Ewelina Polna, gr. I ZEK 2, nr . indeksu 29672
Istota przedsiębiorstwa i cele jego funkcjonowania.
Przedsiębiorstwo jest głównym ogniwem procesu gospodarczego.
PRZEDSIĘBIORSTWO - organizacja pod jednym zarządem, wyodrębniona ekonomicznie i prawnie, której celem jest działalność gospodarcza przynosząca zyski ze sprzedaży swoich produktów - dóbr i usług.
-względnie autonomiczna organizacja dążąca do osiągania korzyści ekonomicznych, składająca się z co najmniej:
• jednej jednostki regulującej działalność gospodarczą (co produkować, po ile sprzedawać, itp.);
• jednostki realizującej materialne procesy gospodarcze (produkcję, sprzedaż, transport, itd.).
Podstawowe cechy przedsiębiorstwa :
- wyznacza cel, zadania i środki ich realizacji
- pokrywa wydatki ze swoich dochodów
- samodzielnie wchodzi w porozumienia
- wyodrębniona ekonomicznie - właściciel samodzielnie włada majątkiem przedsiębiorstwa i rozwija jego działalność w oparciu o uzyskiwane dochody z tej działalności.
- wyodrębniona prawnie - ma osobowość prawną, czyli zdolność do zawierania umów, zaciągania kredytów, występowania jako podmiot w handlu, itp.
- jest towarem - może być przedmiotem obrotu i ma cenę zależną od różnych czynników i popytu na ten rodzaj działalności
- posiada dwa poziomy funkcjonalne:
1. sferę realną - całokształt nakładów materiałowych i ludzkich uczestniczących w procesie produkcyjnym- (ludzie, maszyny, surowce, energia, pieniądze). Efektem ich zastosowania jest produkt; dobro materialne lub usługa.
2. sferę regulacji - system gromadzenia, przetwarzania i przekazywania informacji - (planowania, organizowania, motywacji, kontroli) W tej sferze podejmuje się decyzje w sprawach produkcji (co wytwarzać, przy zastosowaniu jakich czynników, jak i po ile sprzedawać, itd.).
- prowadzi działalność na własne ryzyko.
Charakterystyka otoczenia przedsiębiorstwa:
Przedsiębiorstwo działa w szerszym otoczeniu ekonomicznym i społecznym - jest ich częścią. Otoczenie zewnętrzne tworzą:
1. otoczenie realne:
• zasoby pracy;
• zasoby i stan środowiska naturalnego;
• stan wiedzy i technologii;
2. otoczenie regulacyjne:
• rynek pracy;
• rynek dóbr i usług potrzebnych przedsiębiorstwu;
• rynek produktów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo;
• system walutowo - pieniężny;
• system finansowy państwa;
• system prawny, polityczny i społeczny (edukacja, kultura, tradycja,...)
Podstawowe cele działalności przedsiębiorstwa:
Głównym celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie korzyści ekonomicznych czyli zysku.
Zysk= przychody- koszty
Jest to warunek podstawowy istnienia i rozwoju przedsiębiorstwa. Działania podmiotów gospodarczych funkcjonujących na rynku skierowane są na konsumenta i jego potrzeby. Jest, bowiem oczywiste, że sprzedać można tylko te produkty, które zaspokajają potrzeby nabywców. Podstawowym celem działania każdej firmy jest, więc realizowanie zysku poprzez zaspokajanie potrzeb nabywców. Cel ten można dostrzegać w dłuższym lub krótszym czasie.
- odpowiednia pozycja na rynku i w branży. - rozwój i poziom życia załogi, - - rozwój regionu, miasta, troska o środowisko naturalne, - integracja środowiska, jakość życia zawodowego,
Główne funkcje przedsiębiorstwa:
funkcja alokacyjna- polega na takim gospodarowaniu zasobami, by przedsiębiorstwo osiągnęło maksymalizację dochodów oraz dobrą pozycję rynkową.
funkcja bilansowa- polega na zestawianiu ponoszonych kosztów i przychodów oraz dostosowywaniu struktury asortymentowej produktów do potrzeb rynku.
funkcja efektywnościowa- polegająca na takim organizowaniu procesów w przedsiębiorstwie, by mogło ono osiągać planowane zyski przy zachowaniu pozycji rynkowej. Ciągły proces konfrontacji wymagań, stawianych przez rynek produktom pod względem jakości, użyteczności czy nowoczesności, wiąże się z pełnieniem przez przedsiębiorstwa funkcji weryfikacyjnej.
funkcja informacyjna- związana z aktywnym zbieraniem informacji, jakich dostarcza rynek, ich gromadzeniem i przetwarzaniem.
funkcja motywacyjna- polega na wzajemnym oddziaływaniu producentów i konsumentów, powodującym, że producenci starają się dostarczać wyroby o wyższej jakości i niższej cenie.
funkcja kreacyjna- polega na aktywnym oddziaływaniu na konsumentów i producentów poprzez wprowadzanie nowych produktów.
Proces produkcyjny w przedsiębiorstwie:
PROCES PRODUKCYJNY jest to uporządkowany zestaw celowych działań wykonywanych w toku produkcji począwszy od pobrania materiału wejściowego z magazynu poprzez wszystkie operacje technologiczne, transportowe, kontrolne, magazynowe (a także procesy naturalne) aż do zdania gotowego wyrobu włącznie. W działaniach tych wykorzystywane są określone zasoby do przekształcania danych wejściowych w dane wyjściowe.
Proces produkcyjny zawsze dotyczy:
· określonego wyrobu (jest to suma operacji produkcyjnych wykonywanych w uporządkowanej kolejności i mających na celu wytworzenie określonego wyrobu);
· określonych komórek produkcyjnych (jest sumą operacji produkcyjnych występujących w określonej komórce produkcyjnej).
Fazy jakie przechodzi kapitał przeznaczany na proces produkcji:
Faza I: zakup czynników produkcji (kapitał występuje w formie pieniężnej)
Faza II: produkcja dóbr (kapitał występuje w formie rzeczowej, w postaci surowców,
maszyn, pracowników, itp.)
Faza III: sprzedaż wytworzonych dóbr (kapitał ponownie przybiera postać pieniężną)
Zadaniem producenta jest taki wybór kombinacji nakładów na produkcję
i efektów z produkcji, aby różnica między nakładami i przychodami była dodatnia
i możliwie jak największa.
Czynniki wpływające na decyzje produkcyjne przedsiębiorców:
Decyzje produkcyjne przedsiębiorców , stosujących kryterium zysku zależą od:
- wielkości przychodów z produkcji,
- kosztów tejże produkcji,
Podejmując decyzje produkcyjne przedsiębiorstwo analizuje dwie grupy problemów:
własne (wewnętrzne) uwarunkowania produkcji i możliwości optymalizacji produkcji
w tych uwarunkowaniach. Takie działania umożliwia analiza:
funkcji produkcji (podaży);
kosztów produkcji;
technologii wytwarzania;
warunki panujące na rynku (jego strukturę);
W oparciu o wyniki tych analiz - porównując własne możliwości z warunkami
na rynku - przedsiębiorstwo decyduje o przedmiocie, skali, strukturze i technologiach
wytwarzania.
Znaczenie zysku w przedsiębiorstwie:
Osiąganie zysku jest podstawowym warunkiem sprawnego pod względem ekonomicznym funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa.
Wielkość osiąganego zysku decyduje o możliwościach rozwojowych przedsiębiorstwa (postęp technologiczny, inwestycje).
Wielkość zysku wpływa na stopień samofinansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa (płynność finansowa).
Od wielkości zysku zależy wysokość dywidend (patrz akcjonariusze) oraz wzrost wartości przedsiębiorstwa (akcji)
Zysk pełni funkcję motywacyjną.
Zysk określa poziom inwestycji ale również zatrudnienia, promocji, sponsoringu itd.