Podatek liniowy

Prawo do korzystania z podatku liniowego przysługuje osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą:

– samodzielnie,

– w formie spółki nie posiadającej osobowości prawnej (z zaznaczeniem, że nie będzie ona uzyskiwała przychodów z tytułu świadczenia usług odpowiadających czynnościom, które podatnik bądź przynajmniej jeden z jego wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym),

– w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy.

Podatek liniowy jest ponadto dostępny dla osób samozatrudnionych.

Przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym do rozliczenia się z fiskusem wykorzystują formularz PIT-36L. Czas na jego złożenie mają do 30 kwietnia. Trzeba przy tej okazji pamiętać m. in. o tym, że opodatkowanie podatkiem liniowym wyklucza możliwość korzystania z różnych ulg podatkowych i kwoty wolnej od podatku, rozliczanie się z żoną/mężem oraz łączenia przychodów opodatkowanych podatkiem liniowym z przychodami pochodzącymi z innych źródeł aniżeli działalność gospodarcza.

Podatnik składający PIT-36L ma prawo do pomniejszenia dochodu o:

– straty jakie poniósł w ubiegłych latach,

– składki na ubezpieczenie społeczne (opłacane za siebie i osoby współpracujące),

– wpłaty dokonywane na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego.

Podatek liniowy to jedna z dostępnych form opodatkowania, korzystanie z której w określonych okolicznościach przynosi wiele korzyści. Dlatego też jeśli zostają spełnione pewne warunki, niektórzy podatnicy chętnie decydują się na tę formę rozliczania się z urzędem skarbowym.

Spośród zalet podatku liniowego należy wymienić:

– stałą stawkę podatku

Stawka podatku wynosi 19 proc. i nie zmienia się bez względu na wysokość dochodów podatnik opodatkowanego podatkiem liniowym, co dla osób osiągających bardzo wysokie dochody w skali roku (powyżej 100 tys. zł) może się okazać wyjątkowo opłacalne.

– proste rozliczanie się

Prostota rozliczania wynika z tego, że podatnik nie musi uwzględniać stawek podatku wynikających ze skali podatkowej, a także ulg czy kwoty wolnej od podatku, ponieważ te preferencje podatkowe po prostu mu nie przysługują. Samo wyliczanie podatku jest w tym przypadku wyjątkowo łatwe – kwotę sprzedaży czy koszty wystarczy jedynie przemnożyć przez 19 proc

– czytelny sposób wyliczania dochodu

Obowiązuje tutaj dokładnie ten sam mechanizm, który ma zastosowanie przy skali podatkowej. Oznacza to, że przedsiębiorcy przysługuje prawo do rozliczania kosztów w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

– możliwość uzyskiwania dochodów z umowy o pracę

Korzystanie z podatku liniowego nie oznacza wcale rezygnacji z dochodów, których źródłem jest stosunek pracy i które rozliczane są wedle skali podatkowej.

Ten sposób rozliczania się z fiskusem ma wiele zalet, ale decydując się na niego, podatnik musi mieć świadomość istnienia również i pewnych ograniczeń z tym związanych.

Mówiąc zatem o różnych aspektach opodatkowania podatkiem liniowym, należy mieć na uwadze następujące kwestie:

– brak możliwości korzystania z ulg podatkowych

Podatnikom, których dochody są opodatkowane podatkiem liniowym nie przysługuje prawo do korzystania z wielu preferencji podatkowych, takich jak m. in. ulga na dzieci. Ulga ta nie przepadnie, jeśli podatnik pozostaje w związku małżeńskim i jego współmałżonek rozlicza się na zasadach ogólnych – wówczas to współmałżonek może dokonać stosownych odliczeń. Jeśli jednak podatnik opodatkowany podatkiem liniowym jest osobą samotnie wychowującą dziecko, ulga prorodzinna mu nie przysługuje.

– brak możliwości rozliczania się z współmałżonkiem

Korzystanie z podatku liniowego wyklucza prawo do wspólnego rozliczania się z żoną/mężem. Aspekt ten trzeba mieć w szczególności na uwadze wówczas, gdy współmałżonek jest bezrobotny bądź przebywa na urlopie wychowawczym lub bezpłatnym.

– podatek liniowy nie znajduje zastosowania do wszystkich dochodów

Opodatkowanie podatkiem liniowym nie wchodzi w rachubę, gdy źródłem dochodów podatnika są kontrakty menadżerskie bądź działalność polegająca na zawieraniu takich umów, przedmiotem których jest zarządzanie przedsiębiorstwem.

– opodatkowanie podatkiem liniowym to konieczność składania kilku deklaracji rocznie

Osoby, które pracują na umowę o pracę i dodatkowo prowadzą działalność gospodarczą (jest to często spotykana w praktyce sytuacja) muszą składać dwie deklaracje podatkowe. Przy tej sposobności pojawia się bardzo istotna uwaga, a mianowicie taka, że w opisywanym układzie przy składaniu deklaracji e stosunku pracy podatnik nie ma prawa połączyć swoich dochodów z dochodami żony/męża.

Korzyść dla najlepiej zarabiających

Wybór wynoszącej 19 proc. stawki podatku liniowego powinni rozważyć przede wszystkim ci przedsiębiorcy, których roczny przychód przekracza 100 tys. (bądź gdy realne i uzasadnione jest założenie, że kwota ta zostanie przekroczona). W tym momencie może się pojawić pytanie o to, dlaczego nie jest to kwota, przekroczenie której oznacza wejście w wyższy, 32-proc. próg podatkowy – czyli 85 528 zł? Otóż na poziomie 100 tys. zł kształtuje się granica opłacalności pomiędzy podatkiem liniowym a opodatkowaniem na zasadach ogólnych (wedle skali podatkowej).

Liniowa metoda rozliczania się z urzędem skarbowym jest zarezerwowana dla osób prowadzących jednoosobową, pozarolniczą działalność gospodarczą. Jej istotą jest stawka podatku pozostająca na tym samym poziomie bez względu na wysokość dochodów – wynosi ona 19 proc. Podatnik opodatkowany podatkiem liniowym nie może rozliczać się wspólnie z małżonkiem oraz korzystać z preferencji podatkowych. Jak w jego przypadku wygląda sprawa prowadzenia ewidencji?

Księga przychodów i rozchodów

Generalnie rzecz biorąc, nie ma w tym obszarze wielkich różnic w porównaniu z podatnikami opodatkowanymi na zasadach ogólnych. Podstawę ewidencji stanowi księga przychodów i rozchodów (KPiR), na podstawie której są ustalane zaliczki na podatek w trakcie roku. Ponadto KPiR jest bazą do prawidłowego wypełnienia deklaracji PIT-36L. Dla podatników rozliczających się z fiskusem metodą liniową dochodem, który wynika z KPiR, jest różnica między przychodem a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków – o ile wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego albo jest pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Oprócz rozliczeń rocznych podatnik musi dokonywać podsumowań poszczególnych miesięcy i wpłacać zaliczki na podatek dochodowy, co może czynić miesięcznie lub kwartalnie. Obowiązkowe jest ponadto dla celów PIT prowadzenie ewidencji: wyposażenia oraz środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Ewidencja dla celów VAT i celów fiskalnych

Ponadto od podatników opodatkowanych podatkiem liniowym jest wymagane prowadzenie ewidencji dla celów VAT, przy czym w rachubę wchodzą takie ewidencje jak m. in. ewidencja sprzedaży, przebiegu pojazdów, przemieszczanych towarów w celu świadczenia usług, transakcji wewnątrzwspólnotowych itp. Dodatkowo podatnik nie może zapomnieć o prowadzeniu dla celów fiskalnych rejestrów sprzedaży na podstawie kasy fiskalnej –w sytuacji, gdy kasa jest wymagana, nie wszyscy podatnicy są objęci tym obowiązkiem.

W przypadku rozliczania kwoty wolnej od podatku najistotniejszą kwestią nie jest to, z jakich źródeł pochodzą dochody, ale to, w jaki sposób są one opodatkowane. Zgodnie z obowiązującymi przepisami liczą się tutaj jedynie dochody opodatkowane według skali podatkowej. Co to oznacza? Otóż dokładnie to, że rozliczanie się z fiskusem metodą podatku liniowego wyklucza możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku. Jednakże należy przy tej okazji zauważyć, iż jeśli podatnik stosujący metodę liniową uzyskuje również dochody opodatkowane wedle skali, wówczas może rozliczyć kwotę wolną od podatku – ale tylko w odniesieniu do dochodów opodatkowanych według skali podatkowej.