Trening samoobslugi w urazach rdzenia kregowego

Uraz rdzenia kregowego

Uraz rdzenia kregowego: zaburzenie funkcji ruchowych, czuciowych i autonomicznego układu nerwowego

Autonomiczny UN, współczulny (sympatyczny) i przywspółczulny, kontroluja prace serca, cisnienie krwi, termoregulacje, krazenie krwi, trwienie, wydalanie, układ moczowy, i funkcje seksualne

Patologia URK: osoby po urazach kręgosłupa doświadczają często, ale nie zawsze, towarzyszących zlaman lub dyslokacji kręgów kręgosłupa; zlamania kręgów powoduja obrzek zmiażdżenie lub przerwanie ciągłości rdzenia kręgosłupa co utrudnia lub uniemolziwia przewodzenie impulsow nerwowych z mozgu do poszczególnych czesci cialatj, tulowia i konczyn.

Neurologiczny poziom URK: najniższy poziom rdzenia kregowego na którym funkcje ruchowe i czuciowe pozostaja nie zaburzone

Uwaga

Tabele zawarte w tej prezentacji opisuja spodziewany stan funkcjonalny i samoobsługowy osob które ulegly całkowitemu URK na roznym poziomie

C1 – 3 Spodziewany stan funkcjonalny

Możliwe ruchy czynne

- zginanie, prostowanie i skret szyi

Schemat deficytow ruchowych

- porazenie tulowia

- porazenie konczyn dolnych

- porazenie konczyn gornych

- uzależnienie od respiratora

CZynnosci	Oczekiwanie	Sprzet
Oddychanie	- uzależnienie od respiratora	Dwa respiratory, jeden przy lozku drugi przenosny
Wypróżnianie	Calkowita pomoc	Specjalny odchylony wozek kąpielowy
Oddawanie moczu	Calkowita pomoc
Przemieszczanie się na lozku	Calkowita pomoc	Lozko sterowane elektroniczne
Przemieszczanie lozko/ wozek	Calkowita pomoc	Deska do przechodzenia
Jedzenie	Calkowita pomoc
Ubieranie się	Calkowita pomoc
Golenie się / makijaz	Calkowita pomoc
Kapiel	Calkowita pomoc	Wozek kąpielowy
Napędzanie wozka	Manualny – calkowita pomoc Z napedem – samodzielność na specjalnym wozku	Wozek z napedem elektronicznym
Pionizacja / chodzenie	Calkowira pomoc
Komunikacja	Calkowita pomoc do samodzielności w zależności od dostępu do specjalnego sprzętu
Transport	Calkowta pomoc
Prace domowe	Calkowita pomoc

Opieka w ciagu doby 24/h na dobe

C1 – czucie w twarzy

C2 – potylica

C3 – szyja

C4 – samodzielny oddech

C4 spodzeiwany stan funkcjonalny

Możliwe ruchy czynne

- unoszenie obręczy konczyny gronej

- oddychanie

Schemat deficytow ruchowych

- porazenie tulowia

- porazene konczyc donych / gornych

- niemożność odksztuszania

Tabela bez zmian tylko wiersz oddychanie - pacjent nie jest uzależniony od respiratora – samodzielny oddech

C5 – bardzo wiele można zrobic z takim pacjentem, możliwości poruszania mięśniami ramiennym i dwugłowym

C5 spodziewany stan funkcjonalny

Możliwe ruchy czynne

- zginanie do przodu i do tylu i odwidzenie ramienia

- zginanie i owracanie przedramienia

- wysuwanie do porzodu i cofanie breczy kionczyn gornej

Schemat defizytow ruchowych

- bark prostowania i nawracania przedramienia

- brak ruchow czynnych nadgarstka i reki

- porazenie tulowia

- porazenie kocznyn dolnych

Zmiana w wierszach:

Oddychanie - pojemności zyciowa pluc ograniczona, trudności w odkrztuszaniu

Jedzenie - calkowita pomoc na początku potem samodzielne ze sprzętem

Ubieranie się - konczyna gorna czesciowa pomoc

Golenie się / makijaz - calkowita lub czesciowa pomoc

Napędzanie wozka – manualny samodzielności w domu czesciowa pomoc poza domem

Opieka w ciagu doby – opieka osobista 10h/doba, prace domowe 6h/dobe

C6 – czesciowe ruchy rak

C6 spodziewany stan funkcjonalny

Możliwe ruchy czynne

- nawracanie przedramienia

- promieniowe zginanie nadgarstka

Schemat deficytow ruchowych

- brak zginania grzbietowego nadgarstka

- brak prostowania przedramienia

- crak ruchow czynnych rak

- porazenie tulowia

- porazenie konczyn dolnych

Tabela C5 – zmiana w wierszach

Wypróżnianie – czesciowa lub calkwoita pomioc

Oddawanie moczu – czesciowa lub calkowita pomoc

Przemieszczanie wozek / lozko – calkowita pomoc lub samodzielność

Jedzenie samodzielność

Ubieranie się – kocznyny dolne calkowita lub czesciowa pomioc

Golenie się makijza – czesciowa lub samodzielności ze sprzętem

Kapiel – gorna czesc samodzielność, dolna czesciowa lub calkowita pomoc

Komunikacja samodzielność bez lub ze specjalnym sprzętem

Prace domowe- czesciowa pomoc

Opieka w ciagu doby – opieka osobista około 6/dobe, w domu 4h/ dobe

C7-8

Spodziewany stan funkcjonalny

Mazliwe ry=uchy czynne

- prostowanie przedramienia

- zginanie łokciowe, grzebitowe dłoniowe nadgarstka

- zginanie i prostowanie palcow reki

- zginanie prostowanie i odwodzeie kciuka

Schemat deficytow ruchowych

- porazenie tulowia

- porazenie konczyn dolnych

- ograniczona funkcja chwytna i sprawności manualna reki

Tabela C6 zmiana w wierszach

Oddawanie moczu – samodzielność lub czesciowa pomoc

Przemieszczanie się na lozku – samodzielność lub czesciowa pomoc

Jedzenie – samodzielności

Pionizacja – samodzilenosc

Golenie się makijaz – samodzielność

Komunikacja – samodzielność

Lozko wozek – ten sam poziom samodzielności

Ubieranie się – konczyny gorne samodzielność, lonczyny doilne samodzielność lub czesciowa pomoc

Kapiel – dolna czescia ciala samodzielność Lu bczesciowa pomoc

Napędzanie wozka poza domem samodzielności lub czesciowa pomoc, manualny samodzielnie w odmu

Transport – samodzilnosc lacznie z przesiadaniem się do i z samochodu

Th1-9 calkowita sprawność rak – czesciowa sprwanosci tulowia

Możliwe ruchy

- pelna sprawność konczy gornych

- czesciowa stabilność tulowia

Schematr deficytow ruchowych

- porazenie dolnych partii tulowia

- porazenie konczyn dolnych

Tabelka

Wiersze

Oddychanie – zaroznicowana pojemosci zyciowa pluc

Od wypróżnianie do napędzanie wozka – samodzielność

Pionizacja – pionizacja niezaoleznosc, chodzenie zazwyczaj niefunkcjonalne

Prece domowe – lekkie prace domowe samodzielnie

Opieka w cioagu doby – prace domowe 3h/ dobe, brak opieki osobistej

Th10 – L1

Sprawności konczyn gornych i stabilność tulowia

Możliwe ruchy czynne

- dobra stabilności tulowia

Tabelka

Wiersze

Normalna funkcja oddychania

Prace domowe 2h na dobe

Ciezke prace domowe czesciowa pomoc

L2 – S5

Bardzo dobra stabilność tulowia czescioe porazenie konczyn donych

Możliwe Rychu czynne

- bardzo dobra stabilność tulowia

Deficyt ruchowy

- czesciowe porazenie konczy n dolnych

Prace domowe 1h na dobe lub samodzielność

Przykaldowe pytania

1Okresl dla osoby z całkowitym urazem kregowego na poziome C5 nastepujace czynności”: przemieszcanie się z wozka na lozka, kapiel, prace domowe

2 okresl dla osoby z całkowitym urazem rdzenia kregowefi jakie miensie pracuja w poszczególnych pracach

Trening samoobsługi

Istotne zróżnicowanie możliwości funkcjonalnych wosrod osob po URK powoduje ze niemozliwym jest ustalenie uniwersalnych metod (technik samoobslugi)