Sokrates i sofiści:
Odeszli od zainteresowania naturą i bogiem
według nich świat związany jest ze społeczeństwem
poruszali zagadnienia etyczne, w celu zmiany ludzkiego życia
mieli na celu utrwalenie systemu demokratycznego w Atenach
twierdzili, że najważniejsza jest zdolność posługiwania się słowem
Sofista – oznaczał pierwotnie biegłego fachowca w różnych dziedzinach praktycznych i teoretycznych. Ok.
V wieku pierwszy sofista – Protagoras stworzył definicję, według której sofista to zawodowy nauczyciel mądrości obywatelskiej.
Sofiści kładli nacisk na kunszt stosowania wiedzy teoretycznej w życiu codziennym , co miało być walką z niepraktyczną i starszą wiedzą filozofów.
Według sofistów najważniejsze były umiejętności obywatelskie (polityka) i retoryka, które z czasem stały się tożsame.
Sofiści odpłatnie kształcili i nauczali przedmiotów, które dziś wykładane są w szkołach i na uczelniach (np. poezja, polityka, matematyka, etyka, prawo).
Twierdzili, że każdy człowiek, jeśli jest dostatecznie pilny może dorównać najznakomitszym obywatelom, każdego da się nauczyć.
Głównym celem sofistów było stworzenie ,,ludowego przywódcy”, którym miał być najmądrzejszy obywatel.
Kształcili przyszłych władców i świadomych obywateli z pomocą długich ćwiczeń praktycznych i teoretycznych wykładów.
Twierdzili, że podziały w społeczeństwie wynikają z wychowania a nie nadanych przez Boga cech
Państwo nie jest tworem boskim, ale wynika z umowy społecznej
Agnostycyzm
Sofistykę zapoczątkowały: poezja, medycyna praz matematyka (pitagorejczycy).
Sofistów dzieli się na:
Starych
Protagoras:
-twierdził, że nie ma obiektywnej wartości, która dla każdego jest taka sama, postrzeganie zalezy od wielu indywidualnych czynników (relatywizm poznawczy)
-etyka sytuacyjna: rzeczy są dobre albo złe w zależności od sytuacji
Gorgiasz:
-specjalizował się w ,,pięknej mowie”, mowach pulicznych, które budziły podziw
-stworzona przez niego retoryka stała się potęgą w poltycznym życiu Greków
-twierdził, że nic nie istnieje. gdyby coś istniało to człowiek nie mógłby tego poznać. a gdyby mógł to i tak nie mógłby tego wyrazić.
-nie ma obiektywnej prawdy
-za pomocą retoryki każdego można przekonać do swoich racji
-swoje mowy kierował nie do rozumu, ale wprost do uczuć słuchaczy
Prodikos:
-synonimika
-ateista
Hippiasz:
-wyjątkowa pamięć
-kształcił uczniów encyklopedycznie
Sokrates:
-był praktykiem, nie zapisywał swoich myśli
-nie zajmowal się kwestiami metafizycznymi
-nie pobierał pieniędzy za naukę
-szanował prawo
-twierdził, ze nasza dusza przeniesiona jest z poprzedniego wcielenia, a my tylko sobie przypominamy
-głosił kult rozumu (istotą człowieka jest dusza rozumna)
-wyznawca absolutyzmu morlanego: wierzył, że istnieją uniwersalne wartości
-czynienie dobra zależy od naszej wiedzy, a wiedza jest tożsama ze szczęściem
-byt jest tożsamy z dobrem (najwyższy byt to najwyższe dobro)
-jego nauka otwierała oczy młodym Ateńczykom
-metoda dialektyczna trzystopniowa (I krytyka, II zachęta, III pomoc w uświadomieniu i definiowaniu różnych pojęć)
-miał poczucie boskiej władzy na światem, ale nie określał tego uczucia intelektualnie
-nie uznawał bogów popularnego politeizmu, ale składał ofiary bogom państwowym
-nic nie wiem – twierdził, aby zwalczać w ironiczny sposób ludzką próżność (opozycja do stwierdzenia ,,wiem wszystko”)
-oskarżył i skazał go na śmierć Meletos
(jego uczniowie którzy założyli własne szkoły: Platon, Euklides, Antystenes, Arystyp, Fedon)
Młodszych
Krytiasz:
-wróg demokracji, zwolennik oligarchii