Metoda ABC Obszar decyzyjny-klasyfikacja materiałów, części i podzespołów. Zadaniem logistyki zaopatrzenia jest kształtowanie, sterowanie i regulacja całkowitego przepływu informacji i materiałów od dostawców do odbiorców, przy uwzględnieniu optymalizacji sfery zaopatrzenia, gospodarki magazynowej, transportu i produkcji, wynikających z celów ogólnych przedsiębiorstwa. Cele te sprowadzają się do racjonalnego gospodarowania środkami finansowymi, zapewniającego płynność finansową i utrzymanie ciągłości produkcji. Aby sprostać celom działalności przedsiębiorstwa od strony logistyki zaopatrzenia, podejmuje się decyzje określające co, w jakich ilościach, za ile i kiedy kupować. Istotność tych decyzji wymaga odpowiedniego przygotowania, w tym celu należy przeanalizować ogół materiałów, części i podzespołów będących w dyspozycji przedsiębiorstwa. Uwaga zostanie skierowana na to, który asortyment ma szczególny wpływ na powstałą wartość materiałów, ilość magazynów, koszty w zależności od rozmiarów zapotrzebowania na nie w określonym okresie czasu. Założenia metody ABC założenie 1 asortyment materiałów, podzespołów i części powinien być sortowany i kumulowany wg ustalonych kryteriów założenie 2 równocześnie będzie kumulowany udział częściowy każdej procentowej wielkości wartości i wyrażony jako udział procentowy w ogólno częściowym udziale. Klasyfikacja zapasów metodą ABC jest stosowana przy zakupach, różnicuje występujące w przedsiębiorstwie asortymenty materiałowe z punktu widzenia ich „cenności” określanej np. udziałem wartości łącznego zużycia. Cenność określa poziom zapasu materiału: grupa A – materiały najdroższe, 10-20% ogólnej masy, udział wartościowy 70-80% całości grupa B – materiały pośrednie wartościowo, stanowiące około 15% wartości grupa C materiały najtańsze, o charakterze masowym. Cenność zapasu można wyznaczać biorąc pod uwagę kryteria: zapasy absolutnie niezbędne do produkcji, zapasy o krytycznym znaczeniu dla utrzymania produkcji, zapasy o krótkim okresie przechowywania, zapasy o długim czasie dostawy, zapasy podatne na kradzież, zapasy dóbr charakteryzujących się dużymi gabarytami lub dużą wagą, zapasy, które mogą stać się nieprzydatne ze względu na zmianę lub unowocześnienie produkcji, zapasy wymagające specjalnego składowania Klasyfikacja zapasów metodą ABC Nacisk kładziony jest na asortymenty o podstawowym znaczeniu dla produkcji, metoda ta uwzględnia kilka punktów cenności (pomiarów istotności) zapasów Kategorie: 1.Najwyższy priorytet-zapasy krytyczne-nie mogą się wyczerpać 2.Wysoki priorytet-zapasy istotne-limitowany poziom zapasów 3.średni priorytet-zapasy potrzebne-okazjonalnie limitowane (dopuszczalne wyczerpania) 4.mały priorytet-zapasy pożądane-wyczerpania dozwolone Metoda XYZ Podstawą analizy XYZ jest podział części na grupy, które opisują struktury użytkowania. Jest ona odwrotnością metody ABC, z uwagi na zwrot wektora zapotrzebowania. Wyodrębnia się: X-regularne zapotrzebowania, Y-wahania sezonowe występujące w popycie Z-zapotrzebowanie występujące sporadycznie X-ciągłe zużycie, wahania okazyjne równające się wielkości niedostatków < 20% stałego zużycia Y-zużycie podlega silnym wahaniom wynoszącym 20-50% stałego zużycia Z-zużycie podlega silnym wahaniom wynoszącym >50% zużycia stałego. Istotną cechą materiałów w analizie XYZ jest dokładność prognozowania poziomu ich zapotrzebowania (zużycia) Kombinacja analiz ABC i XYZ AX-wysoki poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy BX-średni poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy CX-niski poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy AY-wysoki poziom wartości zużycia, średnia dokładność prognozy BY-średni poziom wartości zużycia, średnia dokładność prognozy CY-niski poziom wartości zużycia, średnia dokładność prognozy AZ-wysoki poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy BZ-średni poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy CZ-niski poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy. Stosowanie powiązania obu metod jest korzystniejsza niż każdej z osobna.