04.10.2008r i 26.10.2008r

PRAWO KARNE SKARBOWE

EGZAMIN:

Pisemny, pytania otwarte, zerówka (można ustnie)

Mail: [e-mail]

Książka: St. Baniak – Prawo karno-skarbowe

Prawo karno-skarbowe to wyspecjalizowana gałąź prawa karnego. Dzielimy na:

- materialne

- formalne (procesowe)

- wykonawcze

Przedmiotem norm tego prawa jest interes finansowy Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej. Całość norm ma na celu ochronę tych interesów finansowych.

Podstawowy akt prawny: 10.09.1999 Kodeks Karny Skarbowy (wcześniej były ustawy karno-skarbowe)

Składa się z 3 części:

1. normy które zalicza się do prawa karnego skarbowego (prawo materialne)

2. przepisy regulujące postępowanie w sprawie o wykroczenia i przestępstwa skarbowe

3. przepisy regulujące postępowanie wykonawcze w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Przestępstwo skarbowe – art. 1 par 1-3, Art. 53 jest to czyn człowieka zabroniony przez ustawę KKS pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy (Art. 1 par 1 KKS). Tylko czyny określone w KKS jako przestępstwa lub wykroczenia, nimi są. Katalog kar dla przestępstwa skarbowego kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności (Art. 53 ust 2 KKS)

Wykroczenie – art. 53 § 3, jest to czyn człowieka zabroniony przez KKS obowiązujący w czasie popełnienia, bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy, pod groźbą grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.

Różnicą między przestępstwem a wykroczeniem skarbowym jest różny katalog kar.

Wykroczenie indywidualne – art.54, osoba której zachowanie nosi dodatkowe znamiona.

KKS jest oparty a zasadzie nullum crimen sine lege poenalli anteriori – nie ma przestępstwa bez ustawy. Z tej ogólnej zasady wynika 5 innych:

1. źródłem prawa karno-skarbowego może być tylko akt prawa rangi ustawy

2. przepis prawa karno skarbowego powinie być jasny, zrozumiały

3. Zakaz stosowania analogii na niekorzyść

4. Lex retro non agit (nie retroaktywność przepisów prawa – o ile miałaby pogarszać sytuację)

5. Nie ma kary bez ustawy

Art. 3 par 3 – Przypadki popełnienia czynu za granicą

Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa skarbowego, przepisy kodeksu stosuje się także do obywatela polskiego oraz cudzoziemca w razie popełnienia za granicą przestępstwa skarbowego skierowanego przeciwko istotnym interesom finansowym państwa polskiego.

Przestępstwa skierowane przeciwko istotnym interesom finansowym Państwa to takie, które zagrażają Skarbowi Państwa powstaniem uszczerbku finansowego w wysokości co najmniej dziesięciokrotności wielkiej wartości. (Art. 53 par. 11)

Wielka wartość – Art. 53 par 16. jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza tysiąckrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia.

Art. 3 par. 3a. Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa skarbowego, przepisy kodeksu stosuje się także do obywatela polskiego w razie popełnienia za granicą przestępstwa skarbowego, skierowanego przeciwko interesom finansowym Wspólnot Europejskich.

Przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe są karalne także w razie popełnienia ich za granicą, jeżeli zostały ujawnione w wyniku czynności kontrolnych przeprowadzonych tam przez polski organ celny lub inny organ uprawniony na podstawie umów międzynarodowych.

Ustawowe znamiona podmiotu przestępstwa – sprawca, osoba fizyczna, która ukończyła w chwili popełnienia czynu lat 17, art. 10 § 2 kk (znamiona odnoszące się do sprawcy) Nieletni (do 17lat) nie odpowiada karnie za przestępstwa skarbowe. 17 lat to co do zasady minimalny wiek pociągania do odpowiedzialności.

Ustawowe znamiona przedmiotu przestępstwa – czyn, zachowanie, skutek, czas, sytuacja, sposób, działanie, bądź zaniechanie. (na kim lub na czym może być popełnione przestępstwo)

W KKS nie ma występków i zbrodni.

Czyn zabroniony jest popełniony nieumyślnie, gdy polega na niedochowaniu należytej ostrożności wymaganej w danej okoliczności, będącej skutkiem lekkomyślności lub niedbalstwa.

Formy popełnienia przestępstwa Art. 9. § 1

1. Formy stadialne (pochodne przestępstwa)

- przygotowanie – zbieranie materiałów, środków, porozumienie z innymi osobami, plan – nie karalne chyba, że ustawa tak stanowi art. 16 § 1 kk, w kks nie jest karalne mimo wszystko

- usiłowanie (karalne jest usiłowanie tylko przestępstw zagrożonych karą max 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia, od roku pozbawienia wolności art. 13 § 1 i 2 kk

- dokonanie

Formy stadialne

wewnętrzne zewnętrzne

zamiar niekaralny przygotowanie usiłowanie dokonanie

zasada – niekaralne udolne art. 13§1 kk

wyjątek – karalność nieudolne art. 13§2 kk

art. 16 § 2 kk

usiłowanie

karalność

niekaralność

pełna ograniczona

usiłowanie udolne czynny żal

art. 14 § 1 kk usiłowanie nieudolne nieudolnie art. 15 § 1 kk

art. 14 § 2 kk czynny żal

art. 15 § 2 kk

2. Formy zjawiskowe (udział w przestępstwie – wspólnie i w porozumieniu)

- sprawcze art. 18 § 1 kk, w kks art. 9 kks

• sprawstwo pojedyncze, jednosprawstwo , 1 osoba popełnia czyn. art 18 1 kk

• współsprawstwo, art. 18 § 1 kk, 2 lub więcej osób wspólnie i w porozumieniu popełniają czyn zabroniony

• sprawstwo kierownicze, sprawca kieruje wykonanie czynu zabronionego poprzez inną osobę, sam nie bierze osobiście udziału. Od woli osoby kierującej zależy to czy dane działanie zostanie wszczęte , prowadzone i zakończone. Taka osoba ma wpływ na działanie innych osób którymi się posługuje. Wykorzystuje swoją pozycje, zleca popełnienie przestępstwa oraz kieruje nim. Sprawca kierowniczy nie musi być zaangażowany fizycznie, musi posiadać pozycje zwierzchności, psychicznie uczestniczy w popełnianiu przestępstwa.

• sprawstwo polecające, sprawca wykorzystuje uzależnienie innej osoby od siebie i poleca jej wykonania czynu zabronionego. Podobna forma jak w sprawstwie kierowniczym, ale ogranicza się do wydania popełnienia przestępstwa, nie panuje nad osobami, nie kieruje nimi, tylko inicjuje popełnienie przestępstwa

• odpowiedzialność reprezentanta (kto na podstawie przepisów ustawy, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną. (art. 9 § 3)

- nie sprawcze

• podżeganie, sprawca, chcąc aby inna osoba dokonała czynu zabronionego nakłania ją do tego – tylko zamiar bezpośredni art. 18 § 2 kk, w kks art. 20 § 2 kks

• pomocnictwo sprawca w zamiarze aby inna osoba dokonała czynu zabronionego ułatwia jej jego dokonanie – zamiar bezpośredni i ewentualny art. 18 § 3 kk art. 13 § 1 kk

• współdziałanie art. 9 § 2kks

podżeganie

elementy

• zamiar bezpośredni i ewentualny

• tylko działanie

• nakłanianie do dokonania czynu zabronionego

sposoby nakłaniania

• mową (np. prośba, groźba)

• gestem

• pismem

pomocnictwo

elementy

zamiar bezpośredni i ewentualny

sposoby

- działanie i - ułatwienie popełnienia

zaniechanie czynu zabronionego innej osobie

z działania z zaniechania

Ze stadialnymi mamy do czynienia na etapie zewnętrznym (czyli wszystko to, co zostało uzewnętrznione, a nie jakieś osobiste przemyślenia itd.).

Wyłączenie odpowiedzialności karnej z tytułu

wyłączenia przestępczości czynu

1. okoliczności wyłączające winę

2. okoliczności wyłączające bezprawność (kontratypy)

3. brak lub znikomość społecznej szkodliwości czynu

4. brak czynu

wyłączenie karalności

1. czynny żal

2. odstąpienie od wymierzenia kary

ad 1. Okoliczności wyłączające winę

1. Niepoczytalność art. 111§ 1 kks, poczytalność ograniczona art. 11 § 2 kks i art. 11 § 4 kks stan nietrzeźwości, stan odurzenia

2. Błąd art. 10 kks co do faktu – musi być błędem istotnym, błąd co do prawa,

3. Działanie na rozkaz

ad 2. okoliczności wyłączające bezprawność

ad 3. brak lub znikomość społecznej szkodliwości czynu

art. 22 kks –

1. Kary

2. Środki karne

3. Środki zabezpieczające

1. Karami za przestępstwa skarbowe są art. 22. § 1.

1) kara grzywny w stawkach dziennych, od 10 -720, nadzwyczajne obostrzenie art. 28 § 2 kks do 1080 stawek, stawka dzienna - Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Sstawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.

2) kara ograniczenia wolności;

3) kara pozbawienia wolności.

2. Według art. 22 § 2. Środkami karnymi są:

1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności;

2) przepadek przedmiotów;

3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów;

4) przepadek korzyści majątkowej;

4a) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej;

5) zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska;

6) podanie wyroku do publicznej wiadomości;

7) pozbawienie praw publicznych;

8) środki związane z poddaniem sprawcy próbie:

a) warunkowe umorzenie postępowania karnego,

b) warunkowe zawieszenie wykonania kary,

c) warunkowe zwolnienie.

3. Według art. 22 § 3. Środkami zabezpieczającymi są:

1) umieszczenie w zakładzie zamkniętym;

2) umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym;

3) umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się środki lecznicze lub rehabilitacyjne;

4) umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego;

5) skierowanie do placówki leczniczo-rehabilitacyjnej;

6) przepadek przedmiotów;

7) zakazy wymienione w § 2 pkt 5.