Diagnoza unormowana - przeprowadza się ją za pomocą wystandardyzowanych narzędzi.

Diagnoza nieformalna - przeprowadza się ją bez jakichkolwiek narzędzi lub za pomocą narzędzi niewystandardyzowanych opracowanych przez diagnostów.

|narzędzia diagnozy ped.

|arkusz obserwacji, kwest. wywiadu, ankieta...

Diagnoza zaburzeń w uczeniu się to rozpoznawanie przyczyn niezadowalających osiągnięć emocjonalno-motywacyjnych i poznawczych ucznia.

obszary rozpozanania: warunki, przebieg, wyniki uczenia się - w poprzednich notatkach rozwinięcie

Diagnoza rozwoju osiągnięć to systematyczne rejestrowanie postępu obszaru emocjonalno-motywacyjnego i poznawczego ucznia.

Cztery paradygmaty diagnostyki edukacyjnej

zaawansowanie metodologiczne

cel diag.nieformalna diag.unormowana

rozpozn. zaburzeń nieform. diagn. interwencyjna unorm. diagn. interwencyjna

rozpozanie rozwoju nieform. diagn. rozwojowa unorm. diagn. rozwojowa

Determinaty jakości pracy diagnosty

- czynniki podmiotowe

- wiek

- wykształcenie

- wiedza i doświadczenie

- czynniki podmiotowe - dot. zebranego materiału

- twórcze i innowacyjne stosowanie strategii adekwatnych do diagnozowanej sytuacji

Podstawowe dyspozycje diagnosty

- wiedza merytoryczna

- zdolność wykorzystywania wiedzy

- umiejętność obserwowania

- umiejętnoość prowadzenia rozmowy

- znajomość określonych technik pracy

- umiejętność adekwatnego doboru technik

- umiejętność pracy w zespole

Wyznaczniki relacji diagnostycznej

komunikacja niewerbalna, w tym komunikacja proksemiczna, tzn. komunikacja wynikająca z aranżacji przestrzeni:

- zaplanowania wzajemnej odległości osób

- wyznaczenia pozycji przestrzennej uczestników

z uwzględnieniem:

- bliskości kontaktu

- treści rozmowy

- płci, wieku, specyfiki sytuacji

Cechy kontaktu diagnostycznego

- asymetria ról

- asymetria komunikacji

- asymetria funkcji badania

Asymetria ról

osoba badana

- w pewnym stopniu poddaje się propozycjom diagnosty

- ma wybór - jeżeli chce, może podjąć temat zaproponowany przez diagnostę

diagnosta

- narzuca ramy tematyczne rozmowy

- tworzy amosferę dającą szansę otwarcia się badanemu

Asymetria komunikacji

osoba badana

- głównie mówi

diagnosta

- głównie słucha

Asymetria funkcji badania

osoba badana

- ?

diagnosta

- respektowanie etycznej zasady dokonywania rozpoznania

Przykładowe sytuacje w pracy diagnosty

Obowiązek szkolny dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych

- szkoły specjalne

- klasy specjalne przy szkołach ogólnodostępnych

- szkoły i klasy integracyjne

- placówki ogólnodostępne

- nauczanie indywidualne

Diagnostyka pedagogiczna

Diagnostyka dydaktyczno-wychowawcza zajmuje się rozpoznawaniem sytuacji dydaktycznej i wychowawczej ucznia, w tym zwłaszcza zmian, jakie w nim zachodzą pod wpływem oddziaływania pedagogicznego.

Diagnostyka specjalna

Diagnostyka odchyleń od normy (prof. Kostrzewski) zajmuje się rozpoznaniem jednostkowych stanów rzeczy, ich tendencji rozwojowych, w tym odchyleń od normy, zaburzeń, chorób, niepełnosprawności, na podstawie ich charakterystycznych cech, objawów.

Dlaczego powinniśmy diagnozować?

Diagnozowanie w edukacji (nie tylko specjalnej) jest elementem pracy z uczniem.

Diagnostyka w pracy z dzieckiem z globalnym obniżeniem sprawności intelektualnej

warunki sprzyjające procesom uczenia się dziecka:

- wzbudzenie motywacji do nauki |

- niewystępowanie zmęczenia | czynniki mogące zakłócić rozpoznanie

Diagnostyka pracy z uczniem ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu

źródła trudności w zakresie opanowania czytania i pisania:

- zaniedbanie środowiska rodzinnego

- obniżenie sprawności intelektualnej

- zaburzenia funkcji percepcyjno-motorycznych

charakterystyka specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu

- liczne błędy popełniane przy:

- czytaniu

- przepisywaniu

- pisaniu z pamięci, ze słuchu, na przykład

- mylenie liter: p-b, w-m, u-n

- zapisywanie wyrazów od prawej do lewej

- opuszczanie drobnych elementów liter: t-l, ł-l, ą-a

- błędy w pisaniu ze słuchu: ę-en, dz-c, g-k

Etiologia spec. trudn. w uczeniu się

- przyczyny pierwotne (etiologia) przedstawionych trudności w uczeniu się nie są do końca rozpoznane

- wskazuje się, że przyczyn tych jest wiele

- badacze są zgodni, co do wtórnych przyczyn dysleksji rozwojowej w postaci zaburzeń funkcji:

- percepcyjno-motorycznych: perc. wzrokowej, słuchowej

- ruchowych: głównie motoryki rąk

- integracji tych funkcji

Diagnostyka w pracy z dzieckiem z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej - ADHD

Według kryteriów DSM-IV

(Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders)

- diagnostycznego i statystycznego podręcznikowego kaalogu zaburzeń psychicznych - niezbędne jest stwierdzenie objawów:

- zaburzeń koncentracji uwagi

- nadpobudliwości psychoruchowej

Diagnostyka w pracy z dzieckiem niedostosowanym społecznie, zagrożonym niedostosowaniem społecznym

Wyznaczniki diagnozowania niedostosowania społecznego:

- definicja niedostosowania społecznego

- obszary diagnozowania

- zastosowanie metody diagnozowania

- błędy diagnostyczne

Zmienne psychologiczne używane w resocjalizacji:

- nieprawidłowa kontrola emocjonalna i poznawcza

- przewaga przeżywania emocjonalnego nad opracowaniem intelektualnym

- brak odpowiedniego poziomu samoakceptacji

- znaczne obniżenia poziomu odczuwania przeżyć i stanów innych ludzi, niski poziom empatii

- wrogi, nieprzyjazny obraz otoczającej rzeczywistości

- nieodpowiedni do psychologicznej fazy rozwojowej stopień akceptacji swojego miejsca w świecie

- stałe, intensywne, subiektywne odczuwanie poczucia zagrożenia

- braki w zakresie przewidywania skutków swojego działania

- braki w zakresie antycypacji kary

- brak wrażliwości na kary stosowane przez otoczenie

- wysoki poziom podatności na sugestię i wpływ innych osób przy jednoczesnym niskim poziomie samokontroli

- wysoki poziom koncentracji na własnych przeżyciach, dążeniach z jednoczesnym występowaniem postawy roszczeniowej wobec innych osób

- stałe, intensywne poczucie krzywdy, a jednocześnie braki w zakresie oceny własnego postępowania

- niedostatki w zakresie planowania hierarchicznych i dalekich zadań pozytywnych, życie teraźniejszością

- przewaga natychmiastowych i krótkotrwałych reakcji nad złożonymi procesami podejmowania decyzji

- braki w zakresie rozwoju postaw światopoglądowych przy jednoczesnym zaburzeniu w internalizacji (przyjmowaniu za własne) norm moralnych i wartości ostatecznych

Diagnostyka w pracy z dzieckiem z dysfunkcją słuchu

Zaburzenie to utrudnia lub uniemożliwia:

- odbiór wrażeń akustycznych ze wszystkich kierunków

- przekaz informacji o wydarzeniach z dalszej odległości

- ciągłość dopływu informacji, kontaktu z otoczeniem

- odbiór poleceń: popatrz!, chodź, pokażę ci!

- pobudzanie ciekawości, zainteresowania, uwagi

- odbiór informacji zapowiadających wydarzenia

- słyszaenie mowy, foniczny odbiór nastroju, emocji, uczuć

- nawiązywanie kontaktów międzyludzkich, okazywanie empatii

DIagnostyka w pracy z dzieckiem z dysfunkcją wzroku

etap wczesnej interwencji (rewalidacji):

- wczesne wykrywanie

- wczesna diagnoza

- medyczna

- psychologiczna

- socjalna

- realizacja programu usprawniania