EKOLOGIA cwiczenia 25.10.2013
Halas i promieniowanie elektromagnetyczne
25 kwietnia - Miedzynarodowy Dzien Swiadomosci Zagrozenia Halasem
Wg ustawy HALASEM nazywamy niepozadane, nieprzyjemne, dokuczliwe szkodliwe drgania osrodka sprezystego, dzialajace za posrednictwem powietrza na osrodek sluchu i inne zmysly oraz elementy organizmu czlowieka.
Wg Encyklopedii PWN - HALAS to kazdy dzwiek niepozadany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego
W zaleznosci od czestotliwosci drgan wyroznia sie:
*INFRADZWIEKOWY (nnieslyszalny, ale odczuwalny) <20 Hz
*SLYSZALNY 20-20 000 Hz
*ULTRADZWIEKOWY (nieslyszalny) > 20 000 Hz
Ze wzgledu na zrodlo i miejsce wystepowania halasu:
*Halas przemyslowy
*Halas komunikacyjny
*Halas komunalny (puby, smieciarka)
*Halas mieszkaniowy
Szkodliwosc na czlowieka zalezy od: wielkosci natezenia, charakteru zmian w czasie oraz dlugotrwalosci dzialania
*uposledzenie sluchu, gluchota (wysokie natezenie w pracy)
*stres, zmeczenie, niewyspanie, spowolnienie reakcji psychomotorycznych, obnizenie koncentracji
*pobudzenie osrodka sterujacego gospodarka hormonalna
*zmiany w ukladzie sercowo-naczyniowym (zmiany cisnienia krwi, zmiany czestosci akcji serca, kolatanie serca)
*nerwice, bole roznego rodzaju
Halas i wibracje a srodowisko przyrodnicze:
*utrata przez srodowisko naturalnej wartosci, jaka jest cisza
*zmniejszenie/utrata wartosci terenow rekreacyjnych i leczniczych
*zmiana zachowan ptakow i zwierzat (stany lekowe, zmiana siedlisk, opuszczanie gniazd, zmniejszenie rozrodczosci, spadek mlecznosci ssakow itp)
*halas w osrodkach wypoczynkowych na szlakach turystycznych
-w terenach chronionych wyroznia sie strefe ciszy: mala grupa turystow, przewodnik, brak srodkow transportu z silnikiem, brak infrastruktury
-turystyka masowa, obszary masowego wypoczynku=wzrost halasu (samochody, quady, skutery wodne, muzyka, glosne rozmowy)
PROMIENIOWANIE: wysylanie i przekazywanie energii na odleglosc
*JONIZUJACE: alfa, beta, gama, Rentgena, czesciowo UV [Sv - silverty]
aktywacja wody i jonizacja czasteczek bialka
=
zaburzenie procesow fizjologicznych i biochemicznych
->skutki somatyczne ->skutki genetyczne
NATURALNE ZRODLA:
*promieniowanie kosmiczne
*promieniowanie pierwiastkow zawartych w skorupie ziemskiej, glebie
SZTUCZNE ZRODLA:
*aparatura rentgenowska, kineskopy telewizyjne, prostowniki
*izotopy promieniotworcze - czujniki dymu, wagi izotopowe, gestosciomierze
*elektrownie jadrowe/zaklady energetyczne
*proby z bronia jadrowa
*NIEJONIZUJACE: promieniowanie ultrafioletowe, widzialne, podczerwone, promieniowanie o wysokiej czestotliwosci (radarowe, mikrofalowe, radiowe, telewizyjne) = tzw. elektromagnetyczne
NATURALNE ZRODLA:
*pole magnetyczne Ziemi
*pole zwiazane ze zjawiskami zachodzacymi w atmosferze
*promieniowanie pochodzace z przestrzeni poza ziemskiej
SZTUCZNE ZRODLA:
*przewody linii elektrycznych wysokiego, sredniego i niskiego napiecia
*stacje transformatorowe, magnesy, stacje nadawcze TV
*hutnictwo miedzi i aluminium
*urzadzenia laboratoryjne stosowane w fizyce eksperymentalnej
*aparatura medyczna diagnostyczna i lecznicza
*sprzet gospodarstwa domowego i powszechnego