1. Omówić różnice między kiełkowaniem epigeicznym a hypogeicznym:

Kiełkowanie epigeiczne to takie, gdy liścienie wyciągane są na powierzchnię – wydłuża się hipokotyl wyciągając liścienie. U roślin kiełkujących w ten sposób liścienie pełnią funkcję organów fotosyntetyzujących. Natomiast kiełkowanie hypogeiczne to takie, w których liścienie zostają w glebie, wydłuża się epikotyl. W związku z tym siew nasion kiełkujących epigeicznie powinien być płytszy, niż nasion kiełkujących hypogeicznie.

1. Omówić funkcje pędów:

   - rusztowanie dla liści, kwiatów i owoców

   - poprzez pędy następuje transport z korzeni wody i soli mineralnych do liści kwiatów i owoców.

   - biorą udział w rozmnażaniu wegetatywnym

   - poprzez pędy następuje transport asymilatów z liści do pozostałych organów roślin

   - są organami spichrzowymi – magazynują materiały zapasowe

2. Omówić typy pędów:

   PĘDY PODZIEMNE – są zawsze zmodyfikowane, pełnią rolę organów spichrzowych. Od korzeni różnią sie podziałem łodygi na węzły i międzywięźla oraz występowaniem łuskowatych liści, pączków i blizn po liściach, pędach nadziemnych.

• Kłącza- są to przekształcone typy pędów. Znajdują się na nich zredukowane, łuskowate liście, a w pachwinach liści pąki boczne. Z pąków wierzchołkowych lub bocznych w odpowiednich warunkach wyrastają pędy nadziemne. Są to podziemne łodygi, mające węzły i międzywięźla, z których wyrastają korzenie przybyszowe.

• Rozłogi – są to odgałęzienia dolnej części nadziemnego pędu rosnące tuż przy ziemi, lub tuż pod nią. Służą do rozmnażania wegetatywnego. Międzywięźla są długie, natomiast w węzłach znajdują się zredukowane, łuskowate liście.

• Bulwy pędowe - ich wzrost i trwałość jest ograniczona do jednego sezonu wegetatywnego. Są to pędy, których łodyga ulega silnemu skróceniu.

• Cebule – organ podziemny, którego głowną część stanowią przekształcone liście. Jest organem przetrwalnikowym i spichrzowym oraz słuzy do rozmnażania wegetatywnego.

  PĘDY NADZIMNE

• Pnącza – potrzebują podpór do swojego wzrostu

  - pędy wijące się np fasola

  - pędy czepne – przyczepiają się:

  -korzeniami przybyszowymi np bluszcz. Korzenie wrastają w podporę umożliwiając wspinanie się rośliny.

  -wąsami, są to przekształcone bezlistne pędy, za ich pomocą roślina przyczepia się do podpory.

  -ssawkami – umożliwiają wspinanie się po gładkich powierzchniach np winobluszcz

  -włoskami, haczykami, kolcami, porastają całą roślinę, przyczepiają się do ubrań lub sierści zwierząt jednocześnie rozmnażając się.

• Pędy płożące – rozrastają się na powierzchni gleb

  - rozłogi – normalnie ulistnione

  - nici – brak liści asymilacyjnych, są tylko małe niezielone, łuskowate liście.

• Pędy zmodyfikowane – pozwalają wspinać się na podpory. U kanianki wytwarza ssawki, gromadzi wodę w pędach, pełni funkcję obronną, funkcja spichrzowa pędu.

1. Omówić typy rozgałęzień pędów:

• Rozgałęzienie monopodialne – powstaje wtedy gdy oś pierwotna rośnie szybciej niż jej boczne rozgałęzienia I rzędu, te zaś szybciej niż rozgałęzienia II rzędu. Powstaje w ten sposów system pędów o wyraźnej pojedynczej osi głownej, od której odchodzą słabiej rozwijające się osie boczne. Szybko rosnąca oś głowna tworzy wzniesiony w górę prosty, pionowy pień, od którego poziomo lub ukośnie odchodzą wolniej rosnące gałęzie.

• Rozgałęzienie sympodialne – powstaje w wyniku silniejszego wzrostu odgałęzień bocznych i przejmowania przez nie prowadzenia pędu. Oś pierwotna po wytworzeniu odgałęzień I rzędu rośnie wolniej od niego lub w ogóle przestaje roznąć. Rozgałęzienia sympodialne wystepuje u wielu gatunków drzew liściastych.

• Rozgałęzienie pseudodychotomiczne – powstaje wtedy, gdy odgałęzienia boczne tworzą się z dwóch naprzeciwległych pąków pachwinowych, a jednocześnie pąk wierzchołkowy przestaje rosnąć lub zamiera. Takie rozgałęzienie występuje np u jemioły.

• Rozgałęzienie dychotomiczne – wierzchołek wzrostu pędu rozrasta się na szerokość a następnie dzięki temu, że punkty wzrostu zlokalizowane są w dwóch przeciwległych miejscach dzieli się na dwa nowe stożki wzrostu. Te dają początek rozgałęzieniom dzielącym się z kolei w podobny sposób.

1. Omówić sposoby krzewienia traw oraz scharakteryzować związany z tym typ darni.

KRZEWIENIE SIĘ TRAW — tworzenie się pędów bocznych z podziemnych węzłów krzewienia

• trawy luźnokępowe, u których węzeł krzewienia leży płytko pod powierzchnią ziemi, pędy wyrastają luźno. Przy prawidłowej pielęgnacji wytwarzają zwartą darń (np. rajgras angielski);

• trawy zbitokępowe, u których węzeł krzewienia znajduje się nad powierzchnią ziemi. Pędy wyrastają ściśle obok siebie. Do tej grupy należą przede wszystkim wszystkie trawy jednoroczne, czyli chwasty na naszych trawnikach. Takim samym wzrostem charakteryzuje się kostrzewa owcza, stosowana w mieszankach przeznaczonych na suche tereny;

• trawy rozłogowe - wytwarzają podziemne lub nadziemne rozłogi, z których wyrastają nowe kępy traw. W ten sposób wypełniają luki między trawami kępowymi. do traw rozłogowych należą m.in. kostrzewa czerwona rozłogowa i mietlica pospolita.

1. Podział roślin ze względu na trwałość liści

• zielne – nietrwałe, obumierające pod koniec sezonu wegetacyjnego, występują u roślin jednorocznych (słonecznik, bób, dynia, rumianek), dwuletnich (marchew, brukiew, pietruszka) i bylin, tracących na zimę część nadziemną, zimujących zaś w postaci organów przetrwalnikowych: np. cebul, kłączy lub bulw.

• zdrewniałe – trwałe, występujące u drzew i krzewów.

1. Rodzaje liści

• Liścienie (liście zarodkowe) – powstają w rozwijającym się zarodku u roślin nasiennych. Odżywiają młodą roślinę, bezpośrednio po skiełkowaniu. U niektórych gatunków pełnią także funkcje spichrzowe gromadząc zapasy niezbędne dla rozwoju kiełkującej rośliny.

• Liście dolne (młodociane, katafile) – rozwijają się jako następne po liścieniach. Są zwykle proste i często ograniczone tylko do łuskowato rozwiniętej nasady liścia. W miarę rozwoju kolejne powstające liście stają się coraz bardziej podobne do liści formy dorosłej.

• Liście asymilacyjne (listowie, liście listowia, właściwe, trofofile) – w części górnej składają się z blaszki liściowej i ogonka, w części dolnej z nasady liścia, czasem dodatkowo pochwy liściowej i przylistków.

• Liście przykwiatowe (górne, hipsofile) – liście wyrastające tuż poniżej organów generatywnych. Przysadki wyrastają z węzła u podstawy kwiatu, podkwiatki na szypule kwiatu, z węzła u podstawy kwiatostanu wyrastają podsadki (zwane też u selerowatych pokrywami i pokrywkami). Zwykle zredukowane w celu zwiększenia ekspozycji i funkcji wabiącej kwiatów i kwiatostanów. Czasem przejmują funkcje wabiące. U astrowatych liście przykwiatowe skupione są w okrywę osłaniającą koszyczek.

• Liście kwiatowe (listki okwiatu) – silnie przekształcone liście stanowiące część organów generatywnych – kwiatów. U dwuliściennych tworzą działki kielicha i płatki korony, ujednoliściennych – niezróżnicowany okwiat. Także pręciki i słupki są przekształconymi liśćmi.

• Liście pąkowe (łuski pąkowe) – liście lub przylistki przekształcone w łuski pąkowe. Zwykle skórzaste, pokryte włoskami, żywicą lub inną lepką wydzieliną. Chronią zawiązki pędów, liści i kwiatów. Odpadają wiosną. Ich liczba i sposób ułożenia (zwykle podobny do ulistnienia pędu) są ważną cechą diagnostyczną przy oznaczaniu drzew i krzewów poza okresem wegetacyjnym.

• Liście zarodnionośne (sporofile) – liście paprotników zawierające zarodnie.

1. Funkcje liścia:

   1. Udział w procesie fotosyntezy, czyli proces, w którym energia świetlna pochłonięta przez chlorofil zamieniona jest na energię chemiczną związków organicznych. Końcowymi produktami fotosyntezy są węglowodany.
   2. Transpiracja – parowanie wody i dyfuzja pary wodnej z wnętrza i z powierzchni rośliny do atmosfery.
   3. Wymiana gazowa w procesie oddychania.

   4. Asymilacja dwutlenku węgla.
   5. Gromadzenie wody, np. liście aloesu.
   6. Spichrzowe – liście gromadzą materiały zapasowe np. liście cebuli.
   7. Czepne - np. wąsy liściowe grochu służą jako organ owijający się wokół podpory.
   8. Ochronne - np. ciernie liściowe u robinii, łuskowate liście cebuli.
   9. Powabne – liście przekształcone w części płonne kwiatu (okwiat).
   10. Generatywne – liście przekształcone w pręciki i słupki.
   11. Czasami służą do rozmnażania wegetatywnego.

2. Rodzaje systemów korzeniowych:

• System korzeniowy osiowy – ma wyraźnie zaznaczony korzeń głowny i jest właściwy dla większości roślin dwuliściennych. Korzeń główny rozwija się z korzenia zarodkowego. Np kalafior, rzepak, bob, pomidor.

• System korzeniowy wiązkowy – występuje u roślin jenoliściennych, bez korzenia głownego, który wcześnie przestaje rosnąć lub zanika a z jego części nasadowej wyrasta pęk korzeni bocznych lub wprost z łodyg pęk korzeni przybyszowych. Korzenie pojedyncze – utrzymują roślinę przy życiu, np rzodkiew, burak.

1. Omówić typy korzeni:

• Korzenie spichrzowe – występują u np niektórych roślin dwuletnich takich jak np marchew, burak, rzodkiewka.

  W wytworzeniu organu spichrzowego bierze udział podstawowa (górna) część korzenia, a także hypokotyl. Rośliny dwuletnie w pierwszym roku rozwoju wytwarzają skupioną rozetkę liści na silnie skróconym pędzie, w ciągu lata magazynują w korzeniu substancje pokarmowe, które w przyszłym roku wykorzystują na szybkie wytworzenie wysokiego pędu kwiatonośnego, kwiatów, owoców i nasion.

• Korzenie przybyszowe – np kosaciec ogrodowy, koniczyna biała. Pełni funkcje spichrzowe u niektórych roślin, funkcje czepne (bluszcz), funkcje podporowe (kukurydza)

• Korzenie powietrzne – zwisają swobodnie w dół i za ich pomocą roślina pobiera wodę z powietrza. Korzenie te otoczone są wielowarstwową skórką o specjalnej budowie zwanej welamenem. Welamen składa się z kilku warstw komórek martwych o porowatych celulozowych ścianach. W okresie bezdeszczowym komórki wypełnione są powietrzem, dzięki czemu mają zabarwienie srebrzystobiałe. Tkanka ta wchłania z powietrza parę wodną, a w czasie deszczu jak gąbka silnie nasiąka wodą i staje się przezroczysta.

• Korzenie ssawki (jemioła, kanianka)

• Korzenie z brodawkami korzeniowymi

1. Różnice między kwiatami owadopylnymi a wiatropylnymi.

   wiatropyly:
   -bez koloru
   - bez zapachu
   -lekki pyłek
   -długie nitki pręcika
   -rozbudowane znamię słupka: duże i strzępiaste
   - nie ma znaków specjalnych
   
   owadopyly
   - kolor wabiący
   -zapach wabiacy
   -ciężki, lepki pyłek
   -krótsze nitki pręcika
   -znamię przystosowane do owadów
   - posiada znaki, znamiona paski

2. W roślinach okrytozalążkowych obie gamety męskie biorą udział w zapłodnieniu. Jedna łączy się z komórką jajową, a wynikiem syngamii jest diploidalna zygota. Z zygoty rozwija się zarodek. Druga komórka plemnikowa wnika do komórki centralnej, a jej haploidalne jądro zlewa się z dwoma jądrami biegunowymi lub diploidalnym jądrem wtórnym. Rezultatem tego jest powstanie triploidalnego jądra o liczbie chromosomów 3n. Nosi nazwę jądra bielmowego. Z zapłodnionej komórki centralnej rozwija się bielmo (endosperma). Bielmo jest triploidalne, zaczyna swój rozwój po podwójnym zapłodnieniu.

3. Zapylenie rośliny ziarnem pyłku pochodzącym od innej rośliny tego samego gatunku. W przypadku gdy pyłek dociera do rośliny innego gatunku nie powstaje łagiewka, np kwiat szałwii.

4. Kwiat jest skróconym pędem ,służącym do rozmnażania płciowego.W kwiatach znajdują się męskie orany rozrodcze - słupki z zalążkami.Oprócz pręcików i słupków w kwiatach wyróżniamy okwiat złożony z kielicha i korony.Pełni ona funkcje ochronne i przywabia owady.

BUDOWA:

• Owocnia (perykarp) - powstaje ze ściany zalążni słupka, jest zbudowana z trzech warstw:

  • egzokarp - warstwa zewnętrzna, okrywająca owoc,

  • mezokarp - warstwa środkowa, może być soczysta (zbudowana z miękiszu), jak u pestkowca albo sucha i twarda jak w strąkach,

  • endokarp - warstwa wewnętrzna, tworząca ściany komory nasiennej. Może być błoniasta i cienka jak w strąkach grochu, grubsza i skórzasta jak w jabłku lub zdrewniała w pestce śliwy.

• Nasiona - powstają w wyniku rozwoju zapłodnionych zalążków.

1. Typy i rozsiewanie owoców:

1. Pojedyńcze – tworzone tylko z jednej zalążni, jeśli kwiat ma więcej słupków, każdy z nich formuje osobny owoc.

• Owoce suche pękające – owoce zaczynają pękać, pękając wyrzuca na dalszą odległość nasiona. (mak, rzepak, groch)

• Owoce suche niepękające – orzeszek, pszenica, klon, słonecznik

• Owoce soczyste

  -Pestkowce – endoderma tworzy tworzy osłonę nasion (śliwa wiśnia, migdał). Mięsiste owoce jedno lub dwuliścienne. Odznaczają się twardym endokarpem. W pestce są nasiona.

  -Jagody – nie mają endokarpu, są całkowicie zmięśniałe i zawierają wiele nasion (dynia, arbuz, agrest)

  -Owoce jabłkowate – część jadalna powstała z dna kwiatowego.

1. Zbiorowe – dno kwiatowe sie rozwija. Część jadalna to przekształcony pęd. Każdy owoc to pestkowiec. Np truskawka, maliny, poziomka

2. Owocostany – tworzone z całych kwiatostanów, w ich tworzeniu biorą udział zwykle obok zalążni inne elementy kwiatostanu (oś kwiatostanu, liście dna kwiatowego)

   - owocostan orzeszkowy np morwa

   - jagodostan np aloes

   - owocostan pestkowca np figa

1.Człowiek - sieje lub sadzi, ,często przy pomocy maszyn mechanicznych (np. pszenica, żyto)
2.Wiatr- nasiona zostają przenoszone podczas podmuchu wiatru(np.dmuchawiec<puch z owoców mniszka lekarskiego-mlecza>)
3.Woda- nasiona lub owoce, na powierzchni wody dopływają do brzegu i zostają tam przez nią wyrzucone (np. kokos)
4. Zwierzęta - nasiona przyczepiją się do sierści zwierząt (rzepiec), lub zostaja zjedzone, a niestrawione nasiona zawierzęta wydalają. (np. wiśnia, jarzębina)

1. Nasiona mają duże znaczenie , ponieważ z nasion powstają rośliny,którymi się żywimy.
   Nasiona sa potrzebne,ponieważ gdy je zasiejemy,ale mogą się też same zasiać,to powstaną nowe rośliny dzięki którym nie zatruje się powietrze,ponieważ wchłaniają dwutlenek węgla do atmosfery ziemskiej , co nie przyczynia się do rozwoju dziury ozonowej.
   natomiast owoce jemy , co dostarcza nam dużo witamin , między innymi C , i stajemy się bardziej odporni , zdrowsi , nie łamią nam się kości xD ale to też prawda.

• Komórka prokariotyczna:
  komórka złożona z otaczającej ściany i błony komórkowej oraz cytoplazmy, Komórka prokariotyczna nie ma organelli. Wszystkie organizmy prokariotyczne są jednokomórkowe. Nie posiadają jądra komórkowego. Jego funkcję zastępuje nukleoid (genofor). Materiał genetyczny nie jest oddzielony od reszty komórki żadną błoną. Jest zawieszony w tzw. obszarze jądrowym cytoplazmy.Komórka prokariotyczna zawiera: nukleoid rybosomy błonę i ścianę komórkową. Komórki te nie mogą się dzielić mitotycznie ani mejotycznie. Rozmnażają się przez prosty podział komórki (amitoza). Do komórek prokariotycznych należą komórki bakterii.

• Komórka eukariotyczna:
  komórka mająca jądro komórkowe ograniczone otoczką jądrową, zawierające DNA. Mogą być samodzielnymi organizmami, tworzyć kolonie lub agregaty wielokomórkowe. Komórki eukariotyczne dzielą się mitotycznie lub mejotycznie. Do komórek eukariotycznych należą m.in. neurony, plemniki, pantofelki, włokna mięśniowe.

1. Budowa i funkcje ściany komórkowej

   Nieplazmatyczna, uporządkowana, warstwa ochronna na zewnątrz protoplastu zbudowana z polisacharydów. Pierwotna ściana komórkowa zawiera wodę, jest stosunkowo cienka, elastyczna i rozciągliwa. Wtórna ściana komórkowa jest sztywniejsza i grubsza, może zachować charakter celulozowy lub adstrustacji lub inkrustacji.

   Modyfikacje:

   - inkrustacja – wewnątrz istniejącej ściany komórkowej. Lignina, związki mineralne, woski, żywice, garbniki.

   - adstrakcja – na wewnętrznej powierzchni ściany komórki. Srebryna, kutyna, kaloza, woski, śluzy roślinne.

21. Błony plazmatyczne – określane również jako błony biologiczne lub białkowo-lipidowe. Zbudowane głownie z cząsteczek fosfolipidów i białek. Cząsteczki fosfolipidów układają się naprzeciw siebie i tworzą półpłynną dwuwarstwę lipidową, w której zakotwiczone są białka błonowe.Białka błonowe biorą udział w transporcie różnych cząsteczek przez błonę, uczestniczą w przekazywaniu sygnałów pomiędzy komórkami jako białka strukturalne nadają komórce prawidłowy kształt. Błona plazmatyczna nie jest sztywną strukturą: fosfolipidy i białka poruszają się cały czas względem siebie. Błony biologiczne są selektywnie przepuszczalne. Otacza komórkę oraz organella.

23. i 24. Tkanki – zespół wyspecjalizowanych i współdziałających ze sobą komórek przystosowywanych do pełnienia w organiźmie określonch funkcji. Komórki jednej tkanki mogą wykazywać wspólne pochodzenie i podobną budowę (jednorodne) lub też być zespołem różnych komórek (niejednorodne).

1. Tkanki twórcze ( merystemy) to tkanki o charakterze embrionalnym, których komórki są zdolne do stałych podziałów komórkowych. Powstają z nich inne tkanki. Są cienkościenne i pierwotnych ścianach komórkowych, posiadają duże jądra komórkowe i gęstą cytoplazmę, protoplasty. Mają zdolność podziałów mejotycznych lub mejotycznych.

• Tkanki twórcze pierwotne – powstają bezpośrednio z tkanki zarodkowej.

  Merystemy wierzchołkowe – tworzą stożki wzrostu korzenia i pędu, powodując ich wydłużenie. Jest to wzrost zlokalizowany i nieograniczony.

  Merystem interkalarny (warstwowy) – umieszczony w łodydze u podstawy międzywęźli, powoduje ich wydłużenie. Występuje np u traw i skrzypów.

  Merystem boczny pierwotny (kambium wiązkowe) – występuje w wiązkach przewodzących roślin dwuliściennych, wraz z kambium międzywiązkowym odkłada nowe elementy drewna i łyka, powodując przyrost pędu na grubość.

  Merystem archesporialny – niektóre rodzaje

• Tkanki twórcze wtórne – powstają z komórek tkanek stałych, które wtórnie uzyskały zdolność do podziałów.

  Merystem boczny wtórny (miazga) – występuje w korzeniu i łodydze roślin posiadających zdolność przyrostu wtórnego na grubość. Odkłada się w postaci walca pomiędzy łykiem i drewnem pierwotnym. W wyniku podziałów komórek miazgi są odkładane do wnętrza nowej komórki drewna, a na zewnątrz łykam co powoduje przyrost na grubość.

  Fellogen (miazga korkotwórcza) – powstaje w łodydze z zewnętrznej warstwy kory pierwotnej, w korzeniu z perycyklu. Wytwarza na zewnątrz korek, do wnętrza miękisz podkorkowy (fellodermę)

  Kallus (merystem przyranny) – tworzy się w miejscach uszkodzenia rośliny, stopniowo zarastając zranienie.
  Archespor – występuje w zadodniach roślin zarodnikowych i nasiennych. Komórki archesporu dzielą się na mejotyczne, formując haploidalne zarodniki.

1. Tkanki stałe są zbudowane z dojrzałych wyspecjalizowanych komórek, które nie mają możliwości dalszych przekształceń i zdolności do podziałów.

• Tkanka miękiszowa – najbardziej rozpowszechniony typ tkanki roślinnej. Zbudowana z dużych, cienkościennych, żywych komórek, pomiędzy którymi znajdują się liczne przestwory międzykomórkowe.

  Miękisz asymilacyjny – przeprowadza fotosyntezę, jego komórki zawierają dużą liczbę chloroplastów. Formy: palisadowy, gąbczasty, wieloramienny.

  Miękisz zadadniczy – podstawowa odmiana tkanki miękiszowej wypełniająca przestrzenie między innymi tkankami.
  Miękisz powietrzny (aerenchyma) – posiada silnie rozwinięte przestrzenie międzykomórkowe. Umożliwiają one przewietrzanie tkanek u roślin wodnych i błotnych. Ułatwiają także unoszenie roślin na powierzchni wody.
  Miękisz spichrzowy – magazynuje substancje zapasowe w posyaci tłuszczów, białek i cukrowców. Jest bezzieleniowy. Odmianą miękiszu spichrzowego jest miękisz wodonośny – magazynujący wodę w łodygach lub liściach sukulentów.

1. Tkanki okrywające – chroni roślinę przed czynnikami zewnętrznymi i utratą wody wskutek parowania.

• Pierwotna tkanka okrywająca zbudowana z żywych, ściśle do siebie przylegających komórek, pozbawionych chloroplastów. Zewnętrzna ściana komórek jest zgrubiała i powleczona. Skórkę na powierzchni pędu nazywamy epidermą, na powierzchni korzenia epiblemą.

• Wtórna tkanka okrywająca zbudowana jest z martwych grubościennych komórek nieprzepuszczających wody. Powstaje w wyniku działania fellogenu.

1. Tkanka wzmacniająca – zbudowana z żywych lub martwych komórek o zgrubiałych ścianach komórkowych. Zapewnia roślinie wytrzymałość na czynniki mechaniczne, chroni także przed uszkodzeniami mechanicznymi.

• Kolenchyma (zwarcica) – tkanka żywa, komórki z chloroplastami ze zgrubieniami celulozowo-pektynowimi. Występuje w organach rosnących, głownie w młodych częściach łodyg i ogonkach liściowych.

• Sklerenchyma (twardzica) – tkanka martwa, komórki o ścianach zdrewniałych. Występuje w starszych łodygach i drewnie wtórnym

1. Tkanka przewodząca – służy do transportu wody z solami mineralnymi i asymilatów w obrębie rośliny. Jest tkanką niejednorodną, w której obok komórek przewodzących występują elementy dodatkowe, tworząc wiązki przewodzące.

• Floem (łyko) – żywa tkanka przewodząca asymilaty, pierwotna lub wtórna, Elementami przewodzącymi są komórki sitowe lub rurki sitowe połączone w długie przewody

  Miękisz łyka – współdziała w przewodzeniu asymilatów, może pełnić funkcje spichrzowe.

  Włokna łykowe – elementy o charakterze wzmacniającym, zbudowane z martwych komórek.

• Ksylem (drewno) – martwa tkanka przewodząca wodę z solami mineralnymi, pierwotna lub wtórna. Elementami przewodzącymi są:

  Cewki – wydłużone, zdrewniałe komórki stykające się ze sobą ścianami poprzecznymi zaopatrzonymi w liczne jamki. Podstawowy element przewodzący u nagonasiennych.

  Naczynia – ciągi wydłużonych zdrewniałych komórek, pomiędzy którymi zanikają ściany poprzeczne. Podstawowy element przewodzący wodę u okrytonasiennych.

1. Tkanka wydzielnicza – pojedyncze komórki lub zespoły komórek wydzielających w dużych ilościach specjalne substancje (produkty przemian materii)

   - Powierzchniowe – włoski gruczołowe, trawienne, miodniki

   - wewnętrzne – komórki mleczne, kanały mleczne, kanały żywiczne, zbiorniki olejków lotnych.

25. Bioindykatory - gatunki roślin i zwierząt wykazujące zróżnicowaną wrażliwość i charakterystyczną reakcję na działanie czynników środowiska. Są to z reguły gatunki o wąskim zakresie tolerancji lub w specyficzny sposób reagujące na działanie danej substancji. Zestawy gatunków bioindykacyjnych pozwalają określić np. stan czystości wód. 

Cechy bioindykatorów:

- większość wykazuje wąski zakres tolerancji ekologicznej (stenobionty);

- nie sprawiają trudności w identyfikacji;

- są dokładnie poznane pod względem systematycznym, morfologicznym, anatomicznym i fizjologicznym;

- są łatwe w monitorowaniu;

- umożliwiają jakościowe i ilościowe określenie warunków środowiska;

- pod wpływem zmian zachodzących w środowisku, dają odpowiedź biologiczną;

- reagują w sposób charakterystyczny - adekwatny do stopnia degradacji;

- ich reakcja cechuje się stałością i powtarzalnością;

- powinny to być organizmy pospolite;

- jednolite pod względem genetycznym;

- łatwe do masowej uprawy, bądź hodowli.

26. Podział wód śródlądowych ze względu na zasobność w substancje pokarmowe:

• oligotroficzne- ubogie w sole mineralne, głębokie, woda barwy błękitnej, dużo tlenu, roślinność rozwija się słabo i jest nieliczna gatunkowo; kąpieliska;

• dystroficzne- mułowate, pijawki, wody barwy żółtej lub brunatne, nie są zanieczyszczone ale mają masę związków organicznych pochodzących z roślin rosnących w pobliżu;

• mezotroficzne- średnio zasobne w tlen i sole mineralne;

• eutroficzne- bogate w pierwiastki biogenne dlatego dużo glonów, są zielone i zarośnięte;

27. Wykorzystanie porostów w bioindykacji powietrza.

Porosty są organizmami plechowymi złożone ze współżyjących ze sobą glonów i grzybów. Są szczególnie wrażliwe na obecność SO₂ w powietrzu. Na podstawie ich obecności lub ich braku możemy ustalić jaki jest poziom zanieczyszczenia środowiska na danym terenie. Obecność plechy krzaczkowatej świadczy o tym, że powietrze na badanym terenie jest niezwykle czyste, obecność plechy skorupiastej świadczy o powietrzu zanieczyszczonym, natomiast miejsca, gdzie porostów nie ma w ogóle (pustynie porostowe) należy unikać.