Akademia Wychowania Fizycznego

Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Wydział Turystyki i Rekreacji

Kierunek Turystyka i Rekreacja

Marzena Oblińska
Numer albumu 59329

Patrycja Miętek
Numer albumu 59316

Kamila Obłękowska
Numer albumu 59330

Promocja atrakcji turystycznych Polski na rynku chińskim

Praca dyplomowa licencjacka w formie projektu

Katedra Turystyki
Zakład Podstaw Społeczno – Kulturowych w Turystyce
Promotor: dr hab. prof. AWF Stanisław Piekarski

Warszawa, 2014

OŚWIADCZENIE PROMOTORA PRACY

Oświadczam, że niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i stwierdzam, że spełnia ona warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o nadanie tytułu zawodowego.

Data Podpis promotora

OŚWIADCZENIE AUTORA PRACY

Świadomy odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca magisterska została napisana przeze mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami.

Oświadczam również, że przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem procedur związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego w wyższej uczelni.

Oświadczam ponadto, że niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją elektroniczną.

Data Podpis autora pracy

OŚWIADCZENIE AUTORA PRACY

W SPRAWIE PROCEDURY ANTYPLAGIATOWEJ

Oświadczam, że znam zasady dotyczące sprawdzania pracy dyplomowej w elektronicznym systemie Plagiat.pl i wyrażam zgodę na nieodpłatne wprowadzenie mojej pracy dyplomowej do bazy danych Systemu Plagiat.pl oraz nieodpłatne wykorzystanie mojej pracy dyplomowej w tym systemie dla potrzeb sprawdzania innych prac dyplomowych.

Data Podpis autora pracy

Spis treści

Wstęp 3

Rozdział I. Zarys stosunków polsko-chińskich 6

1.1. Dzieje dawne 6

1.2. Współczesność 13

Rozdział II. Kultura i tradycje Chin 16

Rozdział III. Analiza rynku turystycznego Chin- dane statystyczne 21

3.1. Analiza wyjazdów 21

3.2. Gdzie podróżują 21

3.3. Top Lista europejskich destynacji 22

3.4. Wydatki 22

Rozdział IV. Podstawy metodologiczne badań 23

4.1. Przedmiot i cel badań 23

4.2. Problemy i hipotezy badawcze 24

4.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 26

Rozdział V. Charakterystyka upodobań Chińczyków w zakresie turystyki 28

Rozdział VI. Faktyczny stan promocji Chin w Polsce oraz Polski w Chinach 31

Rozdział VII. Organizacja i wyniki badań 36

6.1. Organizacja badań 36

6.2. Wyniki badań 36

6.3. Propozycja oferty turystycznej dla turystów chińskich 40

Bibliografia 45

Wstęp

Dzięki Światowej Organizacji Turystycznej (WTO) i jej wszelkim analizom dowiedzieć się można, że bardzo szybko rośnie rynek wschodni. Co oznacza iż ogromna ilość Chińczyków wyruszy do Europy w podróże, głównie biznesowe. To dobry znak dla wszystkich, także dla Polski. Chińska populacja jest pożądanym klientem całej Europy. Są oni elementem o który walczą wszystkie państwa przez wzgląd na ich wydatki. Chińczycy wydają bardzo dużo pieniędzy podczas swoich podróży zagranicznych. Dlatego właśnie istotne jest aby przyciągnąć ich jak najwięcej do naszego kraju.

Polska Organizacja Turystyczna jest na etapie intensywnej promocji Polski na rynku chińskim. Wchodzą w to - między innymi prasa, Internet, billboardy, katalogi, telewizja a także wyjazdy szkoleniowe. Aby jednak te działania miały sens potrzeba jeszcze najważniejszego - języka, czyli pilotów, przewodników posługujących się językiem mandaryńskim oraz restauracyjnych kart menu rozszerzonych o ten język. Do tej pory największym sukcesem osiągniętym przez POT jest stworzenie ulotek i przewodników z tłumaczeniem na chiński. Jest to pierwszy krok zachęcający turystów z Państwa Środka do przyjazdów do Polski.

Wybór tematu autorki mogą uzasadnić potencjałem jaki jest ukryty właśnie w turystyce dla obywateli Chin. Uważają, iż ci turyści mogą być w niedalekim czasie przyszłością dla naszego kraju.

Jak wiadomo Polska jest obszarem bardzo urozmaiconym pod względem ukształtowania terenu oraz niezwykłych obiektów znajdujących się w wielu miejscach. Jako jeden z niewielu krajów posiada góry oraz dostęp do morza. Oprócz tego cała kraina Polskich jezior jest tworem nadzwyczajnym i rzadkim w przyrodzie. Jeśli chodzi o obiekty które występują na naszym terenie, również mamy się czym chwalić. Od kościołów po zamki każdej epoki, muzea, parki przyrody oraz starówki miejskie. A także bardzo bogata historia jest jednym z głównych polskich walorów.

Populacja chińska licząca miliard trzysta milionów ludzi nie ma sobie równych na całym świecie¹. Właśnie dlatego ta ludność jest tak ważna dla rozwoju turystyki w Polsce. Chińczycy są ludźmi ciekawskimi, lubiącymi podróże. Patrząc na liczbę ludności mogliby oni przynieść Polsce duże korzyści finansowe ze swoich pobytów w naszym kraju. Nie jest to jednak takie proste, gdyż oferty ukierunkowane typowo na turystów chińskich mają jeszcze wiele do życzenia.

Autorki postanowiły również przeanalizować rynek turystyczny a konkretniej czynniki determinujące wyjazdy ludności Państwa Środka. Czym się kierują, co ich interesuje najbardziej i w jaki sposób można przyciągnąć tych turystów do Polski.

Celem pracy jest zaprezentowanie atrakcyjności Polski dla turystów z Chin. Posiadanie wielu walorów turystycznych oraz komunikatywna znajomość języka angielskiego to nie wszystko, aby przyciągnąć do siebie zagranicznych gości. Trzeba przyznać, że baza noclegowa, infrastruktura oraz transport nie są do końca przystosowane na odwiedzanie przez turystów z bardziej zaawansowanych technologicznie krajów. Dodatkowo brakuje wykwalifikowanej kadry przewodnickiej, która sprostałaby wymaganiom Chińczyków. Wiadomo, że każdy preferuje zwiedzanie z pilotem mówiącym w ojczystym języku, dlatego też jesteśmy na niskiej pozycji krajów możliwych do odwiedzenia przez naród chiński.

Autorki chcą ukazać w swoim projekcie w jaki sposób przyciągnąć do Polski jak największą ilość ludności chińskiej w celach turystycznych. Ich celem jest pokazanie ofert turystycznej, która poprawiłyby frekwencję przyjazdów do Polski przedstawicieli z Chin.

Dodatkowo autorki pracy, pragną zwrócić uwagę osób odpowiedzialnych za rozwój turystyki w Polsce, na potrzeby z jakimi wiąże się przyjmowanie gości z takich krajów jak Chiny. Chciałyby aby ich sugestie zostały wzięte pod uwagę podczas tworzenia ofert skierowanych do konkretnego klienta.

Chcąc dowiedzieć się jak najwięcej o kulturze, zwyczajach oraz innych ważnych elementach związanych z Chińską Republiką Ludową autorki postanowiły szukać inspiracji u jak najbardziej macierzystego źródła. W tym celu odwiedziły Ambasadę Chińską znajdująca się w Warszawie przy ulicy Bonifraterskiej. Z racji ważnych wizyt, które miały miejsce w tym czasie, ambasada przekierowała autorki do Wydziału Konsularnego mieszczącego się na tyłach instytucji. Tam po niedługich rozmowach dostały namiary na biuro podróży CT Poland (ul. Jana Pawła II, Warszawa), w którym pracują Chińczycy oraz Polacy, którzy są pilotami wycieczek i przewodnikami, władającymi biegle językiem chińskim oraz ukierunkowanymi jedynie na turystów z Chin. W tym biurze uzyskały najwięcej informacji praktycznych.

Ludzie, których spotkały autorki pracy okazali się bardzo przyjaźnie nastawieni do całego projektu i bardzo chętnie udzielali wszelkiego rodzaju informacji i ciekawostek. Rozmowy były przeprowadzane w tonie nieformalnym i przyjacielskim, dlatego informacje posiadały wydźwięk osobistych przeżyć i doświadczeń. Dodatkowo uraczyli autorki prawdziwą chińską zieloną herbatą, parzoną zgodnie ze wszystkimi rytuałami.

Wbrew pozorom należy przyznać, że nie wynikły żadne trudności podczas realizacji projektu. Wszystkie instytucje które odwiedzone zostały przez autorki przyjęły je bardzo ciepło i z wielką przyjaźnią. Bardzo chętnie odpowiadano na pytania, dopowiadając dużo rzeczy od siebie, zwracając szczególną uwagę na bardziej istotne kwestie. Z pewnego rodzaju ekscytacją dawano „namiary” na innych ludzi, którzy mogliby jakoś pomóc w zgromadzeniu wszystkich potrzebnych materiałów, sami umawiali na spotkania. Dlatego jeśli chodzi o komunikację trudności nie było.

Należy również wziąć pod uwagę fakt, że Internet także odegrał dużą rolę podczas pisania niniejszej pracy. Mianowicie, bardzo dużo stron internetowych czy portali jest poświęconych współpracy polsko - chińskiej. Jest również wiele dokumentów umieszczonych w sieci, które taż miały swój udział w projekcie.

Zaskoczeniem ogromnym było też, że literatura w bibliotekach nawet tych miejskich jest bardzo bogata. Nie było więc problemu z dotarciem do żadnych informacji. Nikt chyba nie przypuszczał, że na wyciągnięcie ręki dostępnych jest tak wiele książek opisujących między innymi historię, kulturę czy turystykę chińską.

Ta sytuacja dodatkowo zmotywowała autorki do pozyskiwania informacji i działania w kierunku który obrały na swoją pracę dyplomową.

Praca składa się z siedmiu rozdziałów.

Pierwszy rozdział odnosi się do kontaktów polsko-chińskich. Część historyczna dała rzut na niegdysiejsze związki między tymi dwoma krajami. Zaczynając od siedemnastowiecznych misji polskich Jezuitów, poprzez m.in. ucieczki polskich żołnierzy zesłanych na Syberię w XIX wieku, aż do podpisania wysokich rangą aktów w roku 2004. Współczesne stosunki i układy zostały opisane w następującym po nim rozdziale. Ta część pracy na podstawie wszystkich koneksji pokazuje od jak dawna te dwa kraje dążą do obustronnej współpracy.

Rozdział drugi poświęcony został specyfice kultury chińskiej. Zawarte zostały w niej najważniejsze elementy charakteryzujące Chińską Republikę Ludową, między innymi kuchnia, zwyczaje, architektura. Aby móc zaproponować potencjalnemu, masowemu klientowi turystycznemu ofertę promującą nasz kraj, należy tego klienta poznać. Dlatego każde z wymienionych wyżej zagadnień zostało rozwinięte. A wszystko w celu przybliżenia Polakom kultury i wymagań Państwa Środka, którym należałoby sprostać dla uatrakcyjnienia Polski do odwiedzania, nie tylko przez najbliższych sąsiadów.
Swoistym wprowadzeniem do stworzenia oferty turystycznej dla podróżujących z Chin jest rozdział trzeci przedstawiający w formie danych statystycznych analizę rynku turystycznego Chin oraz rozdział piąty charakteryzujący upodobania i preferencje Chińczyków odnośnie wyjazdów turystycznych. Natomiast część następująca bezpośrednio po rozpoznaniu sylwetki turysty Kraju Środka, opisuje faktyczny stan w jakim znajduje się promocja Polski na rynku chińskim przez określone polskie organizacje turystyczne.
W kolejnej części pracy zostały ukazane założenia metodologiczne badań własnych. Uwzględniono w nich przedmiot i cel badań, jak też problemy i hipotezy badawcze. Dodatkowo określa metody, techniki i narzędzia służące badaniom. Dzięki tej części dokładnie zostały przedstawione upodobania turystów chińskich oraz postrzegania ich przez Polaków. Wszystkie te zależności zostały zaznaczone na odpowiednich wykresach i tabelach.

W ostatniej części pracy przedstawiono wnioski wynikające z przeprowadzonych badań oraz zaproponowana została oferta turystyczna ukierunkowana bezpośrednio na turystów z Chin. Wybór konkretnych miejsc został uzasadniony. W projekcie wzięte zostały pod uwagę wszystkie wytyczne uzyskane poprzez badania oraz informacje uzyskane w odwiedzonych przez autorki placówkach.

Rozdział I. Zarys stosunków polsko-chińskich

Dzieje dawne

Polska dosyć wcześnie zaczęła interesować się bogatą kulturą Chin. Już w XVII wieku przybyli doń misjonarze polscy zakonu Jezuitów. Edward Kajdański pisze, że misja polskich zakonników w Chinach, dokładniej w Pekinie, była niezwykle owocna. Dynastiom panującym imponowała szeroka wiedza naukowa i praktyczna misjonarzy².

Jan III Sobieski był pierwszym z polskich królów, który posiadał szeroką wiedzę o Chinach oraz angażował się w promocję chińskiej kultury oraz języka w Polsce. Poza tym szczególnie zależało mu na uzyskaniu pozwolenia na przejazd przez trakt prowadzący przez Syberię u cara Rosji, dzięki któremu polscy misjonarze i handlarze mogli przemieszczać się do Chin³.

Pierwszym z misjonarzy, który dotarł do Chin w 1627 roku był Andrzej Rudomira⁴. Później w 1645 roku na wyspę Hajnan przybył do Chin wybitny podróżnik, znawca i badacz - Michał Piotr Boym⁵. W Europie trwała wówczas wojna trzydziestoletnia, a w Chinach był to okres upadku dynastii Ming. Wiedza na temat cesarstwa chińskiego była natenczas bardzo uboga na naszym kontynencie, jedynie warstwy wyższe posiadały bardzo ogólna wiedze o Wschodzie, którą uzyskiwali głównie od jezuitów, pracujących w Państwie Środka⁶.

Podczas swej misji pełnionej w Kraju Środka Michał Boym uzyskał wysokie wpływy na dworze cesarskim. Przyczynił się też znacznie do nawrócenia na wiarę katolicką cesarzowej - wdowy Heleny oraz kanclerza Pang Tianshou-Achillesa.

Pierre Picquart wspomina w swojej książce Imperium chińskie, że był to kraj mocno przez Europejczyków idealizowany ze względu na swoją kulturę. Później obraz zmieniał się na przełomie lat na zupełnie przeciwny: z podziwu do nastrojów antychińskich, wynikających z obawy przed «żółtym zagrożeniem», gdzie panowały barbarzyństwo i niewiedza⁷.

Dzięki polskim jezuitom Europa wiele dowiedziała się o Chinach. Misjonarze prowadząc badania naukowe dostarczali wiedzy na temat tego jaka panuje w kraju flora, wiele pisano o chińskiej medycynie i geografii. Michał Boym przetłumaczył z chińskiego na łacinę niektóre z wybitnych chińskich pism – zabytków piśmiennictwa nestoriańskiego⁸. Ponadto był twórcą pierwszego europejskiego atlasu Chin - Nowy atlas Chin, wydanego w roku 1652, opartym na chińskich źródłach, co więcej opracował też trzy mapy ogólne Chin⁹. Jego drukowana po polsku Relacja, dotycząca pobytu w Chinach, powstała bardzo wcześnie, bo już 1653 r, ale wydana została w Rzymie¹⁰. Polski przekład został opublikowany dużo później - 1756 roku.

W ciągu kolejnych lat na terenie Chin pojawili się następni misjonarze z Polski: Jan Mikołaj Smogulecki, który zdobył w Chinach wysoką pozycje naukową, (przyczynił się do wprowadzenia przewrotu kopernikańskiego w Chinach¹¹), Marcin Albrecht, Jan Bąkowski, Tomasz Ignacy Dunin-Szpott i Romuald Kocielski.

W 1665 roku została utworzona w Chinach polska osada o nazwie Jaksa (Albazin). Założyli ją zbiegli z Syberii Polacy na terytorium przygranicznym z Rosją. Chińczycy tolerowali istnienie owej osady, dopóki nie zajęli jej zbrojnie Rosjanie w 1674 roku. Wówczas to władze Chin w Pekinie postanowiły o zniszczeniu Jaksa Albazin. Udało się to im w 1684 roku. W stosunku do Polaków władze Chin zachowały się bardzo wyrozumiale. Uprowadzono mieszkańców zniszczonej osady do Pekinu, a tam pozwolono na wybudowanie kaplicy.

Był w historii kontaktów polsko - chińskich okres, w którym doszło do starcia militarnego pomiędzy naszymi narodowościami. Stało się to za przyczyną i pod przymusem Rosji, która zmusiła Polaków do walki przeciwko Chińczykom około roku 1660¹².

Na przełomie lat od 1660 do początku XIX wieku jeszcze wielu uczonych Polaków wyjeżdżało do Chin w celach naukowych, dyplomatycznych, głównie w szeregach delegacji bądź wojsk rosyjskich. Podróżowali także Polacy z zaboru pruskiego i austriackiego. Od około połowy XIX wieku liczba polskich uczonych, podróżników, turystów, pisarzy, malarzy itd., kierujących swe zainteresowanie oraz wyjeżdzających do Chin wzrastała. Ich dorobek naukowy szybko rozprzestrzeniał się po całej Europie i dzięki temu daleki, nieznany kraj stawał się bliższy ludności europejskiej.

Wielu Polaków szukało schronienia w Chinach podczas ucieczek z Syberii, gdzie zaborca rosyjski zsyłał powstańców po przegranych walkach oraz prześladowaniach. Pośrednictwo Rosjan w kontaktach pomiędzy Polakami a Chinami utrzymywało się długo. Pierwszym ambasadorem rosyjskim w Chinach został polski Żyd – Lew Karachan, a Roman Łągwa, również był polskiego pochodzenia, został mianowany dyplomatą wojskowym Rosji¹³.

Kroniki zanotowały również pośrednictwo niemieckie w kontaktach polsko- chińskich, jednak doszło do niego dopiero ok. połowy XIX wieku.

W XIX wieku w relacjach pomiędzy Polakami i Chińczykami pomocne były kontakty handlowe Francji, Niemiec i Austro-Węgier, które zwiększały swoje wpływy w Chinach, poprzez ich słabnącą pozycję w tym okresie historycznym. Po wygranej przez Anglię I bitwie chińsko-brytyjskiej, zwanej wojną opiumową, państwa Europy wraz z Japonią wymusiły na Chinach, między innymi, otwarcie wszystkich portów. Dzięki temu „otwarciu” odnowiła się ponownie działalność misyjna. Przybyli w owym czasie do Chin ks. Bonawentura Buczyński, bernardyni – Bazylii Gerard Piotrowski oraz Wergili Niklas, czy prawosławni misjonarze – m.in. Adam Jan Królczyk¹⁴.

W 1820 roku do Pekinu udało się wyjechać Józefowi Wojciechowskiemu, który potem zamieszkał i pracował tam przez 19 lat jako lekarz rosyjskiej duchownej misji prawosławnej. Był sławny na dworze, a dzięki znajomości języka chińskiego i mandżurskiego, po wyjeździe stamtąd został autorem trzytomowego słownika chińsko-mandżursko-rosyjskiego¹⁵.

Dzieje Polaków osiedlających się na terenie Chinach rozpoczynają się od około lat 80-tych XIX wieku. Był to czas, kiedy rosło zainteresowanie wschodnim rynkiem zbytu, dlatego zjeżdżający wówczas do Chin Polacy to głównie kupcy i handlowcy. Kolejna duża liczba Polaków osiadłych w Chinach to uciekinierzy prześladowań rosyjskich. Wielu naszych rodaków przybywało do pracy przy budowie kolei Wschodniochińskiej. Byli to inżynierowie, budowniczowie, urzędnicy, kolejarze i lekarze. Większość z nich osiadała w Harbinie, gdzie po jakimś czasie powstała duża kolonia polska, licząca nawet ok. 10 tysięcy Polaków, którzy wiedli spokojne życie na chińskim terytorium¹⁶.

Także kolonia Polaków w Szanghaju od 1917 roku dość prężnie organizowała sobie życie społeczne. Pojawił się tam Związek Polaków w Chinach, Dom Polski, który został utworzony po zakupie budynku przez Zygmunta Jastrzębskiego. Dzięki wysokiemu stanowisku jakie piastował w Banku w Szanghaju (był dyrektorem wschodniej grupy oddziałów) oraz stosunkom i pozycji w sferach finansowych Rosji i Chin, mógł ufundować jego przebudowę. Dom Polski był obiektem pełniącym wówczas funkcję ośrodka kulturalno – towarzyskiego dla Polaków mieszkających w obrębie Szanghaju oraz polskich zbiegów z Syberii.

Dobrze funkcjonował w tym czasie również Związek Młodzieży Polskiej, który wydawał dwutygodnik o tytule: „Echo Szanghajskie”. Czasopismo to działało do roku 1949 i przedstawiało poglądy antykomunistyczne. Ponadto Związek Młodzieży w roku 1939 wydał Kalendarzyk Młodzieży Polskiej w Szanghaju, zawierający informacje o ojczyźnie, biografię ówczesnego prezydenta Polski Ignacego Mościckiego i marszałków: Józefa Piłsudskiego i Edwarda Rydza – Śmigłego¹⁷.

Wchodząc w tematykę piśmiennictwa polskiego w Chinach, wspomnieć należy o miłośniku i znawcy literatury polskiej, jakim był chiński pisarz Lu Xung. Na początku XX wieku (1907 rok) opublikował on artykuł O sile poezji demonicznej, w którym po raz pierwszy w Chinach opisuje życie i twórczość Adama Mickiewicza oraz Henryka Sienkiewicza. Lu Xung wyraża wielkie uznanie dla twórczości naszych sławnych pisarzy. Jak twierdzi Yi Lijun, autor artykułu o twórczości Sienkiewicza w Chinach, Lu Xung z wielkim zapałem podkreślał wielką wartość ideologiczną i artystyczną utworów zarówno Mickiewicza, jak i Sienkiewicza, nazywając je «niebiańskim ogniem. Co więcej chiński pisarz w swym artykule nakłania tłumaczy do przekładania na język chiński tak wielkich prozaików i poetów, jakim byli Sienkiewicz i Mickiewicz w Polsce. Od apelu przeszedł do czynów i w 1909 roku wydał dwutomowy Zbiór opowiadań z zagranicy, w którym znalazły się utwory polskie: Janko Muzykant, Latarnik, Jamioł i Sachem. Warto zauważyć jak bardzo chińskiemu pisarzowi zależało na wydaniu dzieł polskich twórców. Zapłacił za pierwszy zbiór z własnych oszczędności. Y. Lijun przytacza wypowiedź Xung’a, który z ogromnym szacunkiem zauważa jaki stosunek ma Sienkiewicz do Polski, do narodu polskiego: Sienkiewicz w licznych nowelach bardzo często opisuje ciężki los narodu, tragiczną miłość, stosuje humorystyczny i malowniczy styl pisania, przedstawiając zdarzenia i uczucia zindywidualizowanych postaci, a gdzie indziej pisze: [jego] nowele, choć pełne cierpienia, są tak piękne i pociągające tak, że czytelnik zawsze jednym tchem czyta je do końca¹⁸.

Jak widać, polska twórczość spotkała się wówczas z wielkim uznaniem, a nawet zachwytem wśród chińskich literatów. Co więcej, dzięki przekazom zawartych w przełożonych na język chiński dziełach Sienkiewicza, Mickiewicza, a także Reymonta, mogli ujrzeć bogatą historię, kulturę, tradycję polską, ogromną waleczność narodu polskiego i heroiczny ich patriotyzm.

Wracając do historii stosunków pomiędzy narodami chińskim i polskim ważnym wydarzeniem był transport jeńców polskich, przebywających w Szanghaju i Harbinie, do Legionów Józefa Piłsudskiego, który został zorganizowany przez Jerzego Iwanowskiego – zbiega polskiego w Chinach po prześladowaniu za działalność niepodległościową.

Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku spowodowało uznanie 27 marca 1920 roku. przez Chiny Polski, jako kraju suwerennego i niezależnego. Wcześniej, w 1919 roku utworzono w Harbinie polski konsulat, którzy działał do roku 1941, powstała też polska szkoła w tymże mieście – gimnazjum. Odsetek ludności polskiej zgromadzonej w kolonii w Chinach wzrósł znacznie po wojnie bolszewickiej. W Tiencinie, koło Pekinu, działał już wtedy Polski Związek Niepodległościowy. Szacowana liczba Polaków przebywających w tym czasie w Chinach wynosi 500-600 osób. W ciągu kolejnych lat, zwłaszcza podczas ożywionych kontaktów polsko-chińskich w dwudziestoleciu międzywojennym, przybywało do Kraju Środka coraz więcej naszych rodaków. Na pewno miało na to duży wpływ zawarcie 18 września 1929 roku traktatu polsko-chińskiego, który dotyczył kwestii konsularnych oraz uprawnień obywateli obydwu krajów – Polaków w Chinach oraz Chińczyków w Polsce. W marcu 1929 roku utworzono poselstwo przy rządzie Republiki Chin w Nankinie, który po 1937 r. przeniesiono razem z nim do Chongqingu¹⁹.

Około roku 1937 Polacy zaczęli opuszczać miasto Harbin, z powodu zawarcia ustaleń między Rosją a Chinami, odnoszącymi się m.in. do pracowników przy Kolei Wschodniochińskiej. Po podpisaniu umów przy budowie mogli brać udział już tylko obywatele tych dwóch krajów.

Kiedy wybuchła II wojna światowa w 1939 roku od napaści Niemiec i Związku Radzieckiego na Polskę, w Chinach został zorganizowany ośrodek pomocy ofiarom wojny. Zebrane w tym celu środki przekazywane były dla Polaków uchodzących z objętej wojną ojczyzny do Chin. Gdy Szanghaj okupowali Japończycy do 1941 roku, podczas wojny japońsko-amerykańskiej, została tam zorganizowana na dużą skalę akcja propagandowa na rzecz Polski. Nadawane były audycje w radio, zamieszczane artykuły w czasopiśmie „Echo Szanghaju” o sytuacji w okupowanej Polsce.

Po zerwaniu stosunków pomiędzy Japonią i Polską, która była sojusznikiem Stanów Zjednoczonych azylu na terenie Chińskiej Republiki szukał Personel Ambasady Polskiej z Anglii. Japończycy zwalczali Polaków za prowadzoną wciąż propagandę antyjapońską i antyhitlerowską oraz za uczestnictwo w walce o wolne Chiny. W 1941 roku Japończycy wysiedlili Żydów przybyłych między październikiem 1940 a sierpniem 1941, w tym sporą część Polaków, do specjalnie utworzonego getta w Szanghaju.

Po zajęciu Szanghaju przez komunistów powstał na jego terytorium Związek Obywateli Polskich. Podczas wspomnianego wcześniej przesiedlania Żydów wielu zapisało się do Związku dla bezpieczeństwa, stąd jego polsko-żydowski charakter. Kiedy komuniści przejęli miasto, rząd polski w Chinach postanowił o powrocie Polaków do ojczyzny. Przy wsparciu rządu Chińskiej Republiki Ludowej udało się zorganizować dwa transporty w 1949 roku. O wiele większą część powracających do kraju Polaków stanowili mieszkańcy kolonii polskiej w Harbinie niż Szanghaju czy Tiencinu. Była to liczba ok. 90%. Repatriacja naszych rodaków z Chin trwała właściwie do roku 1957, ponieważ nie wszyscy zdołali przedostać się do Polski w transportach z 1949. Opuszczali Chiny małymi grupami, a nawet indywidualnie. Zorganizowany dla Polaków Dom Polski w Chinach przestał być polskim około 1954 roku²⁰.

Lata 1949 – 1954 są okresem pomyślnego rozwoju kontaktów który zaowocował podpisaniem w 1953 roku porozumienia o współpracy kulturalnej. Polska była pierwszym krajem, który podpisał takie porozumienie w stosunku do Chin. W nawiązaniu do postulatów porozumienia obydwa państwa na przemian organizowały w Warszawie i Pekinie coroczne spotkania wspólnej komisji, omawiającej sprawy współpracy pomiędzy państwami²¹.

Po zawarciu spisanej umowy o współpracy kulturalnej zaczął się czas prężnej wymiany. Postulaty porozumienia dotyczyły wzajemnej promocji struktur i organów naukowo-badawczych, sprawujących pieczę nad kulturą i edukacją, także promowanie kraju partnerskiego w postaci organizowanych na jego temat wykładów o  kulturze i historii oraz zachęcanie do nauki języka, wymiana pomiędzy kadrą profesorską i  studentami, wymiana dokumentów, księgozbiorów. Przez cały okres lat 50-tych XX wieku obie strony prowadziły owocne partnerstwo. W roku 1950 na Uniwersytecie Języków Obcych w  Pekinie, dodano do oferty studiów kierunek Polonistyki i bardzo szybko zaczęto wysyłać chińskich studentów do Polski. Nie były to liczne grupy, lecz istotne jest to, że po powrocie do kraju kontynuowali oni pracę z językiem, osiągając wysokie pozycje uczelniane. W Polsce bardzo wcześnie utworzono ośrodek kształcący studentów w zakresie kultury i języka Chin. W  1933 roku na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego powstał zakład sinologii, który jest najstarszym w Polsce miejscem, nauczającym w tejże tematyce.

Ponadto Polskę odwiedzały liczne chińskie grupy artystyczne, np. w 1954 roku - występy 270-cio osobowego Zespołu Pieśni i Tańca Chińskiej Armii Wyzwoleńczej, wystawy (1951 rok – wystawa sztuki Chińskiej) i tego samego roku przejazd połączony z występami chińskiej grupy cyrkowej, która miała swoje tournée po Polsce, trwające około dwa i pół miesiąca. W „rewanżu” w  Chinach organizowane były np. koncerty Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze, który przybywał tam na dwa miesiące pod kierownictwem sławnego kompozytora Andrzeja Panufnika. W roku 1952 w  Pekinie odbyła się wystawa malarstwa polskiego, prezentująca dzieła polskich artystów w ponad 60 obrazach. Jednocześnie w tym czasie w obydwu krajach przeprowadzano tygodnie filmowe. Prezentowano filmy propagujące historię, kulturę - polskie filmy w Chinach, a chińskie w Polsce. Coraz częściej tłumaczono dzieła literackie polskich poetów. Od początku współpracy do roku 1957 przetłumaczono ponad 70 tytułów z zakresu polityki, ekonomii, literatury, nauki wydanych w ponad 500 tysiącach egzemplarzy²².

Ogromną popularnością od około 1955 roku wśród ludności chińskiej cieszy się twórczość Fryderyka Chopina, którego nazywają Xiao Bang. Pierwszym pianistą zainspirowanym muzyką polskiego kompozytora był muzyk Fou Ts’ong, który podczas V Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina zdobył III miejsce z wyróżnieniem za najlepsze wykonanie mazurków. To wydarzenie bardzo mocno wpłynęło na rozpowszechnienie twórczości Chopina w całych Chinach i zaprocentowało bardzo pozytywnym odbiorem, wręcz zachwytem wśród tamtejszych ludów.

W wywiadzie z Marcinem Jacoby, koordynatorem projektów azjatyckich Instytutu imienia Adama Mickiewicza i wykładowcą kultury chińskiej na Uniwersytecie Warszawskim, przytoczonym w artykule Mariusza Hermy na temat Dlaczego Azjaci kochają Chopina (bardziej niż Polacy), zawartym w tygodniku „Przekrój” z 2010 roku, stwierdza on, że nauka gry na fortepianie jest dla Chińczyków zajęciem elitarnym, a po roku 1970 umiejętność ta stawała się bezpośrednim wyznacznikiem pozycji społecznej²³.

W miarę upływu lat oraz wraz ze zwiększająca się wiedzą i zainteresowaniem pomiędzy dotychczasowymi partnerami – Polską i Chinami – współpraca wkraczała w coraz szersze i na wyższe szczeble wzajemnej kooperacji. Kraje postarały się o nawiązanie partnerstwa w sprawach gospodarki, kultury i nauki. Nadal utrzymywała się tendencja wyjazdowa polskich uczonych do Chin, wówczas objętych już komunizmem. Sławni polscy artyści - malarze, muzycy, kompozytorzy, śpiewacy operowi, architekci odwiedzali chętnie Kraj Środka, ze względu na jego odmienność kulturową, zainteresowanie również naszym krajem i dorobkiem kulturowym. 1 grudnia 1958 roku ChRL otworzyła swój konsulat generalny w Gdańsku.

Po konferencji w Budapeszcie w roku 1960 stosunki polsko-chińskie niestety zaczęły podupadać. Ze względu na realizowany w Chińskiej Republice Ludowej kurs Wielkiego Skoku Naprzód oraz pod wpływem wzrostu napięcia i rozbieżności na linii Pekin-Moskwa kontakty polityczne z Polską osłabły. Do 1966 roku obydwa kraje nie wysłały żadnej rządowej delegacji, która kontynuowałyby politykę współpracy kulturalnej. Państwa komunikowały się tylko poprzez organa dyplomatyczne, które zawierały co pewien czas porozumienia dotyczące dalszej współpracy. Na rok od 1960 program realizacji współpracy kulturalnej podpisano w Pekinie 11 lutego 1960 roku przez Zhang Zhixianga, sprawującego urząd vice-przewodniczącego komisji ds. kontaktów kulturalnych z zagranicą, a ze strony polskiej podpis pod dokumentem złożył tymczasowy szef misji dyplomatycznych - charges d'affaires ambasady PRL w Chinach. Z kolei na rok następny tj. 1962 umowy odnoszące się do programów realizacji podpisano w Warszawie przez Wang’a Bingnan, aktualnego w owym czasie ambasadora ChRL. Działo się tak przez następne 5 lat, aż do roku 1967, kiedy po prowadzonych przez Polską i  Chińską Republikę Ludową rozmowach umowy nie zostały podpisane. Jeszcze tego samego roku 1967 stosunki zostały zerwane. Doszło również do tego, że realizowana polityka wewnętrzna i zagraniczna Polski i ChRL były zupełnie odmienne.

Na początku lat 70-tych władze Chin podjęły próby odbudowy zerwanych z Polską relacji głównie w sferze gospodarczej. Mianowano nowych przewodniczących zarówno w warszawskiej Ambasadzie Chin jak i w polskiej ambasadzie w Chinach. Polepszenie nie było znaczne, ponieważ w Chinach trwały nadal walki frakcyjne w grupie kierowniczej Komunistycznej Partii Chińskiej.

Po śmierci chińskiego polityka, przywódcy komunistycznego – Mao Zetonga (Mao Tse-tung) w roku 1976 relacje pomiędzy PRL i ChRL stopniowo zaczęły się poprawiać. W 1978 roku po wdrożeniu programu reform i otwarcia Chińska Republika Ludowa przystąpiła do regulacji stosunków z krajami takimi jak Polska, również poprzez zmiany w polityce zagranicznej.

W latach 80-tych XX wieku stosunki polsko-chińskie normowały się z biegiem czasu. Regularnie co rok Chiny i Polska podpisywały porozumienie dotyczące programu realizacji współpracy polsko-chińskiej w zakresie kultury i nauki.

Na czerwcowej I sesji OZPL (Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych) VI kadencji w 1983 premier ChRL - Zhao Ziyang - skierował wypowiedź exposé do krajów Europy Wschodniej, zaznaczając wielki podziw i przyjazne uczucia ze strony Chin dla osiągnięć i doświadczeń w budownictwie socjalistycznym, a także uznanie dla wszelkich działań mających na celu utrzymanie pozytywnych stosunków z ChRL oraz ich rozwój na różnych płaszczyznach ze strony Polski. Wielkie wsparcie dla PRL stanowiła pomoc finansowa, jaką przekazały Chiny w czasie pogłębionego kryzysu gospodarczego, nałożonych w grudniu 1981 roku przez Ronalda Reagana sankcji gospodarczych, które stanowiły odpowiedź na wprowadzenie stanu wojennego w Polskiej Republice Ludowej (sankcje zostały zniesione 19  lutego 1987 roku)²⁴. W odpowiedzi na pomoc ze strony chińskiej, polskie władze i dyplomacja podjęły próby poprawienia oraz ustabilizowania stosunków na linii Moskwa-Pekin.

W maju 1983 roku do Polski nieoficjalnie przybył wiceminister spraw zagranicznych ChRL Qian Qichen. Podczas jego pobytu przeprowadzone zostały rozmowy na temat sytuacji międzynarodowej oraz omówione szanse w kwestii rozwoju stosunków polsko-chińskich. Podczas sesji Zgromadzenia ogólnego ONZ, które odbyło się jesienią 1983 roku w Nowym Jorku, po raz pierwszy od ponad dwóch dekad spotkali się szefowie dyplomacji Chin i Polski.

Ważnym wydarzeniem dla obydwu państw były uroczystości obchodów 40 – lecia wydania Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN), które odbyło się w Ambasadzie PRL w Pekinie. Zjawili się na nim wiceminister Tian Jiyun, minister Spraw Zagranicznych Wu Xueqian i szefowie innych resortów. Współmiernie wyglądały obchody święta narodowego ChRL w Warszawie. W 1986 roku Przewodniczący Rady Państwa gen. Wojciech Jaruzelski spotkał się z czołowymi osobistościami kierownictwa Chińskiej Republiki Ludowej: przewodniczącymi ChRL - Deng Xiaopingiem, Li Xiannianem, premierem Zhao Ziyangiem oraz sekretarzem generalnym KPCh - Hu Yaobangiem. Było to pierwsze od wielu lat spotkanie na tak wysokim poziomie oraz miało znaczny wpływ na normalizacje stosunków pomiędzy naszymi państwami²⁵.

Polska ponownie gościła wielu artystów z Chin, ministerstwa edukacji podpisały porozumienie o wymianie nauczycieli języka, ministerstwa sportu o wymianie sportowej oraz o  wydaniu słownika polsko-chińskiego²⁶. Na polskich uczelniach otwierano dla studentów możliwość studiowania sinologii, dość długo po Uniwersytecie Warszawskim. W ofercie Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu specjalność sinologia prowadzona jest od 1988 roku w Katedrze Orientalistyki, a w Katedrze Studiów Azjatyckich istnieje zakład Literatury i Kultury Chińskiej²⁷. W Szkole Wyższej Prawa i Dyplomacji w Gdyni kierunek o nazwie Chinoznawstwo kształci młodych od 1996 roku²⁸.

Na przełomie lat 80-tych i 90-tych zanotowano niewielkie osłabienie relacji, lecz na krótko. Państwa partnerskie Polski obserwowały rozwój związany z trwającym w naszym kraju stanem wojennym oraz oczekiwały rezultatów przemian politycznych, które mogłyby wpłynąć na stan stosunków nie tylko z Chinami, lecz z pozostałymi krajami Azji. Powrót do dialogu politycznego nadszedł szybko, bo już w 1991 roku, a w 1993 roku wicepremierzy Zou Jiahua i Henryk Goryszewski wymienili wizyty, których rezultatem było podpisanie nowego porozumienia o stosunkach gospodarczo-handlowych. Pod koniec lat 90-tych wymiana handlowa przekroczyła 1 miliard dolarów przy dużym deficycie Polski.

W kolejnych latach zwiększała się częstotliwość spotkań o wysokiej randze politycznej. ChRL odwiedził prezydent Rzeczypospolitej Polski – Aleksander Kwaśniewski w listopadzie 1997(kolejna po 28 latach wizyta głowy państwa polskiego w ChRL). Podpisano wówczas Wspólny Komunikat Rzeczypospolitej Polskiej i Chińskiej Republiki Ludowej natomiast w 2004 roku po raz pierwszy do Polski przyjechał przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej - Hu Jintao. Efektem spotkania z prezydentem Polski było podpisanie 8 czerwca Wspólnego Oświadczenia między Rzeczpospolitą Polską a Chińską Republika Ludową.

Współczesność

Chiny są obecnie drugą największą na świecie gospodarką, która rozwija się dynamicznie, a wiele państw stara się pozyskać je jako partnera współpracy na wielu szczeblach, zwłaszcza gospodarczym. Polska, podobnie jak wiele innych krajów europejskich, dzięki wieloletniej historii związków jakie zawiązała z Chińską Republiką Ludową stara się nadal utrzymać ten bogaty kraj jako przyjaznego partnera w sferze politycznej, gospodarczej, ale też kulturalnej i naukowej. Mówi się, że Polska może stać się kluczem Chin do gospodarki europejskiej.

W 2007 roku Polska była największym partnerem handlowym Chińskiej Republiki ludowej w Europie Środkowo-Wschodniej, a nawet znajdowała się na w pierwszej 10 partnerów handlowych z Unii Europejskiej. Według danych chińskich wzajemne obroty handlowe wyniosły aż 7,7 miliardów dolarów.

Pod koniec 2009 roku Polska i Chiny podpisały dokumenty o współpracy na płaszczyźnie wojskowej przez ministrów obrony narodowej obydwu krajów.

W 2010 roku w Szanghaju miała miejsce międzynarodowa wystawa EXPO, trwająca od 1 maja do 31 października, na której Polska posiadała swą oddzielną sekcję. Przygotowaniem wystawy polskiej zajmowała się Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Zajmowały się one również prowadzeniem wystawionego podczas wydarzenia EXPO Pawilonu Polskiego. Była to bryła zaprojektowana przez polskich architektów pracowni architektonicznej - WWA Architects. Jego dekoracje zewnętrzne nawiązywały do tradycyjnych polskich ludowych wycinanek poprzez wykorzystanie ażurowych wzorów.

Relacje z wystawy EXPO wspominają o wielkim i spektakularnym zainteresowaniu Polskim pawilonem wśród odwiedzających zarówno w dzień jak i w nocy. Jego wygląd zewnętrzny jak i przestrzeń wewnętrzna budziła zachwyt i uznanie dla kunsztu oraz pomysłowości przedstawicieli naszego kraju oraz wyróżniało polski projekt na tle pozostałych wystaw na EXPO. Dzięki bogatemu programowi gospodarczemu, kulturalnemu, programowi promocji regionów i miast polskich na Wystawie, PARP pokazała Polskę jako kraj interesujący pod względem ewentualnego partnerstwa, jako państwo zasługujące na uwagę i życzliwość państw zwłaszcza dzięki ludziom, którzy ze swym optymizmem i kreatywnością są największą siłą i wartością miast. Polska wystawa pod hasłem Polska się uśmiecha, miała na celu ukazanie, że za każdym działaniem, rozwiązaniem budowlanym, technologicznym, kryją się ludzie, ze swą energią, optymizmem, odwagą i siłą. Hasło miało nawiązywać również do tego, iż Polacy są narodem kreatywnym i ta cecha stanowi jego wielki atut i czynnik rozwoju.

Podczas wystawy promowano miasta polskie: Lublin, Szczecin, Kraków, Kielce, Koszalin, wystawy prac polskich artystów, promocje województw, pokazy filmów polskich, występy zespołów regionalnych, wiele miejsca poświęcono Chopinowi. Z kwestii ekonomicznych zaprezentowano misje gospodarcze: misja branży IT, misja związku banków polskich, misja gospodarcza związku rzemiosła polskiego, misja górnicza, misja gospodarcza promocji Polski Wschodniej, programy morskie – misje polskich przedsiębiorców, wystawy wzornictwa przemysłowego, prowadzono seminaria biznesowe, również promocję województw , polsko-chiński okrągły stół ubezpieczeniowy, tydzień turystyki, dni Pomorza, dzień narodowy, dzień Polski i wiele innych²⁹.

Z zebranych danych wynika, że podczas Wystawy EXPO Pawilon Polski odwiedziło ponad 8 mln Chińczyków i stanowi to 11% wszystkich Chińczyków, którzy odwiedzili wystawy EXPO w Szanghaju. Każdego dnia pawilon odwiedzało około 45 tysięcy osób. W wywiadzie z prezesem Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych – Sławomirem Majmanem, wyraża on swoje zadowolenie w związku z tym, iż każdy z tych ponad 8 mln Chińczyków po 40-50 minutach spędzonych w polskim pawilonie wychodził z pewną wiedzą o Polsce i przeświadczeniem, że jesteśmy jednym z największych europejskich społeczeństw. Zauważa również, że tylko pawilony Francji, Chin, Japonii i Afryki cieszyły się większym zainteresowaniem zwiedzających. Polska zdobyła srebrny medal za swój Pawilon w Szanghaju. Wg dziennika „Polska The Times” dzięki pozytywnej reklamie chińskich dziennikarzy, Polska w mediach chińskich awansowała do miana europejskich potęg. W. Rogacin wspomina również, że wystawa EXPO pozwoliła na poznanie i pierwsze „zauroczenie” Polską i jest to dopiero początek rozwoju naszego kraju dla chińskiego biznesu³⁰.

W roku 2010 dało się zauważyć ogólne zacieśnienie związków polsko-chińskich. Podejmowano inicjatywy nie tylko na szczeblu państwowym, ale także samorządowym oraz w dalszym ciągu na polu edukacyjnym. Coraz więcej placówek prywatnych zaczęło wprowadzać język chiński do programów nauczania już nie tylko na poziomie szkół wyższych, akademii czy uniwersytetów.

W grudniu 2011 roku Chiny odwiedził prezydent RP Bronisław Komorowski. Wydarzenie to miało znaczący wpływ w relacjach Polska-Chiny na poziomie centralnym oraz zaowocowało podpisaniem oświadczenia w sprawie ustanowienia stosunków strategicznych między Polską i Chinami. Po wizycie B. Komorowskiego polskie Ministerstwo Gospodarki zaproponowało, w porozumieniu z innymi agendami rządowymi, projekt wspólnej, spójnej strategii rozwoju współpracy Chin i Polski. Celem tej strategii jest rozwijanie aktywności w tradycyjnych dziedzinach współpracy jak i w promocji nowych sektorów, w którą włączyć się mogą polskie podmioty gospodarcze. Zbiera ona i porządkuje informacje dla przedsiębiorców w zakresie szans zaistnienia oraz współpracy na rynku chińskim. Strategia ta, nazwana Go China jest odpowiedzią na chińską strategię Go Global.

W 2012 roku doszło do podpisania kolejnej umowy o współpracy kulturalnej między Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej - Bogdanem Zdrojewskim a Ministerstwem Kultury Chińskiej Republiki Ludowej - Sun Yuxi na lata 2012–2015. Zawiera ona postulaty dotyczące wzajemnego wsparcia między resortami kultury oraz wspieranie wszelkich inicjatyw, które przyczynią się do podniesienia efektywności w różnych dziedzinach infrastruktury.

Od 2013 roku w wielu miastach w Polsce organizowane są Fora Regionalne Polska-Chiny podczas których omawiane zostają najciekawsze podjęte działania, inicjatywy polsko-chińskie, także podejmowane są tematy współpracy gospodarczej, ofert turystycznych Polski dla Chin. Koordynatorami takowych Forów są organa władzy właściwe do miejsca, w jakim wydarzenie zostaje zorganizowane.

Podsumowując dotychczasowe rozważania na temat kształtowania się relacji pomiędzy Chińską Republiką Ludową i Rzeczypospolita Polską widać szeroko zaznaczającą się chęć obu stron do pogłębienia stosunków w coraz szerszym zakresie. Perspektywa współpracy w przyszłości może odznaczyć się znacznym rozwojem szczególnie dla Polski, zważywszy na to jak potężnym w ostatnich latach mocarstwem globalnym stają się Chiny. Także Polska, jak zaznaczono w wielu miejscach, może wiele zaoferować tak silnemu parterowi jakim są Chiny, zarówno w sprawach gospodarki, jak i kultury, nauki, turystyki.

Rozdział II. Kultura i tradycje Chin

Chiny są jedną z najstarszych cywilizacji świata. Ich historia trwa od prawie 5 tysięcy lat. Kraj ten zasłynął już w XVI w p.n.e. tworząc zapiski na kościach wróżebnych, które to do dziś fascynują ludzi z całego świata. Aktualnie są w gronie najszybciej rozwijających się państw świata, a chiński naród doskonale sobie zdaje z tego sprawę i przyznaje, że w końcu zajmują należyte im miejsce. Ludność chińska zajmuje 22% populacji całego świata. Jeśli chodzi o cechy demograficzne to w Chinach występuje bardzo duży przyrost naturalny. Jest tam bardzo mała ilość osób w wieku emerytalnym, dominują więc roczniki młode. Specyfiką tego potężnego kraju jest także największa na świcie dysproporcja między ilością urodzonych chłopców, a ilością urodzonych dziewczynek. Chińczycy są przyzwyczajeni do hałasu, tłoku na ulicach. Wynika to z faktu, iż na stosunkowo niewielkiej powierzchni mieści się ok. 1300 milionów ludzi. To wszystko powoduje, że najczęściej odwiedzają oni właśnie miejsca, gdzie jest ciasno i gwarno.

Głównym prądem myślowym w Chinach jest konfucjanizm, zaliczany do systemów religijnych – uważany był on za filozofię życia. Prezentował nie tylko koncepcje dotyczące moralności, zasad postępowania, ale także edukacji, porządku społecznego krajowego i sprawowania władzy w państwie. Znamiennie na kulturę chińską wpływał też, taoizm, który z kolei odnosi się do świata przyrody i harmonii, uzupełniających się wzajemnie. Siły te określane są jako Jing i Jang³¹.

Kultura i zwyczaje Chińczyków są niezwykle interesujące, pod wieloma względami. Bardzo różni się ona od zwyczajów panujących w Europie. Różnice są widoczne pod względem temperamentu: przyjeżdżając do Europy Chińczycy czują się nieswojo, twierdzą, że Europa jest dla nich za cicha, w co nam Polakom ciężko uwierzyć. Jest to bardzo wesoły, otwarty naród, ciekawy wszystkiego.

Chiny XIX wiek, należy zwrócić uwagę jak niewielkie różnice występowały między kulturą miejską a wiejską. Często ludność mieszkająca na wsi poza sezonem uprawiała rzemiosło, a mieszczaństwo hodowało drób i uprawiało niektóre gatunki roślin. Najważniejsze są więzy rodzinne. Nie ograniczają się one jedynie do małżonków, lecz dziadków, rodziców, synów, córek tworząc klan rodzinny. Ta więź była tak silna, że nawet ziemia na której żyje dana rodzina należy do niej, a nie do pojedynczej jednostki. Na czele każdego klanu stała głowa rodziny, której każdy musiał się podporządkować, nawet o małżeństwie decydowali rodzice. Młode małżeństwa mieszkały po ślubie z rodzicami męża, by w ten sposób zapewnić pomoc starzejącym się rodzicielom. Przywódca rodziny nie powinien ulegać, ani uczuciom ani spontanicznym decyzjom. W ten sposób unikano rywalizacji³².

Chiny niegdyś dzieliły się na cztery klasy społeczne, najniższą z tych klas zajmowali chłopi. Wszystkie grupy społeczne różniły się prestiżem, który można było osiągnąć poprzez wykazanie się zasadami moralnymi: posłuszeństwo synowskie, poświęcenie się państwu, prawość, wierność kobiet, a także umiejętność panowania nad sobą, swoimi uczuciami. ³³W XXI wieku wygląda to nieco inaczej. Rodzina dalej jest bardzo ważna, ale np. młode małżeństwa pragną się usamodzielnić, zamieszkać same, kiedyś byłoby to nie do pomyślenia. Zmiany zachodzą również w podziale klasowym, zaciera się między nimi granica. Rośnie zdecydowanie ilość osób klasy średniej. Prognoza na 2020 rok przewiduje, że klasa średnia ma stanowić 40 % całej populacji. Zmienia się także model rodziny: z rodziny wielodzietnej powstał model 2+1. To z kolei wiąże się z takim zjawiskiem jak przeludnienie co prowadzi do problemów związanych z głodem oraz zanieczyszczeniem powietrza, stąd zmiany dotyczące polityki prorodzinnej³⁴. Istotną cechą każdej chińskiej rodziny jest kult przodków. Jest to nieodłączny element ich życia. W każdym mieszkaniu znajduje się mały ołtarzyk poświęcony czci przodków, który ma zarazem chronić członków rodziny od nieszczęść i od wpływu złych duchów i to nie zmieniło się do dnia dzisiejszego³⁵.Stawiają oni na rozwój wewnętrzny i duchowy. Różnice są widoczne również w podejściu do kobiet. Kiedyś, gdy ojca pytano o posiadanie dzieci, wymieniał tylko synów, podjęto jednak szereg działań, aby to zmienić. Teraz rola kobiet w Chinach dynamicznie się zmienia, zajmują one stanowiska, które kiedyś były przeznaczone tylko dla mężczyzn. Chińczycy dość sceptycznie podchodzą do publicznego okazywania sobie uczuć, raczej tego nie tolerują. Jest to nie do przyjęcia głównie u osób płci przeciwnej, zupełnie inaczej traktuje się osoby tej samej płci co brzmi nieco paradoksalnie – ważne jednak jest to, że powoli zaczyna się to zmieniać.
Chińczycy są otwarci na turystów przyjeżdżających z zagranicy, z dużym szacunkiem traktują szczególnie kobiety, które w ich kraju są symbolem szczerości i delikatności. Potrafią nieznajomego zasypać dużą ilością osobistych pytań dotyczących domu lub pracy. Z racji ogromnej populacji zamieszkującej kraj Azji wschodniej pojęcie ,prywatność` raczej nie istnieje, nie ma czegoś takiego jak ,przestrzeń` między dwojgiem ludzi. Chińczycy są niezwykle ciepli i opiekuńczy tylko względem członków rodziny, bądź też przyjaciół – dla osób z zewnątrz nie okazują raczej żadnych uczuć stąd też w Chinach widoczne są braki w działalności instytucji charytatywnych. Nie mogą się więc oni nadziwić ludziom z zachodu, którzy zdawać byś się mogło, że są bardziej wyrozumiali dla osób trzecich, aniżeli dla swoich najbliższych. Nie przepadają również za europejską kuchnią. Po dłuższym czasie spożywania posiłków dalece odbiegających od ich standardowych smaków wracają do tradycyjnych dań. kuchni chińskiej. Na tle innych krajów europejskich Polska wypada dość dobrze i jest w ścisłej czołówce jeśli chodzi o trafienie w gusta azjatyckich turystów. Do ich ulubionych polskich dań należy: jajecznica, pierogi oraz żurek w chlebie, przepadają również za polskim piwem.

Charakterystycznym elementem tego kraju jest właśnie kuchnia- znana na całym świecie. Różni się jednak od tej którą Chińczycy oferują w Polsce czy w Europie, jest na pewno dużo lżejsza. Potrawy, proponowane prze mieszkańców Azji wschodniej w ojczystym kraju są w odczuciu gości dużo bardziej wyraziste i aromatyczne, niż te które oferowane są w europejskich lokalach. Chińska kuchnia jest bardzo wyszukana, jakość potraw wyraża się w smaku, zapachu, kolorze. Tradycja głosi, iż do przyrządzania posiłków potrzebne jest 7 podstawowych składników: drewno na opał, sól, ryż, olej, sos sojowy, ocet i herbata. Głównym składnikiem każdego dania jest oczywiście ryż lub makaron. Mięso i warzywa są uważane za towar bardzo luksusowy.³⁶ Kuchnia chińska jest bardzo nietypowa, łączy wiele smaków tj. słodki, kwaśni, gorzki, słony oraz cierpki. Potrawy osiągają takie smaki dzięki wielu przyprawom nadającym im niesamowity aromat tj. imbir, czosnek, cynamon, anyżek, goździki, kardamon oraz wyżej wymieniony pieprz, sól oraz sos sojowy.³⁷ Bardzo istotne jest jednak zachowanie równowagi między tą mieszanką. Trudno tu mówić o jednej kuchni chińskiej: różni się ona w zależności od regionu w jakim się znajdujemy. Najczęściej wyróżniane są cztery najpopularniejsze kuchnie: syczuańską, szanghajską, kantońską i pekińską. W Polsce najczęściej można spotkać kuchnię syczuańską. Charakteryzuje się ona bardzo ostrym smakiem nadanym przez pieprz syczuański. ³⁸Poza pieprzem potrawy te często zawierają papryczki chili. Chińskie potrawy potrafią prawdziwie zachwycić barwą, kompozycją i kształtem. Wygląd dania musi mieć nic wspólnego z jego zapachem, zapach ze smakiem i na odwrót. Warto wspomnieć, iż kuchnia chińska jest jedną z najzdrowszych kuchni świata, a owoce są jedynym chińskim pożywieniem zjadanym na surowo. Popularną azjatycką kuchnię charakteryzuje dwu-daniowy posiłek: danie główne – ryż, makaron lub bułka oraz danie dodatkowe – warzywa, mięso i ryby. Posiłek spożywany jest przez Chińczyków głównie pałeczkami, nóż i widelec kojarzone są z motywem zabijania, stąd też nie używa się sztućców. Za niegrzeczne zachowanie uważa się wskazywanie pałeczkami w kierunku innych osób, czy też zostawianie ich pionowo postawionych w ryżu, gdyż chińczykom kojarzy się to z trzymaniem kadzidła podczas pogrzebu.

Chiny słyną również z tego, że do każdego posiłku podaje się zazwyczaj zieloną herbatę, bądź też piwo (słabsze od polskiego) oraz wino ryżowe zwane popularnie sake. Istotne jest podczas nalewania sobie herbaty, aby przy tym nie zapomnieć o swoim towarzyszu, nie nalanie mu herbaty uważa się za straszną zniewagę. Dodatkowym kulinarnym atutem tego kraju jest gotowanie dań bezpośrednio przy kliencie, są tak zwane jadłodajnie z kuchniami otwartymi na oścież.

Chińczycy mają kilka charakterystycznych zachowań i cech charakteru. Na pewno łatwo wprowadzić ich w zakłopotanie, dlatego należy unikać patrzenia w oczy podczas witania. Dodatkowo podczas rozmowy trzeba ograniczyć do minimum gesty czy nadmierne mruganie oczami, może to negatywnie wpłynąć na nasz odbiór. Chińczycy lubią być witani w drzwiach i oczekują wszystkiego jak najszybciej - 20 minut to dla nich bardzo długo. Ciekawy jest także sposób wyrażania szczęścia prze Chińczyka. Polak, gdy jest szczęśliwy uśmiecha się od ucha do ucha, chińczyk natomiast wręcz przeciwnie, uśmiecha się w momencie dla niego kłopotliwym np. gdy ktoś robi mu awanturę. Chińczycy raczej unikają otwartych konfrontacji, satysfakcjonuje ich rozmowa, z której obydwie strony uzyskują jakieś korzyści. Trzeba zwrócić jednak uwagę na mentalność mieszkańców Chin. Doskonale potrafią dobrać słowa w taki sposób aby odpowiedź satysfakcjonowała rozmówcę. Chińczycy mają odmienny zwyczaj obdarowywania się prezentami. Aby zyskać sympatię Azjaty, mile widziane są prezenty wręczane tuż przy pierwszym spotkaniu-nigdy nie czeka się do ostatniego spotkania, jak mają w zwyczaju Polacy. Z początku zazwyczaj można spotkać się z odmową przyjęcia podarku, po chwili jednak prezent zostaje przyjęty – podczas namowy obdarowującego.

Działa to również w drugą stronę-nigdy nie należy prezentu od zachodnich sąsiadów przyjmować od razu. Odmienność Chińczyków jest widoczna w wielu aspektach. Zasady takie jak zakaz palenia w miejscach publicznych, czy np. w pokoju hotelowym, są im obce. Normalne jest natomiast np. głośne spożywanie posiłków. Dlatego opiekunowi takiej grupy z Chin potrzebny jest takt i cierpliwość, by wszystko spokojnie i rzeczowo wytłumaczyć, nie urażając przy tym nikogo.

Najważniejszym Świętem dla tego specyficznego narodu jest Nowy Rok, inaczej Święto Wiosny. Ludzie dostają kilka dni wolnych od pracy, aby móc odpowiednio świętować, dokonać właściwych obrzędów. Kolejnym interesującym Świętem jakie obchodzą Chińczycy, jest nieznany w Europie Podwójny Young. Dziewiątka jest najwyższą jednocyfrową liczbą stąd dziewiąty dzień dziewiątego miesiąca obchodzony jest ucztowaniem, piciem, zabawą, zrywaniem kwiatów oraz wpinaniem ich we włosy³⁹.

Polacy często nie zdają sobie sprawy, iż przyzwyczajenia chińskie są znane na całym świecie, poprzez wykonywanie takich ćwiczeń jak medytacja, joga, pilates czy aromaterapia. Takie wynalazki jak akupunktura czy akupresura także należą do idei tego kraju. Podróże po świecie jak i po Europie również są nieodłącznym elementem chińskiej kultury. Chińczycy kochają luksusowe, markowe zakupy i często to właśnie one są motywem ich podróży. To co drogie uważane jest za prestiż, nie przekonuje ich „tanio” czy „promocja”. Kojarzy im się to bowiem z małą atrakcyjnością danego produktu, są przekonani, iż niska cena nie daje im komfortu i wygody użytkowania. ⁴⁰Mogą oni zakupić tu dużo markowych rzeczy po niższej cenie, niż u siebie. Goście z tego kraju, w trakcie podróży turystycznych, są największymi konsumentami na świecie - w 2012 roku wydali rekordową kwotę 102 miliardów dolarów. To naród wydający na turystykę międzynarodową najwięcej. Warto zaznaczyć, iż przy tym wszystkim bardzo lubią się targować. Chińczycy cenią sobie komfort, korzystają więc z hoteli 4 i 5-gwiazdkowych znanych sieci, takich jak: Hilton, Holiday Inn, Novotel, Hyatt. Są jednak zaskoczeni niskim poziomem bazy hotelowej w Europie, słabą infrastrukturą transportową, brakiem informacji w języku chińskim, co jest dla nich bardzo dużą barierą, tym bardziej, że należą oni do narodu, który bardzo słabo zna obce języki. Ten problem dotyczy również przyjazdów do Polski. Chińczycy raczej nie przepadają za wysiłkiem fizycznym, jeśli mają zaplanowaną wycieczkę w góry to tylko kolejką. Są też niesamodzielni, stąd też potrzebują opieki pilota/przewodnika.

Chińczycy są miłośnikami sztuki, muzyki. Dowodem może być chińska kaligrafia. Jest to cecha wyłącznie kultury azjatyckiej. Można ją definiować na wiele sposobów, lecz najwłaściwsza definicja brzmi: jest to emocjonalna forma sztuki, niosąca myśli i uczucia artysty⁴¹. Każde pociągnięcie pędzlem wymaga precyzji i pewnej ręki, stąd jest to sztuka bardzo wysublimowana. Jest to ważna część kulturowego dziedzictwa Chin, należy jednak zaznaczyć, iż powoli ona zanika. Ich miłość do muzyki natomiast, przejawia się w zamiłowaniu do polskiego artysty Fryderyka Chopina, to właśnie z nim kojarzy się Chińczykom Polska. Zamiłowanie to zapoczątkował obywatel Chin, zwycięzca V Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina. Jego zwycięstwo obiegło cały kraj, zapewniając tym samym sławę polskiemu kompozytorowi. Dla Chińczyków zajęciem podstawowym jest właśnie nauka gry na instrumentach, głównie na skrzypcach i fortepianie, co spotęgowało zainteresowanie Chopinem. W Szanghaju w roku 2007 został nawet wybudowany najwyższy na świecie pomnik muzyka. Dlatego też Polska uważana jest za kraj posiadający jedne z najlepszych szkół muzycznych dzięki czemu Chińczycy przyjeżdżają uczyć się pod kątem talentu pianistycznego.

Rozdział III. Analiza rynku turystycznego Chin- dane statystyczne

Analiza wyjazdów

Chiny są najszybciej rozwijającym się rynkiem. Dzięki wzrastającym dochodom, bardzo intensywnej urbanizacji a także zniesieniu pewnych ograniczeń wyjazdowych liczba podróży zagranicznych Chińczyków znacznie wzrosła. Wzrost tych wyjazdów jest ogromny, mianowicie, na podstawie danych z 2000 roku, gdzie liczba ludności podróżujących wynosiła 10 mln podwyższyła się do 83 mln w roku 2012.⁴² Wykres 1 przedstawia wzrostową tendencję wyjazdową wśród turystów chińskich.

Wykres 1. Liczba turystów z Chin w latach 2005-2012.

Gdzie podróżują

Chińczycy pod względem swoich wyjazdów kierują się do krajów wysoko rozwiniętych, takich jak Kanada, USA czy Australia. Jednakże bardzo chętnie wyjeżdżają do Azji Południowo- Wschodniej- Makao, Tajlandia, Singapur, itd.- wszystko to dzięki bliskości tych krajów, jak i braku przeszkód w postaci wiz. Coraz częstszym celem wyjazdów Chińczyków jest także Europa Zachodnia.

Top Lista europejskich destynacji

Tabela 1. Lista destynacji europejskich wybieranych przez turystów z Chin w latach 205-2011

Kraj	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	Zmiana (%)
								‘10/’09
Stany Zjednoczone	270,3	320,5	397,4	493,0	524,8	801,7	1089,4	52,8
Rosja	798,7	765,3	765,1	815,5	718,6	747,6	845,6	4,0
Francja	357,8	573,9	531,3	416,9	395,5	576,7	729,6	43,5
Niemcy	418,2	441,5	462,3	421,5	384,6	510,6	636,6	32,8
Szwajcaria	110,0	132,6	145,9	129,2	187,1	286,4	453,3	53,1
Hiszpania	105,3	109,3	145,4	152,5	159,5	218,8	300,0	37,2
Kanada	117,5	144,6	152,2	159,9	160,8	195,0	243,7	21,2
Austria	176,8	176,7	171,1	156,2	155,2	182,3	243,0	17,5
Nigeria	33,3	38,3	65,7	73,0	75,9	76,1	241,3	0,3
Włochy	95,5	117,4	160,1	158,2	138,2	136,8	209,7	-1,0
Australia	285,0	308,5	357,6	356,4	366,4	453,7	542,0	23,8

Polska	13,4	15,1	16,5	20,2	20,0	26,6	33,2	32,7	24,8

W tabeli zostały ukazane faworyzowane przez naród chiński kierunki europejskie. Ta pięcio-elementowa lista to „kraje, które trzeba zobaczyć jadąc do Europy”. Podróż do każdego z tych państw jest umotywowana, np. Francja - kojarzona jest z romantyzmem, Szwajcaria- przywodzi na myśl góry, czyste powietrze i obcowanie z naturą. Badania z lat 2005- 2011 ukazują, że Polska znajduje się na 19 miejscu wśród europejskich państw pod względem przyjazdów turystów chińskich.

Wydatki

Na wyjazdy zagraniczne w 2012 roku Chińscy turyści wydali około 102 mld USD. Suma ta jest pięć razy większa niż ta którą wydali w roku 2005 oraz 40 % wyższa od wydanej kwoty w roku 2011. Takie wyniki powodują, że Chiny są na pierwszym miejscu krajów najwięcej wydających na międzynarodową turystykę. Przeliczając te ogromne kwoty na osobę wychodzi, że jeden turysta w trakcie wyjazdu wydaje średnio 1228 USD.⁴³

Tabela 2. Wydatki turystów z Chin w poszczególnych krajach w latach 2000-20012

Kraj	2000	2005	2010	2011	2012	Zmiana (%)
						‘11/’10
Chiny	13,1	21,8	54,9	72,6	102,0	32,3
Niemcy	53,0	74,4	78,1	85,9	83,8	9,9
USA	65,4	69,9	75,5	78,7	83,7	39,7
Wielka Brytania	38,4	59,6	50,0	51,0	-	2,0
Rosja	8,8	17,3	26,6	32,5	42,6	22,1
Francja	22,6	31,8	39,0	44,1	38,1	13,0
Kanada	12,4	18,0	29,6	33,3	35,2	12,7
Australia	6,4	11,3	22,2	26,7	28,1	20,4
Japonia	31,9	27,3	27,9	27,2	28,1	-2,4
Włochy	15,7	22,4	27,1	28,7	26,2	5,9

Źródło: Światowa Organizacja Turystyki (United Nations World Tourism Organization)

Rozdział IV. Podstawy metodologiczne badań

Przedmiot i cel badań

Stosując jedną z klasyfikacji T. Pilcha i Teresy Bauman z punktu widzenia celu badań niniejszej pracy należy określić definicję badań diagnostycznych. Jerzy Apanowicz zaznacza, iż diagnoza jest warunkiem optymalnego funkcjonowania i działania. Dlatego też badania diagnostyczne maja na celu stwierdzenie prawdziwych faktów lub zjawisk, ustalenie stanu faktycznego, rzeczywistych cech i zasad funkcjonowania⁴⁴. J. Sztumski natomiast następująco określa twierdzenia typu diagnostycznego: diagnostycznymi – nazywamy takie twierdzenia, które orzekają o istniejącym stanie faktycznym badanego zjawiska lub procesu społecznego⁴⁵.

Niezbędnym elementem w procesie prowadzenia badań jest ustalenie przedmiotu badań. J. Apanowicz pisze o przedmiocie badań, iż może być to określony fakt (informacja) ujęty w danym wyjaśnieniu naukowym podstawowego problemu badawczego. Mogą to być elementy i działania, które w toku badań podlegają wyjaśnieniu i opracowaniu, a także wszelkie informacje o opracowanym podmiocie przyjmującym formie nowych wiadomości⁴⁶

T. Pilch określa przedmiot badań naukowych jako obiektywnie istniejące , poddające się pomiarowi zjawiska. W badaniach jakościowych przedmiotem badań może być problematyka związana z ocenami, wartościami, przeżyciami. Podejście jakościowe pozwala na podejmowanie zagadnień, które dotyczą poszczególnych ludzi, jednostkowych przypadków, zjawisk złożonych treściowo i znaczeniowo jak np. styl życia⁴⁷.

Przedmiotem badań autorek niniejszej pracy jest poznanie stopnia znajomości Chińskiej Republiki Ludowej oraz jej obywateli wśród ludności polskiej, oceny promocji Chin w Polsce oraz dokonania oceny, które miejsca atrakcyjne turystycznie w Polsce są warte odwiedzenia przez turystów z Chin.

W toku prowadzenia badań naukowych konieczne jest określenie celu badawczego.

Cel badań, jak definiuje W. Zaczyński to określenie tego, do czego zmierza badacz, co pragnie osiągnąć w swoim działaniu⁴⁸, a T. Pilch i T. Bauman, w przytoczonym objaśnieniu J. Sucha, nakreślają, iż „zasadniczym celem poznania naukowego jest zdobycie wiedzy maksymalnie ścisłej, maksymalnie pewnej, maksymalnie ogólnej, maksymalnie prostej, o maksymalnej zawartości informacji⁴⁹, a J. Sztumski opisuje krótko, że celem podejmowanych badań jest naukowe poznanie badanej rzeczywistości⁵⁰.

Celem prowadzonych badań jest:

1. Określenie ogólnego poziomu wiedzy na temat Chińskiej Republiki Ludowej, jej ludności i kultury wśród grupy badanych Polaków.

2. Poznanie, które miejsca atrakcyjne turystycznie w Polsce, grupa badanych Polaków chciałaby zaproponować turystom Chin.

3. Określenie propozycji dodatkowych działań promocyjnych Chin na terytorium Polski na podstawie subiektywnej oceny Polaków o stanie obecnej promocji Chin w Polsce oraz wyodrębnienie walorów, na których powinna się skupić.

4. Stworzenie oferty turystycznej Polski w oparciu o propozycje badanej grupy Polaków względem turystów z Chin, dotyczących atrakcyjnych miejsc w Polsce.

   1. Problemy i hipotezy badawcze

Według Tadeusza Pilcha badanie naukowe to wieloetapowy proces zróżnicowanych wewnątrz działań mających zapewnić nam obiektywne ,dokładne i wyczerpujące poznanie wybranego wycinka rzeczywistości przyrodniczej, technicznej, społecznej lub kulturowej. Jest więc postępowaniem regulowanym normami typu prakseologicznego. Badanie naukowe przebiega zawsze w zasadniczym swoim toku, w ten sposób, że wychodząc od działania praktycznego , od bezpośredniego doświadczenia , od tego , co obserwowalne, przechodzi ponownie do praktyki poprzez etap pośredni- uogólniane poznanie⁵¹.

Całokształt działań i czynności prowadzonych w zakresie badań naukowych nazywany jest procesem badawczym. Janusz Sztumski określa ten termin jako wszechstronne określenie działalności badawczej, która obejmuje wszystkie środki, jakie chcemy faktycznie wykorzystać dla osiągnięcia zamierzonego celu poznawczego⁵².

Kolejnym etapem procesu badawczego jest określenie problemów badawczych. Janusz Sztumski definiuje problem badawczy jako to, co jest przedmiotem wysiłków badawczych, czyli to, co orientuje nasze przedsięwzięcie poznawcze. Dalej zaznacza jak ważna jest konkretyzacja, czyli uściślenie problemu⁵³. Stefan Nowak omawiając zagadnienie problemu badawczego, zaznacza, iż są to pytania, które można sklasyfikować do pytań rozstrzygnięcia i pytań dopełnienia.⁵⁴ Mieczysław Łobocki w wyjaśnieniu czym jest problem badawczy, również klasyfikuje go do pytania, które w miarę precyzyjnie określa cel zamierzonych badań i jednocześnie ujawnia braki w dotychczasowej wiedzy na interesujący nas temat⁵⁵.

Problemami badawczymi, w zakresie których autorki pragną uzyskać pożądane wyniki są:

1. Na jakim poziomie znajduje się wiedza Polaków o Chińskiej Republice Ludowej, jej obywatelach i kulturze?

2. Jaki stosunek ma naród polski do narodu chińskiego?

3. Czy Polacy są zainteresowani pogłębieniem swojej znajomości Chin?

4. W której grupie demograficznej wiedza o Chinach jest największa?

5. Jakie miejsca atrakcyjnie turystycznie Polacy najchętniej zaproponowaliby turystom z Chin, odwiedzających Polskę?

6. Jak Polacy oceniają stan promocji Chin na terytorium Polski?

7. Które ograna powinny najmocniej zaangażować się w promocję Chin w Polsce?

8. Jakie walory według Polaków powinny być najmocniej akcentowane podczas promocji Polski wśród obywateli Chin?

Po określeniu i postawieniu problemów badawczych należy spróbować poszukać na nie odpowiedzi, wyrażając najpierw przewidywane wypowiedzi, którymi są hipotezy badawcze.

J. Sztumski formułując definicję pojęcia hipotezy badawczej, wychodzi od etymologii terminu: «Hipoteza» wychodzi się od greckiego słowa «hipothesis», a jego polskim odpowiednikiem jest słowo «przypuszczenie» lub «domysł». Chodzi tu więc o  przypuszczenie lub domysł wysunięty prowizorycznie dla określenia lub wyjaśnienia czegoś, który oczywiście wymaga sprawdzenia, czyli weryfikacji poprzez odpowiednie badania stosowane w danej nauce”. Autor powyższej definicji kontynuując rozważania dotyczące hipotezy badawczej, określa, iż powinna być ona nowa (wskazująca na nieznane dotychczas aspekty badanych faktów), ogólna (obejmująca wszelkie fakty), pojęciowo jasna (wyrażona w jednoznacznym terminach), wolna od sprzeczności wewnętrznych (nie zawierająca zdań wzajemnie wykluczających się) i empirycznie sprawdzalna (dająca się zweryfikować poprzez badania)⁵⁶.

Odnośnie podjętych w badaniu problemów autorki podejmują następujące hipotezy robocze:

1. Ze względu na rosnące znaczenie Chińskiej Republiki Ludowej na arenie międzynarodowej oraz z powodu długiej współpracy Polski z Chinami, poziom wiedzy narodu polskiego o  Chinach, jej ludności i kulturze powinien znajdować się na wysokim poziomie.

2. Biorąc pod uwagę rozprzestrzeniający się coraz szerzej ruch wyjazdowy turystów chińskich, a także otwarcie granic państw w celach turystycznych, biznesowych i naukowych – w tym Polski, stosunek Polaków do Chińczyków powinien być przyjazny, pozytywny, a przynajmniej neutralny.

3. W związku z rozwijającymi się technologiami: Internet, prasa, telewizja, które są obszarem zainteresowań zwłaszcza ludzi młodych, w tej właśnie grupie wiedza na temat Chin może się odznaczać najwyższym poziomem, dzięki umiejętnościom i predyspozycjom szybkiego zdobywania i przyswajania informacji.

4. W promocje turystyczna Polski powinny być zaangażowane organa, najbardziej skojarzone oraz zajmujące się docelowo promocja Polski i jej walorów, czyli organizacje turystyczne, wspierane przez państwo oraz samorządy terytorialne, biura podróży promujące wypoczynk w Polsce.

   1. Metody, techniki i narzędzia badawcze

Na efektywność prowadzenia badań naukowych istotnie wpływają prawidłowo dobrane metody badawcze oraz odpowiednie do metod techniki i narzędzia badawcze.

Dobór metod spowoduje przełożenie teoretycznych wskazań badania naukowego na praktyczna działalność w środowisku badawczym w formie usystematyzowanego programu działań.

J. Sztumski wyjaśnia, że przez metodę rozumie się system założeń i reguł pozwalających na takie uporządkowanie praktycznej lub teoretycznej działalności, aby można było osiągnąć cel, do jakiego się świadomie zmierza⁵⁷. T. Pilch i T. Bauman za Aleksandrem Kamińskim, przytaczają następującą definicję metody badawczej: zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badacza, zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego. Następnie przytacza wyjaśnienie terminy techniki badawczej: są to „czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów (Kamiński A. 1974).

Na koniec należy przytoczyć jeszcze czym jest narzędzie badawcze: jest to przedmiot służący do realizacji wybranej techniki badań⁵⁸.

Metodą zastosowaną przez autorki pracy naukowej jest popularny sondaż diagnostyczny (sondaż ankietowy). Metoda sondażu diagnostycznego jest sposobem gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych oraz dynamice zjawisk społecznych, opiniach i poglądach wybranych zbiorowości, nasilaniu się i kierunkach rozwoju określonych zjawisk i wszelkich innych zjawiskach instytucjonalnie nie zlokalizowanych – posiadających znaczenie wychowawcę – w oparciu o specjalnie dobraną grupę reprezentującą populacje generalna, w której zjawisko występuje⁵⁹.

Metoda sondażowa została przeprowadzona za pomocą ankiety, która jest techniką gromadzenia informacji polegająca na wypełnieniu najczęściej samodzielnie przez badanego specjalnych kwestionariuszy na ogół o wysokim stopniu standaryzacji w obecności lub częściej bez obecności ankietera⁶⁰.

Narzędziami wykorzystanymi podczas zbierania informacji drogą ankietową był kwestionariusz ankiety zamieszczony na internetowym portalu ankietka.pl. Kwestionariusz trafiał do grupy badanej dzięki wygenerowanemu przez system odnośnikowi do ankiety.

Rozdział V. Charakterystyka upodobań Chińczyków w zakresie turystyki

By dotrzeć do docelowego odbiorcy turystycznego, jakim w przypadku tworzenia niniejszego projektu, są turyści pochodzący z odległego kraju - Chińskiej Republiki Ludowej, należy rozeznać się, nabyć odpowiedni zasób wiedzy dotyczący upodobań, zamiłowań, gustu konsumenta, jego możliwości i predyspozycji finansowych, preferowanej formy zwiedzania, podróżowania oraz wiele innych wskaźników oraz zmiennych, które należy systematycznie gromadzić i aktualizować. Albowiem posiadając pełen wachlarz czynników, mogących istotnie wpłynąć na pozyskanie klienta, można przystąpić do rozważenia możliwości działań marketingowych oraz stworzenia propozycji oferty turystycznej, która ma na celu zjednanie do siebie interesantów, co przekłada się znacząco na zwiększenie przyjazdów do Polski zwłaszcza tej części turystów z Chin, którzy planując podróż, kierują się na Europę.

Chińczycy są dużą szansą dla Polski, nie tylko ze względu na partnerstwo gospodarcze, ale również poprzez polepszenie sytuacji na płaszczyźnie turystyki. W jednym z wywiadów, prezes Polskiej Organizacji Turystycznej - zaznacza, iż " każdy turysta zostawia często kilka tysięcy dolarów podczas pobytu na tych dalszych rynkach, a dla Chińczyków Polska i Europa to dalszy rynek".⁶¹

Z przeprowadzonych przez POT badań chińskiego rynku wynika, że według najpopularniejszej wyszukiwarki internetowej w Chinach – Baidu wynika, iż Polska jest dopiero na 23 miejscu wśród krajów europejskich, które interesują chińskich internautów.⁶²

Liczba turystów obecnie opuszczających Chiny, według statystycznych danych zbieranych przez UNWTO (Światowa Organizacja Turystyki - United Nations World Tourism Organization), wynosi około 70 milionów, z czego do Polski przybywa jedynie około 35 tysięcy, co stanowi 5% wszystkich wyjeżdżających z ojczyzny Chińczyków. Według opracowania raportu Chinese International Travel Monitor (CITM) w 2020 roku liczba wyjazdów może wzrosnąć do 100 milionów, a rynek zagranicznych podróży Chińczyków wart będzie aż 590 miliardów dolarów. Raport ów wspomina również, że wyjeżdzający z Chin turyści będą to ludzie coraz młodsi, zorientowani w kulturze i obyczajach krajów, które mają w zamiarze odwiedzić.⁶³

Najnowsze trendy, głoszone miedzy innymi przez wspomniany wyżej raport, wskazują na tendencję coraz silniejszego dostosowywania się miejsc recepcji do turystów chińskich, tak, by czuli się jak najlepiej (obecność w restauracjach chińskiego menu, wielość lokali gastronomicznych o chińskim profilu).

Turyści chińscy są bardzo specyficzną grupą podróżników. Bardzo interesującym jest fakt, iż poświęcają oni więcej czasu na zakupy, aniżeli zwiedzanie atrakcyjnych miejsc w  trakcie pobytu za granicą. Na przykład podróżując po Niemczech w tamtejszych sklepach potrafią wydać dużo ponad 300 Euro dziennie. Wyraźnie widać tu upodobanie Chińczyków w  zakupach. Zwracają uwagę jednak na jakość produktów, które kupują. Lubują się w  towarach światowych marek, luksusowych, ale również doceniają wytwory sztuki ludowej. To, że Chińczycy na potęgę zaopatrują się w towary luksusowe wynika z polityki wewnętrznej jaką prowadzą władze chińskie, które opodatkowały wysoko import produktów ekskluzywnych. Przez to artykuły tego typu są nawet do 72% droższe w Chinach niż np. we Francji.⁶⁴

Polska również pragnie wskazać na luksusowe towary, jakie dostępne są w naszym kraju. Jest np. to biżuteria czy wyroby ze skór. Chińczykom bardzo podobają się wszelkie polskie wyroby z bursztynu.

Wielu przedsiębiorców chcąc pozyskać chińskich klientów zamieszcza w swoich sklepach udogodnienia w postaci chińskich tablic informacyjnych, zatrudniając pracowników władających językiem mandaryńskim, organizują wioski zakupowe, w których pojawiają się wysokiej klasy produkty sławnych i znanych marek, a także punkty gastronomiczne serwujące szybkie posiłki. Jest to kolejna cecha chińskiego turysty – nie przepada za długim przesiadywaniem w restauracjach.

Dalej można wskazać na przesądność Chińczyków. Jak podkreśla wicedyrektor Departamentu Planowania Marketingowego w POT - Barbara Tutak należy pamiętać, by nie kwaterować turystów z Chin na czwartym piętrze, ponieważ cztery jest dla nich liczbą przynoszącą nieszczęście.

Chińczycy zwracają dużą uwagę na tytuły jakie obsługująca osoba posiada na plakietce. Barbara Tutak wspomina, że osiąganie kwalifikacji przez Polaków, które mogą udokumentować i przedstawić „tytułem” jest bardzo istotne, gdyż w przypadku jego braku przedstawiciel branży turystycznej z Chin może zlekceważyć i nie podjąć współpracy.⁶⁵

Chińczycy cenią sobie przewodnictwo w ich ojczystym języku, jak również przetłumaczenie oferty na język chiński. Niestety w języku angielskim mówi jedynie niecały jeden procent populacji chińskiej, co przekłada się na brak możliwości porozumienia w tym języku za granicą. W wielu przeanalizowanych przez autorki wywiadach z przedstawicielami ludności Chińskiej, zamieszkującymi w Polsce przez pewien czas, wymieniają właśnie barierę językową jako największą trudność.

Wracając do upodobań podróżujących z Kraju Środka należy wymienić preferowany przez nich styl zwiedzania. Otóż pragną oni zobaczyć jak najwięcej w jak najkrótszym czasie. Skupiają się wówczas na najbardziej znanych miastach, najsłynniejszych zabytkach oraz, oczywiście, najpopularniejsze sklepy i domy towarowe, lokalne ikony stylu i mody. Nie przepadają natomiast za nadmiarem, zarówno czasowo jak i liczebnie, atrakcji w postaci zwiedzania obiektów sakralnych oraz zamkowych, pałacowych. Podczas wywiadu z przedstawicielami CT Poland autorki projektu dowiedziały się, iż Chińczycy lubią uroki polskiej wsi, lecz w wymiarze chwilowym. Raczej nie zdecydowaliby się na nocleg bądź dłuższy pobyt w gospodarstwie agroturystycznym, ponieważ bardzo lubią komfort. Mimo, iż nie spędzają w hotelach zbyt dużo czasu, to wybierają cztero- lub pięciogwiazdkowe.

Ze względu na barierę językową nie wybierają teatrów i kin, jednak muzea, galerie, restauracje, kasyna są przez nich odwiedzane. Jeśli chodzi o Polskę, jak wspomniano już wyżej, interesują ich miasta polskie: Warszawa, Kraków, Trójmiasto, a także zakątki, gdzie można spotkać dziewiczą przyrodę: Mazury, polskie góry (Tatry), Parki Narodowe. Ostatnio coraz częściej uwidacznia się ciekawość turystyki aktywnej, mocno propagowanej i  wybieranej w Polsce, czy sportem takim jak żeglarstwo lub narciarstwo.

Turyści z chin wybierają wyjazdy zorganizowane, wyjeżdżając przeważnie na 10 dni, bowiem tyle trwa urlop przeciętnego pracownika. Do Europy przyjeżdża bardzo wielu turystów indywidualnych i są to chińscy bogacze, miliarderzy. W 2012 roku było ich około 12 milionów. Mają oni bardzo wysokie wymagania: wynajmują prywatny samochód z kierowcą, prywatnego przewodnika, a trasy jakie wybierają są tematycznie ułożone według określonego zagadnienia, np. związane z winem, golfem, mogą, zabytkowymi willami, biżuterią.

Jeśli chodzi o kuchnię polską to turysta Kraju Środka podczas dłuższego pobytu rezygnuje z niej i wraca do ojczystych dań. ⁶⁶

Każdy kto pracuje z przedstawicielami Chin musi pamiętać o etykiecie chińskiej, a  także musi być zaznajomiony w dobrym stopniu z kultura chińską. Na przykład spóźnienie, jest odbierane przez Chińczyka jako zachowanie obraźliwe, a zachowanie przy stole podczas jedzenia (siorbanie itp.), co dla nas wydaje się nieestetyczne, dla Chińczyka jest wyrazem tego, iż potrawa przypadła mu do gustu, smakuje. W czasie rozmowy nie należy poruszać tematów polityki i religii. Tradycyjne przywitanie przez podanie ręki również może spotkać się z odrzuceniem, dlatego lepiej zaczekać na inicjatywę ze strony Chińczyka.⁶⁷ Chińska etykieta jest bardzo szczegółowa i należy być bardzo starannym i uważnym, by nie obrazić Chińczyka.

Rozdział VI. Faktyczny stan promocji Chin w Polsce oraz Polski w Chinach

Jak zaznaczono już wcześniej znaczny procent Polaków uważa, iż Chiny nie są wystarczająco znane oraz promowane w naszym kraju. W tym oto rozdziale chciałybyśmy przyjrzeć się jak faktycznie wygląda promocja Chin w Polsce, jak też Polski w Chinach oraz skonfrontować uzyskane dane z wynikami badań ankietowych.

Polska Organizacja Turystyczna już od dawna podejmuje działania w zakresie upowszechniania informacji na temat walorów Polski i Chin.

W 2010 roku ruszył ogólnoświatowy projekt zainicjowany przez POT, współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej, pod nazwą Promujmy Polskę Razem, która ma wspierać i wzmocnić działalność promocyjną Polski, we współpracy ze wszystkimi podmiotami współtworzącymi sieć polskich organizacji turystycznych. W ramach projektu od 2012 roku organizowany jest cykl bezpłatnych, ogólnopolskich szkoleń marketingowych obejmujących instruktaż e-marketingu, media relations (z wyłączeniem e-media relations, któremu poświęcone jest osobne szkolenie), współpracy z agencjami reklamowymi, badań marketingowych w turystyce, tworzenia systemu informacji turystycznej w gminie i regionie, możliwości pozyskiwania do gminy/regionu inwestycji wpływających na zwiększenie jej atrakcyjności turystyczne. Szkolenia organizowane i przeprowadzane były po trzy w każdym województwie w Polsce, w układzie trzydzieści cztery szkolenia w 2011 roku i czternaście szkoleń w pierwszej połowie roku 2012, a także przygotowanie materiałów szkoleniowych na potrzeby platformy e-learningowej. Odbyły się również dwa jednodniowe szkolenia centralne w Warszawie (pierwsze w II połowie 2011, a kolejne w I połowie 2012).⁶⁸

W drugim kwartale 2013 roku w ramach trwającego projektu Promujmy Polskę Razem, rozpoczęła się intensywna kampania popularyzująca Polskę i  polskie produkty turystyczne w Chinach, Indiach i Japonii. Przedsięwzięcie mogło zaistnieć dzięki uzyskaniu wsparcia finansowego ze środków unijnych w ramach Działania 6.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 - „Promowanie turystycznych walorów Polski”. Operacja ta nosiła nazwę "Lubię Polskę", a trwać ma nieprzerwanie do 2015 roku. 85% kwoty ma być przeznaczona na kampanię promocyjną prowadzoną właśnie w Chinach. Działaniami w jej ramach objęte zostało szerokie grono ludzi specjalizujących się w branży turystycznej. Są to touroperatorzy organizujący grupowe wyjazdy z Chin do Polski, przedstawiciele mediów skłonni odwiedzić Polskę i dzielić się wrażeniami z pobytu w programach telewizyjnych i na łamach czasopism. Kampania "Lubię Polskę" wykorzystuje różne kanały dystrybucji, tak by informacja trafiała do jak największej rzeszy ludzi, co więcej, by była współmierna sposobowi pozyskiwania przez potencjalnych odbiorców wiadomości, atrakcyjnie przedstawiona, przyciągająca uwagę. Dlatego formami jakimi posłużono się w kampanii, by jak najlepiej rozszerzyć sieć kanałów komunikacyjnych, są tradycyjne reklamy w prasie, telewizji, sieci outdooru, jak również blogi internetowe, które cieszą się dużą popularnością wśród internautów, omijając nam znane z sieci słynne portale: Google, Facebook, czy YouTube, które w Chinach są zabronione. Internet jest bardzo silnym narzędziem w  tym przypadku, bowiem ponad 538 milionów Chińczyków ma do niego dostęp. Podjęte zostaną również działania w celu szkolenia specjalistów w wymiarze nie tylko pilotów wycieczek, czy recepcjonistów hotelowych oraz wyjazdy studyjne do Polski dla chińskich organizatorów turystyki, dziennikarzy i wpływowych blogerów.

Ważnym aspektem w obcowaniu z chińskim turystą jest znajomość jego języka ojczystego, dlatego tak bardzo istotne jest zatrudnianie ludzi biegle władających językiem chińskim. Kampania POT zakłada szeroką i ścisłą współpracę z przedstawicielami władz regionów, przedsiębiorstwami turystycznymi, działającymi w obsłudze ruchu przyjazdowego, jak również z ekspertami od rynku chińskiego. W tej płaszczyźnie Polska Organizacja Turystyczna czerpie informacje z przedstawicielstwem POT w strukturze „Home Office” w Szanghaju.⁶⁹

W ramach realizacji kampanii Lubię Polskę przygotowano i do końca 2013 roku wydano tematyczne foldery promocyjne. Pierwsze z nich dotarły na rynek chiński i zostały zaprezentowane podczas Targów CITM w Kunming. Foldery dotyczyły lansowały zabytki UNESCO, przyrodę i turystykę aktywną, największe miasta turystyczne Polski, zamki i  pałace, uzdrowiska  i spa, polską kulturę i sztukę.⁷⁰

W krótkim czasie po rozpoczęciu przedsięwzięcia Lubię Polskę w czternastu chińskich stacjach telewizyjnych rozpoczęto nadawanie spotów reklamowych kampanii, w prasie natomiast pojawiło się ponad 47 reklam w najpopularniejszych czasopismach chińskich, m.in.: Beijing Evening News (NP), Jinghua Times (NP), Shanghai Morning Post (NP), Oriental Morning Post oraz dwunastu innych. Prezentowany w chińskich mediach spot reklamowy trwa niewiele ponad minutę, ale w tak krótkim czasie ukazuje najważniejsze miejsca, osoby, zdarzenia charakterystyczne dla Polski i z których słyniemy na arenie międzynarodowej. Jest to reklama mocno akcentująca partnerstwo polsko-chińskie.

POT w ramach projektu Lubię Polskę wystąpiła na Międzynarodowych Targach Turystycznych CITM (China International Travel Mart) w 2013 roku w Kunming, leżącym w południowo-zachodnich Chinach. W zasadzie Polska wystawia swoje stoiska turystyczne w  każdej dorocznej edycji Targów CITM w Chinach, prezentując aktualnie najciekawsze oferty obywatelom Kraju Środka z poszczególnych województw.

Możliwość corocznego wystawiania polskiego stoiska promującego Polskę w Chinach było skutkiem zawarcia 4 kwietnia 2002 roku współpracy z trzema Narodowymi organizacjami Turystycznymi: Czech, Węgier i Słowacji. Zrzeszenie tych państw istnieje pod nazwą grupy Wyszehradzkiej (V4; początki współpracy sięgają XIV wieku). Wraz z Polską, Czechy, Węgry i Słowacja podjęły wspólne działania promocyjne w oparciu o corocznie zatwierdzany i podpisywany przez ministrów czterech państw, odpowiedzialnych za turystykę - „Protokół o współpracy”. Postępowanie promocyjne były skierowane na Rosję, Chiny, Stany Zjednoczone oraz Japonię, a określono je sloganem

European Quartet - One melody. Na podstawie ustaleń protokołu kraje grupy Wyszehradzkiej mogły między innymi organizować narodowe pawilony promocyjne na targach turystycznych, opracować wspólny produkt turystyczny oraz foldery przedstawiające najważniejsze atrakcje turystyczne oraz wiele innych działań, których dotyczyły opracowywane na kolejne lata plany i programy marketingowe.⁷¹

Od 2013 roku organizowane są spotkania samorządców i przedsiębiorców polskich i chińskich na Forum Regionalnym Polska-Chiny. I edycja Forum odbyła się 22 kwietnia w Gdańsku. Podczas pierwszego Forum odbyły się drugie warsztaty dla touroperatorów polskich i chińskich, którzy przybyli na zaproszenie POT (pierwsze warsztaty odbyły się w 2012 roku podczas TT Warsaw). W części Forum Regionalnego poświęconej turystyce, przedstawiciele Polskiej Organizacji Turystycznej i Ministerstwa Sportu i Turystyki zaprezentowali potencjał turystyczny Polski, założenia realizacji kampanii promocyjnych, omówili również obszary, w jakich współpraca polsko-chińska może przynieść obopólne korzyści. Przedstawiciele Chin ze swojej strony przedstawili chińskie projekty turystyczne. Cel jaki przyświecał podczas warsztatów odnosił się do włączenia polskich ofert do chińskich katalogów turystycznych.

Kolejna edycja Forum odbyła się 10 kwietnia 2014 roku w Kantonie w południowych Chinach, podczas którego również miały miejsce warsztaty dla organizatorów turystyki z Polski i Chin. Następne szkolenia planowane są w Pekinie i Szanghaju. ⁷²

Kolejnym znaczącym wydarzeniem dla promocji Polski na rynku chińskim było otwarcie 25 kwietnia 2014 roku obiektu o nazwie Park Polonia w dzielnicy Szanghaju o nazwie Jinshan, nieopodal Fengjing. Shanghai Polonia Park to pierwsza polska inwestycja turystyczna na terenie Chin. Patronat honorowy imprezy objął Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Szanghaju - Krzysztof S. Smyk oraz Polsko - Chińska Izba Przemysłowo – Handlowa, zaznaczając tym samym jak ważny jest dla Polski rynek chiński, a do wdrażania nowatorskich pomysłów oraz inwestowania weń zachęcają polskich przedsiębiorców przywódcy chińscy.

Shanghai Polonia Park zajmuje teren ponad 2 tysięcy m², a w jego obrębie znajdują się dwa obiekty: Polonia Centrum, czyli dom kaszubski („checz” – kaszub.), wykonana jako karczma polska w ludowym stylu, dwukondygnacyjna (parter – restauracja regionalna, piętro przeznaczone do celów promocyjnych regionów Polski, targów itp.) , o powierzani około 360 m², drugim natomiast budynkiem jest Kaszubski drewniany polski dom odwrócony do góry nogami, zbudowany w tradycyjnym kaszubskim stylu, mający powierzchnię 300 m². W  zamyśle konstrukcji pierwszego z obiektów była szeroko pojęta promocja walorów ludowych, występujących w Polsce. Tymczasem drugi, skonstruowany do góry nogami ma odzwierciedlać równość wszystkich wchodzących do niego ludzi, którzy na zewnątrz różnią się pod wieloma względami: status społeczny, wykształcenie, język, doświadczenie życiowe, wiek – czyli wszystko to, co może poróżnić ze sobą ludzi. „jednak wszyscy w domu odwróconym jesteśmy równi i wszyscy wychodzimy z niego lekko zakręceni i uśmiechnięci”.⁷³

Odwrócony dom jest kolejnym przykładem kreatywności jaką wykazują się Polacy, pragnący przyciągnąć uwagę i zaprosić obywateli Chin do Polski.

Jeśli chodzi o kwestię przygotowania językowego kadry obsługującej turystów z Chin, Polska jest w nieciekawej sytuacji. Występuje w naszym kraju olbrzymi deficyt w personelu branży turystycznej, którzy posługują się biegle językiem chińskim. Organizatorzy turystyki muszą dlatego zatrudniać Chińczyków, osiadłych w Polsce i pracujących jako kucharze bądź kelnerzy, którzy

do roli przewodników bądź nawet tłumaczy nie są całkowicie przygotowani, a tym samym doprowadzić to może do zniechęcenia ze strony turystów chińskich.⁷⁴

Poza przygotowywanymi i realizowanymi projektami promocji, Polska Organizacja wykorzystuje do promowania Polski wydarzenia skali światowej jakie już miały miejsce i odbędą się w przyszłości. W 2012 roku były to Mistrzostwa Europy w piłce nożnej (UEFA EURO 2012), w 2014 odbędą się Mistrzostwa Świata w piłce siatkowej mężczyzn (19.05.2014 - konferencja: „100 dni do Mistrzostw Świata w siatkówce mężczyzn 2014" – Moskwa), czy Rok Chopina (200-lecie urodzin obchodzone w roku 2010), tak bardzo uwielbianego przez Chińczyków. Są to imprezy o światowej skali medialnej, dzięki którym prowadzona przez POT promocja Polski, może być zwielokrotniona. Raport Polskiej Organizacji Turystycznej z 21 marca 2014 roku, przytacza wypowiedź Wiceprezes POT- Elżbiety Wąsowicz-Zaborek: „Wartość marketingu sportowego stale rośnie i tak jak sponsorzy my też wykorzystujemy ten potencjał promocyjny”. Jest wspaniała okazja i możliwość, by promocja Polski przyniosła oczekiwany efekt, zwłaszcza, że wydarzenia tego typu są znane na całym świecie, co więcej, dzięki wysokim pozycjom reprezentacji Polski w imprezach sportowych, nasz kraj zostanie po stokroć bardziej zapamiętany.

W bieżących roku, tj. 2014 ruszy projekt POT-u: Polska. Come and find your story, który współpracując z regionalnymi i lokalnymi organizacjami turystycznymi będzie promował polskie produkty turystyczne. W działaniach merketingowych projekt zostanie połączony z nawiązaniem do trwających wówczas w Polsce Mistrzostw Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn. W spotach reklamowych kampanii połączone zostały te dwa elementy, by łatwiej kojarzono z nimi Polskę. POT wdrażając takowe działania ma na celu pozyskanie turystów z rynków obecnie objętych programem „Promujmy Polskę Razem”, który rozpoczął się w 2010 roku. Pośród krajów azjatyckich są to również Chiny. ⁷⁵

Należy wspomnieć również o najnowszym 30 – sekundowym spocie reklamowym, skierowanym głównie do wybranych krajów azjatyckich, który był emitowany w godzinach porannych i wieczornych do 7 lutego 2014 roku na antenie jednej z największych stacji telewizyjnych na świcie – CNN Inc, której zasięg w Chinach, Japonii i Indiach wynosi prawie 15%. Na oficjalnej stronie internetowej stacji CNN znalazła się również polska reklama banerowa, gwarantująca wyświetlanie na poziomie 100.000 wyświetleń skierowanych na Chiny, Indie i Japonię.⁷⁶

Dzięki dużym przedsięwzięciom realizowanym przez polskie organizacje turystyczne możemy dotrzeć do światowych rynków, ukazując potencjał Polski, posiadającej konkurencyjne oferty i obiekty w stosunku do znanych i najczęściej odwiedzanych przez turystów krajów Europy. Poprzez stosowanie innowacyjnych nowoczesnych rozwiązań w zakresie promocji, polska ma szanse wzmocnienie ruchu turystycznego państw azjatyckich, w tym z Chin, o które w ostatnim czasie zabiega wiele krajów nie tylko naszego kontynentu.

Według kalkulacji Polskiej Organizacji Turystycznej efektem intensywnej promocji Polski na rynku Chińskim możliwe jest kilkakrotne zwiększenie liczby turystów chińskich odwiedzających nasz kraj.

W odniesieniu do wypowiedzi respondentów w przeprowadzonych badaniach wynika, iż Polacy nie zdają sobie sprawy bądź wiedzą bardzo niewiele na temat dużych inicjatyw podejmowanych przez organizacje turystyczne w celu promowania Polski na świcie. Przyczyną tego może być brak zainteresowania branżą turystyczną ja również wszelkimi prowadzonymi przez nią działaniami, nawet na skalę światową. Co niektórzy mogą kojarzyć spoty reklamowe, czy też logo zwłaszcza Polskiej Organizacji Turystycznej, która jest głównym inicjatorem działań marketingowych w związku z np. odbytymi Mistrzostwami Euro 2012, czy zbliżającym się siatkarskim Mundialem 2014. Każdy z nas jest przekonany o wysokiej wartości walorów Polski, lecz niekoniecznie zależnością jaka zachodzi pomiędzy promocją kraju a liczbą odwiedzających, czy też zasięgiem, nakładem finansowym i kreatywnym jaki niezbędny jest do zaistnienia oferty turystycznej kraju na rynku światowym.

Rozdział VII. Organizacja i wyniki badań

Organizacja badań

Badania sondażu diagnostycznego zostały przeprowadzone na przełomie kwietnia i maja 2014 poprzez udostępnianiu kwestionariusza ankiety w serwisie internetowym ankietka.pl. Próbę stanowiła grupa osób dorosłych narodowości polskiej w liczbie 47 w przedziale wiekowym od 20 do 40 lat, dobór grupy nastąpił losowo. Badana grupa składała się w większości z kobiet (70,2%), jednak nie stanowiło to istotnego wskaźnika w analizie wyników badań. W badaniach została uwzględniona metryka przedstawiająca płeć, wiek i wykształcenie ankietowanych.

Wybór kategorii wiekowej zdeterminowany był przeświadczeniem autorek o możliwości pozyskania jak największej liczby informacji w temacie znajomości Chińskiej Republiki Ludowej. Wpłynęło na to również osobiste spostrzeżenia dotyczące źródeł zdobywania informacji oraz formy przeprowadzania badań drogą internetową. Dolna granica wiekowa określona została na podstawie subiektywnej oceny autorek, odnośnie wieku badanych, którzy kierują się określonymi, sprecyzowanymi poglądami oraz posiadają większą wiedzę i doświadczenie.

Więcej niż połowa badanych posiada wykształcenie średnie (61,7%) co powinno sugerować posiadanie pewnego zasobu wiedzy i orientacji w świecie politycznym, gospodarczym, kulturalnym, naukowym.

Respondenci zostali poinformowani o anonimowości badań i zasadach wypełniania kwestionariusza. Następnie w sposób jasny i zrozumiały zostały przedstawione kolejno wszystkie pytania zawarte w kwestionariuszu. Niektóre z nich dotyczyły wyrażenia osobistej opinii, oceny własnego zasobu wiedzy oraz wyrażenia propozycji odnoszących się do przedmiotu badań. Otrzymane kwestionariusze każdy z grupy badanej wypełniał osobiście oraz samodzielnie bez obecności ankietera. Ankietowani nie zgłaszali problemów związanych z udzielaniem odpowiedzi na którekolwiek z pytań. Jednorazowe wypełnienie kwestionariusza zajmowało nie więcej niż 10 minut. Respondenci wykazywali się zainteresowaniem w związku z przedmiotem podejmowanych badań oraz wykazywali chęć pomocy w przeprowadzeniu badania. Żadna osoba nie odmówiła udzielenia odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu ankiety.

Wyniki badań

W rozdziale piątym przedstawiona zostanie analiza wyników przeprowadzonych za pomocą ankiety badań dotyczących stopnia znajomości Chińskiej Republiki ludowej wśród ludności polskiej w przedziale wiekowym 20-40 lat. W przeglądzie badań uwzględniono również subiektywne odczucia respondentów dotyczące oceny ich własnej wiedzy o Chinach. Zbadano także jak wygląda w oczach Polaków promocja Chin w naszym kraju oraz które organa, według badanych, powinny zając się promocją określonych w badaniu walorów Polski.

Pierwsze z pytań odnosiło się do doświadczeń badanych w zakresie liczby spotkań, z przedstawicielami ludności Chińskiej. Wyniki przedstawia niżej zamieszczona tabela.

Tabela 3. Rozkład odpowiedzi na pytanie nr 1

Tak, bardzo często	Często	Bardzo rzadko	Nigdy	Razem
liczba	%	liczba	%	liczba
2	4,3	6	12,8	12

Źródło: opracowanie własne

Kolejne pytanie dotyczyło oceny własnej wiedzy respondentów o kulturze chińskiej.

Tabela 4. Przedstawia rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące znajomości kultury chińskiej

Bardzo dobra	Dobra	Dostateczna	Niedostateczna	Razem
liczba	%	liczba	%	liczba
1	2,1	3	6,4	20

Źródło: opracowanie własne

Następnie autorki sprawdzały w jakim stopniu badani są zainteresowani lepszym poznaniem, pogłębieniem wiadomości o kulturze Chin. Rozkład odpowiedzi w tabeli nr 3.

Tabela 5. Ocena poziomu zainteresowania poznaniem kultury chińskiej przez naszych ankietowanych.

Tak, bardzo	Tak	Trudno powiedzieć	Nie	Zdecydowanie nie	Razem
liczba	%	liczba	%	liczba	%
5	10,6	19	40,4	16	34

Źródło: opracowanie własne

W pytaniu o skojarzenia ankietowanych z Chinami przedstawili oni wiele różnych elementów tj.:

• herbata;

• sztuki walki (10,6%);

• kuchnia (12,8%);

• bogata, odmienna kultura (8,5%);

• komunizm (21,3%);

• obozy pracy;

• wykorzystywanie małoletnich do pracy, dzieci w fabrykach;

• niska jakość;

• pracowitość;

• wymieszane religie (pod względem treściowym, a nie wielość);

• wysoka populacja (8,5%);

• sport precyzyjny;

• smok, parada smoka (6,4%);

• masowo sprzedawane produkty;

• tania odzież (4,3%);

• Wielki Mur Chiński (12,8%);

• sweatshop’y;

• wielki export;

• plany centralne;

• dziwny język;

• niski wzrost;

• z ryżem (4,3%);

• charakterystyczne rysy twarzy;

• globalne mocarstwo;

• państwo Azji Wschodniej;

• dyktatura;

• nie wiem;

• z niczym;

• oryginalne budynki;

• oryginalne opowieści;

• wyzysk;

• silna gospodarka;

• socjalizm (4,3%);

• najszybciej rozwijająca gospodarka;

• ideały konfucjańskie;

• kwiaty wiśni;

• muzyka;

• nieuznawane przez inne państwa;

• produkcja I-phonów

• „ze wszystkim co kupuję w sklepach”

• tani sprzęt (4,3%);

• przemiany społeczne i gospodarcze;

• „produkty z Chin są wszędzie”;

• piękny kraj;

W pytaniu odnoszącym się do cech, które są charakterystyczne dla ludności chińskiej. Wyniki respondentów przedstawione zostały w tabeli nr 4.

Tabela 6. Cechy charakterystyczne dla obywateli Chin w opinii polskich ankietowanych.

Uprzejmość	komunikatywność	otwartość	gościnność	pracowitość	natarczywość	gadatliwość	nieestetyczność	naiwność	inne
liczba	%	liczba	%	liczba	%	liczba	%	liczba	%
11	23,4	15	31,9	9	19,1	13	27,7	40	85,1

Źródło: opracowanie własne

Jako „inne” ankietowani podali: niedbalstwo, introwersja.

Celem kolejnego pytania było uzyskanie propozycji badanych co do miejsc atrakcyjnych w Polsce, którzy chcieliby pokazać turystom z Chin. Odpowiedzi respondentów były następujące:

• Warszawa (Stare Miasto, Wilanów, Łazienki Królewskie);

• Trójmiasto;

• polskie knajpy piwne (bardzo specyficzny klimat); 0 odpowiedzi

• polskie góry – Pieniny, Tatry, Bieszczady;

• morze (6,4%);

• pojezierza (4,3%);

• szlaki turystyczne

• wieś polska (4,3%);

• Kraków (Wawel, Sukiennice)

• Mazury

• Malbork

• Zamość,

• Zakopane;

• Białystok;

• Kazimierz Dolny;

• Gdańsk;

• Grunwald

• Wrocław;

• Oświęcim;

• Wieliczka;

• Poznań

• Parki Narodowe i Krajobrazowe;

• puszcze;

• „nie chciałabym, aby tu przyjeżdżali”;

• Sandomierz;

Kolejne pytanie dotyczyło oceny stanu w jakim według ankietowanych, znajduje się poziom promocji Chin w Polsce. Wyniki badań przedstawia tabela nr 5.

Tabela 7. Ocena poziomu promocji kultury chińskiej w Polsce.

Bardzo dobra	Dobra	Dostateczna	Niedostateczna	Nie mam zdania	Razem
liczba	%	liczba	%	liczba	%
0	0	2	4,3	13	27,6

Źródło: opracowanie własne

Podane poniżej wyniki odnoszą się do badanej przez autorki kwestii, które z walorów powinno się eksponować podczas prowadzenia kampanii promujących Polskę.

Tabela 8. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące polskich walorów atrakcyjnych turystycznie dla obywateli Chin.

Historyczne	Przyrodnicze	Narodowe	Naukowe	Kulturowe	Sportowe	Architektoniczne	Inne
Liczba	%	liczba	%	liczba	%	liczba	%
34	72,3	30	63,8	28	60	10	21,3

Źródło: opracowanie własne

W kolejnym pytaniu zbadany został stosunek ankietowanych do obywateli Chińskiej Republiki Ludowej. Odpowiedzi ukazuje tabela nr 7.

Tabela 9. Ocena podejścia do chińskich turystów przez naszych ankietowanych.

Pozytywny	Neutralny	Negatywny	Razem
liczba	%	liczba	%
19	40,2	4	8,5

Źródło: opracowanie własne

Ostatnie z pytań odnosiło się do wyróżnienia przez ankietowanych instytucji, które według ich opinii powinny zająć się intensywniejszą promocją walorów turystycznych Polski.

Tabela 10. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące instytucji, które powinny być odpowiedzialne za promocję Polski w innych krajach.

Biura Podróży	Samorządy	Polskie Organizacje Turystyczne	Wojsko	Kościół	Inne
liczba	%	liczba	%	liczba	%
26	55,3	26	55,3	27	57,4

Źródło: opracowanie własne

Odpowiedzi udzielone w polu „inne”: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, każdy obywatel, placówki odpowiedzialne za kulturę , np. Domy Kultury.

Z przeprowadzonych wśród respondentów badań wynika, że wiedza Polaków na temat Chińskiej Republiki Ludowej nie odznacza się wysokim poziomem lub całkowicie znikomym, lecz równocześnie więcej niż połowa badanych (60%) jest zainteresowana pogłębieniem znajomości kultury chińskiej. Każdy z badanych był w stanie wymienić przynajmniej jeden element z jakim najbardziej kojarzy Chiny, a powtarzalność odpowiedzi była niewielka. Świadczy to o wielości docierających, różnych informacji, być może nieuporządkowanych.

Ludność chińską ankietowani postrzegają raczej w pozytywnym świetle, a cechą kojarzoną najbardziej z obywatelem Chin jest pracowitość (85,1%). Większość jednak nie potrafi ocenić swojego stosunku do narodu chińskiego i z pewnością duży wpływ ma na to brak styczności z przedstawicielami narodu chińskiego (57,4%).

W nawiązaniu do odpowiedzi odnoszących się do promocji Chin w Polsce należałoby podjąć większe starania w działalności obywateli i wszelkich instytucji turystycznych, a także rządowych, by bogaty kulturowo oraz gospodarczo kraj jakim są Chiny, stał się bliższy Polakom poprzez właściwą i szeroką promocję, dostarczenie wystarczającej ilości informacji, lecz również zachęcenie obywateli Polski do większego zapoznania się z tradycja i kulturą Chin, co w dobie nieustannie rozwijającej się technologii informatycznej jest bardzo możliwe. Nie należy również zaniedbywać tradycyjnych kanałów odbioru informacji u konsumentów.

Propozycja oferty turystycznej dla turystów chińskich

Na podstawie zebranych materiałów, wniosków uzyskanych z analizy badań przeprowadzonych wśród Polaków, jak również w oparciu o uzyskane informacje w zakresie upodobań podróżniczych Chińczyków w odwiedzonych przez autorki instytucjach można wysunąć kilka istotnych wniosków, które należy wziąć pod uwagę podczas tworzenia w ich kierunku oferty turystycznej Polski.

Podróże zwłaszcza do krajów egzotycznych są przez nich w szczególności uwielbiane. Góry, morze, jeziora, atrakcje przyrodnicze, kulturowe oraz odpowiednia promocje danego kraju zapewni wizytę chińskiego gościa. Największym zainteresowaniem wśród chińskich turystów cieszą się wyjazdy zorganizowane, wycieczki indywidualne to rzadkość. Główne motywy podróży to: wyjazdy biznesowe, wyjazdy nastawione na zwiedzanie oraz zakupy.

Chińczycy do Polski przyjeżdżają głownie w celach służbowych – wynika to ze słabej promocji kraju. Wycieczki nastawione na zwiedzanie trwają około 5-6 dni. Podróżują najczęściej osoby w średnim wieku 25-44, ludzie dynamiczni, wykształceni pragnący zwiedzić i poznać jak największy kawałek świata. Nastawieni są na zróżnicowanie oferty turystycznej. Pragną zobaczy jak najwięcej w jak najkrótszym czasie. Chińskich turystów interesuje wszystko to, czego na co dzień nie mogą doświadczyć w swoim ojczystym kraju. Poprzez podróżowanie mają okazję do tego, aby przybliżyć kulturę i historię odwiedzanego kraju, zakupić pamiątki czy porobić zdjęcia. Przy tym wszystkim chcą dzielić się z rodziną tym co zobaczyli, czego się nauczyli.

W śród preferowanych form wypoczynku przez Chińczyków należy wyróżnić zwiedzanie zabytków, muzeów oraz wystaw. Głównym obiektem zainteresowania są przede wszystkim duże miasta oraz obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO. Polska wieś również cieszy się zainteresowaniem wśród mieszkańców Azji wschodniej. Głównie jest to związane z ciekawością wyglądu wiejskiego domu oraz życiem rodziny zamieszkującej ten dom.
Zważywszy na gusta chińczyków związane z motywami podróży autorki wybrały kilka miejsc wg. nich atrakcyjnych turystycznie i stworzyły ofertę turystyczną dla opisywanego narodu.

1. Gdynia – Port w Gdyni oraz Skwer Kościuszkowski

Port w Gdyni jest najpiękniejszym Portem w Polsce. To malownicze miejsce tętni życiem każdego lata. Można podziwiać tam ogromne statki handlowe, wielkie wycieczkowce, żaglowce, statki wojskowe oraz małe łodzie i jachty. Atrakcją dla naszych turystów może być również rejs takim statkiem.

Skwer Kościuszkowski w wakacyjnych miesiącach doświadcza oblężenia turystów – również chińskich. Jest to wizytówka miasta Gdynia. Z molo można podziwiać ogromny Hotel Gdynia, znajdujący się nieopodal Teatr Muzyczny imienia Danuty Baduszkowej oraz jedną z największych modernistycznych kamienic Gdyni.

1. Malbork – Zamek Krzyżacki

Gotycka budowla, jedna z największych twierdz średniowiecznej Europy, zbudowana z cegły. Prowadzona przez ludzi odznaczających się pasją oraz zamiłowaniem do tego miejsca, do historii trzynasto-wiecznego zamku. To właśnie oni wprowadzą chińskich turystów w tajemnicę tej zabytkowej budowli. Znajdujące się w zamku militarne zbiory, zabytki archeologiczne i architektonicznych oraz jedne z najcenniejszych kolekcji wyrobów z bursztynu przyciągają turystów z całego świata. Dodatkowym atutem tej średniowiecznej budowli jest to, iż w 1991 roku została ona wpisana listę światowego dziedzictwa UNESCO.

1. Kraina Wielkich Jezior

Jest to mazurki cud natury, jedno z najatrakcyjniejszych krajobrazowo miejsc w całej Polsce. Tworzy go zespół połączonych ze sobą kanałami jezior, tworzących dodatkowo szlak wodny o nieskazitelnym uroku. Na południu krainy rozpościera się puszcza piska – największy kompleks leśny na mazurach. Bogactwo fauny i flory sprawia, że Kraina Wielkich Jezior przyciąga miłośników przyrody, ale nie tylko. Jest to miejsce idealne dla turystów marzących o wypoczynku, o spędzeniu czasu w przyjaźni z naturą, na spacerach czy łowieniu ryb, a jednocześnie dla osób, które chcą aktywnie spędzić czas pływając kajakiem, łódką bądź zwiedzając pobliskie miasteczka.

1. Warszawa- Stare Miasto, Łazienki Królewskie

Stare Miasto – „Jest najstarszą częścią miasta Warszawa, a jednocześnie jest to salon kulturalny stolicy”.⁷⁷ Aura towarzysząca temu miejscu dodaje mu uroku i niepowtarzalnego wyglądu. Zabytkowa architektura o średniowiecznym układzie zabudowy, galerie znajdujące się na starym mieście i restauracje sprawiają, że miejsce to tętni życiem i przyciąga rzeszę turystów niezależnie od pory roku. Z racji tego, że Chińczycy przepadają za gwarem i hałasem Stare Miasto to idealne miejsce do zwiedzania. Spacerom towarzyszyć będą liczne imprezy i wydarzenia kulturalne, które są tam organizowane głównie latem. Warszawska starówka również została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Łazienki Królewskie natomiast kojarzą się Chińczykom z Fryderykiem Chopinem, ze względu na pomnik, który się tam znajduje oraz zamiłowanie jakim Azjaci darzą polskiego kompozytora. Ten słynny zespół pałacowo – parkowy przyciąga także przepięknym krajobrazem przyrodniczym oraz licznymi obiektami muzealnymi znajdującymi się na terenie obiektu.

1. Kopalnia Soli w Wieliczce

Stanowi jedyny obiekt górniczy na świecie, czynny bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej⁷⁸. Od najdawniejszych czasów jest podstawą ekonomiczno-gospodarczą państwa. Wycieczka po podziemnych kuluarach dostarcza wiele atrakcji wzrokowych i nie tylko, każdy znajdzie tam coś dla siebie. Specjalnie dla zwiedzających wyznaczane są trasy tj. trasa turystyczna, trasa górnicza czy szlak ‘tajemnica wielkiej kopalni’.⁷⁹ Kopalnia Soli w Wieliczce jest idealnym miejscem dla chińskich turystów. W 1978 została wpisana przez UNESCO na pierwszą listę światowego dziedzictwa.

1. Zakopane – Wielka Krokiew, Kasprowy Wierch, Morskie Oko

Wielka Krokiew – Słynna skocznia narciarska, brana pod uwagę podczas zawodów Pucharu Świata. Zważywszy na fakt, iż Chińczycy są dość leniwi jeśli chodzi o zwiedzanie, atrakcją dla niech jest możliwość wjazdu wyciągiem krzesełkowym na sam szczyt Wielkiej Krokwi, z której można podziwiać panoramę całego miasta.

Kasprowy Wierch jest szczytem Gór Tatr, z którego rozpościera się widok na całe Zakopane, Tatry i Podhale. Na samej górze znajduje się obserwatorium meteorologiczne, które jest dodatkową atrakcją dla turystów. Jest to najwyżej położony budynek w całej Polsce, do którego można się dostać kolejką linową.

Morskie Oko jest najchętniej odwiedzanym miejscem w okolicach Zakopanego. Cieszy się ogromną popularnością wśród turystów. Przyciąga przepięknym krajobrazem oraz niesamowitym widokiem rozciągającym się na Tatry Wysokie i szczyt Rysy. Dla Chińskich turystów jest to idealne miejsce na obcowanie z przyrodą i podziwianie uroków polskich Gór.

PROFIL WYJAZDU: oferta objazdowa

Cena obejmuje: * 6 dni w Polsce (5 noclegów w hotelach***) * przejazd autokarem do zwiedzanych miejsc * przelot samolotem do Polski * usługi przewodnickie * program animacyjny
Cena nie obejmuje: * wyżywienia * biletów wstępu do zwiedzanych obiektów * ubezpieczenia

TERMIN: 1-6 lipiec

CENA: 850 zł

I dzień

Przylot na lotnisko w Gdyni. Zwiedzanie miasta. Spacer po Skwerze Kościuszkowskim, zwiedzanie portu w Gdyni. Wizyta w statku- muzeum „Dar Pomorza” przycumowanym przy nabrzeżu w porcie gdyńskim. Zwiedzanie obejmuje również atrakcje taką jak Akwarium w Gdyni znajdującym się tuż na końcu molo. Dla chętnych rejs po zatoce gdańskiej zwiedzanie pobliskich miast: Gdynia-Gdańsk- Sopot. Powrót do hotelu w Gdyni.

II dzień

Wyjazd z samego rana do Zamku Krzyżackiego znajdującego się w Malborku. Zwiedzanie murów, starej średniowiecznej budowli z przewodnikiem – przybliżenie historii tej zabytkowej twierdzy.

Następnie kierunek Mazury – do Krainy Wielkich Jezior. W zależności od preferowanej formy spędzania czasu: gry i zabawy animacyjne, spacery po przepięknej okolicy, rowerki wodne bądź też pływanie kajakiem. Przejazd autokarem do serca tego malowniczego miejsca – Mikołajki. W miejscowości jest jeden z ważniejszych portów Żeglugi Mazurskiej (z bogatą ofertą rejsów statkami turystycznymi), port jachtowy. Zwiedzanie miasta. Nocleg również w Mikołajkach.

III dzień

Wyjazd z Mikołajek w kierunku Warszawy – stolicy Polski. Zwiedzanie miasta. Wizyta na Starym Mieście, gdzie każdego dnia nie zależnie od pory roku spotkamy się z wielkomiejskim gwarem, występami ulicznymi, teatralnymi, przytulnymi kawiarenkami i niesamowitym klimatem tego przepięknego miejsca. Następnie przewidziany jest wjazd na sam szczyt Pałacu Kultury i Nauki, z którego to rozpościera się widok na całą Warszawę. Wedle upodobań i zamiłowania do Fryderyka Chopina wizyta w Łazienkach Królewskich, gdzie turyści będą mogli cieszyć się ciszą oraz spokojem. Przewidziana również wizyta w muzeach znajdujących się na terenie Parku. Koniec dnia turystom zapewniamy atrakcje w postaci Parku Multimedialnych Fontann. Nocleg przewidziany w Warszawie.

IV dzień

Rankiem wizyta w Centrum Nauki Kopernik – jednej z najpopularniejszych europejskich instytucji kultury. Wyjazd z Warszawy i udanie się w kierunku Kopalnie Soli w Wieliczce – zwiedzanie Kopalni. Następnie wyjazd w stronę Zakopanego, przybycie nad Morskie Oko – podziwianie przepięknych widoków Tatr. Udanie się do Zakopanego – tu przewidziany nocleg.

V dzień

Wjazd Na Wielką Krokiew – skocznię narciarską. Wyciągiem krzesełkowym wjazd na szczyt Gór Tatr - Kasprowy Wierch. Na samym szczycie przewidziana jest wizyta w obserwatorium meteorologicznym. Przyjazd do Krakowa (ok. 100 km. od Zakopanego ). Wylot do Chin z lotniska Kraków Balice.

ZAPRASZAMY!

Bibliografia

Literatura:

Apanowicz J., Metodologia ogólna, Wydawnictwo Diecezji Pelpińskiej „BERNARDINIUM” Gdynia 2002.

Herma M., Dlaczego Azjaci Kochają Chopina (bardziej niż Polacy)?, [w:] „Przekrój”

Kajdański E., Michał Boym. Ambasador Państwa Środka, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1999.

Kałuski M., Polacy w Chinach, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2001.

Konior J. SJ, Historia polsko-chińskich kontaktów kulturowych w XVII wieku (na przykładzie misji jezuickich), Akademia Ignatianum, Wyd. WAM, Kraków 2013.

Lijun Y., Twórczość Henryka Sienkiewicza w Chinach, [w:] „Postscriptum Polonistyczne”, R. Cudak, J. Tambor, A. Achtelik (red.), Wyd. Uniwersytetu Śląskiego Gnome, Katowice 2010, 2, (6).

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2003.

Nowak S., Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Picquart P., Imperium chińskie. Historia i teraźniejszość chińskiej diaspory, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2006.

Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001.

Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1995.

Pimpaneau J., Chiny kultura i tradycja, Wyd. Akademickie Dialog, Warszawa 2001.

Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe, Katowice 2005.

W.Regacin, Ponad 8 mln Chińczyków odwiedziło polski pawilon na EXPO w Szanghaju, [w:] „Polska The Times”, M.Świercz, M.Nowak, K.Olczyk, W.Chojnacki (red.), 2010-11-16.

Zaczyński W., Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995.

Strony internetowe:

wtir.awf.krakow.pl/pdf/studenci/strony_st/projekty/chiny/2010_Kakol_Katarzyna_Chiny.pdf
www.piernicon.pl/kat/kultura-chinska
www.kuchniaplus.pl/kuchnioteka/artykuly/kuchnia-chinska_71.html
www.turystyka.wp.pl/title,Polska-chce-przyciagac-wiecej-turystow-z Chin

www.baza-firm.com.pl

www.biznesowaturystyka.pl

www.chinaembassy.org.pl

www.chinypopolsku.pl/polacy-w-harbinie

www.echiny.pl/kultura/sztuka-kaligrafii

www.e-hotelarstwo.com/branza/rynek_turystyczny

www.expo2010.com.pl

www.gochina.gov.pl

www.kopalnia.pl/zwiedzanie

www.kopalniawieliczka.eu/pl/kopalnia-soli/historia

www.pchiph.org

www.polskieradio.pl

www.pot.gov.pl

www.studia.biz.pl/111/uniwersytet-im-adama-mickiewicza-w-poznaniu/sinologia

www.travel-fan.pl

www.travelplanet.pl/przewodnik/chiny/kultura.html

www.warsawtour.pl/warszawa-dla-kazdego

---

1. http://ctpoland.com.pl/chiny, 24.06.2014r.↩

2. E. Kajdański, Michał Boym. Ambasador Państwa Środka, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1999, s.39.↩

3. J. Konior SJ, Historia polsko-chińskich kontaktów kulturowych w XVII wieku (na przykładzie misji jezuickich), Akademia Ignatianum, Wyd. WAM, Kraków 2013, s. 184↩

4. tamże, s. 238.↩

5. tamże, s. 258.↩

6. ³ tamże, s. 178.↩

7. P. Picquart, Imperium chińskie. Historia i teraźniejszość chińskiej diaspory, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2006, s.174.↩

8. M. Kałuski, Polacy w Chinach, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2001, s. 7.↩

9. E. Kajdański, dz. cyt., s. 53.↩

10. tamże, s.36.↩

11. M. Kałuski, dz. cyt., s. 7.↩

12. tamże, s. 7-8.↩

13. tamże, s. 15.↩

14. tamże, 18.↩

15. M. Kałuski, dz.cyt., s. 9.↩

16. http://www.chinypopolsku.pl/polacy-w-harbinie/, 13.06.2014.↩

17. M. Kałuski, dz.cyt., s.19-22.↩

18. Y.Lijun, Twórczość Henryka Sienkiewicza w Chinach, [w:] „Postscriptum Polonistyczne”, R. Cudak, J. Tambor, A. Achtelik (red.), Wyd. Uniwersytetu Śląskiego Gnome, Katowice 2010, 2, (6), s. 98.↩

19. http://www.gochina.gov.pl,20.04.2014r.↩

20. M. Kałuski, dz. cyt., s. 29-31↩

21. http://www.chinaembassy.org.pl, 13.06.2014r.↩

22. tamże, 17.06.2014r.↩

23. M. Herma, Dlaczego Azjaci Kochają Chopina (bardziej niż Polacy)?, [w:] „Przekrój”.↩

24. http://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/749236,Reakcja-Reagana-na-stan-wojenny-w-Polsce, 19.06.2014r.↩

25. http://www.gochina.gov.pl, 20.06.2014r.↩

26. http://www.chinaembassy.org.pl,19.06.2014r.↩

27. http://studia.biz.pl, 19.06.2014r.↩

28. http://www.baza-firm.com.pl, 19.06.2014r.↩

29. http://www.expo2010.com.pl, 21.06.2014r.↩

30. W.Regacin, Ponad 8 mln Chińczyków odwiedziło polski pawilon na EXPO w Szanghaju, [w:] „Polska The Times”, M.Świercz, M.Nowak, K.Olczyk, W.Chojnacki (red.), 2010-11-16.↩

31. http://www.travelplanet.pl/przewodnik/chiny/kultura, 10.06.2014r.↩

32. Jacques Pimpaneau, Chiny kultura i tradycja, Wyd. Akademickie Dialog, Warszawa 2001, s. 11-12↩

33. tamże, s. 21-22↩

34. http://wtir.awf.krakow.pl/pdf/studenci/strony_st/projekty/chiny/2010_Kakol_Katarzyna_Chiny.pdf, 10.06.2014r.↩

35. http://www.piernicon.pl/kat/kultura-chinska, 10.06.2014r.↩

36. tamże, s. 57↩

37. tamże, s. 61↩

38. http://www.kuchniaplus.pl/kuchnioteka/artykuly/kuchnia-chinska, 13.06.2014r.↩

39. tamże, s. 148-149↩

40. http://turystyka.wp.pl/title,Polska-chce-przyciagac-wiecej-turystow-z Chin, 24.06.2014r.↩

41. http://echiny.pl/kultura/sztuka-kaligrafii, 10.06.2014r.↩

42. portalmedialny.pl, 25.06.2014r.↩

43. Źródło: UNWTO↩

44. J. Apanowicz, Metodologia ogólna, Wydawnictwo Diecezji Pelpińskiej „BERNARDINIUM” Gdynia 2002, s. 35.↩

45. J. Sztumski, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe, Katowice 2005, s. 38.↩

46. J. Apanowicz, dz. cyt., s.101.↩

47. T. Pilch: Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1995, s. 56.↩

48. W. Zaczyński, Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995, s. 12.↩

49. T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001, s.23.↩

50. J. Sztumski, dz. cyt., s. 21.↩

51. T. Pilch, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1997, s. 26.↩

52. J. Sztumski, dz. cyt., s. 38-39.↩

53. tamże, s.42.↩

54. S. Nowak, Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 30-31.↩

55. M. Łobocki, Metody i techniki badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”. Kraków 2003, s. 21.↩

56. J. Sztumski, dz. cyt., s. 53.↩

57. J. Sztumski, dz. cyt., s. 68↩

58. T. Pilch, T. Bauman, dz. cyt., s.71.↩

59. T. Pilch, T. Bauman, dz. cyt., s. 79-80.↩

60. tamże, s. 96.↩

61. portalmedialny.pl, 25.06.2014r.↩

62. http://travel-fan.pl, 26.06.2014r.↩

63. Chinese International Travel Monitor 2012↩

64. http://travel-fan.pl, 26.06.2014r.↩

65. http://travel-fan.pl, 26.06.2014r.↩

66. http://www.e-hotelarstwo.com/branza/rynek_turystyczny,26.06.2014r.↩

67. http://mamutekinchina.pl/chinskie-zwyczaje-dobre-maniery-i-przesady,26.06.2014r.↩

68. http://www.szkolenia.pot.ecorys.pl/, 27.06.2014r.↩

69. http://www.biznesowaturystyka.pl, 26.06.2014r.↩

70. http://www.proto.pl, 26.04.2014r.↩

71. http://www.pot.gov.pl/Informacja z realizacji zadań obejmujących lata 2002-2008 w ramach współpracy Grupy Wyszehradzkiej (Narodowych Organizacji Turystycznych), 27.06.2014r.↩

72. http://www.pot.gov.pl, 27.06.2014r.↩

73. http://www.pchiph.org, 26.06.2014r.↩

74. http://travel-fan.pl,26.06.2014r.↩

75. Informacja prasowa, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa, 21.03.2014.↩

76. http://www.pot.gov.pl/nowosci/l/wiadomosci/wiadomosci-z-pot/polska-w-cnn, 27.06.2014r.↩

77. https://www.warsawtour.pl/warszawa-dla-kazdego/stare-miasto-i-okolice, 20.06.2014r.↩

78. http://www.kopalniawieliczka.eu/pl/kopalnia-soli/historia, 20.06.2014r.↩

79. http://www.kopalnia.pl/zwiedzanie, 18.06.2014r.↩