Rdzeń kręg-w kanale kręg kręgosł pomiędzy otwor potyliczn wlk a 2 kreg ledz.
Granicą pomie rdz a mózgow jest dol brzeg skrzyż piram. U dołu rdz kon się na
Wys 1/3 doln 1 kre ledz lub 1/3 gór 2 kreg ledz. Bud zew- kszt wydłuż walc.
2 krzywiz-odpowie do kszt kręgosł(szyjna i piersi) oraz 2 zgrub (szyj-3 kr szyj-1 piers
i ledz-10 kr piers-1 kr ledz). Na pow zew rdz kreg wyste podłuż bruz, kt dziela subs
białą rdz kreg na tzw. Sznury. Z rdz krę łączy się 31 par newów rdz za pomoc korz
brzuszn i grzbieto. Odc rdz kreg łączący się z korz jednej pary nerw rdzen okreś
neuromer. Bud wew- na przekro poprz wyroz subst szara(wewna) i biała(zew)
subst szara rdzenia kręg na przekr poprz ma kszt lit H. Poprze, krótk ramię lit H
zawie spoid szare(przed i tyl), jej gł ramiona pionow tworzą tzw rogi przed(kom nerw
ruch, od kt odchodz korz brzusz doprowa pobudzenie do m szkielet)i tylne(zawierkom
czuc do kt jest doprowadz imp nerw korz grzbie ze zwoj miedzykreg, nazywa się je
rog czuc) a także w niekt odc rdz kre boczne(skupis kom nerwów tworzących jadro
posred-boczn). Na przekr poprz subst szara występu przede wszyst w postaci rogów:
przed, tyl, bocz, natomi na całej dł rdz kręg ukł się ona w for słupów: rogi przed-słup
przed, tylne-tylny, boczne-boczny. subst biała-na przek poprz lezy obwod i wsytep w
for sznurów:przed,boczn i tyl. Jest zbud z włók nerw i tworzy tzw. Drogi nerwowe.W
obręb rdz kręg wyróż się dr nerw, kojarze,spoidł i rzuto. Kojarze oraz spoid tworzą tzw
drogi włas rdz kręg. Dr Rzut występ w post dróg rdzen-mózg(czuci) i mózg-rdze (ruch)
Do dróg rdze-mózg -> rdze-wzgórz przed i boczn, rdze-opuszk,rdze-mózgow przed i tyl
Dr mózgo-rdzen->koro-rdzen przed i bocz, pokryw-rdze, siat-rdzen, czerwie-rdze, oliw-
Rdzen, przeds-rdzen. Sznur przed:rdzen-wzgór przed, rdzn-siat, koro-rdze przed, pokry-
Rdzen, siat-rdzen, przeds-rdzen,pęczek włas sznura przed. Sznur boczny: rdz-wzg,pokr,
Siat,szyj,móżdżk tyl i przed, oliwk, koro-rdz boc, czer-rdze, siat-rdz boczn, oliwk-rdzen,
Peczek własn sznura bocz, dr grzb-boczn. Sznur tylny: pęczek smukł, klinowa, pęcz włas
Sz tyln, pęcz miedzypeczk, przegrod-brzeżny.
Tyłomóz wtó-zawiera w przodz most Varola, w tyle móżdżek oraz szczelin przest występ
Pomiędzy nimi , czyli komorę IV. M. Varola-tworzy na powie dol mózg szeroką wyniosłoś,
Położ międz rdz przedł a konara mózgu śródmózg. W moście wyróż się 2 powierz-brzu i
Grzb. W bud wew wyróz się cz podstaw i cz grzebie. W cz podst subst szara wystep w for
Jąd własn mostu. Pośred w przekaz infor z kory mózgu do móżdżku. Subst biała cz podst
Występ w for pęczk podłużn i włókien poprzeczn. W cz grzbiet subs szara pojawia się w pos
Jąd ciała czworoboczn oraz jąder nerwów czaszko. Subst biała cz grzeb most wyst w posta
Wstęgi przysr, wstęgi boczn oraz konarów gór móżdżku. Móżdżek-tylna cz tylomózg wtórn.
Lezy w tyln dole czaszki i jest przykry fałdem opony tward zwanym namio móżdżku.
B zew-skła się z 4 podstawo płatów: przed, środk, tyln, kłaczk-gruzdkowego. B wew-subs sz
Tworz korę mózdz oraz znajd się w obrę subst białe jądr mózdz. Leżąca powierzch kora móz
Jest zbud z wars drobin, zwojo i wewnątrz wyste warstwy ziarnis. Subst biał na przekr strzał
Tworz ciało rdzenn. Zawier ono dr mózdz, posrod ktor wyrozn się dr wlasn., doprowadz dr
Domozdzk oraz odprow dr odmozdz. Śródmózg-najkrótszy odc pnia mózg-rozcia się pomiedz
Mostem Varola a podstawą miedzymóz. W bud śróldmó wyróż się na powierz brzusz konary
Mózgu oraz na powiez grzb blaszke pokrywy i odchodzą od niej ramiona wzgórków. Konary
Mózgu- podzielone przez subst czarna na brzusz polozone odnogi mózgu i bardziej grzbiet
Lezaca nakrywke. Pomiedzy odnogami mózgu wystepuje dół miedzykonaro, w obreb kt znajd
Się charakt pole z otwork dla naczyń krwionos, zwane istota dziurkowana tylna.odnogi mózgu
Zawierają dr nerwowe odchodzące od kroy mózgu, które przechodząc przez toreb wew, a nast.
Odnogi mózgu podazaja do rdze kreg, mostu i tworu siatko. Sa to drogi: koro-rdz, koro-most,
kor-siat.Nakrywka-jest dalsza cz nakrywki mostu, zawiera subst szara w form jadr czerwienneg,
istoty szarej środk, jądr przykonarowego oraz jader III i IV ner czaszk. Subst biała wystepuje w
postaci peczkow włókien nerwowych. Ponadto w obrebie nakrywki wyroznia się twor siatkowaty
Jądr czerwi-gł jądr nakrywki, położo w górn cz śródmózg, sięga aż do miedzymózg. Ma liczne
Połącz, poprzez dr dochodzące do niego i od niego odchodzące, z innymi ośr leżącymi w obrę
Półkul mózgu, w pniu mózgu i w rdz kreg. Ma silne połącz z móżdżkiem.
Międzymózg-nizsza cz przodomózg, które od dołu sąsiaduje ze śródmózgo, a od góry i z boku
Z kresomózg. Dzieli się na cz grzb i brzuszn. Do cz grzb ->wzórzomóz,obejm wzgór, zawzgórz
I nadwzgo, cz brzusz występuje w postaci podwzgorz. W skład miedzymoz wchod komora III.
Wzgórze:zbud gł z subst szar-zajmuj centr cz miedzymozg. W bud zew ->4 powierz:gór,dol,
Bocz,przyśr. W bud wew wzgórza ->subs szarą, tworzącą jąd wzgórz->j.przed wzgórz-połącz
Z ciałami suteczko podwzgo i hipokampem., przyśrd wzgórz, łączą się z cz ruch kory mózgu,
J brzusz wzgórz, boczn wzgórz,poduszki. Wzgórze jest podkorow ośrodk czucia. Zawzgórze-
Oś wzroku Położ w tyle, poniż podusz wzgórz, od dołu sąsiad z blaszk pokrwy śródmózg.
Zbudowa jjest Z parzyst ciał kolankowatych boczn i przyśrodk. Nadwzgórze-oś czynn
Wegetatywnych. Zbud z cz boczn oraz z cz środ. Do cz bocz -> trójkąty uzdeczek. Cz środk-
Spoidło uzdeczek, spoidło tyln oraz szyszynkę. Podwzgórze- brzusz cz miedzymozg. Do
Podwzgo zalicz blaszke krancowa,skrzyz wzrokowe,pasm wzrokowe,ciała suteczko,guz popiel
Lejek i przys mozg. Komora III-wąska szczelina ustawi w płaszcz strzałk Kresomózg-kresomó
Śr i parzyst elemen tworza kresomózg boczne(prawe i lewe) Kresomóz śr-blaszk krańc, spoidł
Przed,sklepienie,ciało modzelowa oraz przegrod przezroczys. Blaszka krańc-cienkie pasm isto
Szar, występ pomiędzy skrzyżowaniem wzrok a dziobem ciała modzelowat. Spoidlo przedn-
Pomiędzy blaszką krańcową a słupami sklepienia. Są to pasma włókien nerwowych.
Sklepienie-utworz z włókien nerwow łącząc ciała suteczk z hipokampem.Występuje w form
Parzyst blaszek rozpiętych ponad wzgórz i komorą III. Ciało modzelowa-zbud z włókien nerw
Łącząc obie półku ze sobą. Jest najsilniej rozwinięt spoidł mózgo i dlatego określa się go mianem
Spoid wlk. Przegro przezroczys-zbud z 2 blaszek przegro przezroczys, rozpięt miedzy przed cz
Ciała modzelowa a słupa sklepienia. Przegr przezroczzawiera skupis subst szar oraz włók nerw
Kojarzen dochodzące do tworu hipokampa. Kresomózgo boczn-utworz przez półkule mózgu(p i l)
W obrę kt wyróz się korę mózg, węchomózg, subst biał kresomóz oraz komory boczn.
Jądra kresomózg-jadra podstawne.->j.ogoniaste –skład się z gł, trzonu i ogona. Gł jąd leży w obrę
Płata czołow, dochodząc do istoty dziurkowanej przed i do rogu przed komory boczn, pod płat ciem.
Ogon j. ogoniast znajduje się w rogu doln kom boczn, w placie skron, skad przech w ciało migdał.
j.soczew, przedmurze, ciało migdałowate. Subst biała kresomóz- zbudow z wypust kom nerwowych.
Wypeł wnętrz półkul mózgu, występuj miedzy korą mózgu a komorami bocz, otaczając i odgranicza
Jednocz poszczeg jąd kresomóz. Włókn istoty biał występuj w posta dróg kojarzen, spoidł oraz dróg
Długi, zwanych rzutowymi bądź projekcyjny. Włókn dr kojarzen łączą ośrod występujące w obrębie
Tej samej półkuli i w zależ od dł tych włókien dzielą się one na dr kojarz krótk i długie. Drogi spoidł
Łączą ośrod znajduj się w przeciwn półkulach. Występują one w post spoidła przed, ciała modzel,
Czyli spoid wlk oraz spoidła sklepie. Drogi rzutowe-łączą korę mózgu z ośrodk niżej leżąc bądź
Mają przebig przeciwn i dlatego dzieli się je na drogi rzuto zstępujące i wstępujące. Do dróg zstępuj:
Dr ukl piramid –dr korowo rdzen, koro-jądr, koro-most,koro-siatk, koro-pokry,koro-prąż. Wstępują:
Promienis wzgórz,promieni wzrok, promi slucho. Na przekro czoło subs biała półkul występuje w pos
Torebek, kt oddziel skupiska subs szarej. Najbardz przysr lezy toreb wewn oddziel j soczew od j ogon
I wzgórza. Bardziej boczn występuj tor zew , kt oddzi j soczewko od podmurz, natomiast najbardz
Bocznie poloz jest toreb wyste pomiedz przedmurz a wyspa.
Dr nerwow-dzielimy na: kojarze,spoidł i projekcyj. Dr czuciowe: rdze-wzgor-rozpo się w kom rogów
Tyl rdz kręg, skąd jej włók przechodz przez spoidł szare przed na str przeciw i układ się w sznurach
Boczn oraz przed rdz kreg. Cz włók kt biegna w sznur boczny nazywa się dr rdz-wzg boczna, a pozost
Cz w sznurach przed-dr rdz-wzgorz przed. Włó dr rdz-wzgórz podążają nie przerw od rdz kręg, przez
spoidł szare przed, wnikają do rdz przedł, dalej ciągną się – jako wstęg przyśrd – przez most, konary
srodmozg i osiagaja podkorowy ośr czucia, czyli wzgórze. Rdze-opuszk-rozpocz się w zwojach
miedzykreg i wchodzi bezpośr do sznurów tylnych rdz kręg po tej samej stronie. W sznurze tylym, są
2 pęczki: smukły i klinowaty.rdz-móżdżk tyl i przed. Jądr-wzgórz. Dr Ruchowe- drogi ukł piramid
Koro-rdz, koro-jądr – łączy korowy ośr ruchu z jądr począt ner czaszk kt posiad włókn ruchowe. Droga
Rozpoczy się w zakreć przyśr płata czoło, po czym włókna przebiegają przez toreb wew układjąc się
w jej tylnej cz odnogi przed oraz w kolanie.Najpierw podążaj włókna do m gałki ocznej->m gardła,
krtani, podniebienia, zwaczowych,jezyka,mimicznych twrzy, szyji. Po wyjściu z toreb wew włókn przech
przez odnogę mózgu, most, rdzeń przedłuż i kończą się w jądrach nerwów czaszkowych. dr ukł pozapira
czerwi-rdz, pokryw-rdzen, przeds-rdzen, oliwk-rdz siatk- rdze-rozpocz się w kom tworu siatkowatego
mostu i rdze przedłużonego Jej włókna układają się w sznurach przednim i bocznym rdze kręgow i
kończą się w rogach przednich Przewodzi głównie impulsy z ośr oddecho i naczyniorucho tworu
siatkowat do m oddechowych oraz Łączy te ośr z jądrami ukł autonomicz, zlokalizow w rdz kręg.
Nerwy czaszkowe-12 par,rozpocz lub kończ w mózgowiu, a ich obszar uner obejmu gł,szyję oraz większ
Narząd klatki piers i brzuch. Nerwy węchowe-rozpocz się w okoli węchow nabłon bł śluz jamy nosowej, skąd
Po przejściu przez otwory węchowe w blaszce poziomej k sitowej i przebiciu się przez oponę twardą osiągają
Opuszkę węchową. Nerw wzrokowy-rozpocz się w kom zwojowych siatk oka, następ po przejś przez kanał
Wzrok kieruje się do jamy czaszki. Nerw Okoruchowy- nerw głównie rucho zawierają również włók cz
Przywspółczul ukł autonomiczn. Nerw bloczk-nerw rucho. Jego jądr początk leży w śródmózg, skąd przez
Szczelin oczodoło górn wnika do oczodołu unerwiając m skośny oka górny. Nerw trójdzielny-nerw mieszany,
Złożony w większ cz z wł dośrodk-czuciow oraz w c zmniejsz z odśrodkowych włókien rucho. Nerw dodat-
Nerw ruch. Posiada cz czaszk oraz cz rdzeniową. Cz czaszko jest dodat do włókien ruchow nerwu błędnego,
Przez co unerwia m poprzecznie prążkowane gardła, krtani i przełyku. Cz rdze unerwia m czworob grzb i m
Most-oboj-sutk.nerw podjęzyk- nerw ruchowy. Jego jadro poczatk znajduje się w rdz przedłuż, skąd włókna
Odśrodk opuszczaj czaszkę przez kanał nerwu podjęzyk i unerwi wszystk miesnie jezyka.
Nerw rdzeniowy-powst z poł korzenia brzusz i grzb. Korzen brzusz zawiera ok 100000 włóki nerw odśrd,
Głów rucho, rozpoczyn się w rogach przed rdz kreg oraz włók ukł autonomicz, mających swój początek w jądr
Pośr-boczn i pośrednio-przyśrod rdze kręg. Korzeń grzb zawiera ok 2 mil włók dośrod kt głów wnikają do rogów
tyln rdze kręg lub bezpośr do sznurów tyl rdzen kręg. Połącz korzenia brzusz i grz tworzy pien nerwu rdzeniowe
który zawiera włókna czuciowe. Pien nerw rdz dzieli się na gałę: oponową,łączącą,grzb i brzuszn. Gał opon-
zawraca do kanału kręgow unerwiając opony rdz kręgow. Gałą łącząc-obejmuj włókna współczulne ukł autonomii
biegnące razem z włókn ruchow w korzen brzusz, po czym jako samodziel gałąź wnika do zwojów pnia wpółczul
Gałąź grzb-na całej wys 31 par nerwow rdz unerwia: m gł grzb,stawy miedzykreg oraz skore grzb.
Sp szyjny-powstaje przez połącz gał brzusz 4 pierwszych nerwów rdzeni odc szyjn, kt łączą się ze sobą w form
Tzw petli.Jest on położony przed mięsn głeb szyji, bocznie i ku przodowi od wyrotsk poprzeczn górn kr szyjn.Od
Splotu szyjn odchodzą nerwy czucio oraz ner ruch. Do nerwów skórny: nerw potyliczny mniej, nerw uszny wlk,
Nerw poprz szyi i nerw nadobojczyk. Ich obszar unerwi obejmuj skórę szyi i sąsiednich cz barku,kl piers oraz głow.
Nerwy ruchowe splotu szyjn dzielą się na nerwy krótkie oraz długie. Nerwy krótkie dochodzą do mięśni: prostego
Przed głowy, prost bocz głowy, długi głowy, dł szyi, dźwigacz łopatk, pochyly przed,śr,tyl, miedzypoprzeczn.
Nerwy dłu splotu szyjn tworzą 4 gałe: gał do m most-oboj-sut, gał do m czworob grz, petla szyjne, nerw przeponowy.
Splot ramienny- powst przez połącz gałązek brzusz 4 dolny nerwów szyjn i 1 nerwu piers. Wyróznia się w jego
Obrę cz nadobojczyk i podobojcz. Lezy miedzy m pochyłymi przed a śr, przy czym czesc nadobojczyk znajduje się
Na szyi natomiast podobjcz – w jamie pachowej. Od splotu ramiennego odchodzą gałęz kkrótk oraz gał dł. Gał krótk
Odchodz od cz nadobojczyk i unerwia przede wszyst m obr barko, powierzch kl piers oraz niekt m powierzch grzb.
Do gał krótk zalicz nerwy: grzbiet łopatk, piers dług, podobjczyk, nadłopatk, podłopat, pier przed, pier-grzb, pachowy.
Splot lędź-utworz przez gałę brzuszn 3 pierwszych nerw ledz oraz niekt włókien odchodząc od ostatn nerwu piers
i 4 ner ledz. Splot ledz lezy przed wyrostk zebr kr ledz pod mies ledz większym. Od splotu ledz odchodz gałę, które
w zależn od ich dł dzieli się na gał krótk i gał dłu. Gał krótk splotu lędz podążaj do m lezacych w bezpośr sąsiedztwie
splotu tzn dochodzą do m miedzypoprzecznych, czworoboczn ledz, ledz wiezksz i mniej. Gałę dł tworzy 6 nerw, kt
ogol unerwi doln odcink m brzucha oraz skore nad obrecza biodr, a także m grup przed i przysrod uda oraz skore na
udzie. Do gale dłu splotu ledz zalicz się nerwy: biodr-podbrzusz,biodr-pachwi, płciowo-udo, skorny bocz uda,udowy.
Splot krzyż-najwieksz splot org ludz. Powstaje z połącz gał brzusz 2 ostatnich nerwów ledz oraz 3 pierw ner krzyz.
W skład splotu krzyz zalicza się przeważ włókna nerw wychodzą z dol nerwów krzyz i czasami z ostat nerw rdzen.
Splot krzyz lezy na powierz miedniczn k krzyz, na wys od 2 do 4 kr krzyz. Ma kształt trójką, które podstawa jest skiero
W str k krzyżowej, a wierzch jest zwrócon w kierunku otworu kulszow wieksz. Od splotu krzyz odchodzą gał krótk i dł.
Gałe krót unerwi m lezace w bezposr sasiedz splotu oraz staw bidor. Sa to gałę do miesni: gruszkowa, zaslaniac wew,
Bliźniacze gór i dolne. Gałez dł tworza nerwy: posladk gór,dolny, skórny uda tylni i kulszowy. Nerwy te dochodzą do
m obręczy biodr oraz do m i skroy kon doln. Splot sromo-tworza go gal brzusz 3 i 4 ner krzyz. Również mogą do
niego dochodzić włókna nerw z 5 nerwu krzyz. Splot ten lezy w obrebie miedn mniejsz, poniżej splotu krzyz.
Splot guziczn-utworzony z poł ostatn nerw krzyzo z nerwem guziczn. Bardzo czest wystep w postaci nerwu guziczn
Lub łącznie ze splotem krzyz. Jego zakres ruchowy obejmuje m guziczny i m dźwigacz odbytu, a włokna czuciowe
Unerwiają skore okolicy k guziczne i odbytu. Splot ten lezy na doln powierz k krzyz oraz na przed powierz k guziczn.
Opony rdz kręg i mózg-miękka,pajęczynówka i twarda. Opony są oddzielone od siebie szczelinowat
Przestrz: jamą podpjeczynowkowa i podtwardowkowa. Od str rdz kreg i mozgo wyroznia się: opo miekka
Jama podpaje, opona pajecza,j podtward, opona tward. Opona Miekka – scisle przylega do rdz kreg i mozg
Wnikając w szczeliny rdz kre, rdz przedłuz, w mozdzek a od str szczel poprze mózgu pomiędzy sklepienie i
Miedzymoz. Jest silnie unaczyn. Jama Podpaj-przestrzen pomiędzy opona miekka a pajeczyno, wypelniona
Plynem mozg- rdze. W niektórych miejscach j podpajecz rozszerza się tworząc zbiorn podpajecz. Opona
Pajecza-zwana również pajeczynowka, jest cienka beznaczyniowa błoną, kt swoim kształt dostosowuj się do
Bud kost kregosl i czaszki a nie rdzenia kreg i mózgowia. Opona ta wytwarza ziarnistości pajeczynowki, kt
wnikają do swiatla zatok opony twardej, przede wszystkim zatoki strzałkowej gornej .jama podtwardów-wyst
pomiędzy opona pajeczyno a opon twarda. Zawiera tk tłuszcz i sploty zylne. Opona twarda-zbudowana z 2
blaszek, kt w obrebie jamy czaszki zrastają się ze sobą, natomiast w obrebie kanalu kręgowego przebiegają
oddzielnie. Opona twarda mózgowia wytwarza fałdy o przebiegu strzałkowym-sierp mózgu i mozdzku oraz
fałdy o przebiegu poprzecznym – namiot mozdzku i przeponę siodla.