Celem ćwiczenia na zajęciach laboratoryjnych jest poznanie budowy oraz zasady działania manometru obciążnikowo-tłokowego oraz manometru cyfrowego.
Ciśnienie jest intensywnym parametrem stanu układów termodynamicznych. Stanowi ono wynik mechanicznego oddziaływania obdarzonych energią cząsteczek substancji.
Wartość ciśnienia określona jest zależnością:
$$\mathbf{p}\mathbf{\ = \ }\frac{\mathbf{\text{dP}}}{\mathbf{\text{dF}}}$$
gdzie:
p – ciśnienie
P – siła normalna do powierzchni F
F – powierzchnia
W płynie będącym w spoczynku ciśnienie, rozpatrywane w określonym punkcie, ma stałą, niezależną od kierunku wartość. Stwierdzenie to umożliwia traktowanie ciśnienia jako wielkości skalarnej. W polu grawitacyjnym powierzchnie izobaryczne są poziome, normalne do kierunku siły ciężkości. Ciśnienie w polu grawitacji ziemskiej o przyspieszeniu g [m/s2] wywierane przez jednorodny płyn o gęstości p [kg/m3] na poziomie odległym o h [m] od jego powierzchni jest równe:
p[Pa] = p*g*h
W zależności od przyjętego odniesienia ciśnienia wyróżniamy następujące rodzaje ciśnieniomierzy:
- absolutne do pomiaru ciśnienia absolutnego
- różnicowe do pomiaru różnicy ciśnienia
- manometry do pomiaru nadciśnienia
- wakuometry do pomiaru podciśnienia
- manowakuometry do pomiaru nadciśnienia i podciśnienia
Do ćwiczenia używamy manometru obciążnikowo-tłokowego. Wykonujemy 15 pomiarów zakładając kolejno obciążniki a następnie zdejmując obciążniki w celu odciążenia.
Pomiary z obciążeniem | |||
---|---|---|---|
ciężar | I [MPa] | II [bar] | II [MPa] |
200 | 0,082 | 1,31 | 0,131 |
300 | 0,088 | 1,36 | 0,136 |
400 | 0,094 | 1,41 | 0,141 |
500 | 0,098 | 1,47 | 0,147 |
600 | 0,102 | 1,51 | 0,151 |
700 | 0,108 | 1,56 | 0,156 |
900 | 0,118 | 1,66 | 0,166 |
1000 | 0,122 | 1,71 | 0,171 |
1200 | 0,132 | 1,81 | 0,181 |
1300 | 0,138 | 1,86 | 0,186 |
1400 | 0,142 | 1,9 | 0,190 |
1500 | 0,148 | 1,96 | 0,196 |
1600 | 0,152 | 2,01 | 0,201 |
1700 | 0,158 | 2,06 | 0,206 |
1900 | 0,166 | 2,16 | 0,216 |
Pomiary z odciążeniem | |||
---|---|---|---|
ciężar | I [MPa] | II [bar] | II [MPa] |
1900 | 0,166 | 2,16 | 0,216 |
1700 | 0,156 | 2,06 | 0,206 |
1600 | 0,152 | 2,01 | 0,201 |
1500 | 0,146 | 1,96 | 0,196 |
1400 | 0,14 | 1,91 | 0,191 |
1300 | 0,136 | 1,86 | 0,186 |
1200 | 0,132 | 1,81 | 0,181 |
1000 | 0,122 | 1,71 | 0,171 |
900 | 0,118 | 1,66 | 0,166 |
700 | 0,116 | 1,56 | 0,156 |
600 | 0,102 | 1,51 | 0,151 |
500 | 0,098 | 1,46 | 0,146 |
400 | 0,092 | 1,41 | 0,141 |
300 | 0,087 | 1,36 | 0,136 |
200 | 0,082 | 1,31 | 0,131 |
Poniższy wykres 1 oraz wykres 2 przedstawia pomiary wykonane manometrem obciążnikowo- tłokowym i manometrem cyfrowym przy pomiarach z obciążeniem i odciążeniem, natomiast wykres 3 przedstawia pętle histerezy pomiaru ciśnienia.
Wykres 1. Wykres przedstawia pomiary z obciążeniem pomierzone manometrem
obciążnikowo-tłokowym oraz manometrem cyfrowym
Wykres 2. Wykres przedstawia pomiary z odciążeniem pomierzone manometrem obciążnikowo-tłokowym oraz manometrem cyfrowym
Wykres 3. Wykres przedstawia pętle histerezy pomiaru ciśnienia manometrem obciążnikowo- tłokowym oraz manometrem cyfrowym w przypadku obciążenia oraz odciążenie
Łatwo można zauważyć, że wraz ze wzrostem obciążenia na manometrze obciążnikowo-
tłokowym wartości ciśnienia rosną, analogicznie dzieje się z wartościami na manometrze cyfrowym. Im cięży ciężar tym wartości są większe. Tą analogię można zaobserwować na wykresie 1. Natomiast na wykresie 2 mamy do czynienia z odciążeniem, czyli im lżejszy ciężar tym wartości są mniejsze. Pętla histerezy na wykresie 3 nie występuje, ponieważ wartości które zostały odczytane z manometru, w przypadku obciążenia, jak i odciążenia są bardzo podobne, występują nieliczne różnice, które nie mają wpływu na jakie kol wiek wyniki pomiarów. Minimalne różnice, które jednak wystąpiły mogły być spowodowane błędnym odczytem z przyrządu pomiarowego, istotnym błędem mogło być to, że wyniki z odciążenia odczytywała inna osoba. Pomiary pozwalają nam przybliżyć wartości wielkości mierzonej. Należy również dodać, że każdy pomiar jest obarczony jakimś błędem, ponieważ nie znaliśmy dokładnej wartości każdego z pomierzonych obciążeń, które pokazywał nam manometr obciążnikowo- tłokowy oraz manometr cyfrowy.
Instrukcja do ćwiczenia nr 5, Pomiar ciśnienia, Wydział Inżynierii Mechanicznej, Katedra Inżynierii Biomedycznej, Pracownia Metrologii, Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy w Bydgoszczy.
Protokół z przeprowadzonego ćwiczenia