Ściąga na wok (6)

PALEOLIT

Człowiek prowadził koczowniczy tryb życia, żywił się upolowaną zwierzyną oraz zbieranymi owocami roślin. Mieszkali w jaskiniach (Lascaux, Niaux) Wyrabiano proste narzędzia (noże, maczugi, dzidy) Na narzędziach zaczęły pojawiać się różnego rodzaju nacięcia, było to pismo.

Dwie dziedziny sztuki:

- Malarstwo jaskiniowe ukazywało polowania na zwierzyn. Barwnikiem była okra

- Rzeźba – postacie kobiet o przesadnie wyartykułowanych kształtach „Wenus” (Willenlorf, Lespugue, Laussel)

NEOLIT

Rewolucja neolityczna, osiadły tryb życia, hodowla zwierząt, uprawa roli. Nowa dziedzina sztuki – architektura. Wznoszono szałasy, lepianki, ziemianki, a później drewniane budowle ustawiane na balach w centrum jeziora. Budowano świątynie solarne (Stonehenge) były to kalendarze i obserwatoria. Wyrabiano ceramike z gliny i suszono na słońcu.

MEZOPOTAMIA

- Architektura – materiałem budowlanym była glina i trzcina. Wyrabiano z nich cegłę którą suszono na słońcu. Najlepsza byłą cegła wypalana. Najstarsza świątynie to: z Eridu z XVI warstw. Najważniejsze świątynie to Zigguraty, ustawiane na naturalnych wzgórzach, kształt ściętej piramidy schodkowej. Schody na szczyt biegły po rampach. Były to również spichlerze i obserwatoria.

Wiszące ogrody Semiramidy

Mur Babiloński

Brama Isztar – Głowna brama do Babilonu, dekorowana barwioną terakotą i wizerunkami zwierząt.

- Płaskorzeźby i rzeźby

Izokefalizm – sposób przedstawiania postaci ludzkich, wszyscy tego samego wzrostu.

Schemat przedstawiania:

Oko en face, głowa z profilu, tułów en face, nogi z profilu.

Najważniejsze dzieła:

Sztandar z UR, Stella Sępów, Stella naramisina, posągi gurdei, Kodeks Hammurabiego, płaskorzeźby asyryjskie (dekorowały wnętrza pałąców, sceny z polowań na zwierzęta. Sprzeciwem wobec bezsensownego zabijania zwierząt był relief – umierająca lwica)

STAROŻYTNY EGIPT

Stare Państwo XXIX – XXI

Średnie Państwo – XXI – XVI

Nowe Państwo – XVI – XI

Epoka Późna – XI – IV

Okres ptolemejski IV – VII

Architektura: sepulkralna, sakralna, pałacowa

Architektura Sepulkralna:

We względu na wierzenia Egipcjan, po śmierci grzebano pod Ziemią. Ciało składano w komorze grobowej. Usypywano nad nią kopiec z piachu lub ziemi o podstawie kwadratu, a przekroju trapezu.

Rozwój mastaby doprowadził do powstania piramidy schodkowej, którą wybudował architekt Imhotep dla faraona Dżesera w kompleksie grobowym w Sakkarze. Najważniejsze piramidy znajdują się w Gizie (pochowani: Cheops, Chefren, Mykerinos) Piramidy miały kształt ostrosłupów o podstawie kwadratu. W okresie średniego państwa władza faraonów osłabiła się i zaczęto grzebać ich w tańszych grobowcach skalnych Beni Hassan. W okresie nowego państwa tego typu grobowce znajdowały się w Dolinie Królów. W 1922 r. Howard Carter i Lord George Camarron odkryli w stanie nienaruszonym grobowiec Tutamchamona.

Architektura Sakralna w okresie nowego państwa architekt Amenhotep opracował kanon świątyni egipskiej.

Powstały również świątynie wykute w skałach:

Ramzes II i Nefertari w Abu Simbel

Hatszepsut w Deir EL-BAHARI

RZEŹBA

Faraonów można było ukazywac na 2 sposoby. W postawie stojącej z lekko uniesioną głową, rękoma opuszczonymi wzdłuż tułowia i lewą nogą w lekkim wykroku.

Faraon siedzący na tronie (posągi Cheopsa)

2 rodzaje portretów faraona (idealistyczny i syntetyczny)

W okresie nowego państwa w zasadzie powielano schemat, wyjątkiem były rządy Amenhotepa IV Echnatona, który wprowadził schizmy:

Religijna - (kult jednego boga Atona),

Artystyczna – (jako pierwszy faraon zatrudnił nadwornego rzeźbiarza, które rzeźbił realistyczne rzeźby faraona i rodziny)

Później objął rządy Ramzes II który przywrócił dawny porządek w państwie.

Płaskorzeźbia I Malarstwo

Kanon przedstawienia postaci ludzkiej:

Oko en face, głowa z profilu, tułów en face, nogi z profilu

Płaskorzeźby i malowidła bardzo często występowały razem w formie reliefów ii otaczały ich hieroglify. Umieszczano je na ścianie wewnątrz grobowców i świątyń. Pełniły funkcje propagandowe:

-grolifikowały włądze faraona

- wychwalały Potępę Egiptu

- były to również sceny rodzajowe (chłopki pędzący bydło do wodopoju)

SZTUAKA KRETY I MYKEN

Cywilizacja na Krecie rozwijała się od II tyś p.n.e. Upadła w wyniku najazdu Achajów. Przenieśli oni ośrodki cywilizacyjne do Myken, które zostały podbite przez Dorów.

Na początku WW w. n.e. angielski archeolog Artur Evans odnalazł i zrekonstruował ruiny pałacu w Konssos. Na wyspie zlokalizowano ośrodki pałacowe w Fajstos, Mali i Zakro. Pałac w Krossos był budowany pprzez Ikarosa i Dedalosa. Budowano go bez planu. W pałacu były zastosowane kolumny protodotyckie. Znajdowały się tam eleganckie, przestronne łazienki. Wnętrza budowli były dekorowane przy pomocy malowideł, które nawiązywały do sztuki starożytnego Egiptu (Mała Paryżanka, Niebieska Małpa)

Achajowie to ród wojowników, którzy z dużych kamiennych ociosanych głazów wznosili budowle wojenne.

Twierdza w Koryncie w której zastosowano następujące rozwiązania architektoniczne:

- pseudołuk

-megaron

-mury cyklopowe

W pobliżu twierdzy w Tyrynsie znaleziono dwa rodzaje grobowców:

- groby szybowe

- groby kalosowe