Baruch Spinoza

"Postanowieniem Aniołów i wolą świętych, wykluczamy, odżegnujemy się, skazujemy na hańbę i wyklinamy Barucha d`Espinozę. Za zgodą Pana Boga Naszego i za aprobatą całej świętej gminy, wobec Świętych Ksiąg Prawa, gdzie jest spisanych 613 przepisów, wypowiadamy przeciw niemu klątwę, którą Jozue przeklął Jerycho, i klątwę, którą Eliasz przeklął dziecko, i wszystkie klątwy przepisane przez Prawo. Niech będzie przeklęty, kiedy wstaje dzień i w nocy, niech będzie przeklęty, kiedy kładzie się do snu, i niech będzie przeklęty, kiedy wstaje; niech będzie przeklęty, kiedy wchodzi, i niech będzie przeklęty, kiedy wraca. Oby spodobało się Bogu nie udzielić mu swego przebaczenia. Gniew i złość Pana rozpętują się przeciw temu człowiekowi i zleją na jego głowę wszystkie klątwy przepisane w Księdze Prawa. I Pan wymaże jego imię pod firmamentem niebios, i Pan wygna go na jego zgubę spośród wszystkich plemion Izraela, i obłoży go wszystkimi przekleństwami Niebios przepisanymi w Księdze Prawa. Wy zaś, którzy jesteście wierni Bogu Naszemu, żyjcie po dzień dzisiejszy.(...)Nie wolno im utrzymywać stosunków osobistych i listownych, wyświadczać najmniejszej przysługi, przebywać pod jego dachem, nawet zbliżyć się na mniej, niźli cztery łokcie, czytać jakiekolwiek pisma wyszłe spod jego pióra."

Tak brzmiała treść ekskomuniki, ogłoszonej 27 lipca 1656 roku. Spinoza po wykluczeniu z gminy żydowskiej przyjął imię Benedykt. Urodził się 24 listopada 1632 r. w Amsterdamie. Zmarł 21 lutego 1677 roku, mając lat 44. Przyczyną zgonu była gruźlica płuc. Po konfliktach z gminą żydowską osiedlił się w Paviljoensgracht w Hadze. Utrzymywał się prawdopodobnie ze szlifowania szkieł optycznych.

Jedne z jego dzieł to:"Zasady filozofii Kartezjusza w porządku geometrycznym wywiedzione", "Traktat teologiczno-polityczny", "Traktat o uzdrowieniu rozumu", "Etyka". Spinoza odwoływał się do Kartezjusza. Uważał, że w oparciu o matematyzację myślenia można zbliżyć się do Boga i przyrody, oparcie o matematykę i geometrię pozwoli osiągnąć poszukiwaną pewność. Właściwą metodą na prawdziwe poznanie-jest metoda przyczynowa. W filozofii Kartezjusza Bóg potrzebny był tylko po to, aby udzielił On ruch światu, natomiast u Spinozy cała filozofia opiera się na pytaniu o istnienie Boga. Spinoza utożsamiał Boga z przyrodą ("Deus sive Natura"), "Bóg, czyli Natura". Bóg (przyroda), działa ustalonymi przez siebie prawami, i nie jest przez nikogo zmuszany bądź też ograniczony. Przyroda przejęła wszystkie atrybuty Boga, jej substancja stała się wieczna i nieskończona. "Przez substancję rozumiem to, co istnieje samo w sobie i pojmowane jest samo przez się." Bóg okazał się nazwą dla tej substancji. Tak została zanegowana stwórcza aktywność Boga.

Światem rządzą stałe prawa. Każde zjawisko jest jednoznacznie i nieuchronnie wyznaczone przez ogół warunków. Tak, więc przypadkowość nie istnieje obiektywnie, jest ona wytworem człowieka. Człowiek musi uwolnić się od wszelkich autorytetów i ksiąg objawionych w tym również Biblii. Spinoza odrzucił wiarę w zycie pozagrobowe i koncentrował się na doczesności.

Spinozizm zaznaczał, iż celem człowieka, jest on sam. Człowiek nie jest pozostawiony samemu sobie, współżyje on z innymi. Słynna dewiza:"człowiek, człowiekowi jest bogiem", była wykładnią humanizmu koncepcji Spinozy. Jego system stał się inspiracją dla nowożytnych humanistów.

Wszystkie jego pisma znalazły się w Indeksie Ksiąg Zakazanych. Wszystkie zakazy i liczne potępienia, umacniały sławę Spinozy. Zrezygnował nawet z zaproszenia Karola Ludwika na objęcie stanowiska katedry filozofii w Heidelbergu.

Podstawą jego pomysłów podobnie zresztą, jak i u Kartezjusza, była krytyka teraźniejszej wiedzy i sposobów jej nabywania. Oddzielił wiarę od filozofii. Opowiedział się za jej całkowitą niezależnością. Inaczej uważał, że teologię złączy się z filozofią.

U Barucha człowiek, nie jest połączeniem duszy i ciała, jak to zauważamy u Kartezjusza, lecz bytową jednością, widzianą z dwóch odmiennych percepcji. Dusza=ciało, czyli te dwie rzeczy są identyczne, a czlowiek integralną całością.

"Postanowieniem Aniołów i wolą świętych, wykluczamy, odżegnujemy się, skazujemy na hańbę i wyklinamy Barucha d`Espinozę. Za zgodą Pana Boga Naszego i za aprobatą całej świętej gminy, wobec Świętych Ksiąg Prawa, gdzie jest spisanych 613 przepisów, wypowiadamy przeciw niemu klątwę, którą Jozue przeklął Jerycho, i klątwę, którą Eliasz przeklął dziecko, i wszystkie klątwy przepisane przez Prawo. Niech będzie przeklęty, kiedy wstaje dzień i w nocy, niech będzie przeklęty, kiedy kładzie się do snu, i niech będzie przeklęty, kiedy wstaje; niech będzie przeklęty, kiedy wchodzi, i niech będzie przeklęty, kiedy wraca. Oby spodobało się Bogu nie udzielić mu swego przebaczenia. Gniew i złość Pana rozpętują się przeciw temu człowiekowi i zleją na jego głowę wszystkie klątwy przepisane w Księdze Prawa. I Pan wymaże jego imię pod firmamentem niebios, i Pan wygna go na jego zgubę spośród wszystkich plemion Izraela, i obłoży go wszystkimi przekleństwami Niebios przepisanymi w Księdze Prawa. Wy zaś, którzy jesteście wierni Bogu Naszemu, żyjcie po dzień dzisiejszy.(...)Nie wolno im utrzymywać stosunków osobistych i listownych, wyświadczać najmniejszej przysługi, przebywać pod jego dachem, nawet zbliżyć się na mniej, niźli cztery łokcie, czytać jakiekolwiek pisma wyszłe spod jego pióra."

Tak brzmiała treść ekskomuniki, ogłoszonej 27 lipca 1656 roku. Spinoza po wykluczeniu z gminy żydowskiej przyjął imię Benedykt. Urodził się 24 listopada 1632 r. w Amsterdamie. Zmarł 21 lutego 1677 roku, mając lat 44. Przyczyną zgonu była gruźlica płuc. Po konfliktach z gminą żydowską osiedlił się w Paviljoensgracht w Hadze. Utrzymywał się prawdopodobnie ze szlifowania szkieł optycznych.

Jedne z jego dzieł to:"Zasady filozofii Kartezjusza w porządku geometrycznym wywiedzione", "Traktat teologiczno-polityczny", "Traktat o uzdrowieniu rozumu", "Etyka". Spinoza odwoływał się do Kartezjusza. Uważał, że w oparciu o matematyzację myślenia można zbliżyć się do Boga i przyrody, oparcie o matematykę i geometrię pozwoli osiągnąć poszukiwaną pewność. Właściwą metodą na prawdziwe poznanie-jest metoda przyczynowa. W filozofii Kartezjusza Bóg potrzebny był tylko po to, aby udzielił On ruch światu, natomiast u Spinozy cała filozofia opiera się na pytaniu o istnienie Boga. Spinoza utożsamiał Boga z przyrodą ("Deus sive Natura"), "Bóg, czyli Natura". Bóg (przyroda), działa ustalonymi przez siebie prawami, i nie jest przez nikogo zmuszany bądź też ograniczony. Przyroda przejęła wszystkie atrybuty Boga, jej substancja stała się wieczna i nieskończona. "Przez substancję rozumiem to, co istnieje samo w sobie i pojmowane jest samo przez się." Bóg okazał się nazwą dla tej substancji. Tak została zanegowana stwórcza aktywność Boga.

Światem rządzą stałe prawa. Każde zjawisko jest jednoznacznie i nieuchronnie wyznaczone przez ogół warunków. Tak, więc przypadkowość nie istnieje obiektywnie, jest ona wytworem człowieka. Człowiek musi uwolnić się od wszelkich autorytetów i ksiąg objawionych w tym również Biblii. Spinoza odrzucił wiarę w zycie pozagrobowe i koncentrował się na doczesności.

Spinozizm zaznaczał, iż celem człowieka, jest on sam. Człowiek nie jest pozostawiony samemu sobie, współżyje on z innymi. Słynna dewiza:"człowiek, człowiekowi jest bogiem", była wykładnią humanizmu koncepcji Spinozy. Jego system stał się inspiracją dla nowożytnych humanistów.

Wszystkie jego pisma znalazły się w Indeksie Ksiąg Zakazanych. Wszystkie zakazy i liczne potępienia, umacniały sławę Spinozy. Zrezygnował nawet z zaproszenia Karola Ludwika na objęcie stanowiska katedry filozofii w Heidelbergu.

Podstawą jego pomysłów podobnie zresztą, jak i u Kartezjusza, była krytyka teraźniejszej wiedzy i sposobów jej nabywania. Oddzielił wiarę od filozofii. Opowiedział się za jej całkowitą niezależnością. Inaczej uważał, że teologię złączy się z filozofią.

U Barucha człowiek, nie jest połączeniem duszy i ciała, jak to zauważamy u Kartezjusza, lecz bytową jednością, widzianą z dwóch odmiennych percepcji. Dusza=ciało, czyli te dwie rzeczy są identyczne, a czlowiek integralną całością.