POETYKA – NOTATKI Z ZAJĘĆ.

Wiersz intonacyjno-zdaniowy (wiersz średniowieczny).

Legenda o świętym Aleksym

Podstawowe cechy wiersza:

1. Niejednakowa liczba sylab, a różna liczba zgłosek nie powtarza się regularnie w tym samym układzie asylabiczność.

2. W każdym wersie mieści się pełne wypowiedzenie (albo zdanie, albo równoważnik zdania) zdaniowość.

3. Regularny układ intonemów w klauzulach (w tym przypadku kadencje) intonacyjność.

4. Zdaniowość oraz intonacyjność to cechy językowe, które charakteryzuje powtarzalność, ekwiwalentność, przewidywalność, a zatem są one wyznacznikami wersu, niepodlegającymi prawidłom rachunku liczbowego.

Asylabiczność, zdaniowość, intonacyjność, nienumeryczność to podstawowe cechy wiersza intonacyjno – zdaniowego, przy czym wyznacznikami wersu są dwie spośród czterech cech; zdaniowość i intonacyjność.

Wtórna cecha wiersza intonacyjno – zdaniowego:

Występują rymy, w takim samym układzie, różnego rodzaju. Funkcja semantyczna – uwydatnienie znaczeń wyrazów tworzących rymy.

Źródła polskiego wiersza średniowiecznego:

1. wzorzec wiersza łacińskiego;

2. podporządkowanie wiersza nie rytmowi językowemu, lecz melodii przeznaczonego do śpiewu tekstu (wiersz meliczny).

Wiersz sylabiczny

Jan Kochanowski – Do chmury

Podstawowe cechy wiersza:

1. Równa liczba sylab w poszczególnych wersach, lub różna liczba zgłosek, ale powtarzająca się regularnie w tym samym układzie izosylabiczność.

2. Izosylabiczność – cecha językowa, która wyróżnia się powtarzalnością, ekwiwalentnością, przewidywalnością, a zatem stanowi wyznacznik wersu, który podlega prawidłom rachunku liczbowego. numeryczność.

3. Stały rozkład akcentów (paroksytonicznych) budujących strukturę klauzuli (a w wersach liczących więcej niż 8 zgłosek, budujących strukturę średniówki) akcent strukturalny.

Izosylabiczność, numeryczność, akcent strukturalny to podstawowe cechy sylabizmu.

Wtórna cecha wiersza sylabicznego

Występują rymy w takim samym układzie, tego samego rodzaju funkcja rytmizacyjna (współkształtowanie rytmu wiersza).

Opis wiersza:

1. Ze względu na przynależność systemową – wiersz sylabiczny, ponieważ występują w nim podstawowe cechy sylabizmu.

2. Ze względu na cechę wtórną – wiersz rymowy, gdyż występują w nim rymy.

3. Ze względu na sposób realizacji wyznacznika wersu, izosylabiczności, jest to ośmiozgłoskowiec, albowiem izosylabiczność realizuje się jako równa liczba sylab, których jest osiem.

Kochanowski – Do Magdaleny

Podstawowe cechy wiersza:

1. Równa liczba sylab izosylabiczność.

2. Izosylabiczność to wyznacznik wersu, który podlega prawidłom rachunku liczbowego numeryczność.

3. Stały rozkład akcentów paroksytonicznych, budujących strukturę klauzuli oraz średniówki akcent strukturalny.

Wniosek – w tym wierszu występują podstawowe cechy sylabizmu.

Wtórna cecha wiersza:

Występują rymy w takim samym układzie i tego samego rodzaju. Jest to funkcja rytmizacyjna (współkształtowanie rytmu wiersza).

Opis wiersza:

Wiersz sylabiczny, ponieważ występują w nim podstawowe cechy sylabizmu.

Wiersz rymowy, bo występują w nim rymy.

Ze względu na realizację wyznacznika wersu, jest to trzynastozgłoskowiec ze średniówką po n sylabie, albowiem wyznacznikiem wersu jest izosylabiczność i realizuje się ona jako równa liczba sylab, a liczba ich trzynaście.