Scenariusz lekcji

Temat: Urządzenia pomiarowe stosowane w elektronice

Autor

• Szczepan Smoczek

Cele lekcji

2. 1. Ogólne

• Uczeń posiada wiedzę o typach urządzeń pomiarowych stosowanych w elektronice.

• Uczeń zna sposób działania podstawowych urządzeń pomiarowych służących do pomiarów napięcia, natężenia prądu i oporu elektrycznego.

• Uczeń potrafi użyć podstawowych urządzeń pomiarowych na dowolnym obwodzie elektrycznym.

  1. Szczegółowe

• Uczeń potrafi własnymi słowami opisać czym jest woltomierz, amperomierz, watomierz, multimetr oraz oscyloskop.

• Uczeń wie jak przygotować i podłączyć woltomierz, amperomierz, watomierz, multimetr i oscyloskop do dowolnego obwodu elektrycznego.

• Uczeń potrafi odczytać i przeanalizować wyniki otrzymane w wyniku pomiaru parametrów dowolnego obwodu elektrycznego.

• Uczeń potrafi na podstawie pomiarów zidentyfikować elementy obwodu elektrycznego i jego strukturę.

Metoda nauczania

• Wykład

• Pokaz

• Metoda zajęć praktycznych

Forma nauczania

• Praca indywidualna

• Praca w grupach czteroosobowych

Środki nauczania

• Komputer z możliwością podłączenia projektora

• Projektor

• Prezentacja multimedialna (załącznik 1)

• Tablica

• Kilka (liczba_uczniów/8) obwodów elektrycznych z trzema opornikami połączonymi równolegle (załącznik 2)

• Kilka (liczba_uczniów/8) obwodów elektrycznych z trzema opornikami połączonymi szeregowo (załącznik 3)

• Kilka (liczba_uczniów/4) źródeł prądu

• Kilka (liczba_uczniów/8) amperomierzy

• Kilka (liczba_uczniów/8) woltomierzy

• Watomierz

• Oscyloskop

• Multimetr

• Lampka biurowa z przerobionym kablem zasilającym (załącznik 4)

• Zaawansowany obwód elektryczny (załącznik 5) [Ponadprogramowo]

• Karty pracy (załącznik 6)

• Konspekt do prezentacji multimedialnej (załącznik 7)

Czas realizacji

Lekcja dzieli się na dwie logiczne części z racji cyklu 45-minutowych zajęć lekcyjnych obowiązującego obecnie w szkołach. Ponadto podzielenie lekcji na dwie części pozwoli uczniom na lepsze przyswojenie wiedzy. W razie potrzeby poprowadzenia dwóch części na raz – można pominąć część organizacyjną w części II.

Część I lekcji:

2 – 7 minut	Część organizacyjna: sprawdzenie obecności, pracy domowej, odczytanie ocen z ostatniej kartkówki, odpowiedzenie na możliwe pytania organizacyjne uczniów itp.
2 – 5 minut	Krótkie wprowadzenie do tematu, przedstawienie zagadnień jakie zostaną omówione na lekcji
10 minut	Wstęp teoretyczny (wykład) dotyczący urządzeń pomiarowych (woltomierz, amperomierz)
3 minuty	Rozdzielenie uczniów na grupy 4-osobowe i wprowadzenie ich na uprzednio przygotowane stanowiska pracy
20 - 25 minut	Wykonanie przez grupy uczniów określonych zadań praktycznych na przygotowanych obwodach elektrycznych z użyciem urządzeń pomiarowych
3 minuty	Podsumowanie lekcji
3 – 5 minut	Odpowiedzenie na możliwe pytania uczniów dotyczące tematu i zadanie pracy domowej
Minimalny czas lekcji: 43 minuty	Maksymalny czas lekcji: 58 minut

Część II lekcji:

2 – 5 minut	Część organizacyjna: sprawdzenie obecności, pracy domowej, odpowiedzenie na możliwe pytania organizacyjne uczniów itp.
2 – 5 minut	Krótkie wprowadzenie do tematu, przedstawienie zagadnień jakie zostaną omówione na lekcji
10 minut	Wstęp teoretyczny (wykład) dotyczący urządzeń pomiarowych (multimetr, watomierz, oscyloskop)
15 minut	Prezentacja (pokaz) działania multimetru, watomierza i oscyloskopu
5 minut	Podsumowanie pokazu
0 – 3 minut	Rozdzielenie uczniów na grupy 4-osobowe i wprowadzenie ich na uprzednio przygotowane stanowiska pracy [Ponadprogramowe]
0 – 15 minut	Wykonanie przez grupy uczniów określonych zadań praktycznych na przygotowanych zaawansowanych obwodach elektrycznych z użyciem urządzeń pomiarowych [Ponadprogramowe]
3 – 5 minut	Odpowiedzenie na możliwe pytania uczniów dotyczące tematu i zadanie pracy domowej
Minimalny czas lekcji: 37 minut	Maksymalny czas lekcji: 63 minuty

Minimalny czas całkowity lekcji: 80 minut

Maksymalny czas całkowity lekcji: 121 minut

Praca domowa

Przykłady zadań do zastosowania jako praca domowa do tematu lekcji.

7. 1. Zadanie 1

• Treść zadania:

Napisz sprawozdanie z pomiaru woltomierzem i amperomierzem obwodu elektrycznego badanego na lekcji. W sprawozdaniu zawrzyj wyniki wykonanych pomiarów. Na podstawie wyników oblicz opór elektryczny poszczególnych oporników, spadki napięcia na każdym oporniku i prąd w każdym węźle obwodu. We wnioskach zawrzyj swoje obserwacje jak sposób łączenia oporników wpływa na napięcie i natężenie w poszczególnych węzłach obwodu.

• Rozwiązanie:

Sprawozdanie z ćwiczenia praktycznego.

Zadanie 2

• Treść zadania:

Zaznacz na podanych obwodach elektrycznych prawidłowe podpięcie woltomierza w celu zmierzenia spadku napięcia na opornikach R2 i R3.

• Rozwiązanie:

Zadanie 3

• Treść zadania:

Prócz omówionych na lekcji urządzeń pomiarowych istnieją inne związane również z elektroniką. Znajdź informacje i opisz zasadę działania dowolnego urządzenia pomiarowego, o którym nie było mowy na lekcji.

Przebieg lekcji

1. 1. Część wstępna (I)

      1. Czynności porządkowe

   • Nauczyciel uruchamia komputer, projektor i uruchamia prezentację multimedialną (załącznik 1)

   • Nauczyciel sprawdza obecność

   • Nauczyciel odpowiada na pytania organizacyjne uczniów (max. 2 minuty)

     1. Wprowadzenie do tematu

   • Nauczyciel przypomina uczniom, że podczas prac z obwodami pod napięciem należy zachować szczególną ostrożność.

   • Nauczyciel opowiada uczniom czym są urządzenia pomiarowe stosowane w elektronice, do czego służą, jaką odgrywają rolę i jakie są ich typy:

„Urządzenia pomiarowe służą do pomiaru wielkości charakteryzujących prąd płynący w mierzonym fragmencie obwodu oraz, w niektórych przypadkach, jego przebieg. Jednymi z podstawowych przyrządów są:

- woltomierz – mierzy wolty – służy do pomiaru napięcia elektrycznego

- amperomierz – mierzy ampery – służy do pomiaru natężenia prądu płynącego w obwodzie

- multimetr – służy do pomiaru napięcia, natężenia oraz oporu elektrycznego

- watomierz – do pomiaru mocy elektrycznej

- oscyloskop – do badania przebiegu prądu

Podczas konstruowania obwodów elektrycznych urządzenia pomiarowe pomagają w dopasowaniu odpowiednich elementów do tworzonego obwodu oraz w jego ulepszaniu, a także analizie obwodów.”

Przedstawienie przebiegu zajęć

• Nauczyciel mówi uczniom, co uczniowie będą robić na zajęciach:

„Na dzisiejszych zajęciach będziecie pracować w grupach czteroosobowych. Waszym zadaniem będzie pomiar napięcia i natężenia prądu w poszczególnych fragmentach obwodu za pomocą woltomierza i amperomierza. Następnie uzyskane wyniki wprowadzicie do kart pracy, które rozdam po krótkim wykładzie instruktażowym. Na kartach pracy znajdziecie schematy badanych na zajęciach obwodów z brakującymi wartościami napięć, natężeń i oporów w poszczególnych częściach, które będziecie musieli uzupełnić. Karty pracy będziecie musieli zawrzeć w sprawozdaniu będącym waszą pracą domową, którą omówię pod koniec lekcji. Tymczasem, przejdę do krótkiego wykładu instruktażowego objaśniającego urządzenia pomiarowe i sposób ich użycia.”

1. Część właściwa (I)

   1. Przedstawienie prezentacji multimedialnej (załącznik 1, slajdy 0-9)

• Nauczyciel informuje uczniów o konieczności sporządzenia notatki z wykładu, która będzie dla uczniów bardzo pomocna podczas wykonywania ćwiczenia praktycznego.

• Nauczyciel przedstawia prezentację multimedialną zgodnie z konspektem zawartym w załączniku 7.

• Uczniowie notują niezbędne informacje przekazywane przez nauczyciela.

  1. Przygotowanie do ćwiczenia praktycznego

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy czteroosobowe:

  • W przypadku rzędowego układu ławek w klasie uczniowie siedzący w nieparzystych rzędach powinni odwrócić się do uczniów siedzących w ławkach bezpośrednio za nimi.

  • W przypadku innego układu ławek uczniowie powinni zająć takie pozycje przy ławce, by ławka znajdowała się pomiędzy nimi, w centrum zgromadzenia grupy.

  • Aby zapobiec niepotrzebnemu zamieszaniu podczas rozdzielania uczniów na grupy, nauczyciel nie powinien pozwolić uczniom dobrać się dowolnie wedle woli uczniów.

• Nauczyciel rozdaje na każdą grupę naprzemiennie obwód z załącznika 2 i obwód z załącznika 3. Ponadto do obwodu z załącznika 2 nauczyciel dołącza amperomierz, zaś do obwodu z załącznika 3 - woltomierz. Każda grupa otrzymuje również od nauczyciela po jednym egzemplarzu karty pracy.

• Nauczyciel wyjaśnia przebieg ćwiczenia praktycznego:

„Każda z grup otrzymała obwód elektryczny, amperomierz lub woltomierz oraz kartę pracy. Obwody grup, które otrzymały woltomierz są złożone ze źródła prądu i trzech różnych oporników połączonych szeregowo za pomocą kabli miedzianych. Obwody grup, które otrzymały amperomierz są złożone ze źródła prądu i trzech różnych oporników połączonych równolegle również za pomocą kabli miedzianych. Waszym zadaniem jest podłączenie woltomierza lub amperomierza do obwodu w celu pomiaru wartości napięcia lub natężenia fragmentów obwodu zaznaczonych w kartach pracy. Grupy, które skończą wykonywać pomiar amperomierzem i uzupełnią brakujące wartości natężenia prądu w kartach pracy zobowiązane są do odłączenia amperomierza od obwodu, odłączenia obwodu od zasilania i zwrócenia obwodu wraz z amperomierzem do mnie na biurko. Wówczas otrzymają woltomierz i obwód z trzema opornikami połączonymi szeregowo, na podstawie którego będą musiały do końca uzupełnić swoje karty pracy. Podobnie, grupy które skończą wykonywać pomiar woltomierzem, mają mi go zwrócić wraz z obwodem, a w zamian dostaną amperomierz i obwód z trzema opornikami połączonymi równolegle w celu uzupełnienia swojej karty pracy o wartości natężenia prądu. Czas przejść do wykonywania ćwiczenia.”

Wykonanie ćwiczenia praktycznego

• Nauczyciel przedstawia listę kroków, jakie uczniowie powinni wykonywać podczas pomiaru:

„Krokiem pierwszym jaki należy wykonać w celu dokonania pomiarów jest podłączenie obwodu do źródła prądu. Każdy z obwodów posiada wtyk, który należy wetknąć w otwór znajdujący się w źródle prądu. Od tej pory prąd zacznie płynąć w obwodzie.

Drugim krokiem jest podłączenie woltomierza lub amperomierza do fragmentu obwodu wymagającego pomiaru. Pamiętajcie, że amperomierz łączymy szeregowo, a woltomierz równolegle.

Trzecim krokiem jest odczytanie wartości napięcia lub natężenia prądu wskazanego przez woltomierz lub amperomierz i wpisanie tej wartości w miejsce na karcie pracy do tego przeznaczone.

Stosujemy ten schemat pracy do kolejnych fragmentów obwodu.”

• Uczniowie wykonują pomiar przy użyciu woltomierza i amperomierza. Uzupełniają karty pracy wynikami uzyskiwanymi w kolejnych pomiarach.

• Po skończeniu pomiarów woltomierzem uczniowie przekazują woltomierz wraz z obwodem do nauczyciela i otrzymują w zamian amperomierz i kolejny obwód, na którym wykonują pomiary natężenia prądu.

• Po skończeniu pomiarów amperomierzem uczniowie przekazują amperomierz wraz z obwodem do nauczyciela i otrzymują w zamian woltomierz i kolejny obwód, na którym wykonują pomiary napięcia.

• Nauczyciel pomaga uczniom w razie problemów z wykonaniem pomiarów – chodzi po klasie pytając się uczniów w każdej z grup, czy potrzebują pomocy.

• Gdy czas lekcji dobiega końca, nauczyciel nakazuje uczniom zaprzestania prowadzenia pomiarów i odłączenia obwodów elektrycznych od źródła prądu.

1. Część podsumowująca (I)

   1. Podsumowanie wykonywania pomiarów woltomierzem i amperomierzem

• Nauczyciel uświadamia uczniom, że urządzenia pomiarowe są niezwykle potrzebne w badaniu, konstruowaniu i testowaniu obwodów elektrycznych:

„Urządzenia pomiarowe, jakie dziś poznaliście na lekcji, to jest amperomierz i woltomierz, są absolutnie podstawowymi i najważniejszymi urządzeniami pomiarowymi stosowanymi w elektronice. Spełniają niebywale ważną rolę w badaniu obwodów elektrycznych, ich konstruowaniu i przede wszystkim testowaniu. Z pewnością każdy zastosuje woltomierz i amperomierz, gdy będzie chciał skonstruować własny obwód na podstawie istniejącego, nie mając do dyspozycji schematu wzorca. Podczas konstrukcji każdy zastosuje woltomierz i amperomierz, aby na bieżąco śledzić jak montowane elementy wpływają na napięcie i natężenie prądu w obwodzie. Gdy obwód będzie gotowy każdy zastosuje woltomierz i amperomierz do ostatecznego przetestowania obwodu, co być może pozwoli na zapobiegnięcie spaleniu obwodu lub doprowadzeniu do awarii tegoż. Szukanie przyczyn awarii bez urządzeń pomiarowych w skomplikowanym i rozbudowanym układzie elektrycznym można z powodzeniem przyrównać do walki z wiatrakami. Mam nadzieję, że dzisiejsze ćwiczenie nauczyło was poprawnej obsługi woltomierza i amperomierza, właściwego podłączania tych urządzeń do obwodu w celu wykonania pomiaru i umiejętności należytego odczytywania wyników.”

Zadanie pracy domowej i czynności porządkowe

• Nauczyciel zadaje uczniom pracę domową przedstawioną w rozdziale 7.

• Nauczyciel odpowiada na ewentualne pytania uczniów dotyczące lekcji, bądź pracy domowej.

• Nauczyciel zbiera z ławek obwody i źródła zasilania.

4. Część wstępna (II)

   1. Czynności porządkowe

• Nauczyciel uruchamia komputer, projektor i uruchamia prezentację multimedialną (załącznik 1)

• Nauczyciel przygotowuje stolik do pokazu, na którym umieszcza lampkę biurową z przerobionym kablem zasilającym, watomierz, multimetr i oscyloskop.

• Nauczyciel sprawdza obecność

• Nauczyciel odpowiada na pytania organizacyjne uczniów (max. 2 minuty)

6. 4. 2. Wprowadzenie do tematu

   • Nauczyciel przypomina uczniom, że podczas prac z obwodami pod napięciem należy zachować szczególną ostrożność.

   • Nauczyciel przypomina uczniom, że prócz podstawowych urządzeń pomiarowych takich jak amperomierz i woltomierz istnieją inne niemniej przydatne, z których można wyróżnić watomierz, oscyloskop i multimetr.

     1. Przedstawienie przebiegu zajęć

   • Nauczyciel opowiada uczniom, czym będą się zajmować na zajęciach:

„Na dzisiejszych zajęciach poznacie takie urządzenia jak watomierz, multimetr i oscyloskop. Pierwsze z urządzeń – watomierz, jak nazwa wskazuje, mierzy w watach, czyli służy do pomiaru mocy. Za pomocą drugiego z urządzeń – multimetru – można mierzyć opór elektryczny, napięcie i natężenie prądu. Oscyloskop służy do badania przebiegu prądu w sieci lub w obwodzie. Pokaże wam jak używać tych urządzeń na dowolnym obwodzie elektrycznym i, w czym mogą nam one pomóc.”

1. Część właściwa (II)

   1. Przedstawienie prezentacji multimedialnej (załącznik 1, slajdy 9-reszta)

• Nauczyciel informuje uczniów, iż notatki z wykładu przydadzą im się, gdy będą mieli do czynienia z watomierzem, multimetrem lub oscyloskopem.

• Nauczyciel przedstawia prezentację multimedialną zgodnie z konspektem (załącznik 7, slajdy 9-reszta).

• Uczniowie słuchają wykładu i notują.

  1. Prezentacja działania urządzeń pomiarowych

• Nauczyciel prosi uczniów, aby zwrócili uwagę na stolik służący do pokazu działania watomierza, oscyloskopu i multimetru.

• Nauczyciel podłącza do sieci lampkę biurową z przerobionym kablem zasilającym i oscyloskop.

• Nauczyciel prezentuje sposób działania watomierza opowiadając o tym, jak go użyć:

„Jak już wiecie z wykładu, watomierz jest urządzeniem, którego cewkę prądową należy połączyć szeregowo, a napięciową równolegle, aby wykonać pomiar mocy poprawnie. Watomierz posiada cztery zaciski. Pierwsze dwa z nich to zacisk początkowy, zwykle oznaczony gwiazdką, i końcowy cewki napięciowej.” – Nauczyciel wskazuje na odpowiednie zaciski na watomierzu – „Kolejne dwa z nich to zacisk początkowy, również oznaczony gwiazdką, i końcowy cewki prądowej.” – Nauczyciel wskazuje na dwa pozostałe zaciski na watomierzu – „Teraz zaciski cewki napięciowej podłączamy w ten sposób do obwodu.” – Nauczyciel podłącza zacisk początkowy i końcowy w odpowiednie miejsca do obwodu lampki biurowej – „Zaciski cewki prądowej zaś musimy podłączyć szeregowo w ten sposób.” – Nauczyciel podłącza zacisk początkowy i końcowy cewki prądowej w odpowiednie miejsca do obwodu lampki biurowej – „Kolejnym i ostatnim krokiem jest uruchomienie obwodu.” – Nauczyciel uruchamia lampkę biurową (lampka powinna się zaświecić, a na watomierzu powinien ukazać się wynik pomiaru) – „Jak widzicie, wskazówka watomierza została wychylona pod wpływem płynącego przez watomierz prądu ukazując nam wynik pomiaru. Nie mamy jednak pewności, czy pomiar ten zgadza się z rzeczywistą wartością mocy lampki. W tym celu musimy odpowiednio dobrać skalę pomiaru za pomocą dwóch potencjometrów znajdujących się na watomierzu. Jeden z nich reguluje skalę napięcia, zaś drugi skalę natężenia prądu.” – Nauczyciel wskazuje który z nich to regulator skali napięcia, a który natężenia – „Gdy już ustawimy odpowiednią skalę, otrzymamy poprawny wynik mocy lampki, tak jak to widzicie na watomierzu. Tym sposobem wykonujemy pomiary watomierzem.” – Nauczyciel wyłącza lampkę i odłącza watomierz od obwodu.

• Nauczyciel prezentuje sposób działania oscyloskopu opowiadając o tym, jak go użyć:

„Oscyloskop posiada dwie sondy, za pomocą których wpinamy się do obwodu. Pierwsza z nich podłączamy do plusa, a drugą do masy obwodu, czyli minusa. Oscyloskop podłączamy tak samo jak woltomierz, czyli równolegle.” – Nauczyciel podłącza sondy oscyloskopu w odpowiednie miejsca do obwodu lampki – „Teraz, gdy podłączyliśmy oscyloskop możemy go uruchomić. Jak widzimy na wyświetlaczu, mamy jakąś linię. Linia ta określa nam przebieg prądu w obwodzie. Teraz za pomocą pokrętła pozycji przebiegu, wyśrodkujemy go na wyświetlaczu w poziomie.” – Nauczyciel środkuje przebieg za pomocą odpowiedniego pokrętła na oscyloskopie – „Następnie za pomocą tego dużego pokrętła, które widzimy tutaj musimy ustawić odpowiednią podstawę czasu, aby uzyskać przebieg w kształcie czytelnej sinusoidy. Jak wiecie lampka zasilana jest prądem z sieci, czyli zmiennym, toteż kształt przebiegu będzie sinusoidą.” – Nauczyciel za pomocą potencjometru zmiany podstawy czasu ustawia podstawę czasu tak, aby uzyskać na wyświetlaczu przebieg w kształcie sinusoidy – „Teraz zajmiemy się wyśrodkowaniem przebiegu w pionie i ustaleniu wartości woltów na klatkę. Środkujemy przebieg w pionie za pomocą tego pokrętła, zaś wartość woltów na klatkę za pomocą tego.” – Nauczyciel pokazuje odpowiednie pokrętła odpowiednio regulując przebieg widoczny na ekranie oscyloskopu – „Mamy teraz ładnie wyglądający przebieg prądu. Możemy na jego podstawie określić amplitudę prądu płynącego w obwodzie, jego offset oraz średnie napięcie wraz z wychyleniami minimalnymi i maksymalnymi. W przypadku badania obwodów prądu stałego, oscyloskop należy przełączyć w tryb DC za pomocą tego przełącznika, który obecnie znajduje się w pozycji trybu AC.” – Nauczyciel wskazuje uczniom przełącznik odpowiedzialny za zmianę trybów AC/DC. – „Tym sposobem wiemy jak działa oscyloskop i umiemy go podłączyć do obwodu każdego rodzaju.” – Nauczyciel wyłącza lampkę, oscyloskop i odłącza oscyloskop od obwodu lampki.

• Nauczyciel prezentuje sposób działania multimetru i opowiada jak go użyć:

„Multimetr jest bardzo przydatnym i uniwersalnym narzędziem, gdyż możemy za jego pomocą mierzyć wiele parametrów obwodu. Możliwości multimetru pokrywają się z możliwościami amperomierza i woltomierza i ponadto może mierzyć pojemność kondensatorów, opór elektryczny itd. Dzisiaj za pomocą multimetru zmierzymy opór elektryczny w obwodzie z dwoma opornikami, z których korzystaliście przy okazji pomiarów amperomierzem i woltomierzem. Jest to oczywiście tylko ułamek jego możliwości. W celu zmierzenia oporu elektrycznego musimy przytknąć końcówkę sondy dodatniej do plusa opornika, a końcówkę sondy ujemnej do masy tuż za opornikiem.” – Nauczyciel przytwierdza odpowiednie końcówki sond w odpowiednich miejscach na obwodzie – „Następnie przekręcamy pokrętło multimetru na powiedzmy 200 omów. Jest to wartość maksymalna oporu opornika, który mamy zamiar zmierzyć. Teraz pozostało włączyć multimetr i voila. Na wyświetlaczu została wyświetlona wartość oporu danego opornika.” – Nauczyciel pokazuje uczniom, co zostało wyświetlone na wyświetlaczu multimetru – „Oczywiście możemy za pomocą multimetru zmierzyć wiele innych parametrów, jednak nie będę przedstawiał, jak to robić, gdyż sposób działania jest ten sam. Wyjątkiem jest odpowiednie ustawienie pokrętła, które wymaga od nas umiejętności przewidywania maksymalnych wartości parametrów, które zamierzamy zmierzyć, w danym obwodzie. Oraz musimy odpowiednio przy pomiarze prądu sondę plusa wetknąć w odpowiednie gniazdo na multimetrze. Gniazdo masy zwykle jest wspólne przy wykonywaniu pomiarów dowolnym parametrów.” – Nauczyciel odpina multimetr i wyłącza z sieci wszystkie podłączone urządzenia.

Przygotowanie do ćwiczenia praktycznego (ponadprogramowe)

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy czteroosobowe:

  • W przypadku rzędowego układu ławek w klasie uczniowie siedzący w nieparzystych rzędach powinni odwrócić się do uczniów siedzących w ławkach bezpośrednio za nimi.

  • W przypadku innego układu ławek uczniowie powinni zająć takie pozycje przy ławce, by ławka znajdowała się pomiędzy nimi, w centrum zgromadzenia grupy.

  • Aby zapobiec niepotrzebnemu zamieszaniu podczas rozdzielania uczniów na grupy, nauczyciel nie powinien pozwolić uczniom dobrać się dowolnie wedle woli uczniów.

• Nauczyciel rozdaje na każdą grupę zaawansowany obwód elektryczny. Dołącza do niego dowolne urządzenie pomiarowe i wskazuje każdej z grup, jaki pomiar mają wykonać, a następnie zaprezentować jego wartość i krótko omówić.

• Nauczyciel wyjaśnia przebieg ćwiczenia praktycznego:

„Waszym zadaniem jest wykonanie pomiaru wskazanego przeze mnie parametru odnoszącego się do elementów przeze mnie wskazanych w obwodzie. Każdy z was będzie musiał przemyśleć, gdzie należy wpiąć urządzenie pomiarowe, aby poprawnie wykonać pomiar. Wyniki pomiarów należy zapisać na kartce i zawrzeć wraz z krótkim opisaniem (kilka zdań) wykonania pomiaru. Zapisane kartki następnie należy mi oddać.”

Wykonanie ćwiczenia praktycznego (ponadprogramowe)

• Uczniowie wykonują pomiar przy użyciu urządzeń pomiarowych, jakie otrzymali od nauczyciela. Na kartkach opisują wykonanie pomiaru wraz z wynikami.

• Po skończeniu pomiarów uczniowie przekazują urządzenie pomiarowe wraz z obwodem do nauczyciela.

• Nauczyciel pomaga uczniom w razie problemów z wykonaniem pomiarów – chodzi po klasie pytając się uczniów w każdej z grup, czy potrzebują pomocy. Pomoc ta jedynie polega na podawaniu subtelnych wskazówek.

• Gdy czas lekcji dobiega końca, nauczyciel nakazuje uczniom zaprzestania prowadzenia pomiarów i odłączenia obwodów elektrycznych od źródła prądu.

1. Część podsumowująca (II)

   1. Podsumowanie lekcji

• Nauczyciel opowiada o tym ,co wydarzyło się na lekcji i zachęca do pracy z urządzeniami pomiarowymi w domu:

„Dzisiejsza lekcja nauczyła was jak używać watomierza, oscyloskopu lub multimetru, a także amperomierza i woltomierza. Poznaliście ich zasadę działania oraz interfejs, dzięki czemu będziecie mogli używać dowolnych urządzeń pomiarowych bez względu na model. Zachęcam was do samodzielnej pracy z urządzeniami pomiarowymi w domu, lecz z zachowaniem należytej ostrożności. Na początek polecam zainteresowanym kupno multimetru, gdyż daje on spore możliwości pomiaru różnych parametrów obwodów i urządzeń elektrycznych.”

Zadanie pracy domowej i czynności porządkowe

• Nauczyciel zadaje uczniom pracę domową przedstawioną w rozdziale 7 (zadanie 3).

• Nauczyciel odpowiada na ewentualne pytania uczniów dotyczące lekcji, bądź pracy domowej.

• Nauczyciel zbiera z ławek obwody i źródła zasilania.

Bibliografia

1. Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010: „Podstawy elektroniki”.

2. Opydo Władysław: „Elektrotechnika i elektronika dla studentów wydziałów nieelektrycznych”. Poznań 2005