OBÓZ REWOLUCJONISTÓW

Tłum rewolucyjny jest w utworze scharakteryzowany w końcowych fragmentach wstępu do części III oraz w czasie wędrówki hrabiego Henryka przez obóz rewolucji. Rewolucjonistami są przedstawiciele niższych stanów - chłopi, rzemieślnicy, robotnicy fabryczni, lokaje. Rewolucja przedstawiona w utworze jest powszechna i totalna. Skierowana jest przeciwko „Bogom, królom i panom”, a więc przeciwko klasom posiadającym oraz przeciwko wszystkim dotychczasowym wartościom: religii, filozofii i sztuce. Rewolucjoniści są żądni krwi swoich panów, zemsty za uciskanie przez tyle lat. Rewolucji towarzyszy także zepsucie moralne, którego uosobieniem jest spotkana przez hrabiego w obozie kobieta, która uwolniwszy się od męża oddaje się wszystkim w obozie – jest w końcu wolną kobietą.

Krasiński zauważył nieuchronność rewolucji, jednak odnosił się do niej z arystokratyczną dezaprobatą. Widział, iż na miejsce dawnej nierówności wprowadzą nową, a dawne zbrodnie, zastąpią nowymi. Stylizował obraz rewolucji na wzór niektórych wydarzeń i akcesoriów Wielkiej Rewolucji Francuskiej, w ten sposób ją dodatkowo ośmieszając. Nadawał jej równocześnie cechy „nowej wiary” stworzonej przez uczniów francuskiego przedstawiciela utopijnego socjalizmu, Saint-Simona.