Działalność gospodarcza-zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Pojęcie przedsiębiorcy

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Równość wobec prawa

Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.

Załatwianie spraw przedsiębiorców

1.Organy administracji publicznej są zobowiązane do załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki.

2.Organy administracji publicznej nie mogą odmówić przyjęcia pism i wniosków niekompletnych ani żądać jakichkolwiek dokumentów, których konieczność przedstawienia lub złożenia nie wynika wprost z przepisu prawa.

Kiedy ustawa o rachunkowości

Większość polskich jednostek gospodarczych jest ze względu na formę prawną działalności (nie są to osoby prawne) i wysokość przychodów zwolniona od obowiązku stosowania ustawy o rachunkowości. Przedsiębiorstwa takie, jeżeli nie są na ryczałcie, stosują dziś uproszczoną ewidencję podatkową w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Ostatnio krąg podmiotów uprawnionych do jej prowadzenia został istotnie zwiększony, gdyż limit zwolnienia od stosowania ustawy o rachunkowości, wynoszący dotychczas równowartość 800 000 euro, podwyższony został o połowę – do 1 200 000 euro, przy czym w miarę jak złoty się osłabia, limit ten rośnie.

Wybór formy opodatkowania

Do 20 stycznia trzeba (...) zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego, w jaki sposób będziemy płacić podatek w tym roku. Chodzi o podatników, którzy rozpoczęli prowadzenie firmy od 2010 roku lub zaczęli uzyskiwać przychody z najmu. Przedsiębiorcy mogą wybrać opodatkowanie: według skali PIT (stawki 18 i 32 proc.), liniowym 19-proc. PIT, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową. Z kolei najem prywatny można rozliczać albo na zasadach ogólnych (skala PIT), albo ryczałtem"

Ryczałt

• Ryczałt - należna kwota pieniężna w wysokości ustalonej z góry — bez rozliczania kosztów poszczególnych transakcji.

• Ryczałt podatkowy - uproszczona metoda naliczania podatku, bez ustalania podstawy wymiaru podatku.

Dla kogo ryczałt

Z opodatkowania na zasadach ryczałtu możemy skorzystać, gdy jesteśmy osobami fizycznymi prowadzącymi indywidualną działalność gospodarczą. Forma ta dostępna jest również dla spółek cywilnych osób fizycznych oraz spółek jawnych osób fizycznych.

Na ryczałt możemy się zdecydować gdy:

- prowadzimy pozarolniczą działalność gospodarczą
- w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskaliśmy przychody w wysokości nie przekraczającej
150 000 €
- rozpoczniemy wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystamy z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość przychodów

Ustawa o ryczałcie

• Podatnicy, którzy rozpoczną, działalność w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej, płacą ryczałt bez względu na wysokość przychodów. Tak wyraźnie stanowi art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy o ryczałcie.

Utrata prawa do ryczałtu

• Przepis ten nie zawiera żadnego odniesienia typu: ”z zastrzeżeniem art. 8 ust. 6”, czyli nie odnosi się do przepisu zgodnie z którym podatnicy, których przychody przekroczą limit 150 000 euro - tracą prawo do ryczałtu.

• Niestety organy podatkowe inaczej interpretują art. 6 ust. 4 pkt 2 i każą podatnikom, którzy rozpoczęli działalność opodatkowaną ryczałtem w trakcie roku i przekroczyli limit 150 tys. euro obrotów – aby rezygnowali z ryczałtu.

• Tak np. wynika z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 marca 2009 r. (nr IPPB1/415-1399/08-5/ES).

Obowiązki na ryczałcie

Ryczałtowcy (czyli indywidualni przedsiębiorcy i spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych) są obowiązani prowadzić odrębnie za każdy rok podatkowy:

• ewidencję przychodów,

• wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

• ewidencję wyposażenia,

• karty przychodów pracowników oraz

• posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów.

• Ewidencję oraz dowody, na podstawie których są dokonywane wpisy do ewidencji, a także dowody zakupu, należy przechowywać w miejscu wykonywania działalności lub, jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w miejscu wskazanym przez podatnika lub podatników – jako ich siedziba, albo w biurze rachunkowym, któremu zostało powierzone prowadzenie ewidencji.

• Przez dowody zakupu rozumie się:
  - otrzymane faktury,
  - rachunki,
  - paragony,
  - dowody wewnętrzne oraz
  - opis otrzymanego towaru.

Stawki ogólne od przychodów ewidencjonowanych

5 stawek ogólnych

zapłacimy bez względu na to, czy mamy zysk czy stratę

Karta podatkowa

• Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Zobowiązani są jednak do wydawania na żądanie klienta rachunków i faktur, stwierdzających sprzedaż oraz do przechowywania w kolejności numerów kopii tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym je wystawiono.

• Podatnicy karty podatkowej składają roczne zeznanie PIT-16A. W zeznaniach wykazują składki zdrowotne zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od karty podatkowej. Zeznanie to składa się do końca stycznia każdego roku.

Stawki karty podatkowej

W Monitorze Polskim opublikowane zostały stawki karty podatkowej na 2010 r. M.P. z 2009 r. nr 72; poz. 912

Nowe stawki wprowadza obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 2 listopada 2009 r. w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2010 r.

Dla kogo karta podatkowa

Nie każda działalność gospodarcza może rozliczać się dzięki karcie podatkowej. Obejmuje ona głównie małe zakłady usługowe, wytwórczo-usługowe oraz handlowe. Przykładowo mogą to być: usługi zegarmistrzowskie, tapicerskie, krawieckie czy transportowe, handel detaliczny, niektóre rodzaje działalności gastronomicznej, działalność rozrywkowa, wolne zawody w zakresie ochrony zdrowia, częściowo rolnictwo i inne. Wszystkie rodzaje działalności objęte rozliczeniem kartą podatkową, wymienione są szczegółowo w załączniku nr 3 do Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ustawę tę znajdziemy w Dzienniku Ustaw z 1998 r. nr 144, pozycja 930.

Minusy karty podatkowej

Po pierwsze nie mamy możliwości odliczania strat ani prawa do ulg. Karta zobowiązuje nas do wydawania na życzenie klienta rachunków i faktur VAT, ponadto musimy przechowywać je przez okres 5 lat.

Obowiązki związane z zatrudnieniem pracowników wiążą się z koniecznością prowadzenia ewidencji zatrudnienia oraz karty przychodów pracowników.

Wysokość podatku, jaki ustali nam urząd, zależy od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby pracowników oraz miejscowości, w której znajduje się siedziba firmy. Kwotę ustaloną przez urząd skarbowy wpłacamy do 7. dnia każdego miesiąca, zawsze płacimy za miesiąc poprzedni. W grudniu musimy zapłacić go do 28. dnia miesiąca.

Zobowiązani jesteśmy do złożenia deklaracji podatkowej (PIT -16A) do 31 stycznia. W deklaracji zapisujemy wpłaconą kwotę wraz z odliczoną składką ubezpieczenia zdrowotnego.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

Podatkowa księga przychodów i rozchodów stanowi dowód, pozwalający na określenie zobowiązań podatkowych. Zasady prowadzenia księgi reguluje rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Określa ono szczegółowy zakres obowiązków podatnika, dokumenty będące podstawą zapisów, terminy zawiadomienia fiskusa o prowadzeniu księgi, jak również inne nieodzowne informacje.

Dla kogo pkpir

Obowiązek prowadzenia księgi ciąży na wykonujących działalność gospodarczą:

• osobach fizycznych,

• spółkach cywilnych osób fizycznych,

• spółkach jawnych osób fizycznych,

• spółkach partnerskich.

Nie mogą prowadzić księgi spółki cywilne i spółki jawne osób prawnych. Takie podmioty obowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Ustawodawca nie zabrania prowadzenia ksiąg rachunkowych przedsiębiorcom, którzy mają obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.

Prowadzenie księgi należy rozpocząć od początku następnego roku podatkowego.

Ponadto obowiązek prowadzenia księgi dotyczy:

• osób wykonujących działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia, zawartych na podstawie odrębnych przepisów,

• osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg,

• duchownych, którzy zrzekli się opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Nie mają obowiązku prowadzenia księgi osoby, które:

• opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych,

• wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i towarów taborem konnym,

• wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim,

• dokonują sprzedaży środków trwałych po likwidacji działalności.

Zmiany

• Jak stanowi § 10 rozporządzenia MF, powinniśmy zakładać księgę na dzień 1 stycznia roku podatkowego lub na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej.

• Wszelkie zmiany związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, np. zmiana formy opodatkowania, zmiana biura prowadzącego księgę czy zmiana siedziby, powinny być zgłaszane do urzędu skarbowego na właściwych formularzach aktualizacyjnych, np. NIP-1.