1) miejsce filozofii w naukach szczegółowych.
Wszystkie nauka szcz. są z filozofii. Najpierw prawo
i medycyna później gramatyka, arytmetyka i wymowa.
Czasem są tendencje do odcinania się od filozofii.
Z filozofii są wyprowadzone różne ideologie, doktryny
polityczne, tezy typowo teologiczne, nauki ścisłe.
2) dziedziny filozofii:
I. Ontologiczna jako teoria bytu, ustala kategorie:
podmiot, relacja, cecha
a) stosunek istnienia istoty
b) związek przyczynowo-skutkowy
c) problem mnogości przedmiotu
II. Epistemologia-teoria poznania
Zajmuje się 3 problemami;
- granica ludzkiego poznania-czy da się ja wyznaczyć
- źródło poznania-
- teoria prawdy
III. Logika-rachunki, semiotyka
IV. Metodologia nauk:
-wnioskowanie redukcyjne, indukcyjne (od szczegółu do ogółu)
i dedukcyjne (od ogółu do szczegółu)
Metody badań, formułowanie twierdzeń, metody
formułowania twierdzeń.
V. Filozofia nauki- wyznacza podstawę wszystkich nauk
szczegółowych
VI. Antropologia filozoficzna- (nauka o człowieku)
wyznacza podstawę filozofii
VII. Filozofia społeczna-wyznacza podstawy sojologii
VIII. Etyka- filozofia normatywna, reguluje obyczaje i
zwyczaje, nakazy i zakazy.
IX. Aksjologia- filozofia wartości)kulturowo-społeczne,
polityczne, uniwersalne.
3. kierunki uprawiania filozofii:
1) METAFIZYKA-odpowiedzi na pytanie jaki jest stosunek
istnienia do istoty? Co to jest prawo przyrody?
(Platon i Arystoteles)
2)FENOMENTOLOGIA- (Huse)
3) FILOZOFIA CHRZEŚCIJAŃSKA-(Augustyn- twórca doktryny
augustianizm, połączył ewangelię i koncepcję Platona)-anglistyczny,
Tomasz z Akwinu-połączył ewangelię i koncepcję Arystotelesa-
powstał Tomizm-chrzescijański
4) FILOZOFIA ANALITYCZNA- logiczna analiza zdań tekstów.
Zrodziła się w Wielkiej Brytanii
5) FILOZOFIA LINGWISTYCZNA- filozofia języka, wyznacza
podstawy językoznawstwa
6)FILOZOFIA KULTURY-kulturoznawstwo
7) HERMENEUTYKA-metoda czytania, analizowania objaśniania
tekstów. Twórca jest Gadamer.
8)POZYTYWIZM, NEOPOZYTYWIZM-odwołuje się do danych
empirycznych, znajomość praw logicznych, silne struktury logiczne.
9) EGZYSTENCJALIZM-problem wolności, dobra i zła, nienawiści,
śmierci. Jest w wersji ateistycznej i chrześcijańskiej. Nadmiar problemów
egzystencjalnych.
10)PRAGMATYZM-praktyczny stosunek do życia. Jest to amerykański
sposób na życie
11) FILOZOFIA UMYSŁU- kognitywistyka od „Cogito ergo sum”
mysle wiec jestem.
4) różnica między teoria a doktryną czyli między nauką a ideologią:
Filozofia i nauka zajmują się rzeczywistością jaka jest, natomiast
ideologia zajmuje się rzeczywistością jaka powinna być.
Każda ideologia naukowa zawiera ciąg teorii naukowych
NAUKA- teorie twierdzenia IDEOLOGIA- doktryny, poglądy
Badacz poszukuje prawdy w ramach twierdzeń. Ideolog zna prawdę
i chce ją narzucić drugiej osobie. Badacza interesuje empiryczna
rzeczywistość, ideologa natomiast to co powinno być. Badacz formułuje
twierdzenia empiryczne i teologiczne, które są weryfikowalne empirycznie,
ideolog formułuje nieweryfikowalne poglądy i domniemania.
ŁAD KULTUROWY
*Stary ład kulturowy od V w.p.n.e- do dziś
- cywilizacja łacińska
-chrześcijaństwo
W starym ładzie kulturowym powstały normy
NORMY: moralne, etyczne , jurydyczne
* nowy ład kulturowy:
-rewolucja francuska1789r.
-rewolucja rosyjska1977r.
-komunizm w ZSRR
-faszyzm niemiecka
-rewolt kulturowa 1968r.
Po tym powstały 3 doktryny:
1) postmodernizm
2)genderyzm
3) doktryna poprawności politycznej
BIOKULTURA
Biologia człowieka od kultury człowieka
Rozwój biologiczny od kształtowania kulturowego
Struktury wrodzone
Geny- spirala DNA
KULTURA
1) SOCJOKULTURA(oznaki które podpadają pod zachowania,
obyczaje, zwyczaje, nakazy i zakazy-uwarunkowania psychospołeczne
2) KULTURA DUCHOWA-to w czym zawiera się arcydzieła muzyki,
sztuki, literatury pieknej, kluczowe teorie naukowe.
Koncepcje człowieka
WG. PLATONA WG. ARYSTOTELESA
1. Człowiek jest istota 1’Człowiek to zwierze rozumne
duchowa ujętą w ciele
2. podstawowe idee nauki 2’wszystko co w twoim umyśle
Są ujęte w rozumie bez musi przejść przez zmysły
udziału zmysłów
3. człowiek rodzi się z 3’człowieczeństwo jest zadane
Człowieczeństwem, rodzice z zewnątrz dzięki środowisku
Umożliwiają tylko jego wydobycie
4. 4’
5.poznanie ma charakter 5’poznanie ma charakter empiryczny
Dedukcyjny od ogółów do szczeg. Indukcyjny, zaczyna się od zmysłów
Poznanie jest pewne albo niepewne od szczeg. do ogółu
6. wychowanie to jest tyle co 6’wychowanie polega na kształtowaniu
Wydobywanie tego co jest osobowości, zachowania,charakteru
chowane (behawior)
Św. AugustynVw.p.n.e
Sformułował teorię czasu
Pamiętanie → myślenie → chcenie
Przeszłość teraźniejszość przyszłość
Myślenie tkwi
W czasie teraź.
Teraźniejszość trwa najkrócej(metafora bramy). Augustyn
mówi że chcenia są ani prawdziwe ani fałszywe, bo są w przyszłości,
prawdziwe jest to co tkwi w teraźniejszości.
Św. Tomasz z Akwinu XIIIw.n.e
Koncepcje Arystotelesa połączył z ewangelią i powstała doktryna
zwana TOMIZMEM.
CZŁOWIEK(dysponuje):
1poznaniem zmysłowym-
A) zmysły zewnętrzne:
-Zmysł smaku
-zmysł Wechu,
- zmysł słuchu
-zmysł dotyku
- zmysł wzroku
B) zmysły wewnętrzne
-zmysł wspólny (wyobrażenia)jednostkowe i konkretne
-pamięć
-instynkt(człowiek podpiera się socjokulturą,
zwierze ma instynkt doskonały)
2. poznaniem umysłowym
A)intelekt
-pojecia(zawsze ogólne)
-sądy
- wnioskowanie(łączenie sądów)
B) wola- reguluje wolność człowieka, zwierze nie ma woli