Zjawiska krasowe mogą zachodzić jedynie wtedy, gdy zaistnieją specyficzne warunki przyrodnicze. Są nimi: występowanie skał rozpuszczalnych w wodzie (wapieni, gipsu, soli kamiennej, dolomitu i margli) oraz woda która je rozpuści. Woda opadowa która spadnie na obszar zbudowany z wapieni dodatkowo wchłania dwutlenek węgla z powietrza co zwiększa 10-krotnie siłę rozpuszczania wapieni. Procesy rozpuszczania skał nazywamy procesami krasowymi.
Formy krasowe;
żłobki i żebra krasowe- o bardzo różnych rozmiarach; ich głębokość nie przekracza przeważnie 2 m , ale długość i szerokość może osiągać nawet kilkadziesiąt metrów. Powstają w wyniku linearnego spływania wody opadowej
lejki krasowe- koliste bądź wydłużone, owalne wgłębienia powstałe na skutek rozpuszczania utworów skalnych przez wodę krasową wpadającą w szczeliny. Lejki krasowe łącząc się ze sobą tworzą uwały, a te zaś ulegając dalszemu łączeniu przekształcają się w rozległe zagłębienia, o powierzchni nawet do 600 km2 zwane poljami. W ich dnie mogą tworzyć się jeziora
kotły zapadliskowe- związane nieodłącznie z formami krasu podziemnego- jaskiniami. Wskutek ich zapadania się na powierzchni ziemi formują się duże formy lejowate
ponory i wywierzyska-Ponory stanowią swoiste wpływy wód pod powierzchnię ziemi, przyjmują one najczęściej kształty szerokich szczelin. Wywierzyska natomiast są miejscami wypływu wód podziemnych na powierzchnię, która często wydostaje się pod ciśnieniem.
ostańce- wznoszą się ponad powierzchnię polja; w klimacie cieplejszym i bardziej wilgotnym zwane są mogotami (pojedyncze kopulaste ostańce o stromych stokach)
jaskinie- naturalne pustki wydrążone przez przepływającą wodę krasową.
studnie- stanowiące formy na kształt pionowych jaskiń.
kominy- podobnie jak studnie, także pionowe, ale o wzrastającej wraz z głębokością średnicy otworu.
stalaktyty- zawieszone pod stropem jaskini
stalagmity- "wyrastające" z podłoża, wskutek osadzania się węglanu wapnia zawartego w kroplach wody spadającej ze stalaktytów
stalagnaty- utworzone wskutek swoistego "zrośnięcia" stalaktytów i stalagmitów
W Polsce formy krasowe występują na Wyżynie krakowsko –Częstochowskiej. (Maczuga Herkulesa, Igła Deotymy, Brama Krakowska), Tatrach Zachodnich (liczne jaskinie ; Śnieżna najgłębsza 776m.) , Górach świętokrzyskich, Wschodnich Sudetach oraz Niecce Nidziańskiej.
Wyszukiwarka