Ćwiczenie pt "Transformator" pokazuje w jaki sposób należy charakteryzować transformatory. Chcąc opisać właściwości transformatora należy zbadać natężenia i napięcia prądów płynących w cewkach transformatora w stanie jałowym, zwarcia i obciążenia.
1.Pomiary w stanie jałowym.
W stanie jałowym można zmierzyć prąd I0, napięcie pierwotne U10=U1n , napięcie wtórne U20 oraz moc P0 pobieraną przez transformator
Obliczenia.
Do obliczeń wykorzystaliśmy niżej wymienione wzory, oraz dane z tabeli pomiarowej
$$\cos\varphi_{0} = \frac{P0}{\left| U10 \right|\left| I0 \right|}$$
$$I_{0\%} = \frac{\left| I0 \right|}{\left| I1n \right|}*100\%$$
$$P_{Fe\%} = \frac{P_{\text{Fe}}}{\left| S_{n} \right|}*100\%$$
$$\upsilon = \frac{\left| U10 \right|}{\left| U20 \right|}$$
|S| = |U| * |I|
gdzie |Sn| to pozorna moc znamionowa odczytana z tabliczki znamionowej trandformatora i wynosi ona 60 W.
Przykłady obliczeń
I1n=1.2A (natężenie znamionowe)
Pfe = Po (zgodnie z teorią)
Tu tabela z obliczeniami z excela
Tabela pomiarowa nr1 wraz z schematem układu pomiarowego
Na podstawie Tabeli nr 1 sporządziliśmy następujące wykresy.
Charakterystyki stanu jałowego
a) I0(U10)
b) P0(U10)
Pomiary w stanie zwarcia
W stanie mierzyliśmy natężenia prądów: pierwotnego I1z i wtórnego I2z, napięcie uzwojenia pierwotnego U1z oraz moc Pz pobieraną przez te uzwojenie
Obliczenia.
W obliczeniach wykorzystaliśmy wzory i dane z tabeli nr 2
$$cos\varphi z = \frac{\text{Pz}}{\left| U1z \right|\left| I1z \right|}$$
$$U1z\% = \frac{\left| U1z \right|}{\left| U1n \right|}*100\%$$
$$Pcu\% = \frac{Pcu}{\left| \text{Sn} \right|}*100\%$$
gdzie: Sn=60W(odczytane z transformatora)
U1n=50V
∆Pcu=Pz
Przykłady obliczeń
Tabela z excela
Tabela pomiarowa nr2 oraz schemat połączonego układu
Korzystając z tabeli nr2 wykreśliliśmy wykresy
Charakterystyki stanu zwarcia.
a) I1z(U10)
b) Pz(I1Z)
Pomiary w stanie obciążenia
W stanie obciążenia mierzyliśmy napięcie i natężenie dla każdej cewki osobno, ponadto
wykonaliśmy zgodnie z instrukcją pomiar mocy w obwodzie z cewką pierwotną.
Obliczenia.
Do obliczeń wykorzystaliśmy niżej wymienione wzory, oraz dane z tabeli pomiarowej
P2 = |U2| * |I2|
$$\eta p = \frac{P2}{P2 + Pcu + Pfe}$$
$$\eta b = \frac{P2}{P1}*100\%$$
Gdzie: Pcu + Pfe to wartosci wyliczone wyzej
Przykłady obliczeń
Tabela pomiarowa nr3 oraz schemat połączeń układu pomiarowego
Na podstawie Tabeli nr3 wykreśliliśmy następujące wykresy
Charakterystyki stanu obciążenia
a) P2(I2)
b) U2(I2)
c) ᶯb(I2)
d) ᶯp(I2)
Wnioski
Ćwiczenie umożliwiło zapoznanie się z budową transformatora i jego podstawowymi stanami pracy, sposobami połączeń, schematami, metodami obliczania jego schematu zastępczego
Ponadto dzięki pomiarom i późniejszym obliczeniom wyznaczyliśmy charakterystyki pracy urządzenia w stanie jałowym zwarcia oraz obciążenia .