Leki stosowane w leczeniu gruźlicy
Zasady:
-podstawa to chemioterapia trwająca długo bo prątki są trudno dostępne w ogniskach gruźliczych
-prątki są oporne i leczenie musi mieć charakater skojarzony, co najmniej 3 leki, 2 miesiace - I faza
-faza początkowa, stabilizacyjna, faza zapobiegania nawrotom
Lista:
Leki podstawowe:
-rifampicyna
-streptomycyna
-izoniazyd
-etambutol
-pyrazinamid
Leki zastępcze:
-kanamycyna
-wiomycyna
-kapreomycyna
-cykloseryna
-terizidon
-tioamidy (etionamid, protionamid)
-kw p-aminosalicylowy (PAS)
Izoniazyd (INH)
-wiodący lek w profilaktyce i leczeniu gruźlicy
-najsilniejszy lek, działa na bakterie wewnątrz komórki, nie działa na prątki atypowe
-hamuje enzymy oddechowe bakterii
-szybko rozwija się oporność jeżeli nie stosuje się terapii skojarzonej
-acetylowany w wątrobie, osoby szybko acetylujące - mniejsze działanie toksyczne, osoby wolno acetylujące - większe objawy toksyczne
-ośrodkowe: bóle, zawroty głowy, oszołomienie, obniżenie progu drgawkowego, obwodowe, uszkodzenie wątroby, zaburzenia żółądkowo-jelitowe, odczyny uczuleniowe
-nie w chorobach nerek, padaczce, zapaleniach nerwów obwodowych, chorobach psychicznych
Etambutol
-p/prątkom atypowym
-działa bakteriostatycznie - hamuje syntezę kwasów nukleinowych
-pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, ciężka niewydolność nerek u osób nadwrażliwych
-zaburzenia żołądkowo-jelitowe, odczyny uczuleniowe oraz zapalenia nerwów obwodowych
Pyrazinamid
-działa na prątki położone wewnątrzkomórkowo
-działa na M. tuberculosis, inne są oporne
-działanie zależy od pH
-dobrze wnika do makrofagów i przenika do OUN
-zaczerwienienie i nadwrażliwość na światło, uszkodzenie wątroby i bóle stawowe
-hamuje wydalanie kwasu moczowego
Kw p-aminosalicylowy (PAS)
-bakteriostetycznie p/kompetycyjny antagonizm z kw p-aminobenzoesowym (PABA)
-metabolizowany w wątrobie p/acetylację i sprzeganie z glicyną
-skojarzone leczenie gruźlicy, hamuje rozwój oporności na inne leki tuberkulostatyczne, wypierany p/etambutol
-nie stosować w niewydolności oraz wirusowym zapaleniu nerek, uczuleniach, chorobach przewodu pokarmowego