Składki to świadczenia pieniężne, które są przymusowe, bezzwrotne i pochodzą z ustaw o ubezpieczeniach społecznych. W pewnym stopniu są podobne do podatków. Różnica między podatkami a składkami jest taka, że składki są odpłatne w przeciwieństwie do podatków. Ponadto składki są na rzecz ZUS-u (właściwie FUS-u) a nie Skarbu Państwa czy jednostki samorządu terytorialnego. Z punktu widzenia prawnego składki nie można nazwać podatkiem. Jednak rozpatrując aspekt ekonomiczny, czy ich sposób płatności np. przez pracodawcę to można porównać oba świadczenia.
W prawie podatkowym można wnieść skargę do sądu administracyjnego np. w przypadku wydania indywidualnej interpretacji przepisów, czy na decyzję dotyczącą wysokości zobowiązania podatkowego, jest ona jednak uwarunkowana pewnymi elementami i różni się od odwołania od II instancji1:
- samo złożenie skargi nie powoduje wstrzymania wykonania decyzji, (choć istnieje możliwość złożenia wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji, który należy dołączyć do skargi),
- odwołanie nie ma sprecyzowanej formy – możemy w nim zaznaczyć tylko tyle, że nie jesteśmy zadowoleni z orzeczenia organu I instancji i nie musimy wskazywać naruszenia prawa, natomiast pisząc skargę do WSA należy wskazać naruszenie przez organy administracji konkretnych przepisów prawa.
Ogólnie sądy administracyjne sprawują kontrolę nad działalnością urzędów, m.in. poprzez rozpatrywanie skarg na decyzje administracyjne i na niektóre postanowienia wydane w II instancji. ZUS nie jest organem administracji państwowej, ale mu przysługują takie środki, mimo, że działa w sposób władczy i wydaje decyzje administracyjne. Skargę można wnieść w sytuacji, gdy stronie nie przysługuje już żaden środek wzruszenia decyzji, taki jak zażalenie lub odwołanie.
Rozpatrywane przez WSA są umorzenie zaległych należności z tytułu składek.
Decyzje o umorzeniu zaległych należności z tytułu składek wydane są na podstawie uznania administracyjnego. Gdy wnosimy o ponowne rozpatrzenie sprawy, to składamy odwołanie do prezesa ZUS za pośrednictwem jednostki ZUS wydającej decyzję. Od wydanej decyzji w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy przysługuje stronie prawo wystąpienia ze skargą do właściwego w tych sprawach wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Według mnie decyzje dotyczące składek nie muszą być rozpatrywane przez WSA, gdyż równie dobrze zajmować się tym mogą sądy powszechne. Wojewódzkie sądy administracyjne spełniają ważniejszą i „poważniejszą” rolę od zwykłych sądów i powinny rozstrzygać sprawy trudniejsze, dotyczące np. decyzji ostatecznych, sporów o właściwość, a niekoniecznie decyzji w sprawie składek. Równie dobrze decyzje dotyczące składek nadal mogą być rozpatrywane przez wydziały pracy i ubezpieczeń społecznych.
USTAWA z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego↩