Prawo konstytucyjne 19.05

Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna- Prezydent nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności politycznej w żadnej formie, bo są to założenia systemu parlamentarno –gabinetowego. Nie ma możliwości pozbawienia go urzędu w ciągu kadencji. Jest wymóg kontrasygnaty wszystkich aktów prezydenta przez Premiera. To Premiera odpowiada wtedy za ten akt, podpis Premiera powoduje ,że przenosi się na niego odpowiedzialność. Są też prerogatywy, które nie wymagają podpisu Premiera. Wtedy odpowiedzialność za te decyzje nie ponosi ani prezydent ,ani Premier . Prezydent w ostateczności odpowiada za taką decyzję przed narodem, przy wyborach powszechnych. Są dwa rodzaje odpowiedzialności konstytucyjnej prezydenta: za naruszenie konstytucji lub ustaw<delikt konstytucyjny> a drugi rodzaj tej odpowiedzialności to jest odpowiedzialność za popełnione przestępstwa w trakcie pełnienia tej funkcji, za jego wszystkie przestępstwa. Organem który egzekwuje to jest Trybunał stanu, wniosek składa Zgromadzenie narodowe (374 członków, kwalifikowana większość głosów 2/3 liczby Zgromadzenia).

Drugi organ władzy wykonawczej- Rada Ministrów to wiodący organ władzy wykonawczej. Są 4 kategorie członków RM : członkowie obligatoryjni i fakultatywni. Członkowie obligatoryjni to Premier, Ministrowie. Skład Rady Ministrów zależy od struktury administracji rządowej. Urząd Ministra tworzony jest w drodze ustawy. Minister jest organem o dwojakim charakterze- kieruje danym resortem i ministerstwem oraz są ministrowie bez teki( określenie doktrynalne) –są to ministrowie , którym Premier powierza szczególne zadania na zlecenie Premiera. Premier decyduje o ich ilości. Są tez wicepremierzy ,których stanowisko jest o charakterze fakultatywnym. Rząd może istnieć bez wicepremierów, ale w praktyce się to nie zdarza. Ostatnią kategorią członków Rządu są przewodniczący określonych w ustawach Komitetów. O ich ilośći decyduje ustawa. Przeważnie RM składa się z 20 członków.

Dymisja Rady Ministrów:

Przyczyny: obligatoryjne(3) i fakultatywne(1, rezygnacja Prezesa Rady Ministrów co oznacza dymisję całego Rządu). Prezydent może odmówić przyjęcia dymisji złożonej przez Premiera w imieniu całego rządu. Premiera składa dymisję na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu po wyborach. Nie udzielenie wotum zaufania oraz wniosek w wystąpieniem o wotum zaufania przez Premiera, wyrażenie RM wotum nieufności- 3 przyczyny obligatoryjnego złożenia dymisji. Wg Małej Konstytucji były jeszcze inne powody dymisji, była także obligatoryjna dymisja przez nie udzielnie Rządowi absolutorium, było konstruktywne wotum nieufności i zwykłe wotum nieufności. Prezydent mógł przyjąć dymisję lub skrócić kadencję Sejmu i Senatu.

Rekonstrukcja Rządu(obecnie):

Rekonstrukcja polega na tym, że można byłoby wymienić wszystkie osoby z Rządu, ale nie Premiera. Rekonstrukcje te to przede wszystkim indywidualne wotum nieufności, dokonywanie zmian przez Premiera w składzie Rady Ministrów. Minister sam może powołać się do dymisji, ale musi złożyć wniosek na ręce Premiera. Wtedy ona składa wniosek do prezydenta o odwołanie Ministra. Uzupełnianie składu Rady Ministrów zastosowanie ma art. 161 , który jest wyraźnie powiedziane , że prezydent na wniosek Premiera uzupełnia skład Rządu. Wiceministrowie kierują resortem pod nieobecność danego Ministra.

Akty normatywne RM jako organu kolegialnego :są dwa rodzaje tych aktów: rozporządzenia wykonawcze i uchwały RM. Rozporządzenia wydawane są przez ściśle określone organy w konstytucji i te rozporządzenia mają charakter wykonawczy, mogą być wydawane tylko na podstawie szczegółowego upoważnienia w ustawie. Jest zakaz subdelegacji: organ upoważniony nie może przenieść tego upoważnienia na inny organ. Uchwały RM są wydawane bez upoważnienia ustawowego i różnica pomiędzy nimi a rozporządzeniami jest taka, że rozporządzenia są źródłem prawa powszechnie obowiązującego a uchwały są źródłem prawa wewnętrznego , skierowanego do danej grupy. Rozporządzenia o charakterze wykonawczym, zarządzenia przez organy jednoosobowe są wydawane – jest to druga kategoria. Uchwały wydawane są przez organy kolegialne, a zarządzenia są zawsze aktami organów jednoosobowych. W latach 1952-1954 były wydawane dekrety.

Trybunał Stanu

W okresie międzywojennym istniał na podstawie konstytucji marcowej, kwietniowej. Na początku lat 80 nastąpiło przywrócenie tego Trybunału. Ustawa z 1982 roku była wiele razy nowelizowana, zmieniała TS. Odpowiedzialność konstytucyjną ponosili także członkowie Rady Państwa, która wtedy istniała. Przepisy ustawy były wielokrotnie zmieniane.