Hiszpańskie słowka

Hiszpańskie słowka

dzień dobry → buenos días [błenos dijas]

dzień dobry (popołudniu) → buenas tardes [błenas tardes]

dobry wieczór/dobranoc → buenas noches [błenas noćes]

Do widzenia! → ¡Hasta luego! [asta lłego]

Do (zobaczenia) zaraz! (dosł. teraz) → ¡Hasta ahora! [asta aora]

Do jutra!/ Do rana/poranku! → ¡Hasta mañana! [asta maniana]

cześć (powitanie) → ¡Hola! [ola]

cześć (pożegnanie) → ¡Adiós! [adios](Mówimy na dłużej, np. jak z kimś się nie spotkamy przez miesiąc.)

proszę → por favor

proszę (podając coś) → tome [tome], tenga [tenga]

dziękuję → gracias [grasjas] (ale w wersji kastylijskiej <c> w 'ci' wymawiamy jak angielskie th w 'think')

przepraszam pana/panią → perdone [perdone]

przepraszam Cię → perdona

przepraszam → perdón

smacznego → que aproveche [ke aproweće]

dlaczego → ¿por qué? [porke]

Ile to kosztuje...? → ¿Cuánto cuesta...? [kłanto kłesta...?]

Gdzie jest...? → ¿Dónde está...? [donde esta...?]

Co to jest...? → ¿Qué es esto? [ke es esto...?]

Która jest godzina? → ¿Qué hora es/son? [ke ora es/son?], ¿que hora tiene? [ke ora tiene]

Jak się czujesz? → ¿Cómo estás? [komo estas]

Czuję się... → Estoy... [estoj]

Jak leci?/ Co tam? → ¿Qué tal? [ke tal]

Nazywam się... → Me llamo... [me jamo/źamo]

Ile masz lat...? → ¿Cuántos años tienes? [kłantos anios tienes?]

mam ... lat → tengo ... años [tengo... anios]

Jakie masz hobby? → ¿Cuál es tú pasatiempo? [kłal es tu pasatjempo?]

romantyczne → romántico [romántiko]

chce mi się spać → tengo sueño [tengo słenio]

tak → sí [sii]

nie → no [no]

mały, -a → pequeño, -a [pekenio, -a]

duży → grande [grande]

ładny → bonito [bonito]

brzydki → feo [feo]

tani → barato [barato]

drogi → caro [karo]

otwarte → abierto [abierto]

zamknięte → cerrado [serrado] (ale w wersji kastylijskiej <c> w 'ci' wymawiamy jak angielskie th w 'think')

nie rozumiem → no entiendo [no entiendo] lub no comprendo [no komprendo]

na zdrowie → salud [salút]; po psiknięciu → 1-wsze psiknięcie Jesús [hesus], 2-gie María [maria], 3-cie i więcej José [hose] (używa się na pewno w Hiszpanii)

co → qué [ke]

nie wiem → no sé [no see]

przerwa → descanso [deskanso]

pan/pani → señor/señora [senior/seniora]

apteka → farmacia [farmasja] (ale w wersji kastylijskiej <c> w 'ci' wymawiamy jak angielskie th w 'think')

bank → banco [banko]

poczta → correos [korreos]

znaczek pocztowy → sello [sejo/seźo]

Jestem z Polski → Soy de Polonia [soj de polonia]

Warszawa → Varsovia [barsowia]

Kraków → Cracovia [krakowia]

Madryt → Madrid [madri] ('d' delikatnie zaznaczyć)

Polska → Polonia [polonia]

Hiszpania → España [espania]

Europa → Europa [europa]

jak → cómo [komo]

Dni tygodnia:

poniedziałek → lunes

wtorek → martes

środa → miércoles

czwartek → jueves [hłewes]

piątek → viernes [biernes]

sobota → sábado

niedziela → domingo

Miesiące:

styczeń → enero

luty → febrero

marzec → marzo [marso] (ale w wersji kastylijskiej <z> wymawiamy jak angielskie th w 'think')

kwiecień → abril

maj → mayo [majo]

czerwiec → junio

lipiec → julio [hulio]

sierpień → agosto

wrzesień → septiembre

październik → octubre

listopad → noviembre [nowiembre]

grudzień → diciembre [disjembre] (ale w wersji kastylijskiej <c> w 'ci' wymawiamy jak angielskie th w 'think')

Liczebniki

1 = uno
2 = dos
3 = tres
4 = cuatro
5 = cinco
6 = seis
7 = siete
8 = ocho
9 = nueve
10 = diez
11 = once; 12 = doce; 13 = trece; 14 = catorce; 15 = quince; 16 = dieciséis; 17 = diecisiete; 18 = dieciocho; 19 = diecinueve; 20 = veinte; 21 = veintiuno; 22 = veintidós; 23 = veintitrèes; 24 = veinticuatro; 25 = veinticinco; 26 = veintiséis; 27 = veintisiete; 28 = veintiocho; 29 = veintinueve
30 = treinta; 31 = treinta y uno; 32 = treinta y dos; 40 = cuarenta; 50 = cincuenta; 60 = sesenta; 70 = setenta; 80 = ochenta; 90 = noventa;
100 = cien; 200= doscientos; 300 = trescientos; 400 = cuartocientos; 500 = quinientos; 600 = seisentos; 700 = setentos; 800 = ochentos; 900 = novecientos;
1.000 = mil; 2.000 = dos mil; 1.000.000 = un millón; 2.000.000 = dos millón

- 21 alumnos = veintiUN alumnos - [UNO ZAWSZE skraca się do UN przed rzeczownikiem/rzeczownikami rodzaju męskiego!] - 31 chicos - treinta y UN chicos

ALE: - 21 chicas - veintiuna chicas [unO zmienia się unA ZAWSZE przed rzeczownikiem/rzeczownikami rodzaju żeńskiego!]

Setki od 200 do 900 i tysiące mają rodzaj żeński. Milion rodzaj męski.

Rzeczownik

W języku hiszpańskim odróżnia się tylko 2 rodzaje gramatyczne: męski (el género masculino) i żeński (el género femenino). Rzeczowniki rodzaju męskiego kończą się przeważnie na -o (np. chico – chłopiec), -aje, -ma lub na spółgłoskę -n lub -r. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego kończą się na -a (podobnie jak w języku polskim, np. chica – dziewczyna), -d, -z, -ción.

Rodzajnik

Rzeczowniki w języku hiszpańskim przeważnie poprzedzone są charakterystycznym dla siebie rodzajnikiem (artículo), który może być:

Rzeczowniki w rodzaju męskim posiadają rodzajnik w liczbie pojedynczej el, natomiast w liczbie mnogiej odpowiednikiem jest los. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego posiadają rodzajnik la i odpowiednio dla liczby mnogiej rodzaju żeńskiego las. W przypadku rodzajnika nieokreślonego są to odpowiednio un i una. Rodzajnik nieokreślony nie występuje w liczbie mnogiej. Przykłady:

Czasownik

Czasowniki w języku hiszpańskim dzielimy na 3 grupy koniugacyjne, z charakterystycznymi końcówkami bezokolicznika.

Odmieniają się przez odcięcie końcówki bezokolicznika (-ar, -er, -ir) i zastąpienie jej odpowiednimi końcówkami osobowymi.

Singular (liczba pojedyncza) Plural (liczba mnoga)
 1 osoba yo entro nosotros entramos
 2 osoba tú entras vosotros entráis
 3 osoba él, ella, usted entra ellos, ellas, ustedes entran
Singular (liczba pojedyncza) Plural (liczba mnoga)
 1 osoba yo como nosotros comemos
 2 osoba tú comes vosotros coméis
 3 osoba él, ella, usted come ellos, ellas, ustedes comen
Singular (liczba pojedyncza) Plural (liczba mnoga)
 1 osoba yo vivo nosotros vivimos
 2 osoba tú vives vosotros vivís
 3 osoba él, ella, usted vive ellos, ellas, ustedes viven

Czasowniki posiadające zaimek zwrotny (się) odmieniają się i posiadają odrębne formy dla poszczególnych osób. Przykładami takich czasowników są takie które posiadają se np: llamarse (nazywać się), czy lavarse (myć się).

Singular (liczba pojedyncza) Plural (liczba mnoga)
 1 osoba yo → me nosotros → nos
 2 osoba tú → te vosotros → os
 3 osoba él, ella, usted → se ellos, ellas, ustedes → se

Np. Me llavo - myję się.

W języku hiszpańskim występują dwa czasowniki oznaczające być, dla odróżnienia: ser - określa cechy stałe, pochodzenie, płeć, kolory itp...; zaś estar - określa położenie lub stan. Zależnie od tego jaki używamy czasownik być może on mieć różne znaczenie np: ser guapo - być ładnym; estar guapo - ładnie wyglądać.

Przymiotnik

Przymiotnik musi być zgodny z liczbą i rodzajem rzeczownika. W zdaniu występuje zwykle po rzeczowniku. Przykłady:

Rodzaj żeński przymiotników tworzymy poprzez zmianę końcówki męskiej danego przymiotnika lub poprzez dodanie końcówki -a. Jeżeli przymiotnik ma końcówkę -o, to rodzaj żeński tworzymy poprzez zmianę -o na -a np.:feo – fea → brzydki – brzydka; bonito – bonita → ładny – ładna.

Innym typem przymiotników są te posiadające końcówki -ícola, -ista. Do przymiotników rodzaju męskiego o końcówce - án, – ón, - ín w rodzaju żeński dodaje się - a, np.: gritón – gritona → krzykliwy, krzykliwa.

Przymiotniki określające narodowość, pochodzenie i zakończone w rodzaju męskim na spółgłoskę, w rodzaju żeński posiadają dodaną końcówkę -a i tak jak w przypadku: polaco – polaca → polski, polska; español – española → hiszpański, hiszpańska.

W języku hiszpańskim występuje kilka przymiotników, które określając konkretne rzeczowniki tracą ostatnią samogłoskę albo sylabę są to: bueno → dobry; malo → zły; santo → święty.

Istotne jest także to że przymiotnik grande → duży przybiera skróconą formę na gran przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego i męskiego liczby pojedynczej np. Gran Canaria.

Przymiotniki pełniące funkcję przysłówka

Sa to takie przymiotniki, które bez zmiany formy pełnią funkcję przysłówków są to:

Zaimek

Zaimki osobowe mogą pełnić poniższe funkcje w zdaniu:

Zaimki osobowe pełniące funkcje podmiotu w zdaniu przybierają następujące formy:

Zaimki osobowe, gdy pełnią w zdaniu funkcje dopełnienia bliższego odpowiadają zwykle polskiemu biernikowi – tzn. odpowiadają na pytanie: KOGO? CO? – i przybierają następujące formy:

Zaimki 3 os. l. pojedynczej i mnogiej używa się również w zdaniu wtedy, kiedy o danej osobie lub przedmiocie już się wcześniej mówiło i nie trzeba powtarzać rzeczownika, tak jak na przykład: ¿Has leído este libro? No, no lo he leído. → Czytałeś te książkę? Nie, nie czytałem jej.

Zaimki osobowe w funcji dopełnienia odpowiadają polskiemu celownikowi i odpowiadają na pytania: KOMU?, CZEMU? – i przybierają określone formy:

Zaimki osobowe mogą być również poprzedzone w zdaniu przyimkiem.

Singular (liczba pojedyncza) Plural (liczba mnoga)
 1 osoba mí nosotros, -as
 2 osoba ti vosotros, -as
 2 osoba él/ella/usted ellos/ellas/ustedes

Przykłady:

Szczególny przypadek stanowi konstrukcja z przyimkiem CON (z), gdyż w zdaniu zaimki 1 i 2 os. l. poj., czyli mí i ti łączą się z nim tworząc formy:

Czasy

Czas teraźniejszy – Presente

Czas teraźniejszy Presente de Indicativo służy do wyrażania czynności teraźniejszej, w języku hiszpańskim podobnie jak w języku polskim za jego pomocą możemy wyrazić czynność aktualną, odbywającą się w danej chwili.

Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją budowy zdania, podmiot jest najczęściej pomijany, podobnie jak w języku polskim a pytania dodatkowo możemy rozpoczynać od pytajników czyli: Que – Co?, Como – Jak?

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocą NO które stawiamy między podmiotem a czasownikiem odpowiednio odmienionym:

Czas przeszły dokonany złożony – Pretérito Perfecto

Czas ten służy do wyrażania czynności, która odbyła się w danym czasie, ale jej skutki są nadal odczuwalne.

Presente de HABER jest to czasownik posiłkowy HABER odmieniany w czasie Presente de Indicativo. Participio Pasado to imiesłów bierny danego czasownika opisujący akcję, którą chcemy wyrazić w zdaniu w Pretérito Perfecto.

Participio Pasado- imiesłów bierny tworzony wg prostej zasady końcówkę w bezokolicznika -ar zamieniamy na -ado, a końcówki -er i -ir na -ido np.: centrar→centrado; comer→comido; vivir→vivido. Oprócz tego istnieją także czasowniki nieregularne, których odmiany trzeba się nauczyć; oto niektóre z nich: poner→puesto; hacer→hecho; volver→vuelto. Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją, podmiot najczęściej pomijamy: ¿ Presente de HABER + Participio Pasado +...?. Natomiast przeczenia tworzymy za pomocą NO, które stawiamy między podmiotem, a czasownikiem posiłkowym HABER odpowiednio odmienionym. NO stawiamy na początku zdania przed czasownikiem posiłkowym: NO +Presente de HABER + Participio Pasado +....

Czas przeszły – Pretérito Indefinido

Jest to czas dokonany.

Czasownik w Pretérito Indefinido musi być on odmieniany zgodnie z zasadami koniugacji obowiązującymi w tym czasie. Czasowniki mogą być odmieniane całkowicie regularnie lub nieregularnie w pełni i niepełnie. Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją. Podmiot jest najczęściej pomijany, czasownik w Pretérito Indefinido wskazuje nam adresata pytania. ¿czasownik+dopełnienie? np.: ¿Dónde nació? → Gdzie (on/ona) sie urodził/a. Przeczenia tworzymy natomiast za pomocą NO, które stawiamy między podmiotem a czasownikiem odpowiednio odmienionym, poprzez to, że podmiot możemy pominąć, NO stawiamy na początku zdania. NO+czasownik+dopełnienie.

Czas przeszły niedokonany – Pretérito Imperfecto

Pretérito Imperfecto to czas niedokonany; główne jego zastosowanie to wyrażanie czynności, które trwały w przeszłości przez pewien czas lub powtarzały się.

Czasownik w Pretérito Imperfecto musi być odmieniany zgodnie z zasadami koniugacji obowiązującymi w tym czasie. Czasowniki mogą być odmieniane całkowicie regularnie lub nieregularnie. Większość czasowników odmienia się w sposób regularny, poza występującymi nielicznymi wyjątkami. Pytania i przeczenia tworzymy zgodnie z regułą pozostałych czasów. Z czasem tym wiążą się także charakterystyczne określniki czasu, a w zasadzie częstotliwości wykonywania danej czynności. Charakterystycznymi określnikami są:

Czas zaprzeszły – Pretérito Pluscuamperfecto

Czas ten wyraża czynności przeszłe dokonane, które odbyły się wcześniej niż inna czynność dokonana przeszła. Może on wystąpić zarówno w zdaniu złożonym, jak i pojedynczym. Składa się z czasownika posiłkowego haber odmienionanego w czasie pretérito imperfecto de indicativo i nieodmiennego imiesłowu czasu przeszłego.

Do tworzenia zdań używamy czasowników posiłkowych np. czasownika haber, który odmieniamy w Pretérito Imperfecto.

Futuro Imperfecto

Futuro Imperfecto służy do określania czynności przyszłej; odpowiada mu polski czas przyszły dokonany jak i niedokonany. W języku potocznym często zastępowany jest przez konstrukcję ir + a + infinitivo.

Pytania i przeczenia tworzymy jak w pozostałych czasach.

Futuro Perfecto

Futuro Perfecto to czas przyszły dokonany złożony, służący do wyrażania czynności przyszłej. Czas ten bywa nazywany również czasem Antefuturo.

Futuro Imperfecto de HABER jest to czasownik posiłkowy HABER odmieniany w Futuro Imperfecto. Participio Pasado to imiesłów bierny danego czasownika opisujący akcję, którą chcemy wyrazić w zdaniu w Futuro Imperfecto.


Wyszukiwarka