ZABEZPIECZANIE ZĘBÓW PO OSZLIFOWANIU

Szlifowanie zębów wiąże się z utratą znacznej części szkliwa i zębiny-powstaje rana tkankowa. Następstwem tego są otwarte kanaliki zębiny stanowiące potencjalne wrota wnikania infekcji w głąb zęba oraz wzmożone oddziaływanie bodźców termicznych i chemicznych.

Ze względu na okres niezbędny do wykonania uzupełnienia stałego w pracowni protetycznej konieczne jest aby oszlifowany ząb był zabezpieczony. Jeżeli chodzi o chemiczne zabezpieczenia mające na celu zamknięcie kanalików zębiny stosuje się
preparaty impregnujące takie jak:

-wodorotlenek wapnia – Ca(OH)₂
-10% lub 20% azotan srebra strącany np. 20% roztworem glukozy
(ubocznym skutkiem jest zaczernienie impregnowanej powierzchni).
-”Tubulit” – nowy preparat ochronny zamykający kanaliki zębiny i zabezpieczający miazgę przed infekcją oraz podrażnieniem.

Jednak w celu pełnego zabezpieczenia oszlifowanego zęba niezbędne jest tymczasowe uzupełnienie protetyczne.
Uzupełnienia takie osadza się zazwyczaj na cementach tlenkowo-cynkowo-eugenolowych.
U pacjentów uczulonych na eugenol stosuje się cementy tlenkowo-cynkowe nieeugenolowe(na bazie innych olejków), oraz cementy kompozytowe na bazie żywic.

Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy.

Wytworzony na bazie olejków wykazuje właściwości kojące na miazgę.
Typ I

–stosowany głównie do czasowego osadzania uzupełnień protetycznych.
W celu zmniejszenia sił potrzebnych do usunięcia np. korony tymczasowej można zmieszać go z wazeliną, chyba że ząb wykazuje słabą retencję.

Typ II
- Wzmacniane kwasem etoksybenzoinowym - służą da ostatecznego osadzania koron i mostów np.Super EBA. Występują w postaci proszku i płynu w przeciwieństwie do cementów tlenkowo-cynkowo-eugenolowych typu I, które są w postaci dwóch past.

Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy może być zastosowany sam w sobie jako wypełnienie ubytku przygotowanego pod wkłady koronowe.

PROTEZY STAŁE TYMCZASOWE

Tymczasowe uzupełnienia protetyczne mają na celu nie tylko zabezpieczenie zęba, ale również zapewnienie pacjentowi poczucia komfortu podczas wykonywania właściwej pracy protetycznej co prowadzi do zwiększenia zaufania pacjenta do lekarza.
Co więcej w przypadku mostów pacjent przyzwyczaja się do sytuacji, w której pojawia się ząb wypełniający puste przestrzenie.

Tymczasowe protezy stałe powinny:

1. Zabezpieczać miazgę - głównie przed dużymi wahaniami temperatury i dostępem śliny.

2. Stabilizować położenie zęba - ruchy boczne bądź bierne wyrzynanie mogą prowadzić do sytuacji, w której uzupełnienie wykonane przez technika nie będzie pasować

3. Spełniać funkcję okluzyjną – zapewniać komfort podczas aktu żucia oraz zapobiegać migracji zębów.

4. Być wykonane z materiałów i w sposób zachęcający pacjenta do utrzymania uzupełnienia w czystości.

5. Mieć obrzeża nie drażniące przyzębie brzeżne – nieprawidłowy zasięg uzupełnień może powodować zapalenia dziąseł prowadzące do hypertrofii oraz krwawienia podczas cementowania uzupełnienia trwałego.

6. Wytrzymałe i wykazywać odpowiednią retencję – muszą wytrzymywać nacisk i nie zsuwać się podczas żucia. Powinny również wytrzymywać zdejmowanie ich podczas wizyt mierzenia właściwego uzupełnienia protetycznego na wypadek, gdyby trzeba było je powtórnie założyć.

7. Estetyczne – w szczególności w przypadku przedniego odcinka łuku zębowego oraz okolicy górnych przedtrzonowców.

Tymczasowe korony mogą być wykonane:

1. Fabrycznie

2. Indywidualnie

Fabryczne kształtki są produkowane w postaci:

• Cylindrów aluminiowych

• Łusek metalowych ukształtowanych anatomicznie

• Przeźroczystych łusek celuloidowych

• koron poliwęglanowych w kolorze naturalnym

INDYWIDUALNE TYMCZASOWE KORONY AKRYLOWE

Wykonanie koron indywidualnych tymczasowych:

1. Metoda pośrednia

Jest bardziej preferowana niż bezpośrednia.

Zapewnia większą dokładność oraz

lepsze zabezpieczenie miazgi.

1. Metoda bezpośrednia

Świeżo oszlifowany ząb zostaje pokryty polimeryzującym tworzywem metakrylanowym.

W efekcie reakcji wydziela się ciepło drażniące miazgę oraz duże ilości monomeru uszkadzające ją chemicznie. To może powodować ostre zapalenie miazgi, ponieważ sam proces szlifowania jest dla niej dużym wstrząsem.

Co więcej tworzywo to wykazuje skurcz polimeryzacyjny wynoszący około 7%. Dlatego konieczne jest usunięcie uzupełnienia z ust pacjenta przed całkowitym związaniem tworzywa

Czasami jest jednak konieczność natychmiastowego pokrycia oszlifowanego zęba koroną. Dlatego powstały nowe preparaty zastępujące akryl tworzywem kompozycyjnym, które mogą być światłoutwardzalne (Provipont) lub chemioutwardzalne(Protemp II).

Korony tymczasowe są wykonywane z:

• Metakrylanu metylu

• Metakrylanu etylu

• Winylometakrylanu etylu

• Tworzyw epiminowych

Zaczynamy od ukształtowania zewnętrznego konturu opracowywanego zęba.
W tym celu stosuje się:
-wyciski polisulfidowe (najlepsza stabilność kształtu, ale największe koszty)
-wyciski alginatowe(najczęściej stosowany z powodu przystępnej ceny)
-kształtki z tworzywa termoplastycznego

Zarówno przy wykonywaniu korony tymczasowej jak i mostu można posłużyć się zarówno kształtką jak i wyciskiem.

Wyciski alginatowe stosuje się przed oszlifowaniem zębów.

Gdy ząb wykazuje defekt kształtu należy na modelu gipsowym uzupełnić woskiem braki i z modelu pobrać właściwy wycisk.

Oceniamy jakość odwzorowania podłoża na wycisku i następnie usuwamy nożykiem laboratoryjnym nadmiar masy( w szczególności w okolicy przyszyjkowej).

Owijamy wycisk mokrą serwetką.

Szlifujmy ząb i pobieramy częściowy wycisk alginatowy.

Wycisk wypełniamy gipsem szybkowiążącym wykonując odlew roboczy.

Na obcinarce obrabiamy model tak, aby po obydwu stronach opracowywanego zęba został jeden ząb, a okolice miękkich tkanek zredukować.

Następnie oceniamy prawidłowość zestawienia wycisku i modelu.

Model gipsowy pokrywamy środkiem izolującym Alcote. Czekamy do wyschnięcia.

Tworzywo akrylowe odpowiednio dobrane do koloru zębów mieszamy w szklanym naczyniu i wprowadza je się do wycisku orientacyjnego.

Ostrożnie w wycisku orientacyjnym umieszcza się model roboczy, sprawdzając prawidłowe usytuowanie.

Położenie modelu względem wycisku stabilizuje się pierścieniem gumowym.

Prawidłowe ułożenie modelu gipsowego w wycisku ma bardzo duże znaczenie, ponieważ przy przechyleniu bocznym korona będzie z jednej strony pogrubiona, a z drugiej pocieniona.

Gdy wycisk będzie zbyt bardzo dociśnięty do modelu to np. na guzkach korona będzie miała zbyt cienką warstwę.

Po spolimeryzowaniu wyjmuje się model gipsowy(można użyć nożyka)

Resztki gipsu tkwiące w koronie usuwamy również nożykiem.

Przy użyciu dysku karborundowego usuwamy nadmiar akrylu

Krążkiem papierowym wygładzamy ściany w okolicy brzegu przydziąsłowego

Jest to bardzo ważne, aby korona tymczasowa nie wywołała odczynu zapalnego przyzębia i krwawienia dziąseł, ponieważ utrudni to umocowywanie korony stałej.

Koronę osadzamy w jamie ustnej i używając kalki artykulacyjnej sprawdzamy zwarcie.

W razie potrzeby korygujemy przedwczesne kontakty za pomocą zielonego kamienia karborundowego.

Polerujemy koronę pumeksem, a potem pastą w polerce technicznej.

Mieszamy cement dodając ewentualnie wazeliny

Po zacementowaniu korony usuwamy resztki cementu za pomocą zgłębnika lub nici dentystycznej.

TYMCZASOWE KORONY POLIWĘGLANOWE DLA ZĘBÓW PRZEDNICH

Korony te przeznaczone są do pokrywania zębów w przednim łuku zębowym.

Po opracowaniu zęba pod koronę upycha się placem masę alginatową w wokół oszlifowanego zęba, a następnie wykonuje się wycisk na łyżce standardowej.
Następnie odlewa się model gipsowy i miarę szybko oddziela się go od wycisku.

Za pomocą wzorcowego zestawu koron dopasowuje się właściwą szerokość koron.

Koronę umieszcza się w jamie ustnej pacjenta bądź na modelu i ołówkiem zaznacza się długość konieczną do odcięcia.

Długość tą odcina się zielonym kamieniem karborundowym.

Kikut zęba na modelu pokrywamy preparatem izolującym i po wyschnięciu wypełnioną tworzywem akrylowym koronę umieszczamy na modelu.Następnie zanurzamy całość w gorącej wodzie aby przyśpieszyć proces polimeryzacji.

Po związaniu akrylu usuwamy koronę z modelu.Za pomocą krążka gruboziarnistego usuwamy nadmiar tworzywa w okolicy brzegu dodziąsłowego.

Tak opracowaną koronę umieszcza się w jakie ustnej pacjenta i sprawdza zgryz przy użyciu kalki artykulacyjnej.

Za pomocą krążka Burlewa wygładza się wszystkie powierzchnie w szczególności brzegi dodziąsłowe.

Po wypolerowaniu osadza się koronę na cemencie, zbierając zgłębnikiem nadmiar cementu.

STANDARDOWE KORONY METALOWE UKSZTAŁTOWANE ANATOMICZNIE.

Zasadniczym wskazaniem dla tego typu koron tymczasowych jest odłamanie guzków.

Ich zastosowanie wymaga odpowiedniego opracowania zęba.

Używając przyrządu do pomiaru szerokości zęba określa się rozmiar korony tymczasowej.

Następnie dokonujemy oceny klinicznej korony, nakłądając ją na ząb.

Jeśli jest ona zbyt ciasna w okolicy przydziąsłowej to poszerzamy ją za pomocą specjelnego urządzenia.

Nakładamy koronę na ząb i oceniamy jej wymiar dziąsłowo okluzyjny.

Nożyczkami protetycznymi przycinamy odpowiednio obrzeża korony

Ostre brzegi korony wygładzamy ściernym krążkiem papierowym.

Za pomocą kleszczy kształtujemy odpowiednie wypukłości.

Koronę umieszczamy na zębie i sprawdzamy stosunki okluzyjne.

Osadzamy koronę na cemencie uprzednio smarując jej powierzchnie wazeliną, aby łatwiej cement usunąć z jej powierzchni po zabiegu.Podkładamy wałeczek ligniny, aby pacjent zaciskając unieruchomił koronę.

Brzegi korony wygładzamy gładzikiem.

Za pomocą nitki dentystycznej lub zgłębnika usuwamy resztki cementu.