Postępowanie kontrolne w ustawie o kontroli skarbowej
Prowadzone przez szczególne organy kontroli skarbowej;
Ustawa jest zrobiona dla szczególnych organów o szczególnych właściwościach, ich powołanie było związane z konkretnym celem – ochrona finansów SP i jst (finansów publicznych) i tylko w tym zakresie mogą one działać;
Są dwie podstawowe procedury – cywilna (KPC) i administracyjna (KPA) – i ustawodawca w wielu przypadkach wprowadza inne procedury, które opierają się na tych dwóch; np. art. 31 – ustawodawca odsyła do KPA.
Art. 13 Ordynacji podatkowej – organy podatkowe
Naczelnik urzędu skarbowego dyrektor izby skarbowej;
Naczelnik urzędu celnego dyrektor izby celnej;
Wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, albo marszałek województwa samorządowe kolegium odwoławcze;
Minister finansów (interpretacje, porozumienia).
Art. 8 ustawy o kontroli skarbowej – Organy kontroli skarbowej
Dyrektor urzędu kontroli skarbowej;
Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej (GIKS);
Minister Finansów jako naczelny organ kontroli skarbowej.
Działają one trochę inaczej:
Postępowanie kontroli skarbowej ma charakter jednolity i nie musi się kończyć decyzją – może być wynik kontroli.
|
|---|
Postępowanie kontrolne – odpowiednik postępowania podatkowego (ogólne określenia dla czynności organów);
Kontrola podatkowa (w ramach postępowania kontrolnego);
Odrębne od postępowania podatkowego – odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej (w stosunku do tego, czego nie ma w art. 12 – 34 ustawy o kontroli skarbowej).
Rozdział 3 – postępowanie kontrolne urzędu kontroli skarbowej – zakres postępowania jest bardzo szeroki: od podatków do funduszy unijnych.
Art. 12 ustawy o kontroli skarbowej – przepisy techniczne dla organów
Na podstawie planu kontroli;
Na podstawie wytycznych GIKS;
Informowanie – niezależnie od planu kontroli.
Co roku jest publikowane wytyczne dla organów urzędu kontroli skarbowej mówiące, czym mają się zajmować – od lat są to np. źródła nieujawnione.
Art. 13 ustawy o kontroli skarbowej – zasady wszczynania postępowania
Z urzędu;
Na podstawie postanowienia;
Postępowanie na wniosek? Ta zasada nie jest nigdy wzruszana – zawsze z inicjatywy organu;
Plan kontroli – żeby nie dublowały się kontrole, np. u danego podmiotu wydane dwie decyzje w tym samym zakresie;
Jak w Ordynacji podatkowej – dzień doręczenia = początek postępowania;
Ust. 3 – jeśli jest konieczność kontroli podatkowej, można ją wszcząć w ramach postępowania kontrolnego (i tak zazwyczaj jest) można stosować odpowiednio przepisy z Ordynacji podatkowej o kontroli podatkowej (np. oględziny – w Ordynacji podatkowej termin tygodniowy, a ustawie o kontroli skarbowej – można wcześniej);
Kontrolerzy muszą przedstawić postanowienie i imienne upoważnienie – ust. 4;
Można stosować przepisy dotyczące „wszczęcia na legitymację” z Ordynacji podatkowej – np. 282c Ordynacji podatkowej;
Postępowania wszczęte przez urząd kontroli skarbowej mają szeroki zakres – najczęściej VAT, PT, CIT itp.
Ust. 6 – treść upoważnienia do kontroli;
Bez dostarczenia upoważnienia – wada kwalifikowana – można domagać się powtórzenia tych czynności;
Ust. 7 – inspektor wraz z upoważnionym pracownikiem;
Inspektor i upoważniony pracownik – ten pracownik to jest taki niższej rangi; są zazwyczaj 2 osoby – czasami jest więcej;
Przy czynnościach faktycznych – legitymacja i znaki identyfikacyjne;
Policja skarbowa;
Ust. 8 – w tym postępowaniu mogą też uczestniczyć inne osoby – np. przedstawiciel UE;
Ust. 9 – wszczęcie na legitymację – postanowienie w ciągu 3 dni.
Skoro wszczęcie jest tu uregulowane to nie stosuje się już art. 165 Ordynacji podatkowej.
Art. 13b ustawy o kontroli skarbowej
Kontrola krzyżowa (w Ordynacji podatkowej mieści się to w postępowaniu sprawdzającym);
Ust. 1 – nie dotyczy tylko bliskich kontrahentów, ale też podmiotów wcześniejszych – dalszych kontrahentów;
Ust. 2 i 3.
Art. 13c ustawy o kontroli skarbowej
Przy środkach z UE nie ma kontrahentów, wiec mogą wejść wszędzie tam, gdzie projekt był realizowany.
Art. 14a ustawy o kontroli skarbowej
Ust. 1 – kontrola oświadczeń majątkowych;
Bardzo szeroki zakres kompetencji.
W Ordynacji podatkowej postępowanie zawsze musi się skończyć decyzją (czy to umarzającą), a w ustawie o kontroli skarbowej – decyzją albo wynikiem kontroli.
Art. 14c ustawy o kontroli skarbowej
Ust. 1 - Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania kontrolnego w zakresie objętym tym postępowaniem;
Ust. 2 – nie stosuje się Ordynacji podatkowej, tylko te przepisy;
Art. 24 ust. 4 – kolejny przepis szczególny – termin 7 dni;
Ust. 5 – jak w Ordynacji podatkowej;
Ust. 6 – korekta składana w tym samym miejscu, gdzie zeznanie – organ podatkowy informuje urząd kontroli skarbowej o złożeniu korekty.
Art. 24 ustawy o kontroli skarbowej
Zakończenie postępowania kontrolnego;
Decyzja w rozumieniu Ordynacji podatkowej (jeśli nie ma innych przypadków, to ma spełniać kryteria z Ordynacji podatkowej) – w określonych przypadkach: podatki wymierzane przez naczelnika urzędu skarbowego oraz akcyza (wymierzana przez naczelnika urzędu celnego); opłaty i niepodatkowe należności budżetu państwa oraz jeżeli w trakcie postępowania uległo przedawnieniu;
Drugi sposób zakończenia – wynik kontroli: oświadczenia majątkowe, podatki wymierzone przez inne organy, złożenie zeznania korygującego … - wszystko inne niż w pkt 1;
Ust. 2 – decyzja w zakresie odpowiedzialności osób trzecich w spółkach osobowych po ich rozwiązaniu; przeniesienie zobowiązania bezpośrednio na wspólników tych spółek – decyzja; postępowanie to faktycznie nie ma strony – art. 155 Ordynacji podatkowej;
Korekta deklaracja – wynik kontroli – kolejna korekta prowadząca do poprzedniego stanu – postępowanie kontrolne – decyzja;
Ust. 4 – nie jest to warunek bezwzględny – nie oznacza to automatycznie, że sąd uchyli taką decyzję;
Ust. 5 – nie nalicza się odsetek, jeśli nie doręczono decyzji w ciągu 6 m-cy;
Ust. 6 – przyczynienie się kontrolowanego lub jego przedstawiciela do opóźnienia albo opóźnienie niezależne od organu.
Art. 25 ustawy o kontroli skarbowej
Decyzję wymiarową doręcza się podmiotowi i organowi podatkowemu w dniu zakończenia postepowania kontrolnego – bo urząd kontroli skarbowej nie zajmuje się pobieraniem podatku, wiec nie wpłaca się tego do urzędu kontroli skarbowej; można wystąpić do tego organu o umorzenie, on zajmie się egzekucją;
Decyzja ta nie jest natychmiast wykonalna, ale rygor ten jest nadawany przez organ podatkowy.
Art. 26 ustawy o kontroli skarbowej
Od decyzji (nie od wyniku kontroli) dyrektora urzędu kontroli skarbowej – odwołanie do dyrektora izby skarbowej/celnej (stosuje się już wtedy Ordynację podatkową);
W I instancji może decyzję wydać GIKS albo dyrektor urzędu kontroli skarbowej – od tego zależy, jaki jest charakter sprawy;
Decyzja GIKS – wniosek o ponowne rozpatrzenie, nie ma odwołania (nie ma tego w Ordynacji podatkowej);
Ust. 4 – tryby nadzwyczajne: nieważność decyzji ostatecznej;
Ust. 7.
Art. 27 ustawy o kontroli skarbowej
Ust. 1 – co ma zwierać wynik kontroli? Podstawowe dane;
Urząd kontroli skarbowej nie przewiduje żadnego odwołania od wyniku kontroli, bo nie jest on rozstrzygnięciem władczym;
Nie da się wyegzekwować tego, co jest stwierdzone w wyniku kontroli; dopiero w decyzji jest coś określane i powstają obowiązki;
Jak jest decyzja, to przysługuje odwołanie albo skarga do WSA, a potem do NSA; a przy wyniku – nie ma trybu odwoławczego ani nie może być on zaskarżany do sądu; ale prawo sobie, a praktyka sobie – sądy przyjmują skargi na wynik kontroli, np. w przypadkach umów cywilnoprawnych, gdzie jest wsparcie finansowe udzielone przez podmioty publiczne i wynik kontroli przesądza o tym, czy te środki zostaną udzielone (wyjątkowe dopuszczenie skarg na wynik kontroli); brak konsekwencji dla kontrolowanego;
Ust. 2 – doręczenie; nieprawidłowości – doręczenie także dokumentacji;
Ust. 5 – środki europejskie – także doręczenie dla tych podmiotów, które dysponują tymi środkami;
Ust. 6 – 30 dni na informacje o sposobie usunięcia nieprawidłowości.
Art. 28 ustawy o kontroli skarbowej
Gdy naczelnik urzędu skarbowego już wydał decyzję, postępowanie kontrolne się toczy, więc nie może być więcej decyzji, jest wiec wydawany wynik, który może być podstawą dla naczelnika do nadzwyczajnego uchylenia/zmiany tej decyzji.
Art. 31 ustawy o kontroli skarbowej
Problem np. do kogo wnosić zaskarżenia.
Art. 32 ustawy o kontroli skarbowej
Nota sygnalizacyjna;
Problem – w trakcie kontroli stwierdzono, że biegły rewident, który opiniował sprawozdanie finansowe, prowadzi działalność gospodarczą w innym zakresie jeszcze i powinien być skreślony z listy biegłych rewidentów powtarzające się nieprawidłowości.
Art. 33 ustawy o kontroli skarbowej
Ust. 1 – informacje od podmiotów posiadających informację finansową;
Zbieżne z przepisami Ordynacji podatkowej.
Art. 33b ustawy o kontroli skarbowej
Odnosi się do Kodeksu karnego skarbowego;
Uprawnienia z Kodeksu karnego skarbowego inspektora urzędu kontroli skarbowej– ust. 1;
Często policja w ogóle tymi sprawami się nie zajmuje.
Art. 34 ustawy o kontroli skarbowej
Ust. 1 – tajemnica skarbowa – udostępnianie.
Art. 34a ustawy o kontroli skarbowej
Przykład dla art. 34 – art. 34a ust. 1 pkt 2 i 3;
Ograniczenia, kiedy można udostępnić te informacje innemu organowi.
Art. 34b ustawy o kontroli skarbowej
Ust 1 – co do zasady organy kontroli skarbowej udostępniają informacje wynikające z akt kontroli organom podatkowym, innym organom kontroli skarbowej i ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.
Art. 34c ustawy o kontroli skarbowej – w art. 31 ustawy o kontroli skarbowej ustawodawca odsyła do Ordynacji podatkowej; ustawodawca wprowadza przepis niepotrzebny; przepisy tej ustawy nie regulują dostępu strony do akt, więc stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej; ustawodawca nie jest konsekwentny.