Pytania z metod – opracowane

1. Procesy zachodzące we współczesnej światowej hodowli zwierząt

Swobodniejszy handel międzynarodowy i intensyfikacja wymiany materiału hodowlanego, szybki postęp hodowlany w krajach, w których korzysta się z najlepszego materiału z zagranicy.

2. Depresja inbredowa wystąpi, gdy…

Hodowli krewniaczej towarzyszą też pewne negatywne efekty, jak zmniejszony wigor i ogólna żywotność zwierząt pochodzących z inbredu. Obserwuje się ją z reguły przy inbredowaniu populacji naturalnych, które charakteryzuje pierwotny wysoki stopień heterozygotyczności.

3. Tempo narastania inbredu w populacji zamkniętej zależy od:

- wielkości populacji

- liczby pokoleń

- od współczynnika spokrewnienia

4. Cel krzyżowania:

W hodowli praktycznej termin krzyżowanie obejmuje najczęściej kojarzenie osobników należących do różnych ras. Krzyżowanie zwierząt prowadzi się dla osiągnięcia dwóch celów:

1. krzyżowanie hodowlane przez wprowadzenie do stada pożądanych genów lepszego stada lub rasy w celu trwałego ich przyswojenia (krzyżowanie uszlachetniające, wypierające oraz rasotwórcze)

2. krzyżowanie użytkowe, wykorzystujące zjawisko heterozji wśród mieszańców (krzyżowanie międzyrasowe, krzyżowanie wewnątrzrasowe)

5. Przyczyna przewagi efektów krzyżowania 2-stopniowego nad 1-stopniowym:

Krzyżowanie 2-stopniowe (3 rasowe) – na przykładzie owiec

Prowadzi do wzrostu liczby jagniąt, lepszej ich wydajności w tuczu i wartości rzeźnej. Maciorki miejscowe kojarzy się z trykami ras plennych. Następnie maciorki mieszańce F1 są krzyżowane z trykami ras mięsnych. Potomstwo F1 i F2 przeznaczone na tucz. Krzyżowanie to daje dobre efekty, gdyż wykorzystuje efekt heterozji matecznej i indywidualnej mieszańców F2. Jest trudne w praktyce, gdyż wymaga prowadzenia równolegle dwóch stad zarówno czystorasowej populacji maciorek miejscowych jak i maciorek mieszańców F1. Stosowane w dużych stadach.

6. Znaczenie techniki MOET

MOET – superowulacja oraz przenoszenie zarodków

Zalety:

- możliwość pozyskania większej liczby potomstwa od wybitnie cennych krów

- zwiększanie intensywności selekcji, na ścieżce matka – syn

- pozyskiwanie większej liczby córek od wyselekcjonowanych matek buhajów

- możliwa ocena wartości hodowlanej buhajów na siostrach i półsiostrach, co skraca czas oceny z 7-8 do 2-4 lat

- zwiększenie i przyspieszenie postępu hodowlanego

- łatwość wymiany materiału genetycznego i transportu na duże odległości

- możliwość długotrwałego przechowywania materiału genetycznego (przez mrożenie) wartościowych osobników lub jednostek systematycznych zagrożonych lub ginących

7. Związek między 2 cechami może mieć naturę:

genetyczną, fenotypową, środowiskową

8. Współczynnik powtarzalności to inaczej

jest miarą korelacji między pomiarami cechy w różnych sezonach produkcyjnych tego samego zwierzęcia. Wykazuje on duże podobieństwo do h^2. W mianowniku obu ułamków występuje ogólna wariancja fenotypowa, natomiast licznik współczynnika powtarzalności obejmuje oprócz wariancji genetycznej również pewną część wariancji środowiskowej, spowodowanej oddziaływaniem czynników o charakterze systematycznym.

9. Łączenie źródeł informacji w ocenie wartości hodowlanej jest wskazane dla:

cech o niskim h^2 – współczynniku odziedziczalności.

10. Wielkość DS ma wpływ na:

Różnica selekcyjna – jest to różnica między średnią wartością fenotypową selekcjonowanej cechy osobników wybranych na rodziców a średnią wartością tej cechy pokolenia rodzicielskiego. Jest to miara intensywności selekcji.

Ma ona wpływ na wielkość postępu genetycznego -> ∆G=h^2 * DS.

11. Wśród czynników wpływających na ∆G hodowca może oddziaływać na:

dobór rodziców, intensywność selekcji co wpływa na DS.

12. Chcąc selekcjonować w kierunku kilku cech jednocześnie należy uwzględnić:

istotne jest występowanie korelacji genetycznych między cechami

są dwa przypadki:

- korelacja korzystna ze względu na zdefiniowany cel hodowlany – selekcja na jedną z cech daje skorelowaną reakcję drugiej cechy bez jej selekcjonowania lub gdy selekcjonujemy obie, wspomagamy nawzajem postęp hodowlany każdej z nich. Np. tempo wzrostu i wykorzystanie paszy.

- korelacja niekorzystna ze względu na zdefiniowany cel hodowlany – selekcja musi ponieść ciężar przeciwstawienia się tej korelacji np. liczba jaj i ich wielkość u kur, wydajność mleka i zawartość tłuszczu u krów; im wyższa korelacja między cechami, tym większa dokładność oceny wartości hodowlanej osobnika przy pomiarach obu cech.

13. Przyczyny genetycznego powiązania cech:

współdziałanie genów w kształtowaniu fenotypu – cechy spr., plejotropia (1 gen daje wiele cech).

14. Skuteczność selekcji wyróżniamy jako:

postęp hodowlany – jest to różnica między wartością genetyczną danej cechy potomstwa a wartością genetyczną tej cechy w stadzie, z którego wybrani byli rodzice.

15. Krzyżowanie to

proces w którym dochodzi do skrzyżowania 2 osobników odmiennych genetycznie; skutkiem tego jest nowa pula genów, heterozja (czyli średnia wartość cechy w pokoleniu potomnym przewyższą średnią wartość cechy w pokoleniach wyjściowych), następuje wzrost heterozygotyczności.

16. Występowanie heterozji zależy od:

∆x = y^2 * d -> efekt heterozji

zależy od y^2 – różnicy frekwencji genu między populacją 1 i 2 wyjściowymi oraz od d, czyli wielkości dominacyjnego efektu współdziałania alleli

17. Dokładność szacowania wartości genetycznej osobnika na podstawie fenotypu krewnych zależy od:

odziedziczalności cechy oraz spokrewnienia osobnika ze źródłem, spokrewnienia wewnątrz grupy krewnych oraz od liczby krewnych biorących udział w ocenie.

18. Wartość hodowlana to:

wartość użytkowa – zdolność organizmu do określonej produkcji; mierzymy ją ilością uzyskiwanego produktu, głównie dla którego zwierzę jest utrzymywane; uwarunkowana genetycznie zdolność zwierzęcia gospodarskiego do przekazywania określonej cechy lub cech potomstwu.

19. Składnikowe wariancji genetycznej to:

wariancja genetyczna (nie może być ujemna) = wariancja addytywna (kumulująca) + wariancja dominacyjna (współdziałanie genów A i a) + interakcyjne oddziaływanie genów (współdziałanie genów z różnych par AA i Bb)

wariancja fenotypowa = wariancja genetyczna + wariancja środowiskowa

20. Miarą zmienności cechy fenotypu w populacji jest:

zmienność fenotypowa, wariancja fenotypowa. składa się ona z dwóch składowych: genetycznej oraz środowiskowej. Ta pierwsza, zwana inaczej wartością fenotypową, wynika z interakcji pomiędzy allelami tych samych loci – dominacji, z oddziaływania między allelami różnych loci – epistaza, z sumowania się efektów poszczególnych loci – brak dominacji i brak epistazy, wartość fenotypowa składa się z 3 składników: wariancji genotypowej addytywnej, dominacyjnej oraz interakcji; składnik fenotypowy zaś składa się z 2 składników: ogólnego oraz specyficznego, na wariancję środowiskową ogólną mają wpływ czynniki wspólne dla jakiejś grupy osobników, działające przez całe życie osobnika, z jednakowym natężeniem i kierunkiem, wariancję środowiskową specyficzną zaś stanowią krótkotrwałe i podlegające częstym zmianom uwarunkowania specyficzne dla pojedynczego osobnika, działające z różnym natężeniem i w różnych kierunkach.

21.Do wytworzenia ras przyczyniła się selekcja – prekursor R. Bakewell wykorzystywał do hodowli osobniki w danym typie =>skonsolidowany typ zwierząt o danych właściwościach => rasy.

22.Rozkład cechy w populacji jest opisany gdy znamy μ( wartość średniej) i δ^2(wariancji).

23.Księgi stadne zawierają informacje o pochodzeniu, pokroju, umaszczeniu, ocenie osobnika, typu, rasy. Pierwsza była w 1791r. opublikowana w 1808r. dla XX.

24.Gdy wspólni przodkowie rodziców są zinbredowani to stopień inbredu ich potomstwa wzrasta i ΔF też wzrasta.

25.Metody międzynarodowej oceny Ĝ: 1) model analizy liniowej -> model analizy wielocechoej MACE ( wykorzystuje wszystkie spokrewnienia miedzy osobnikami w populacji krajowej i zagranicznej). 2)Blup – model zwierzęcia(osobniczy).

26.Wartość hodowlana to uwarunkowana genetycznie zdolność zwierzęcia do przekazywania określonej cechy potomstwu. Ponieważ fenotyp jest skorelowany z genotypem to wartość hodowlaną można oszacować na podstawie:

a)pojedynczego źródła informacji: własnego fenotypu, cechy skorelowanej, fenotypu krewnych, średniej fenotypowej grupy krewnych

b)łączenia źródeł informacji: ocena na podstawie jednej cechy(wydajność własna+wydajność pojedynczego krewnego lub grupy krewnych) lub na podstawie n cech( pojedyncze źródło informacji, wiele źródeł)

27.Skutki krzyżowania to:

a) genetyczne:1)nowa pula genów(nowa kombinacja alleli),2)wzrost heterozygotyczności w pokoleniu potomnym,

b) fenotypowe:1)pośrednia względem obu form rodzicielskich wartość fenotypowa cechy, 2)efekt heterozji(wybujałość mieszańców) czyli przewaga średniej wartości cechy u mieszańców nad średnią cechy obu form rodzicielskich.

28.Selekcja to świadomy wybór osobników na rodziców następnego pokolenia, wybór osobników, które najlepiej będą spełniać nasz cel hodowlany. Przeprowadzona uprzednio ocena wartości hodowlanej umożliwia jak najlepszy wybór.

29.Metody, w których wykorzystuje się różne źródła oceny: metoda równoczesnego porównania C-C(córki i rówieśnice), BLUP(wydajność własna + córki, krewnych...) – wielocechowy model zwierzęcia – wydajność mleka, tłuszczu, białka i jego żeńskich krewnych.

30.Dokładność oceny osobnika na podstawie fenotypu jego krewnych zależy od :

Pojedynczy krewny: r – spokrewnienia, h² - odziedziczalności danej cechy R = r·h.

Grupa krewnych: R=r*pierwiastek z( nh^2 podzielone przez 1+(n-1)t)

31.Hodowca chcąc podnieść ΔG (delta G) może decydować o: doborze rodziców, intensywności selekcji, wyborze metody oceny Ĝ, którą będzie się kierował.

Na kartkach jest: Hodowca może wpływać na wzrost postępu: zwiększając dokładność, zwiększając intensywność selekcji, a także odchylenie genetyczne ( poprzez wprowadzenie osobników z zewnątrz)

32. Skutkiem wzrostu liczby cech w selekcji może być zmniejszenie postępu w odniesieniu do każdej z nich ( musi być jeśli cechy nie są skorelowane lub korelacja jest ujemna): jakkolwiek w wyniku selekcji poprawia się ogólna wartość genetyczna populacji a za tym idzie poprawa użytkowości zwierząt.

33.„Hodowla na linię”: Hodowla na linię, ang. linecrossing, oznacza wybór (spośród reproduktorów tej samej rasy o wysokiej wartości genetycznej) takiego wybitnego samca, którego potomstwo wyróżnia się wysokim poziomem cech doskonalonych. Wybrany założyciel linii kojarzony jest następnie z wieloma samicami z nim nie spokrewnionymi w celu namnożenia jego genów w populacji. W drugim etapie tak uzyskane potomstwo kojarzy się w pokrewieństwie, by geny założyciela linii zebrać u następnej generacji w formie par homozygotycznych. Zastosowana następnie selekcja pozwala pozostawić do reprodukcji tylko takie samce, które zawierają w swym genotypie znaczną kumulację genów założyciela linii w postaci par genów dominujących. Gwarantuje to wierne przekazywanie potomstwu wysokiego poziomu cech użytkowych 

34.Ryzyko depresji inbredowej: depresja inbredowa to niekorzystna zmiana średniej wartości cechy w populacji związana z narastającym współczynnikiem inbredu.

35.Wpływ na R ma : odziedziczalność(h^2), powtarzalność(Re), liczba pomiarów (m), liczba osobników w grupie(n) , spokrewnienie (r). Nie wiem czy o to im chodzilo…

36. Co rozumiemy pod pojęciem „hodowla zwierząt”?

Nauka o doskonaleniu genotypów zwierząt w warunkach umożliwiających stosowanie metod hodowli i chowu zwierząt; w hodowli zwierząt wyodrębnia się 3 zjawiska: rozród, dziedziczenie i genetyczne doskonalenie kolejnych pokoleń potomnych. Rozród i utrzymywanie sensowne.

Wg Wikipedii: zespół zabiegów zmierzających do poprawienia założeń dziedzicznych (genotypu)zwierząt gospodarskich, w zakres których wchodzi ocena wartości użytkowej hodowlanej zwierząt gospodarskich, selekcja i dobór osobników do kojarzeniaprowadzony w warunkach prawidłowego chowu.

37. Z czym i z kim związane są początki nowoczesnej hodowli zwierząt?

 Prowadził prace doświadczalne w celu uzyskania nowych ras zwierząt, głównie owiec, bydła i koni, dążył także do udoskonalenia ras już istniejących. Stworzył nowe metody m.in. hodowli w pokrewieństwie i selekcji zwierząt. Bakewell uzyskał nowe rasy bydła (leicestershire longhorn) oraz owiec (leicester, zw. także dishley, od nazwy farmy Dishley, na której od ok. 1760 prowadził swe prace).Kojarzył członków z 1 rodziny – aby utrwalić jakąś cechę.

38. Cecha ilościowa i jej opis w populacji.

Zróżnicowanie wartości cechy powoduje, że można mówić o jej rozkładzie w populacji.

Cechy ilościowe to:

1)cechy wyrażone liczbą

2) cechy o zmienności ciągłej

Opis( charakterystyka rozkładu wartości konkretnej cechy (x) w populacji obejuje:

x- wartość średniej

s^2- wariancje

39. Genetyczna determinacja cechy ilościowej.

- addytywna (dziedziczenie pośrednie)

- dominująca (od niepełnej do naddominacji)

- poligenowe oddziaływanie.

40. Pojęcie wartości hodowlanej.

to uwarunkowana genetycznie zdolność zwierzęcia do przekazywania określonej cechy potomstwu. Ponieważ fenotyp jest skorelowany z genotypem to wartość hodowlaną można oszacować na podstawie:

a)pojedynczego źródła informacji: własnego fenotypu, cechy skorelowanej, fenotypu krewnych, średniej fenotypowej grupy krewnych

b)łączenia źródeł informacji: ocena na podstawie jednej cechy(wydajność własna+wydajność pojedynczego krewnego lub grupy krewnych) lub na podstawie n cech( pojedyncze źródło informacji, wiele źródeł)