† art. 2 Karty Narodów Zjednoczonych- quasi katalog ogólnych zasad prawa międzynarodowego:
1. Zasada suwerennej równości państwa.
- złamana w samej KNZ, gdzie w prawie głosowania za veto są „równi i równiejsi
Sposoby głosowania: za, przeciw, wstrzymanie się, dobrowolna nieobecność, niezagłosowanie
Systemy głosowania:
Większość zwykła (50% + 1)
Większość kwalifikowana ( ⅗ )
Większości ważone/ podwójnie ważone (państwa muszą mieć odpowiednią ilość wspólnot europejskich)
2. Dobra wiara prze wykonywaniu zobowiązań.
3. Pokojowe załatwianie sporów międzynarodowych.
4. Powstrzymanie się od użycia siły lub groźby użycia siły.
5. Pomoc w organizacji w każdej akcji przez nią podjętej.
6. Zasada, że państwa członkowskie zapewniają, aby państwa nie członkowskie zachowywały się , zgodnie z zasadami karty.
7. Zakaz interwencji w wewnętrzne sprawy państw.
W obliczu łamania praw człowieka przez państwo można złamać tą zasadę. Nie ma jednak jednoznacznej definicji praw człowieka i katalogu tych praw. Niewiadomo też kto ma interweniować i kto ma za to zapłacić. Złamać tą zasadę mogą inne organizacje, np. NATO.
Źródła prawa
- zasady słuszności (ex aequo et bono) → coś może być niesłuszne, mimo iż jest zgodne z prawem
- orzeczenia sądowe
- opinie prawników
- umowy
- zwyczaj
- ogólne sądy
PODMIOTY PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO PUBLICZNEGO
1. Państwo
- jest to podmiot pierwotny (organizacja międzynarodowa jest podmiotem wtórnym, gdyż to państwa ją zakładają lub likwidują)
- państwa są suwerenne
Suwerenność- prawo pierwotne nabyte do podejmowania w zasadzie ostatecznych decyzji w sprawach wewnętrznych i zewnętrznych. Oznacza to całowładność, tj. państwo decyduje o wszystkich swoich sprawach, i samowładność, tj. państwo decyduje o wszystkim bez ingerencji z zewnątrz).
- państwa nie mogą łamać swoich zobowiązań, prawa międzynarodowego publicznego
- państwo nie może szkodzić swoim sąsiadom, nie może zawszeć umowy o dowolnej treści, itd.
- państwo nie może działać, jak chce.
Powstanie państwa
- twór nie może funkcjonować jako państwo bez poparcia/ uznania innych państw
- trójelementowa definicja państwowości: twór, aby móc być państwem powinien się składać z:
Terytorium → styk suwerenności państwa z terytorium otwartym; granica państwa to płaszczyzna rozdzielająca dwie suwerenności, w granicach tej płaszczyzny państwo jest suwerenne
Ludności
Władzy (władza zewnętrzna- misje, ambasady, konsulaty)
Etapy powstawania płaszczyzny państwa
1. Decyzja polityczna o wyznaczeniu granicy.
2. Delimitacja granicy (opisanie przebiegu granicy w umowie, narysowanie jej na mapie).
3. Demarkacja granicy (wytyczenie jej w terenie).
4. Redemarkacja granicy (ponowne wytyczenie granicy, która została zmieniona pod działaniem siły wyższej).
Granica przebiega zazwyczaj charakterystycznymi miejscami (np. rzeką).
Wyznaczenie granicy państwa na morzu:
Genewskie konwencje morskie 1958
Nowe prawo morza 1982, Jamajka → kompensowało ono konwencje morskie i uregulowało sprawy, które konwencje nie regulowały