Wykład 5 TYPOLOGIA ORGANIZACJI

TYPOLOGIA ORGANIZACJI.

  1. Organizacje gospodarcze, których podstawę działania stanowią zasada ekonomiczności.

  2. Organizacje służące zaspokajaniu materialnych potrzeb społeczeństwa, najczęściej są to organizacje niekomercyjne.

  3. Organizacje administracyjne ogólnopaństwowe i lokalne, militarne i policyjne.

  4. Organizacje społeczne: partie polityczne, stowarzyszenia, związki zawodowe.

  5. Organizacje religijne.

Kryterium funkcji genotypowej zostało zastosowane również w innych próbach tworzenia typologii. Przykładem jest typologia D. Katza i R. L. Kahna:

  1. Organizacje produkcyjne, czyli gospodarcze (dostarczające społeczeństwu dóbr i usług).

  2. Organizacje scalające, podtrzymujące porządek społeczny, socjalizujące czyli kształtujące osobowość ludzi, przekazujące im system wartości, norm i wzorów kulturowych przez społeczeństwo, a także zapewniające ochronę, np. szkoły, placówki, służby zdrowia i opieki społecznej, kościoły.

  3. Organizacje adaptacyjne, zapewniające rozwój społeczny i gospodarczy przez rozwijanie wiedzy i rozwiązywanie nowych problemów, np. placówki badawcze, uniwersytety i w pewnym stopniu – placówki artystyczne.

  4. Organizacje polityczne, pełniące podobna rolę jak struktury kierownicze w organizacji, np. instytucje państwa, związki zawodowe, stowarzyszenia.

Typologia organizacji A. Etzioniego. Kryterium ich wyodrębniania- typ relacji miedzy uczestnikami organizacji a nią sama, co jest wyrażone przez charakter władzy i charakter podporządkowania się tej władzy oraz przez motywy, z których ta subordynacja wynika.

  1. Organizacje przymusowe, w których źródłem władzy jest przymus, a podporządkowanie ma charakter alienatywny (uczestnicy organizacji nie identyfikują się z nią, a czasem są wrogo nastawieni,

  2. Organizacje utylitarne, gdzie władza wynika z dysponowania środkami na nagrody dla uczestników organizacji (płace i premie), a podporządkowanie ma charakter utylitarny, czyli mający na celu korzyści praktyczne, materialne albo określoną wygodę, oparty na kalkulacji, jakie korzyści można osiągnąć w zamian za podporządkowanie (organizacje gospodarcze)

  3. Organizacje normatywne, w których źródłem władzy są normy moralne i przekonania (np. wiązanie prestiżu z uczestnictwem w organizacji), a podporządkowanie ma charakter moralny, wiążący się z osobistym zaangażowanie w funkcjonowanie organizacji ( partie polityczne, stowarzyszenia, kościoły)


Wyszukiwarka