Chiny – Unia Europejska
UE i Chiny łączą te same cechy, są to gospodarcze giganty o niedowartościowanej pozycji na arenie międzynarodowej w znaczeniu geopolitycznym. Ze względu na wzajemnie odnoszone korzyści, stosunki między dwoma aktorami będą się rozwijały w przyszłości. Żadna ze stron nie widzi strategicznych zagrożeń i różnic interesów stąd można wnioskować o pomyślnej współpracy. Zbliża je chęć kształtowania świata wielobiegunowego.
Najważniejsze cele w stosunkach z punktu widzenia UE:
Poszerzyć i pogłębić dialog w stosunkach dwustronnych na scenie globalnej (ocieplenie klimatu, ochrona środowiska, źródła energii, nowy ład międzynarodowy i gospodarczy)
Wspomagać proces chińskich przemian w kierunku budowy społeczeństwa otwartego, opartego na zasadach państwa prawa i i szanującego prawa człowieka
Wspierać procesy integracji chińskiej gospodarki ze światowym systemem gospodarczym i handlowym oraz reformy gospodarcze i społeczne ChRL
Poprawiać i promować własny wizerunek w Chinach, w celu lepszego zrozumienia
Najważniejsze cele w stosunkach z punktu widzenia Chin:
Pozostać największym i najważniejszym partnerem handlowym UE
Korzystać z europejskich rozwiązań w sferze zarządzania, rozwiązań prawnych, reform społecznych (skandynawskiego modelu świadczeń społecznych) także ochrony środowiska
Nadal ściągać do Chin europejskie FDI i ułatwiać funkcjonowanie obcych inwestorów na tamtejszym rynku
Utrzymywać stałą wymianę naukową ocenianą jako niezwykle korzystną dla Chin
Prowadzić z UE strategiczny dialog w ramach realizacji koncepcji multilateralizmu w stosunkach międzynarodowych
Promować wizerunek Chin jako państwa i społeczeństwa coraz bardziej otwartego, szybko zmieniającego się i nowoczesnego oraz zmieniać ostrzeganie Chin z państwa zagrażającego innym na państwo szans i nowych możliwości z ogromnym chłonnym rynkiem.
Zarys stosunków Chiny – UE
- 1975 Nawiązanie stosunków
- 1978 Pierwsza umowa handlowa, na jej mocy powołano pierwszą Komisję Wspólną
- 1984 konsultacje na szczeblu ministerialnym, 2 porozumienia o współpracy w dziedzinie zarządzania i rozwoju rolnictwa
- 1985 Umowa o Handlu i Współpracy
- 1988, 4 października, Stałe Przedstawicielstwo KE w Pekinie a w 1993 podobne w Hongkongu
- 1989 Zamrożenie kontaktów ( WE nakładają embargo na broń) o wydarzeniach na placu Tiananmen, które utrzymuje się do dziś pomimo kontrowersji, co świadczy o tym, jak duży wpływ na kontakty UE – Chiny ma USA
- 1990 – 92 Stopniowa normalizacja
- 1995 Komunikat KE ”Długookresowa Polityka Stosunków między Europą a Chinami” powtórzone w 1998 i 2001, pierwszy nosił tytuł „Budowa rozwiniętego partnerstwa z Chinami” z tą okazją doszło do pierwszego spotkania na szczycie w Londynie, powtarzanego od tej pory każdego roku. 11 szczyt z 2008r. został odwołany przez Chiny o ogłoszeniu, że Nicolas Sarkozy spotka się w Gdańsku z tybetańskim przywódcą Dalajlamą. Drugi mówił o „Implementacji wspólnej strategii w komunikowaniu się i dalszych krokach w celu bardziej efektywnej polityki UE wobec Chin”
- 1996 ASEM (Asia – Europe Meeting)
- 1998 „Porozumienie Dwustronne UE Chiny w sprawie Akcesji Chin do WTO”
- od 1995 „Dialogue On Human Rights” i 22 dialogi sektorowe
- 2001, grudzień, przystąpienie Chin do WTO
- 2002 pierwszy strategiczny program UE dla Chin na lata 2001 – 2006 wyszczególniono zadania na ten okres
- 2003 dokument programowy „Dojrzewające partnerstwo – podział interesów i wyzwań w stosunkach UE – Chiny”
- 2003 UE oficjalnie uznaje Chiny za swojego ekonomicznego partnera
- 2005 „Dialog Strategiczny” na szczeblu wiceministrów 2 razy / r.
- 2005 „Partnerstwo UE – Chiny w sferze zmian klimatycznych”
- 2006 Stanowisko KE „UE i Chiny: Bliższe Partnerstwo, wzrost odpowiedzialności”.
2006 – przyjęto drugi program strategiczny na lata 2007 – 2013 zapowiedziano że UE wyasygnuje na cele pomocowe dla Chin w tym okresie sumę 128 mln euro i przeznaczy głównie na wspieranie dziedzin objętych dwustronnym dialogiem politycznym
- 2007, styczeń, negocjacje nowego Porozumienia o Partnerstwie i Współpracy
- 2007 na szczycie podjęto decyzję o powołaniu w 2008 Wspólnego Centrum Czystej Energii
- 2008 dokument unijny „UE Afryka i Chiny: ku trójstronnemu dialogowi i współpracy”
- 2010, czerwiec 29, Madryt – ostatnie spotkanie na szczycie UE - Chiny
Główne problemy w relacjach UE z Chinami:
Władze chińskie postrzegają Unię poprzez pryzmat trzech państw – Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii, które są traktowane jako „liderzy ugrupowania”. Ze swej strony prowadzą politykę wzajemnego rozgrywania partnerów europejskich i Stanów Zjednoczonych. Najbardziej odpowiada im sytuacja, w której poszczególne państwa konkurują ze sobą o względy Pekinu i chiński rynek, natomiast Pekinowi przypada rola arbitra, nagradzającego posłusznych i karcącego niepokornych. Rozwój wspólnej unijnej polityki zagranicznej może uczynić Unię partnerem – z punktu widzenia Chin – bardziej wymagającym
W relacjach z Chinami, podobnie jak z innymi państwami azjatyckimi, większe znaczenie mają bilateralne stosunki poszczególnych państw europejskich niż stosunki UE jako całości. Państwa europejskie od dawna rywalizują między sobą i ze Stanami Zjednoczonymi o chiński rynek. Swoboda dostępu do tego rynku w dużej mierze zależy od preferencji politycznych po stronie chińskiego partnera, jego oceny korzyści gospodarczych i politycznych oraz dążenia do uzyskania zróżnicowanych źródeł dostaw nowoczesnych technologii. \