PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA

WYKŁAD Z DN. 19.11.2014

Notowała i przełożyła na nasze: M. Worona.

c.d. wykładu z poprzedniego tygodnia „Problemy i trendy edukacyjne…”

• Raport Fillipa H. Combsa (chyba Combsa)

• Powstał w 1968r., nosił tytuł “Światowy kryzys edukacji – analiza systemów”

• Raport odkrył wieloparadygmatość myślenia o edukacji, czyli wiele kierunków, prądów, nurtów, orientacji, różniących się w zakresie podłoża naukowego i warstwy ideologicznej.

• Nie został przetłumaczony na język polski, ponieważ w tym czasie jedynym słusznym i dominującym paradygmatem był paradygmat naukowej pedagogiki socjalistycznej.

• Raport rozpoczął proces ewolucji od ortodoksji do heterogeniczności.

• Ortodoksja to uznawanie jednego, uniwersalnego paradygmatu edukacyjnego.

• Heterogeniczność to wieloparadygmatyczność w myślenie o edukacji i otwarcie się na społeczny dyskurs o edukacji i jej znaczeniu w życiu społecznej.

• Dyskurs to dyskusja, rozmowa, logiczna, oparta na wnioskowaniu, poparta argumentacją, nie intuicyjna (niekierująca się emocja i swoimi przypuszczeniami, a logiką)

• Raport Edgara Feure’a

• Powstał w 1972r., jego autor był francuskim politykiem, w latach 1971-1972 był przewodniczącym UNESCO

• W Polsce ukazał się w 1975 pt. „Uczyć się, aby być”.

• Dotyczył celów edukacyjnych i kształtowania polityki oświatowej państw zachodnich.

• Podkreślał znaczenie edukacji wobec postępujących zagrożeń cywilizacyjnych (np.: poprawienie rynku pracy). Wskazał na potrzebę i konieczność „uczenia się”

• „Rozwój ma na celu pełny rozkwit człowieka w całym bogactwie jego osobowości i w różnorodnych formach ekspresji i zaangażowania, jako jednostki, członka rodziny, wynalazcy techniki i twórcy marzeń.” (E. Faure)

• Raport przestrzegał przed postępującą dehumanizację świata w związku z edukacją techniczną

• Wskazywał na niebezpieczeństwo alienacji jednostki w wyniku postępującego natrętnego oddziaływania reklamy.

• Poruszał problem zagrożenia intelektualnej i uczuciowej tożsamości jednostki z powodu konformizmu zachowań. Mówił o niebezpieczeństwie usunięcia człowieka przez maszyny ze świata pracy, w którym miał możliwość samookreślenia.

• Raporty Klubu Rzymskiego

• Klub Rzymski powstał w 1973r., jest organizacją społeczną, która zrzesza intelektualistów, polityków, ludzi różnych profesji.

• Pierwsze raporty powstały w latach 1973-1978.

• Rozpatrywały problemy globalne w kontekście ekonomiczno politycznym

• Pomijały kontekst społeczny i edukacyjny.

• Dwa następne raporty Kluby Rzymskiego są raportami edukacyjnymi.

• „Uczyć się bez granic. Jak zniwelować „lukę ludzką” (1979, w Polsce 1982); „Przyszłość jest w naszych rękach” (1981, w Polsce 1987)

• Profesor T. Hejnicka-Bezwińska „Te raporty nie są gotowym projektem oświatowym, zuniformizowanym i unifikowanym. Dostarczają natomiast idei, kategorii pojęciowych, przesłanek do innego myślenia o edukacji, czyli budują społeczny dyskurs o edukacji.”

• Kolejny Raport „Pierwsze rewolucja globalna. Jak przetrwać?” (1992, w Polsce 1993)

• Wobec trudnych do przewidzenia sytuacji społecznej, ekonomicznej, kulturowej, ewolucji technicznej, które wynikają z globalnej rewolucji, autorzy A. King i B. Schneider wymienili zadania edukacji.

• Proces edukacji nie może sprowadzać się jedynie do wyposażania uczniów w wiedzę.

• Zadaniem szkoły jest kształtowanie inteligencji i rozwinięcie zmysłu krytycznego.

• Lepsze rozpoznanie samego siebie.

• Poznawanie zdolności pokonywania własnych niepożądanych poglądów i zachowań.

• Trwałe rozbudzanie zdolności twórczych i wyobraźni.

• Zdobycie umiejętności pełnienia odpowiedniej roli w życiu społecznym.

• Zdobycie umiejętności porozumiewania się z innymi ludźmi.

• Pomaganie innym w przystosowaniu się do zmian.

• Uzyskanie całościowego poglądu na świat.

• Wyrobienie w ludziach większej operatywności i gotowości do rozwiązywania nowych, licznych problemów.

• Biała Księga Komisji Europejskiej – powstała w 1995r.

• Autorami są E. Cresson – komisarz ds. badań naukowych, wychowania i kształcenia; P. Flynn – komisarz ds. zatrudnienia i spraw społecznych; M. Bengaman – komisarz ds. przemysłu, informacji i techniki telekomunikacyjnej.

• W Polsce ukazał się w 1997r. pt „Komisja Europejska. Biała Księga Kształtowania i Doskonalenia. Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa”.

• Autorzy wymieniają trzy czynniki wymuszające reformy oświaty:
  - Postęp naukowo techniczny, będący nie tylko źródłem zagrożenia i niepokoju, ale także warunkiem dobrobytu i wyższej jakości życia.
  - Globalizm, umiędzynarodowienie handlu, światowy rynek pracy.
  - Powstanie społeczeństwa informacyjnego, które prowadzi do zmiany na rynku pracy, dematerializacji pracy. Rozwój sektora usług oraz dziedzin dotyczących tworzenia informacji, jej przetwarzania i dystrybucji.

• Zdaniem autorów raportu społeczeństwo wobec tych niebezpieczeństw dzieli się na tych, „którzy wiedzą” i tych, „którzy nie wiedzą”.

• Ci pierwsi potrafią zrozumieć sens zjawisk holistycznych, aktywnie uczestniczą w różnych dziedzinach życia, skutecznie komunikują się z innymi, są innowacyjni, otwarci na zmiany.

• Drugich charakteryzuje wyuczona bezradność, są bierni, łatwo ulegają i bezkrytycznie przyjmują opinie innych, stają się ofiarami manipulacji, nie potrafią refleksyjnie i krytycznie korzystać z mediów.

• Aby ograniczyć podział na te dwie grupy autorzy sugerują powrót do kultury, jako instrumentu zrozumienia świata istniejącego poza dziedziną nauczania.”

• Edukacja powinna być umiejscowiona w pajdei.

• Paideja – w starożytnej Grecji znaczyło organizację i naukę. Oznacza powszechność – uczyć się mogą wszyscy i wszędzie.

• Rozwój przydatności do zatrudnienia i zdolności do aktywności ekonomicznej.

• Autorzy zadają sobie dwa pytania:
  - Jakie zdolności wymagane są na współczesnym rynku pracy?
  - Jak je osiągnąć?

• Współcześnie wiedza rozumiana w szerokim sensie może być zdefiniowana, jako akumulacja wiedzy podstawowej, technicznej i umiejętności społecznej.
  
  CIĄG DALSZY NASTĄPI NA NASTĘPNYCH ZAJĘCIACH!