Wartości momentów zginających:
[kNm]
[m]
[kNm]
Sprawdzenie stanu granicznego nośności dla zaprojektowanej krokwi:
Projektowanie na podstawie stanu granicznego nośności polega na przyjęciu kształtu i wymiarów przekroju poprzecznego projektowanego elementu i sprawdzeniu, czy maksymalne naprężenia od wartości obliczeniowych nie przekraczają wytrzymałości obliczeniowych materiału, z którego wykonany jest dany element.
Warunek obliczeniowy SGN:
[MPa]
σm.d – maksymalne naprężenia policzone dla najniekorzystniejszego wariantu podparcia krokwi, [MPa]
fm.d – wytrzymałość obliczeniowa drewna zależna od wytrzymałości charakterystycznej i współczynników, [MPa]
fm.k – co do wartości jest równa klasie drewna stosowanego podczas wykonywania elementu (C27), odpowiada wartości charakterystycznej wytrzymałości na zginanie, [MPa]
γM – częściowy współczynnik bezpieczeństwa dla właściwości materiału, zależny od kombinacji obciążeń, przyjęty dla drewna
kmod – częściowy współczynnik modyfikujący uwzględniający wpływ na właściwości wytrzymałościowe materiału, czas trwania obciążenia i zawartość wilgoci w konstrukcji. Zależy od: klasy trwania obciążenia i od klasy użytkowania konstrukcji.
Mmax – maksymalny moment zginający, [kNm]
W – wskaźnik wytrzymałości elementu, [m3]
ak – szerokość krokwi, [m]
hk – wysokość krokwi, [m]
10,92≤16,62 – warunek SGN spełniony
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności dla zaprojektowanej krokwi:
Projektowanie na podstawie stanu granicznego nośności polega na wykazaniu, że dla przyjętych obciążeń końcowe ugięcie projektowanego elementu nie przekracza ugięcia granicznego.
Warunek obliczeniowy SGU:
[m]
Ufin – ugięcie końcowe, [m]
Umet,fin – ugięcie graniczne, zależne od rodzaju elementu, [m]
Uinst – ugięcie doraźne krokwi, bezpośrednio po przyłożeniu całkowitego obciążenia, [m]
kdef – współczynnik uwzględniający przyrost przemieszczeń w czasie, zależy od rodzaju obciążeń (zmienne, stałe)
E0,mean – średni moduł sprężystości podłużnej drewna, zależy od klasy drewna, [GPa]
J – moment bezwładności przekroju krokwi, [m4]
Uinst,G – od wartości stałych
Uinst,Q – od wartości zmiennych
0,02764≤0,03250 - warunek SGU spełniony
Krokiew została zaprojektowana prawidłowo.
Projekt płatwi:
Założono, że płatew jest belką jednoprzęsłową swobodnie podpartą na mieczach. Siły skupione od reakcji krokwi potraktowano jako obciążenie ciągłe. Teoretyczne punkty podparcia przyjęto w osiach mieczy.
ap:hp = 1:2
ap = 0,12 m – szerokość płatwi
hp = 0,24 m – grubość płatwi
lp = 3a = 3 m – długość płatwi
Ustalenie schematu statycznego:
Do obliczeń przyjmujemy wariant belki bez wspornika, obciążamy ją obciążeniami ciągłymi (wypadkowa od obciążeń), takimi jak przy ugięciu krokwi.
Zebranie obciążeń:
Dla SGN:
„od krokwi” (stałe+śnieg):
Ciężar własny płatwi:
Dla SGU:
„od krokwi” (stałe):
2vk = q • lp = 0, 7164 • 3, 0 = 2, 149 [kN]
$$G_{k}^{1} = \frac{2 \bullet v_{k}}{a} = \frac{2,149}{1} = 2,149\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m}\rbrack$$
Ciężar własny:
$$G_{k}^{2} = 0,1296\ \left\lbrack \frac{\text{kN}}{m} \right\rbrack$$
Sprawdzenie SGN:
[MPa]
14,53≤16,62 – warunek SGN spełniony
Sprawdzenie SGU:
[m]
0,002318≤0,01500 - warunek SGU spełniony
Płatew została zaprojektowana prawidłowo.
Projekt słupa:
Słup podtrzymuje płatew. Projekt słupa polega na przyjęciu przekroju poprzecznego słupa i wykazaniu, że dla tego przekroju będzie spełniony SGN.
Przyjęto następujące wymiary słupa:
ls = 4,0 m
as=am=ap=0,25 m
ls – długość słupa [m]
hs=as=0,25 m
as – szerokość słupa, [m]
hs – grubość słupa, [m]
ap – szerokość płatwi, [m]
am – szerokość miecza; [m]
Miecze, to elementy konstrukcyjne przejmujące obciążenia od płatwi oraz ciężaru własnego. Kąt między mieczem a słupem przyjęliśmy równy 45°. Przy takim warunku traktujemy miecz jako podporę płatwi.
Sposób połączenia słupa z mieczem i płatwią:
- mocowanie za pomocą wkładek ciesielskich (nie wchodzimy mieczem w przekrój słupa)
- wręby czołowe (miecz wchodzi w przekrój słupa)
W naszym wypadku wybieramy wkładki ciesielskie.
Ustalenie schematu statycznego:
Ponieważ układ jest symetryczny, to wypadkowa wszystkich sił znajduje się w jego osi. Słup jest elementem ściskanym osiowo, czyli z tzw. niezamierzonym mimośrodem siłami pochodzącymi od reakcji krokwi, ciężaru własnego płatwi oraz dwóch mieczy i ciężaru własnego słupa.
Słup jest elementem smukłym, dlatego należy rozpatrzyć ściskanie z możliwością wyboczenia. Słup zbiera obciążenia od płatwi na długości 5a.
Zebranie obciążeń działających na słup:
„od krokwi”:
Ciężar płatwi:
2 miecze:
Z – długość miecza
4. Ciężar własny słupa:
Sprawdzenie SGN:
[MPa]
fc,d - wytrzymałość obliczeniowa drewna na ściskanie wzdłuż włókien, [MPa]
fc,k - wytrzymałość charakterystyczna drewna na ściskanie wzdłuż włókien, dla klasy drewna C27 = 22 [MPa]
$$\delta_{c,d} = \frac{F}{A_{s} \bullet k_{c}}$$
σc,d – naprężenia normalne, ściskające wzdłuż włókien, [MPa]
F – suma obciążeń działających na słup, [kN]
As – pole przekroju poprzecznego słupa, [m2]
kc – współczynnik wyboczeniowy, zależy od smukłości elementu i klasy drewna, odczytywany z tablicy, kc = f(c; λc)
λc – współczynnik smukłości
lc – długość wyboczeniowa słupa, [m]
lt – długość teoretyczna (od płatwi do podwaliny)
µ - współczynnik charakteryzujący sposób zamocowania słupa, µ=1, ponieważ słup jest zamocowany na płatwi i podwalinie, ma połączenie przegubowe nieprzesuwne
imin – minimalny moment bezwładności przekroju słupa, [m]
J – moment bezwładności przekroju słupa, [m4]
A – pole powierzchni przekroju słupa, [m2]
kc = 0,620 odczytane z tablicy.
3,97≤13,54 - Warunek SGN spełniony
Nie sprawdzamy SGU, ponieważ słup jest elementem ściskanym osiowo – nie występuje ugięcie.
Słup został poprawnie zaprojektowany.
Projekt stropu:
Strop jest poziomym elementem konstrukcyjnym oddzielającym poszczególne kondygnacje budynku. Przenosi obciążenia na pionowe elementy (ściany i słupy). Na górnej powierzchni układana jest podłoga, a dolną powierzchnię najczęściej pokrywa się tynkiem, tworząc sufit.
Funkcje stropów – przenoszenie obciążeń, zwiększenie sztywności budynku, wydzielenie kondygnacje, izolacja cieplna, akustyczna i ogniowa.
W projekcie zastosowano strop typu Teriva III – gęsto żebrowy belkowo-pustakowy.
Ten rodzaj stropu może przenosić maksymalne obciążenia = 7,54 [kN/m2]
Zebranie obciążeń działających na strop:
Obciążenia stałe:
Ciężar własny:
$$G_{k}^{1} = m_{\text{stropu}} \bullet g \bullet 10^{- 3} = 400 \bullet 9,81 \bullet 10^{- 3} = 3,92\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Ścianki działowe:
$$G_{k}^{2} = 1,2\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Warstwy podłogowe:
$$G_{k}^{3} = 1,0\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Warstwa „od dołu”:
$$G_{k}^{4} = 0,4\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Obciążenia zmienne:
Strop:
$$G_{k}^{5} = 2,0\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Sprawdzenie wartości dopuszczalnych:
Do sprawdzenia , czy dane obciążenia nie przekraczają obciążeń dopuszczalnych potrzebna jest suma obciążeń o wartościach charakterystycznych, bez uwzględnienia ciężaru własnego stropu.
$$\sum_{2}^{5}G_{\text{ki}} = 4,6\lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack \leq 7,54\lbrack\frac{\text{kN}}{m^{2}}\rbrack$$
Warunek został spełniony, strop zaprojektowany prawidłowo.
Projekt ławy fundamentowej:
Fundament wiąże budynek trwale z gruntem, przenosi wszystkie obciążenia na grunt:
- bezpośrednio (płytki) – na gruncie nośnym
- pośrednio (głęboki) – trzeba zrobić fundamenty pośrednie - pale
W naszym projekcie mamy do czynienia z gruntami nośnymi.
Najbardziej obciążoną ławą fundamentową w projektowanym budynku jest ława środkowa.
Obciążenia względem tej ławy są symetryczne, a więc wypadkowa sił wypadnie w osi ściany i w osi ławy fundamentowej.
Zaprojektowano kształt i przekrój ławy najbardziej obciążonej, a pozostałe ustalono takie same.
Zebranie obciążeń dla środkowej ławy:
„od dachu”:
$$N_{d}^{1} = \frac{F}{5a} = \frac{76,98}{5,0}\ \lbrack\frac{\text{kN}}{m}\rbrack$$
Podwalina:
Strop I:
$$N_{k}^{3} = \sum_{4}^{5}G_{\text{ki}} \bullet b = 8,52 \bullet 6,6 = 56,23\ \left\lbrack \text{kN}/m \right\rbrack$$
Ściana I:
Nk4 = γobjsciany • h2 • d = 13, 5 • 2, 65 • 0, 3 = 10, 73[kN/m]
h2 – wysokość pomieszczenia, [m]
d – grubość ściany, [m]
Strop II:
Nk5 = 56, 23[kN/m]
Ściana II:
Nk6 = γobjzelbet • h1 • d = 24 • 2, 5 • 0, 3 = 18[kN/m]
Posadzka:
Nk7 = γobjzelbet • B • hpos = 24 • 0, 8 • 0, 25 = 4, 8[kN/m]
B – szerokość ławy fundamentowej – d+2s (s – odsadzka, odległość od krawędzi ławy do powierzchni ściany), [m]
Ciężar własny ławy:
Nk8 = γobjzelbet • B • hlawy = 25 • 0, 8 • 0, 3 = 6, 0[kN/m]
$$X = \text{Qrs} = \sum_{1}^{8}N_{\text{di}} = 221,32\lbrack\frac{\text{kN}}{m}\rbrack$$
Sprawdzenie stanu granicznego nośności gruntu:
Wyróżniamy następujące rodzaje SGN:
a) wypieranie gruntu spod fundamentów
b) ssuw (skarpa, zbocze)
c) duża siła pozioma (przesuw)
W naszym przypadku mamy do czynienia z wypieraniem gruntu spod fundamentu.
qrs ≤ qf • m,
qrs – obliczeniowe średnie obciążenie jednostkowe jednowarstwowego podłoża pod fundamentem [kPa]
$$q_{\text{rs}} = \frac{Q_{\text{rs}}}{B \bullet L} = \frac{221,32}{0,8 \bullet 1} = 276,65\ \left\lbrack \frac{\text{kN}}{m^{2}} = \text{kPa} \right\rbrack$$
qf – średni obliczeniowy opór gruntu pod fundamentem, [kPa]
qf = ND • Dmin • ρD(r) • g + NB • ρB(r) • g • B = 26, 09 • 0, 55 • 1, 665 • 9, 81 + 12, 22 • 1, 665 • 9, 81 • 0, 8 = 394, 06 [kPa]
ρD(r) – parametr geotechniczny, wartość obliczeniowa gęstości objętościowej gruntu obok fundamentu, [t/m3]
ρB(r) - parametr geotechniczny, wartość obliczeniowa gęstości objętościowej gruntu pod fundamentem, [t/m3]
$$\rho_{D}^{\left( r \right)}{= \rho}_{B}^{\left( r \right)} = \rho^{(r)} \bullet \gamma_{f} = 1,85 \bullet 0,9 = 1,665\ \left\lbrack \frac{t}{m^{3}} \right\rbrack$$
ND, NB – współczynniki nośności gruntu zależne od rodzaju gruntu, stopnia zagęszczenia i kąta tarcia wewnętrznego, odczytywane z normy
1° - stopień zagęszczenia gruntu, ID=0,5
2° - wyznaczenie kąta tarcia wewn. -
3° - ND = 26,09
NB = 12,22
m – współczynnik korekcyjny, zależny od przyjętej metody obliczeń
276, 65 ≤ 394, 06 • 0, 81
276, 65 kPa ≤ 319, 19 kPa
Warunek spełniony.
Projektowanie izolacji cieplnej budynku:
Należy tak dobrać grubość izolacji (wełny mineralnej), aby został spełniony warunek:
U≤Umax [W/m2 • K]
U – współczynnik przenikania ciepła dla ściany
Umax – maksymalny wsp. przenikania ciepła
$$U_{\max} = 0,3 - \ \Delta U = 0,3 - 0,05 = 0,25\ \left\lbrack \frac{W}{m^{2}K} \right\rbrack$$
Do obliczenia wsp. przenikania ciepła U potrzebujemy obliczyć opór przewodzenia ciepła.
$$R_{i} = \frac{d_{i}}{{}_{i}}\ \lbrack m^{2} \bullet \frac{K}{W}\rbrack$$
d – grubość przegrody, [m]
l – wsp. przewodzenia ciepła, [W/m• K]
Obliczenie jednostkowego oporu przewodzenia ciepła:
Gładź gipsowa:
$$R_{1} = \frac{d_{1}}{\lambda_{1}} = \frac{0,015}{0,52} = 0,0288\left\lbrack \frac{m^{2}K}{W} \right\rbrack$$
Ściana:
$$R_{2} = \frac{0,3}{0,81} = 0,3704\left\lbrack \frac{m^{2}K}{W} \right\rbrack$$
Izolacja cieplna:
$$R_{3} = \frac{0,15}{0,042} = 3,571\left\lbrack \frac{m^{2}K}{W} \right\rbrack$$
Tynk zewnętrzny:
$$R_{4} = \frac{0,015}{0,80} = 0,0188\left\lbrack \frac{m^{2}K}{W} \right\rbrack$$
RT = Rsi + R1 + R2 + R3 + R4+Rse
$$R_{T} = 0,13 + 0,0288 + 0,3704 + 3,571 + 0,0188 + 0,04 = 4,159\left\lbrack \frac{m^{2}K}{W} \right\rbrack$$
Obliczenie wsp. przenikania ciepła:
$$U = \frac{1}{R_{T}} = \frac{1}{4,159} = 0,24\lbrack\frac{W}{m^{2}K}\rbrack$$
0, 24 ≤ 0, 25
Warunek spełniony dla wełny mineralnej o grubości 0,15 m.