Postawa opiekuńcza- określony, względnie trwały stosunek podmiotu postawy do jej przedmiotu i jego potrzeb, przejawia się w sferze świadomości, uczuciowej i behawioralnej (tak określamy pewien typ postaw interpersonalnych charakteryzujący się tolerancją współodczuwaniem

 

Na postawy opiekuńcze składają się:

-nastawienie spostrzeżeniowo empatyczne

-altruizm

-wiedza i doświadczenie (wiedzieć jakie są potrzeby dziecka)

-motywacje do działania

 

składniki postaw opiek. Wg. Baley’a:

-autentyczna troska o podopiecznych

-tkliwa i aktywna życzliwość

-sprawiedliwe traktowanie

-rozumienie podopiecznego (zrozumienie przeżyć, doświadczeń)

-nastawienie na systematyczne opiekowanie się

-cierpliwość do zajmowania się dziećmi zwłaszcza trudnymi

-posiadanie taktu pedagog.

-respektowanie indywidualności dziecka

 

wychowawca-dozorca- stara się złamać opór wychowanków, „gwałciciel” praw dziecka, domaga się szacunku, pilnuje, ubliża

 

wychowawca-opiekun

- ciągle poznaje dzieci, bo ma taką potrzebę

- jest autorytetem niewymuszonym

-kocha dzieci bezwarunkowo, niezależnie od tego jak jest

-respektuje prawo dziecka (do szacunku, wiedzy, poważnego traktowania)

-wskazuje wyrozumiałość i uczenie tolerancji na własnym przykładzie

-bycie życzliwym dla dzieci, potrzebnym dzieciom, stawanie się osoba niezbędną

-pomaga w trudnościach i kłopotach, broni przed złem

-można mu ufać, nie zawiedzie, umie przebaczać błędy.

 

Wychowawca-spolegliwy

-ten, na którego można liczyć

-opiekun życzliwy i skłonny do pomagania

-wrażliwy na potrzeby wychowanków, ma bardzo dobre serce

-„odważnie chroni”, stanowi niezawodne oparcie, sprawiedliwie traktuje

 

postawa opiekuńcza wg Muszyńskiego

-stała gotowość do niesienia pomocy ludziom, którzy jej potrzebują, względnie stały stosunek opiekuna do podopiecznego i ich potrzeb

-troskliwość macierzyńska + surowość ojcowska, przyjacielska serdeczność, braterska miłość

-wysoki stopień altruizmu

-intuicja psychologiczna (by poznać, zrozumieć, pokierować)

-niewyczerpana cierpliwość

-zdolność do kochania celową miłością, całkowite oddanie, poświęcenie

-cechy instrumentalne (praktyczne umiejętności)

 

negatywne cechy postawy:

-unikanie sytuacji wychowawczych, czynności opiekuńczych

-zachowania bierne

-niedostrzeganie potrzeb wychowanków, oddalanie interwencji

-nadmierna opiekuńczość

redukowanie samodzielności, zbytnie dozorowanie

-przewaga zakazów i ograniczeń nad prawami, swobodą

-utrzymywanie dystansu służbowego

-jednostronność i skrajność wychowawcza

-dominacja oddziaływań wychowawczych (bez opiekuńczych, przewaga moralizowania)

-przenoszenie winy za niepowodzenia na wychowanka – usprawiedliwianie się.

 

Rodzaje opiekunów:

Opiekun pełny – zaspokaja wszystkie potrzeby wychowawcze w nieokreślonym czasie i ponosi odpowiedzialność za wychowanka

Opiekun niepełny – spełnia niektóre funkcje wychowawcze. Czasie i z ograniczoną odpowiedzialnością

Opiekun specjalista – spełnia tylko 1 funkcję i bierze za nią odpowiedzialność.

 

OPIEKUN:

Nieformalny: naturalny, zastępczy

Formalny: zawodowy, prawny