Glista ludzka, Owsik, Włosień kręty

Glistnica jest chorobą pasożytniczą, powstającą na skutek osiedlenia się w organizmie glisty ludzkiej. Pasożyt ten jest nicieniem o największych rozmiarach, bytujący w jelicie cienkim człowieka, sięgający 20 - 40 cm długości. W warunkach, gdy glista gwałtownie namnaża się w jelicie cienkim, szkodnik dostaje się do żołądka. Glista wydostaje się na zewnątrz podczas wymiotów. Również istnieją przypadki przejścia glisty do dróg oddechowych.

Przewlekłe zmęczenie, ciągłe problemy gastryczne, egzemy, bóle stawów oraz niepohamowane łaknienie cukru to jedynie kilka typowych objawów obecności Pasożytów w naszym organizmie. Aby wykryć czy masz Pasożyty możesz wykonać Test Obciążeń Organizmu. Oprócz Pasożytów test umożliwia wykrycie wielu innych Obciążeń, które mogą być przyczyną różnych chorób i dolegliwości. Do zatruwających nas Obciążeń należą, np.: grzyby, pasożyty, wirusy, bakterie, alergie, niedobory minerałów i witamin, borelioza czy chlamydia. Test Obciążeń Organizmu pomoże Ci ustalić ich przyczyny twoich dolegliwości. Nie czekaj, ponieważ nie rozpoznane przyczyny powoduje powracające wciąż objawy ! Wykonaj Test Obciążeń Organizmu metodą dr Volla w jednym z ogólnopolskich oddziałów pobierając zniżkowy kupon.

Główna rolą samica glisty jest produkcja jaj. Potrafi w ciągu doby utworzyć blisko 200 tyś. jaj, co w przeliczeniu na całe jej życie daje ok. 72 milionów jaj. Długość życia tegoż pasożyta to 6 - 12 miesięcy. Jaja składane przez glistę są wydalane na zewnątrz wraz z kałem. Gy trafią do gleby w sprzyjających warunkach właściwej temperatury, wilgotności oraz dostępu tlenu, przeradzają się w inwazyjna postać larwalną.

Jaja w takiej postaci czyhają na odpowiedni moment uaktywnienia. Z ziemi dostają się do układu pokarmowego, spożyte wraz z zarażonym pokarmem. Zwykle są to nie dokładnie umyte warzywa. Gdy jaja zostaną połknięte, porzucają otoczkę ochronną. Dostając się do układu krwionośnego i chłonnego, wraz z krwią podążają do wątroby. Następnie wędrują po kolei do serca, płuc, oskrzeli, a poprzez tchawicę do jamy ustnej. Stąd przez przełyk i żołądek, dostają się wtórnie do jelita cienkiego. Okres wędrówki pasożyta trwa ok 10 dni. Larwa koczując w jelicie cienkim żywiciela, dorasta do postaci dojrzałej, w przeciągu 2-3 miesięcy.

Każdy, poszczególny etap choroby, charakteryzuje się swoistymi objawami. Wędrówka larw przez wątrobę sporadycznie wywołuje jakiekolwiek kliniczne symptomy. Występowanie ich w płucach, doprowadza do powstawania kaszlu, kurczowych stanów oskrzeli, oraz gorączki. Inwazja jelita cienkiego charakteryzuje się mdłościami, częstymi bólami brzucha, brakiem apetytu czy łaknienia, problemami ze snem, oraz nadmiernym pobudzeniem ruchowym.

Długo utrwalająca się robaczyca, doprowadza do niedożywienia oraz zahamowania fizycznego rozwoju. Pasożyty wydzielają substancje o działaniu alergicznym. Na zewnątrz może to przejawiać się w postaci zmian skórnych, zapalenia spojówek i obrzęku powiek, nieżytem nosa, spastycznych stanów oskrzeli itp. Zmiany te obserwuje się także u osób mających kontakt z zarażoną osobą lub stykających się z jakimikolwiek postaciami glisty ludzkiej, np. w laboratoriach. Najbardziej niebezpieczne są powikłania glistnicy. Odruchy wymiotne mogą spowodować przesuwanie się pasożytów w górę przewodu pokarmowego. Takie zjawisko doprowadza do niedrożności górnych dróg oddechowych. Często glisty wnikają do dróg żółciowych trzustki czy wyrostka robaczkowego, powodując niedrożność dróg żółciowych, przewodów trzustkowych a nawet niedrożności przewodu pokarmowego.

Włośnicą lub trichinellozą nazywamy zespół ciężkich u człowieka objawów chorobowych, wywołany przez pasożyta obłego, zwanego włośniem krętym, który w postaci dorosłej występuje w jelicie, a w postaci larwalnej w mięśniach prążkowanych człowieka i różnych zwierząt domowych (świnia, kot, pies) oraz dzikich (dzik, lis, wilk, szczur, mysz, kuna, łasica, itd.).

Objawy włośnicy – podobnie jak w przypadkach innych inwazji pasożytniczych – zależą od jej intensywności, ogólnego stanu biologicznego człowieka i jego reaktywności.

Pierwszy 4–10-dniowy okres włośnicy może być bezobjawowy. Po zarażeniu pojedynczym włośniem objawy chorobowe mogą być również nie zauważone przez długi czas. W intensywniejszych inwazjach zespół objawów chorobowych może być bardzo przykry i burzliwy. W pierwszym okresie zarażenia, tj. w fazie pobytu w jelicie dojrzałego włośnia i wytwarzania larw, dominuje gorączka, nudności, wymioty oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Do charakterystycznych objawów drugiej fazy, tzn. w okresie przenikania larw do krwiobiegu (tj. po ok. 8 dniach od zakażenia), należą bóle mięśniowe, zwłaszcza przy ich dotyku i ruchach, oraz bóle głowy i bóle kostne, ogólne osłabienie, niekiedy wysoka gorączka, dreszcze, pocenie się, majaczenie. Występuje też obrzęk powiek i twarzy oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Dolegliwościom tym towarzyszą niekiedy alergiczne wykwity skóry oraz zazwyczaj wydatne zwiększenie liczby eozynofilów we krwi obwodowej. Faza wędrówki larw trwa 1–2 tygodnie i jest okresem najniebezpieczniejszym dla chorego. Niekiedy faza ta ulega wydłużeniu do 7 tygodni, tzn. trwa tak długo, jak długo żyją samice włośnia i w jelitach wytwarzają się larwy.

Trzecia faza to faza osiedlania i otorbiania się larw w mięśniach. Dominującym objawem w tej fazie są silne bóle mięśniowe, przypominające niekiedy bóle reumatyczne. W otoczeniu larw tworzą się początkowo nacieki zapalne, później larwa otacza się osłonką włóknistą, tworząc tzw. wągier. Z czasem (zazwyczaj do 3 lat) otoczka ta ulega zwapnieniu. W takim stanie, odizolowane od organizmu, larwy mogą przetrwać żywe w mięśniach człowieka nawet przez 20–40 lat. W końcu jednak obumierają, ulegając zniszczeniu. Zaznaczyć należy, że intensywne inwazje tego pasożyta mogą w okresie ostrym być groźne dla życia człowieka.

Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadów dopuszczających możliwość spożycia mięsa zarażonego włośniami, charakterystycznego zespołu objawów klinicznych oraz wykrycia za pomocą biopsji larw w mięśniach człowieka podejrzanego o włośnicę. Pomocne mogą też być alergiczne testy skórne oraz odczyny serologiczne krwi. Badanie bioptyczne mięśni jest uzasadnione po 10 dniach od zarażenia, a próba skórna po 3 tygodniach od zarażenia. Wystąpienie grupowe podobnych stanów chorobowych w określonych okolicznościach, np. spożycia mięsa z tego samego źródła, ułatwia rozpoznanie.

Leczenie prowadzi wyłącznie lekarz w warunkach szpitalnych. Tylko wczesne zgłoszenie się do lekarza i natychmiastowe podjęcie właściwego leczenia może do pewnego stopnia zmniejszyć nasilenie objawów choroby i jej skutek przez uniemożliwienie wydalania młodych larw w jelitach przez dojrzałe samice włośnia.

Częstość zachorowań na włośnicę wśród ludzi zależy przede wszystkim od sposobu i dokładności kontrolowania mięsa zarówno w rzeźniach, jak i w indywidualnym uboju gospodarczym oraz odstrzelonych dzików. Badanie to polega na mikroskopowym poszukiwaniu otorbionych larw włośnia w mięsie wieprzowym przeznaczonym do konsumpcji. Zapobieganie zarażeniu włośniem krętym polega na: niejedzeniu mięsa nie badanego, pełnej likwidacji tuszek mięsnych, w których stwierdzono larwy włośnia, unikaniu spożywania mięsa nie dogotowanego i nie dowędzonego i skutecznym likwidowaniu wszystkich możliwych źródeł i ogniw zakażenia.

Owsica to choroba inwazyjna przewodu pokarmowego, wywołana owsikiem ludzkim. Inwazja owsika dzięki autoinwazji ma zwykle przebieg przewlekły. Objawy kliniczne mogą wystąpić w intensywnych inwazjach, w przypadkach powikłań i u osób szczególnie wrażliwych .

Zarażenie szerzy się często w środowisku rodzinnym oraz w placówkach dziecięcych, szczególnie u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Owsik przenosi się łatwo drogą pokarmową i inhalacyjną, korzystając z zabrudzonych rąk, środków spożywczych lub kurzu. Do zakażenia jajami owsika mogą przyczynić się zarówno zanieczyszczone palce, co spowodowane jest brakiem nawyków higienicznych (ssanie palców, obgryzanie paznokci, niemyte ręce szczególnie po toalecie) jak i przedmioty, jak np. bielizna, ręcznik, zanieczyszczone pożywienie.

Inwazyjne jaja owsika zachowują żywotność co najmniej przez kilka tygodni, zwłaszcza w pomieszczeniach klimatyzowanych, o stałej temperaturze i odpowiedniej wilgotności. Stąd też środowisko zewnętrzne, np. mieszkania, sypialnie internatów, klasy szkolne lub pomieszczenia przedszkolne, może być traktowane jako rezerwuar inwazji.

Inwazję nabywa się zwykle poza domem, np. w przedszkolu, szkole, miejscu pracy. Rozwija się ona jednakże w domu lub w zamkniętych zakładach, w których skażenie środowiska zewnętrznego wokół nosiciela inwazji jest znaczne. Owsica jest więc częstą inwazją u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, u młodzieży korzystającej z internatów i domów studenckich. Może być również traktowana jako inwazja zawodowa u nauczycieli, personelu oddziałów dziecięcych, sprzątaczek. Bardzo intensywna owsica rozwija się u małych dzieci w przypadkach bezpośredniego przenoszenia inwazyjnych jaj ab ano ad oiem. U niektórych osób dorosłych, u których występuje zjawisko retroinwazji, owsica jest zwykle uporczywa, ale mało intensywna.

Obecność pasożytów w jelicie krętym lub ślepym powoduje łagodne zmiany nieżytowe błony śluzowej, rzadziej z drobnymi wybroczynami i ubytkami nabłonka oraz przerostem aparatu chłonnego. Obecność pasożytów w wyrostku może nie wywoływać zmian, częściej jednak prowadzi do silnie wyrażonego odczynu zapalnego, niekiedy z rozległą martwicą, wybroczynami, tworzeniem się otorbionych drobnych ropni wokół martwych pasożytów lub jaj.

W owsicy przewlekłej w okolicy odbytu zazwyczaj występują zmiany wypryskowe i wtórne zmiany spowodowane drapaniem. Uporczywy świąd odbytu, obserwowany u niektórych nosicieli, ma tło uczuleniowe, lub też zależy od drażnienia przez pasożyta śluzówki uprzednio już zmienionej, np. przez przewlekłe zapalenie jelita prostego lub guzy krwawnicze.

Przebieg owsicy zależy od intensywności inwazji, czasu jej trwania i indywidualnej tolerancji inwazji przez osobę zarażoną. Obecność pasożyta może być przypadkowa, jednorazowa i nie doprowadzić do przewlekłej inwazji. W inwazjach mało intensywnych u dorosłych może występować okresowość objawów, odpowiadająca okresowemu pojawianiu się samic i okresowemu ponownemu zarażaniu się. Intensywne inwazje, najczęściej o charakterze przewlekłym, cechuje stałość objawów.

Najczęstszym objawem charakterystycznym dla owsicy jest: świąd odbytu, nasilający się zwykle w godzinach wieczornych; zaczerwieniona skóra w okolicy odbytu; niepokój i podniecenie ruchowe; zgrzytanie zębami; obgryzanie paznokci; trudności w skupieniu uwagi; bezsenność; ból głowy; osłabienie; brak apetytu; nudności, bóle w jamie brzusznej; anemia; podkrążone oczy; ciągłe osłabienie; zaburzenia snu; zmiany wypryskowe w okolicy odbytu. Owsiki mogą dostawać się do sromu i pochwy, stając się przyczyną zmian zapalnych narządu rodnego.

Białawe samice owsików o kształcie nitkowatym można dojrzeć gołym okiem w świeżym kale lub przy oglądaniu wieczorem okolicy odbytu śpiącego dziecka (najlepiej w 2 godziny po zaśnięciu, gdy odbywa się proces składania jaj). Owsicę rozpoznaje się na podstawie stwierdzenia obecności samicy lub jaj pasożyta. W kale jaja owsika są znajdowane przypadkowo (u 15% nosicieli), metodą diagnostyczną z wyboru są wymazy z okolicy odbytu; wykonane trzykrotnie rano po obudzeniu się pozwalają wykryć 90% inwazji.

Przestrzeganie higieny osobistej (regularna zmiana bielizny, mycie rąk) i mieszkania (czystość pomieszczeń, osobne łóżko, oddzielne pomieszczenia sypialne) ma duże znaczenie w zwalczaniu owsicy. Osobom z uporczywą owsicą poleca się spanie w pidżamach (spodnie utrudniają rozprzestrzenianie się inwazyjnych jaj pasożyta) oraz podmywanie w okolicy odbytu rano po obudzeniu się (letnia woda i mydło zmywają 90% jaj pasożyta złożonych w okolicy odbytu w ciągu nocy). Konieczne jest utrzymanie wręcz przesadnej higieny osobistej domowników (podmywanie się po korzystaniu z ubikacji, częste mycie rąk, zmiana bielizny osobistej, gotowanie pościeli i ręczników). Podczas kuracji na noc należy zakładać dziecku obcisłe majtki, które rano pierzemy i gotujemy. Myjemy też zabawki, dezynfekujemy przedmioty osobistego użytku i obcinamy krótko paznokcie, aby nie dopuścić do wtórnego zakażenia.

Dokładne pranie pościeli i ręczników niszczy jaja owsika, co wraz z reżimem higieny osobistej przerywa łańcuch zakażeń.

Ale uwaga! Jeżeli choroba nie będzie wyleczona, łatwo dochodzi do kolejnego samo zarażenia się, gdyż wydalane z kałem jaja owsików są inwazyjne już po kilku godzinach.

Cykl rozwojowy glisty ludzkiej

Pasożyt, bytuje w jelicie cienkim człowieka, jest rozdzielnopłciowa, samice są większe 20-40cm, ciało mają wyprostowane, a samce są mniejsze do 14cm. Samica składa na dobę 200000 jaj, wydostają się na zew. z kałem żywiciela. Przy odpowiedniej temp., wilgotności i dostępie do tlenu rozwija się w jaju larwa, która po raz pierwszy linieje i osiąga stadium inwazyjne. Zarażenie następuje po połknięciu jaja, np. na nie mytych jarzynach, truskawkach, palcach. Po połknięciu jaja przez człowieka dostaje się do żołądka i jelita. Pod wpływem enzymów trawiennych z osłon jaj wydobywają się larwy, które przebijają ściany naczyń krwionośnych jelita i z krwią wędrują do płuc. W pęcherzykach płucnych larwy szybciej się rozwijają i wzrastają. Z płuc drogami oddechowymi dostają się do tchawicy i gardła. Po ponownym połknięciu wędrują do żołądka i jelita cienkiego i po ponownym lnijęciu osiągają dojrzałość płciową. W przewodzie pokarmowym człowieka samice żyją rok.

Cykl rozwojowy włośnia krętego

Włosień kręty jest jednym z najgroźniejszych pasożytów. Samica od 2-5mm, samiec do 1,5mm. Po zjedzeniu nie zbadanego sanitarnie mięsa świni domowej lub dzika, w którym znajdują się otorbione larwy, następuje zarażenie. W wyniku enzymów trawiennych larwa wydostaje się z otoczki, i wędruje do jelita cienkiego, gdzie w ciągu 2-3 dni osiąga dojrzałość płciową i rozmnaża się. Samce giną, a samice przedostają się do naczyń limfatycznych, gdzie samica rodzi 1500 larw. Nowo narodzone larwy dostają się do krwi, a wraz z nią do mięśni poprzecznie prążkowanych. Gdy wnikną już do włókna mięśniowego zwijają się w spiralę i otorbiają. Mogą przetrwać nawet 50 lat.

Cykl rozwojowy owsika

Owsikiem można zarazić się, połykając jaja, które obecne mogą być zarówno na produktach pokarmowych, jak i przedmiotach codziennego użytku, a także w powietrzu. W jelicie z jaj wykluwają się larwy i po osiągnięciu dojrzałości płciowej następuje kopulacja. Samce giną, a zapłodnione samice wędrują do wylotu otworu odbytowego. W jego okolicy składają jaja, ale odbywa się to na powierzchni ciała, ponieważ do ich rozwoju potrzeby jest dostęp tlenu. Przemieszczanie się pasożytów po powierzchni ciała powoduje uczucie silnego swędzenia - osoba zarażona drapie się i nieświadomie przenosi jaja na dłoniach np. do ust. W ten sposób następuje ciągłe samozarażanie się. Zakażenie owsikami często występuje u dzieci, które często biorą dłonie i różne przedmioty do ust


Wyszukiwarka