Wprowadzenie do nauk humanistycznych
1)Przedmiot badan dyscyplin humanistycznych.
Przedmiotem badań nauk humanistycznych jest człowiek jako istota społeczna, oraz jego wytwory.
2)Kierunki metody naukowej wg Hessena (nazwa metody, rzeczywistość badana, dziedzina praktyczna)
- monoistyczna- jedna metoda naukowa
- pluralistyczna (wiele metod)
Medota matematyczno-przyrodnicza (wyjaśnienie rzeczywistości)
Rzeczywistość egzemplaryczna- rzeczy policzalne, szukamy prawd
Zastosowanie: technika
Metoda filozoficzno-historyczna (rozumienie- odkrywanie znaczenia)
Rzeczywistość indywidualna- konkretne jednostki, szukamy sensu
Zastosowanie: polityka (sztuka rządzenia życiem innych)
Metoda dialektyczno-filozoficzna (samopoznanie)
Rzeczywistość wartościowa- pełnia, idea
Zastosowanie: pedagpgika
3)Przykładowe dyscypliny humanistyczne wywadzace sie z filozofii i Trivium
Gramatyka
Retoryka trivium, sztuki wyzwolone, autorefleksja ducha ludkiego
Dialektyka
Język
Mit
Reigia
Sztuka
Moralność filozofia, autorefleksja form kultry
Nauka
Prawo
Polityka
wychowanie
4.Herneneutyka pojecie i typy interpretacji
Hermeneutyka (hermeneuein- objaśniać, interpretować), sztuka interpretacji tekstów literackich.
Typy interpreacji:
interpretacja tradycyjna (psychologiczna)
AUTOR- tekst- interpretator
metod psychoanalityczna (rekonstrukcja intencji autora, analiza psychoanalityczna, biografizm)
interpretacja posthideggerowska
autor-TEKST-INTERPRETATOR
metoda hermeneutyczna ( fuzja horyzontów, czyli połączeniu się intencji tekstu z intencjami interpretatora)
interpretacja strukturaliczna/semiotyczna
autor-TEKST-interpretator
metoda struktaliuliczna/semiotyczna (głębokie struktury, działanie języka)
interpretacja poststrukturalistyczna
autor-tekst-INTERPRETATOR
metoda dekonstrukcjonistyczna (podważanie dotychczasowych interpretacji oraz rozchwianie sensów tekstu dotychczas uważanych za oczywiste)
interpretacja neopragmatyczna
autor-tekst-INTRPRETATOR
każda metoda odpowiednia dla CELU interpretacji (użycie)
5)sytuacja humanistyki w (po)nowoczesności
BARBARA SKARGA zastanawia się co się dzieje z humanistyką w nowym świecie. Odpowiada – dzisiaj wiedza jest oceniana, świat lubi konkrety, szybkie efekty. Używa figury – obywatel kanibal – dzikus – nie rozumie filozofii, więc uważa ją za głupią. Do teorii nie ma zaufania, nie będzie się zachowywał, nie myślał o wychowaniu. Uważa, że pojęcie nauk humanistycznych określa się zbyt często, bo np. ekonomia, socjologia, badają zbiorowość, społeczność. Filozofia, filologia, historia- te zajmują się człowiekiem, nie jako organizm, ani przynależność do zbiorowości. Badają twórcze indywiduum , życie duchowe- to co się wyróżnia, niepowtarzalny podmiot.
GADAMER- pokazuje zjawisko, że pojęcie ‘nauki’ zostało ukształtowane z pojęcia nauk przyrodniczych. Odkrywanie nowych prawd dzięki metodzie – jest małoistotny w humanistyce; mówi, że to co decyduje o „human” jest bliższe do bycia artystą, polega na idei kształcenia. Humanista jest lepszy jako artysta i osoba wykształcona, metoda jest pomocnicza w zbieraniu danych. Podkreśla, że humanistyka za wzorzec ma nauki ścisłe, wpływ romantyzmu. Wiąże się z tym niebezpieczeństwo, bo humanistyka jest jest pewna, są niejednoznaczne, ambiwalentne, sprzeczne – dlatego ważne jest kształcenie i tradycja. Trzeba słuchać przeszłości, a w teraźniejszości ma się dystans.
6)warsztat badawczy humanisty
H.G Gadamer: Intsrumentarium nie można kupić. Podstawowym narzędziem badawczym humanisty jest odwołanie do autorytetu.
Humanista musi wykształcić:
dobrą pamięć o faktach kulturowych
wyobraźnie
rozumienie i zdolność generowania symboli kulturowych
wrażliwość: finezyjne badanie kontekstu sprawy, całej złożoności sprawy
7)Humanistyka jak poznanie i terapia
Jako terapia miała zachwiać potężnie życiem ludzkim i spowodować zakłócenia wewnątrz osobowości
Terapie Eladego miały przezwyciężyć nie tylko historyzm ale samą historię
Podstawowa działalność humanistyki terapeutycznej to nauka obcowania z własnym wnętrzem
Humanistykę traktujemy jako poznanie naukowe
Terapią mogą być też:
opowieści uwrażliwiające- odczarowanie świata
historie zachowujące, próbują zachować swojskość świata, nastanie sztuczności
historie orientujące, te które zaspokajają zapotrzebowanie na.. , ożywiają tradycje, wedle czego życie trzeba sobie układać