ANALIZA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA W LATACH 1995 – 1997
Przedstawienie danych
BILANS
1995 | 1996 | 1997 | |
---|---|---|---|
AKTYWA OGÓŁEM | 5707.3 | 7159.9 | 17793 |
MAJĄTEK TRWAŁY | 2848.5 | 4249.8 | 7756.9 |
WART. NIEMATERIALNE I PRAWNE | 7.5 | 251.9 | 1303.6 |
RZECZOWY MAJ. TRWAŁY | 2841 | 3997.9 | 6453.3 |
FINANSOWE | |||
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE | |||
MAJĄTEK OBROTOWY | 1864.7 | 2768.7 | 9884.9 |
ZAPASY | 749.7 | 1244.9 | 1272.5 |
NALEŻNOŚCI | 1031.9 | 1453.3 | 2374.8 |
RMK | 994.1 | 141.4 | 151.2 |
PASYWA OGÓŁEM | 5707.3 | 7159.9 | 17793 |
KAP. WŁASNY | 4506.5 | 5393.5 | 15878.6 |
AKCYJNY | 2470 | 2470 | 10180 |
ZYSK/STRATA NETTO | 711.7 | 1397.1 | 2001.2 |
REZERWY | 261.8 | 509 | 951.1 |
ZOBOWIĄZANIA | 938.7 | 1254.5 | 962.5 |
DŁUGOTERMINOWE | |||
KRÓTKOTERMINOWE | 938.7 | 1254.5 | 962.5 |
RMK I DOCHODY PRZYSZŁYCH OKRESÓW | 0.3 | 2.9 | 0.8 |
PRZEPŁYWY FINANSOWE
DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA | 1291.2 | 1219.2 | 2079.6 |
---|---|---|---|
ZYSK/STRATA NETTO | 711.7 | 1397.1 | 2001.2 |
KOREKTY RAZEM | 579.5 | -177.9 | 78.4 |
W TYM AMORTYZACJA | 701.1 | 342 | 741.7 |
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA | -2923.5 | -867.4 | -4247.8 |
WPŁYWY | 2.2 | 0.8 | 16.8 |
WYDATKI | -2925.7 | -868.2 | -4264.6 |
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA | 1290 | -364.3 | 8335.3 |
WPŁYWY | 1290 | 145.7 | 8481 |
WYDATKI | 0 | -510 | -145.7 |
ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH | -342.3 | -12.5 | 6167.1 |
RACHUNEK WYNIKÓW
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY | 8379.6 | 13563.6 | 16067.3 |
---|---|---|---|
ZYSK/STRATA BRUTTO ZE SPRZEDAŻY | 2950.6 | 5693.9 | 6817.7 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ | 1076.9 | 2337.1 | 2390 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ | 1160 | 2325.3 | 3051.7 |
ZYSK/STRATA PRZED OPODATKOWANIEM | 1160 | 2325.3 | 3043.2 |
PODATEK DOCHODOWY | 446.3 | 672.8 | 599.9 |
INNE PODATKI Z TYTUŁU ZYSKÓW | 2 | 255.4 | 442.1 |
ZYSK/STRATA NETTO | 711.7 | 1397.1 | 2001.2 |
Ocena działalności przedsiębiorstwa na podstawie wzorcowych układów nierówności wskaźników
Wzorcowy układ nierówności podstawowych wskaźników ilościowych , odpowiadający wymogom gospodarowania intensywnego można przedstawić następująco:
iR < iM < iP < iZ
gdzie
i – indeks dynamiki
R – zatrudnienie
M – składniki majątkowe
Z – zysk
Wskaźniki te przedstawiają się następująco:
LP | WSKAŹNIK | 1995 | 1996 | 1997 |
---|---|---|---|---|
1 | R | BRAK DANYCH | 168 | 190 |
2 | M | 2848.5 | 4249.8 | 7756.9 |
3 | P | 8379.6 | 13563.6 | 16067.3 |
4 | Z | 711.7 | 1397.1 | 2001.2 |
Z powodu braku danych na temat zatrudnienia w roku 1995, obliczenia przeprowadzimy dla lat 1996 i 1997.
LP | WSKAŹNIK | ODCHYLENIE | DYNAMIKA |
---|---|---|---|
1 | R | 22 | 113.1 |
2 | M | 3507.1 | 182.5 |
3 | P | 2503.7 | 118.5 |
4 | Z | 604.1 | 143.2 |
Zatem układ rzeczywisty przedstawia się następująco:
113,1 < 182,5 > 118,5 < 143,2
Jak widać, rzeczywistość nieco odstaje od układu wzorcowego (zbyt wysoki wskaźnik majątkowy). Jednak wzrost przychodu ze sprzedaży i zysku na jednostkę zaangażowanych zasobów osobowych świadczy o dobrym kierunku rozwoju przedsiębiorstwa.
Wzorcowy układ nierówności podstawowych wskaźników jakościowych , przedstawia się następująco:
iMR < iPM < iPR < iZP < iZM < iZR
przy czym:
MR – przeciętne zaangażowanie składników majątku na jednego zatrudnionego
PM – obrotowość majątku
PR – wydajność pracy jednego zatrudnionego
ZP – rentowność sprzedaży
ZM – rentowność majątku
ZR – rentowność pracy jednego zatrudnionego
W tym przypadku również ograniczymy się do obliczeń dla danych z lat
1996 – 1997
LP | WSKAŹNIK | 1996 | 1997 |
---|---|---|---|
1 | MR | 25.3 | 40.8 |
2 | PM | 3.2 | 2.1 |
3 | PR | 80.7 | 84.6 |
4 | ZP | 0.1 | 0.1 |
5 | ZM | 0.3 | 0.3 |
6 | ZR | 8.3 | 10.5 |
LP | WSKAŹNIK | ODCHYLENIE | DYNAMIKA |
---|---|---|---|
1 | MR | 15.5 | 161.4 |
2 | PM | -1.1 | 64.9 |
3 | PR | 3.8 | 104.7 |
4 | ZP | 0.0 | 100 |
5 | ZM | -0.1 | 78.5 |
6 | ZR | 2.2 | 126.7 |
Układ rzeczywisty przyjmie więc postać:
161,4 > 64,9 < 104,7 < 100 > 78,5 < 126,7
Widzimy, że nie są zachowane dwie nierówności. W pierwszym przypadku oznacza to, że obrotowość majątku w przedsiębiorstwie powinna rosnąć szybciej niż wartość składników majątkowych zaangażowanych przeciętnie na jednego zatrudnionego, a tutaj tak się nie dzieje (161,4 > 64,9). Natomiast dryga nierówność niezgodna z układem wzorcowym to iZP > iZM (100 > 78,5) świadczy o zbyt niskiej rentowności majątku w odniesieniu do rentowności sprzedaży.
Analiza przyczynowa zmian przychodu ze sprzedaży oraz zysku/straty netto przy zastosowaniu metody różnicowania
Najpierw zajmiemy się analizą zmian przychodu ze sprzedaży:
P1996 = R * MR * MP = 168 * 25,3 * 3,2 = 13601,3
P1997 = R * MR * MP = 190 * 40,8 * 2,1 = 16279,2
OP = 16279,2 - 13601,3 = 2677,9
OR = 22 * 25,3 * 3,2 = 1781,12
OMR = 190 * 15,5 * 3,2 = 9424
OPM = 190 * 40,8 * (-1,1) = - 8527,2
OP = 2677,9
Z naszych obliczeń wynika, że przeciętne zaangażowanie majątku na jednego zatrudnionego jest większe niż produktywność majątku, co potwierdza niezgodności w układach wzorcowych. Nie mamy tu więc do czynienia z gospodarowaniem intensywnym.
Poniżej prezentujemy obliczenia potrzebne do analizy zysku netto:
Z1996 = R * MR * MP * ZP = 168 * 25,3 * 3,2 * 0,1 = 1360,13
Z1997 = R * MR * MP * ZP = 190 * 40,8 * 2,1 * 0,1 = 1627,92
OZ = 1627,92 - 1360,13 = 267,8
OR = 22 * 25,3 * 3,2 * 0,1 = 178,11
OMR = 190 * 15,5 * 3,2 * 0,1 = 942,4
OMP = 190 * 40,8 * (-1,1) * 0,1 = - 852,72
OZ = 267,8
Z naszych obliczeń wynika, że wzrost zatrudnienia o 22 osoby spowodował przyrost zysku o 178,11 jednostek. Poza tym wzrost majątku na jednego zatrudnionego o 15,5 jednostek przysporzył zysk w wysokości 942,4. natomiast spadła produktywność majątku, co spowodowało również spadek zysku. Z tego wynika, że nie wszystkie czynniki intensywne zostały wykorzystane.
Analiza ogólna bilansu oraz rachunku wyników
W pierwszej kolejności zajęłyśmy się analizą dynamiki i struktury bilansu. Analiza dynamiki dotyczy zmian wielkości poszczególnych pozycji bilansowych, natomiast analiza struktury, to analiza zmian udziału poszczególnych składowych bilansu.
Poniższa tabela obrazuje dynamikę wzrostu aktywów:
ODCHYLENIE 1995-1996 | ODCHYLENIE 1996-1997 | DYNAMIKA 1995-1996 | DYNAMIKA 1996-1997 | |
---|---|---|---|---|
AKTYWA OGÓŁEM | 1452.6 | 10633.1 | 125.5 | 248.5 |
MAJĄTEK TRWAŁY | 1401.3 | 3507.1 | 149.2 | 182.5 |
WART. NIEMATERIALNE I PRAWNE | 244.4 | 1051.7 | 3358.7 | 517.5 |
RZECZOWY MAJ. TRWAŁY | 1156.9 | 2455.4 | 140.7 | 161.4 |
FINANSOWE | 0 | 0 | 0 | 0 |
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE | 0 | 0 | 0 | 0 |
MAJĄTEK OBROTOWY | 904 | 7116.2 | 148.5 | 357.0 |
ZAPASY | 495.2 | 27.6 | 166.1 | 102.2 |
NALEŻNOŚCI | 421.4 | 921.5 | 140.8 | 163.4 |
RMK | -852.7 | 9.8 | 14.2 | 106.9 |
Analiza dynamiki aktywów pozwoliła nam stwierdzić, iż nastąpił szybki wzrost całości aktywów. Wzrost majątku trwałego był porównywalny ze wzrostem majątku obrotowego w roku 1996, ale w roku kolejnym był już dużo wyższy. Największą dynamiką wzrostu osiągnęły wartości niematerialne i prawne w 1996 roku, choć w roku następnym ich dynamika wzrostu również jest najwyższa. Najmniejszą dynamikę wzrostu zanotowały zapasy, a jedyną wartością, której dynamika wzrostu jest mniejsza niż 100% (ta wartość zmniejszyła się i to dosyć znacznie) są rozliczenia międzyokresowe.
Kolejna tabela (poniżej) przedstawia strukturę aktywów przedsiębiorstwa. W roku 1995 majątek trwały stanowi niemal połowę aktywów. Duży udział procentowy mają tutaj rozliczenia międzyokresowe, jednak w latach późniejszych zostały zredukowane. W roku 1996 udział majątku trwałego znacznie wzrósł, natomiast majątek obrotowy zanotował znaczący wzrost dopiero w roku 1997.
1995 | 1996 | 1997 | |
---|---|---|---|
AKTYWA OGÓŁEM | 100.0 | 100.0 | 100.0 |
MAJĄTEK TRWAŁY | 49.9 | 59.4 | 43.6 |
WART. NIEMATERIALNE I PRAWNE | 0.1 | 3.5 | 7.3 |
RZECZOWY MAJ. TRWAŁY | 49.8 | 55.8 | 36.3 |
FINANSOWE | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
MAJĄTEK OBROTOWY | 32.7 | 38.7 | 55.6 |
ZAPASY | 13.1 | 17.4 | 7.2 |
NALEŻNOŚCI | 18.1 | 20.3 | 13.3 |
RMK | 17.4 | 2.0 | 0.8 |
Następnie zajmiemy się dynamiką pasywów. Nasze obliczenia pokazuje poniższa tabela:
ODCHYLENIE 1995-1996 | ODCHYLENIE 1996-1997 | DYNAMIKA 1995-1996 | DYNAMIKA 1996-1997 | |
---|---|---|---|---|
PASYWA OGÓŁEM | 1452.6 | 10633.1 | 125.5 | 248.5 |
KAP. WŁASNY | 887 | 10485.1 | 119.7 | 294.4 |
AKCYJNY | 0 | 7710 | 100.0 | 412.1 |
ZYSK/STRATA NETTO | 685.4 | 604.1 | 196.3 | 143.2 |
REZERWY | 247.2 | 442.1 | 194.4 | 186.9 |
ZOBOWIĄZANIA | 315.8 | -292 | 133.6 | 76.7 |
DŁUGOTERMINOWE | 0 | 0 | 0 | 0 |
KRÓTKOTERMINOWE | 315.8 | -292 | 133.6 | 76.7 |
RMK I DOCHODY PRZYSZŁYCH OKRESÓW | 2.6 | -2.1 | 966.7 | 27.6 |
W pasywach zauważyć można szybki wzrost kapitału własnego, natomiast spada dynamika wzrostu rezerw, a zobowiązania przedsiębiorstwa wręcz maleją.
1995 | 1996 | 1997 | |
---|---|---|---|
PASYWA OGÓŁEM | 100 | 100 | 100 |
KAP. WŁASNY | 79.0 | 75.3 | 89.2 |
AKCYJNY | 43.3 | 34.5 | 57.2 |
ZYSK/STRATA NETTO | 12.5 | 19.5 | 11.2 |
REZERWY | 4.6 | 7.1 | 5.3 |
ZOBOWIĄZANIA | 16.4 | 17.5 | 5.4 |
DŁUGOTERMINOWE | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
KRÓTKOTERMINOWE | 16.4 | 17.5 | 5.4 |
RMK I DOCHODY PRZYSZŁYCH OKRESÓW | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
W analizowanym okresie największy udział w pasywach ma kapitał własny przedsiębiorstwa; stanowi on 79% w roku 1995, następnie spada do poziomu 75%, a w roku kolejnym wzrasta do niemal 90%. W ostatnim 1997 roku gwałtownie spada udział zobowiązań krótkoterminowych, co obrazowała również dynamika wzrostu tej wielkości. Zauważyć też można niestabilność udziału zysku w strukturze pasywów.
Przeprowadziłyśmy również analizę dynamiki rachunku wyników przedsiębiorstwa. Jednak, aby uzyskać prawdziwe dane, skorygowałyśmy wielkości z roku 1995 i 1996 o inflację. Zatem tabela rachunku wyników w analizowanym czasie przedstawia się następująco:
SKORYGOWANE 1995 | SKORYGOWANE 1996 | 1997 ROK | |
---|---|---|---|
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY | 10055.52 | 16276.32 | 16067.3 |
ZYSK/STRATA BRUTTO ZE SPRZEDAŻY | 3540.72 | 6832.68 | 6817.7 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ | 1292.28 | 2804.52 | 2390 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ | 1392 | 2790.36 | 3051.7 |
ZYSK/STRATA NETTO | 854.04 | 1676.52 | 2001.2 |
Na jej podstawie przeprowadziłyśmy obliczenia dotyczące dynamiki wzrostu poszczególnych pozycji.
Pierwsza tabela pokazuje odchylenia wartości skorygowanych:
1995 - 1996 | 1996 - 1997 | |
---|---|---|
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY | 3508.1 | -209.0 |
ZYSK/STRATA BRUTTO ZE SPRZEDAŻY | 2153.2 | -15.0 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ | 1044.8 | -414.5 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ | 933.3 | 261.3 |
ZYSK/STRATA NETTO | 543.1 | 324.7 |
Gdybyśmy policzyli odchylenia według wartości nie uwzględniających inflacji, odchylenia byłyby dodatnie; okazuje się więc, że ważne jest, aby w analizie brać pod uwagą wartości realne dla danego okresu.
Korekcja wartości o inflację miała również wpływ na dynamikę wzrostu wartości poszczególnych składowych zysku netto, co obrazuje poniższa tabela:
1995 - 1996 | 1996 - 1997 | |
---|---|---|
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY | 134.9 | 98.7 |
ZYSK/STRATA BRUTTO ZE SPRZEDAŻY | 160.8 | 99.8 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ | 180.9 | 85.2 |
ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ | 167.0 | 109.4 |
ZYSK/STRATA NETTO | 163.6 | 119.4 |
Widać wyraźnie, że w roku 1997 dynamika wzrostu wszystkich pozycji jest dużo niższa niż w roku poprzednim. Największe zmiany zauważamy w przypadku działalności operacyjnej.
Analiza ogólna sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa
Analiza aktywów skupia się przede wszystkim na określeniu i ocenie struktury majątku oraz zmianach, które w niej wystąpiły w badanym okresie. Do najważniejszych wskaźników analizy aktywów należą:
Wskaźnik udziału majątku trwałego w majątku całkowitym
W analizowanym przez nas przedsiębiorstwie wartości tego wskaźnika przedstawiały się następująco:
1995 | 49.9% |
---|---|
1996 | 59.4% |
1997 | 43.6% |
Widzimy, że udział majątku trwałego jest w miarę stabilny. W 1996 roku nieco wzrósł, co świadczy o unieruchomieniu większej ilości środków w przedsiębiorstwie.
Wskaźnik podstawowy struktury majątku
Wartości tego wskaźnika pokazuje tabela:
1995 | 152.8% |
---|---|
1996 | 153.5% |
1997 | 78.5% |
Wartości tego wskaźnika są wysokie, jednak wiąże się to z działalnością przedsiębiorstwa. Jest to bowiem przedsiębiorstwo produkcyjne, a proces produkcji wiąże się z rozwojem techniki, co wymaga dużych nakładów na środki produkcji.
Najważniejszymi wskaźnikami analizy pasywów są:
Wskaźnik struktury kapitału
Wskaźnik zastosowania kapitału obcego
Z uzyskanych przez nas danych wynika, że przedsiębiorstwo nie korzysta z długoterminowego kapitału obcego, ma jedynie zobowiązania krótkoterminowe, dlatego nie możemy obliczyć tych wskaźników.
Wskaźnik zastosowania kapitału własnego
Wartości tego wskaźnika pokazuje tabela:
1995 | 1.582061 |
---|---|
1996 | 1.269119 |
1997 | 2.047029 |
Wskaźnik udziału kapitału własnego w kapitale całkowitym
Wskaźnik ten został już obliczony przy analizie struktury pozycji bilansowych.
1995 | 1996 | 1997 | |
---|---|---|---|
KAP. WŁASNY | 79.0 | 75.3 | 89.2 |
Wartość tego wskaźnika jest bardzo wysoka. Może to świadczyć o bardzo ostrożnej polityce finansowej przedsiębiorstwa, które woli nie korzystać z kapitałów obcych. Jednak korzystanie z kapitału obcego mogłoby być bardziej zyskowne.
Analiza wskaźnikowa płynności
Analiza płynności przedsiębiorstwa opiera się na dwóch podstawowych wskaźnikach płynności:
Wskaźnik płynności bieżącej, który jest stosunkiem wartości majątku obrotowego do wartości bieżących zobowiązań
W przypadku naszego przedsiębiorstwa przyjmuje on wartość:
1995 | 1,98 |
---|---|
1996 | 2,2 |
1997 | 10,3 |
Tak wysoka wartość wskaźnika w roku 1997 wynika z ogromnego wzrostu wartości majątku obrotowego i równoczesnym spadkiem wartości bieżących zobowiązań.
Wskaźnik płynności szybkiej, gdzie majątek obrotowy został pomniejszony o wartość zapasów
Jego wartości w analizowanym okresie kształtowały się jak poniżej:
1995 | 1.187813 |
---|---|
1996 | 1.214667 |
1997 | 8.947948 |
W przypadku tego wskaźnika wyżej opisane zmiany w strukturze bilansu w roku 1997 również mają swoje odbicie.
Wartości wyżej prezentowanych wskaźników są jak najbardziej korzystne dla przedsiębiorstwa; wszystkie są większe od 1, co oznacza, że przedsiębiorstwo jest w stanie bez większych problemów pokryć zobowiązania bieżące majątkiem obrotowym.
Analiza rentowności majątku i kapitału własnego
Rentowność majątku informuje nas o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę wartości zaangażowanego w przedsiębiorstwie majątku. W analizowanym okresie wielkości te miały wartość:
1995 | 12.46999 |
---|---|
1996 | 19.51284 |
1997 | 11.24712 |
Wysokość tego wskaźnika wyznacza ogólną zdolność aktywów do generowania zysków; utrzymuje się na zadowalającym poziomie.
Natomiast rentowność kapitału własnego przedstawia się następująco:
1995 | 15.79274 |
---|---|
1996 | 25.9034 |
1997 | 12.60313 |
Wskaźnik ten pozwala określić stopę zysku, jaką przynoszą inwestycję w danym przedsiębiorstwie.
Relacje ekonomiczne dla badań przyczynowych rentowności sprzedaży
ZYSK NETTO | KAPITAŁ CAŁKOWITY | PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY | ZN / KC | KC / PS | |
---|---|---|---|---|---|
1995 | 711.7 | 5707.3 | 8379.6 | 0.12 | 0.68 |
1996 | 1397.1 | 7159.9 | 13563.6 | 0.20 | 0.53 |
1997 | 2001.2 | 17793 | 16067.3 | 0.11 | 1.11 |
Odchylenia wartości wynoszą:
W latach 1995 – 1996 :
ZN / KC = 0,08
KC / PS = - 0,15
W latach 1996 – 1997:
ZN / KC = - 0,09
KC / PS = 0,58