55. Obrzęk limfatyczny- etiologia, objawy, leczenie
Obrzęk limfatyczny – obrzęk tkanek wywołany zastojem chłonki, prowadzący do przewlekłego stanu zapalnego.
U człowieka obrzęk limfatyczny najczęściej dotyczy skóry lub tkanki podskórnej. Zastój chłonki, czyli niemożność prawidłowego odprowadzenia chłonki z tkanek organizmu, wywołany jest wrodzonym lub nabytym uszkodzeniem naczyń chłonnych.
Ze względu na etiologię obrzęki limfatyczne dzieli się na:
wrodzone,
pasożytnicze (np. w filariozie),
pozapalne (jako powikłanie zapalenia skóry, naczyń chłonnych lub węzłów chłonnych),
po operacyjnym leczeniu nowotworów[a] (np. po usunięciu piersi lub narządów rodnych),
po operacjach naczyniowych,
pourazowe,
w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej (jako obrzęk o charakterze mieszanym, żylno-limfatycznym),
idiopatyczne (pierwotne).
Przebieg choroby zależy od etiologii. Przykładowo, obrzęk limfatyczny po zabiegu operacyjnym rozwija się po kilku miesiącach, obrzęk limfatyczny pozapalny może rozwinąć się po wieloletnim okresie utajenia. Obrzęk początkowo jest ciastowaty (tzn. podatny na ucisk), następnie ulega stwardnieniu. W obrębie kończyny dolnej prowadzi kolejno do stwardnienia skóry przodostopia, obrzęku palców stóp (tzw. palce kiełbaskowate), a ostatecznie dosłoniowacizny. Wraz z powiększaniem się obrzęku zwiększa się ryzyko nawracających zakażeń bakteryjnych. Obrzęk limfatyczny w obrębie kończyny górnej jest typowym (10–40% operowanych) odległym powikłaniem operacyjnego usunięcia piersi.
LECZENIE: W zależności od etiologii, leczenie obejmuje postępowanie przyczynowe (jeśli jest możliwe, np. leczenie przeciwpasożytnicze), wspomagane przezdrenaż limfatyczny, bandażowanie kompresyjne (także pończochy, rękawy kompresyjne) i gimnastykę odbarczającą.
Ważnym elementem leczenia jest staranna pielęgnacja skóry objętej obrzękiem oraz unikanie urazów.
Może być konieczne profilaktyczne, okresowe stosowanie antybiotyków przez długi czas (np. penicylina benzatynowa podawana domięśniowo co 2–3 tygodnie przez 1 rok lub dłużej).
Najskuteczniejszą metodą leczenia obrzęku limfatycznego jest Kompleksowa Terapia Przeciwobrzękowa (KTP), w skład której wchodzi: 1.Drenaż limfatyczny manualny 2.Kompresjoterapia (bandażowanie lub odzież uciskowa)
57. Shizofrenia –definicja, etiologia, objawy, leczenie
Choroba charakteryzująca się głębokimi zaburzeniami oceny rzeczywistości, upośledzeniami funkcji poznawczych i zmianami emocjonalnymi. Zwykle pojawia się w późnym okresie pokwitania. Choroba ma charakter przewlekły (nawracający) z całkowitą lub częściową remisją oraz przebieg z pojedynczym epizodem psychotycznym.
Objawy pozytywne: omamy, urojenia – występowanie epizodyczne
Objawy negatywne: spłycenie afektu, autyzm, dziwacze zachowania – mogą utrzymywać się wiele lat
Faza prodromalna- poprzedza wystąpienie 1 epizodu, cechuje się niezwykłością w myśleniu i postępowaniu
Osobowość przedchorobowa- zaburzenia osobowości u osób z przewlekłą schizofrenią, które poprzedzają wystąpienie objawów ostrej fazy.
Obraz kliniczny ostrego epizodu:
Formalne zaburzenia myślenia
Zaburzenia treści myślenia
Zaburzenia spostrzegania
Zaburzenia afektu
Zaburzenia zachowania
Rodzaje:
Schizofrenia paranoidalna- najbardziej jednolita i stabilna postac
Schizofrenia nebefreniczna- błazeńskie zachowania
Schizofrenia katatoniczna- dominują zaburzenia ruchowe
Schozofrenia niezróżnicowana
Depresja psychofreniczna
Schizofrenia rezydualna – brak ostrych objawów
Schizofrenia prosta- powolne nasilanie się dziwacznego zachowania
58. Depresja i zaburzenia afektywne- definicja etiologia objawy i rodzaje
DEPRESJA
Jeśli depresja pojawia się pierwszy raz w życiu mówimy o epizodzie depresji.
Jeśli pojawia się po raz kolejny mówimy o depresji nawracającej.
Objawy
obniżenie nastroju – subiektywne poczucie smutku, poczucie przygnębienia, lub „załamania” przez dłuższy czas
anhedonia – niezdolność do odczuwania przyjemności
wycofanie się z kontaktów społecznych
brak motywacji, niska tolerancja flustracji
objawy ze strony autonomicznego ukł. nerwowego
utrata libido
spadek masy ciała i jadłowstręt
przyrost masy ciała i nadmierne łaknienie
niski poziom dynamiki i męczliwość
zaburzenia miesiączkowania
wczesne poranne budzenie się (bezsenność) u około 75% pacjentów występują zaburzenia snu – zarówno bezsenność jak i nadmierna senność
zmiany nasilenia objawów w ciągu doby (większe nasilenie rano)
zaparcia
suchość w ustach
ból głowy
UROJENIA – zaburzenia treści myślowych polegających na fałszywych przekonaniach, błędnych sądach mimo dowodów że jest inaczej
OMAMY – zaburzenia spostrzegania, definiowane jako fałszywe postrzeganie przedmiotów które nie znajdują się w zasięgu wzroku człowieka, lub wogle nie istniejących. Są omamy wzrokowe, słuchowe, węchowe, i dotykowe.
MANIA
Zachowanie niedostosowane lub z cechami rozhamowania
nadmierne wydawanie pieniędzy lub skłonność do hazardu
podążanie pod wpływem impulsu
nadmierne pobudzenie seksualne, rozwiązłość seksualna
zwiększona liczba działań i przyjmowanych obowiązków
niski poziom tolerancji flustracji ze skłonnością do drażliwości i wybuchów gniewu
objawy ze strony autonomicznego układu nerwowego:
zwiększenie libido
utrata masy ciała, jadłowstręt
bezsenność (wyrażona jako brak ochoty na sen)
nadmierny poziom energii
59. Zaburzenia lękowe- definicja, objawy, rodzaje.
Zaburzenia lękowe należą do grupy zaburzeń nerwicowych mających wpływ na zachowanie, myślenie, emocje i zdrowie fizyczne. Są spowodowane zarówno czynnikami biologicznymi jak i indywidualnymi warunkami osobowymi. Ludzie dotknięci tymi zaburzeniami często cierpią na więcej niż jeden rodzaj zaburzeń lękowych, którym bardzo często może towarzyszyċ depresja, zaburzenia apetytu lub uzależnienie.
Objawy:
ataki paniki – pojawiają się nagle, towarzyszy im nagłe uczucia przerażenia i objawy somatyczne: bóle w klatce piersiowej, palpitacje serca, spłycenie oddechu, zawroty głowy, dolegliwości w okolicy brzucha, uczucia nierealności i lęk przed śmiercią.
pourazowe zaburzenia stresowe – mogą być skutkiem przeżycia gwałtu, przemocy w dzieciństwie, wojny lub klęski żywiołowej. Objawami tych zaburzeń są nawracające wspomnienia, w czasie których osoba dotknięta nimi przeżywa na nowo swoje przerażające doświadczenie.
Rodzaje:
fobie
fobie specyficzne
inne zaburzenia lękowe
mieszane zaburzenia lękowo-depresyjne