Kartezjusz Medytacje – Teoria ducha zwodziciela

Kartezjusz przyjmuje, że Bóg jako istota doskonała nie może zwodzić człowieka, ponieważ zwodzenie jest objawem niedoskonałości przecież Bóg jest istotą doskonałą. Przyjmuje dlatego, że musi isnieć jakaś istota niedoskonała, która go zwodzi – duch zwodziciel. Zwodzicielem jest duch złośliwy, który ku temu wytężył wszystkie swe siły. Niebo ziemia, powietrze, barwy, kształty, dźwieki i wszystkie inne rzeczy zewnętrzne – są zwodniczą grą snów i sidłami zwodziciela.

Dzięki zwodzeniu ducha zwodziciela uświadamia sobie, że istnieje, bo skoro go zwodzi to musi istnieć, bo gdyby nie istniał to by go nie zwodził. Przez zwodzenie ducha zwodziciela zaczął wątpić w to co wcześniej uważał za oczywiste i pewne.

Bóg nie może być zwodzicielem, pownieważ wszelkie oszustwo jest objawem jakiegoś braku a Bóg jest doskonały. Pojawienie się błedu u człowieka jest pewnym brakiem, człwowiek jest przecież istotą skończoną jego rozum i poznanie jest skończone stąd powtają błędy – obalenie istnienia ducha zwodziciela.

To, że nie wie co wybrać lub wybiera żle wynika z braku poznania a nie z niedoskonałości woli. Wola ma szerszy zasieg niż intelekt przez co wielu rzeczy nie ujmuje a tym samym wola zbacza z dobrej drogi prawdy i tym samym powstają błedy. Należy najpierw pomyśleć za nim się wyda sąd.