PODSTAWY PRAWA (wykład 19.10.2009 godz: 11.15)
UNIA EUROPEJSKA
I. Unia Europejska- Dobrowolne zrzeszenie krajów europejskich. Po wojnie zastanawiano się jak na nowo zintegrowac Europę. Zaproponowano więc integrację gospodarczą, aby wciągnąc do tego układu Niemcy, ponieważ obawiano się, że ci rozpętają kolejną wojnę. Europejska wspólnota węgla i stali. Następnie w Rzymie podpisano dwa traktaty: o Europejskiej wspólnocie gospodarczej i o Europejskiej wspólnocie atomowej (6 państw). Powoli tworzono wspólny rynek. Zapewniona swobodny przepływ towarów i wspólną politykę rolną. W 87 roku uchwalono jednolity akt Europejski. Zmienił on traktat o wspólnocie gospodarczej.
II. Cztery swobody wspólnego rynku UE:
-swobodny przepływ towarów: zniesiona cła pomiędzy krajami członkowskimi, ustalono jedną walutę celną,
-swobodny przepływ usług: swoboda zakładania przedsiebiorstw na terenie innego państwa członkowskiego, oraz prowadzenia działalności gospodarczej,
-swobodny przepływ kapitału: swoboda inwestowania kapitałów w krajach członkowskich, nabywanie walrów rzeczowych i finansowych za granicą bez żadnych przeszkód,
-swobodny przepływ osób: wszyscy obywatele UE mają prawo do przemieszczania się bez wiz i zezwoleń, osiedlania się, podejmowania działalności gospodarczej i pracy w dowolnym kraju członkowskim,
III. UE nie posiada jeszcze osobowości prawnej. Zapoczątkuje to dopiero traktat lizboński.
IV. 3 filary Unii Europejskiej:
-unia gospodarcza: wspólny rynek, wspólna polityka rolna i struktura, unia walutowa, rozwój regionów,
-unia polityczna: UE w stosunkach zewnętrznych wystepuje jako jeden podmiot,
-unia policyjno- sądownicza: współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych, wspólne rozwiązywanie problemow imigracji, przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i patologii społecznej,
V. Instytucje UE:
-rada europejska: posiedzenia sa teraz bardziej sformalizowane, należą do niej prezydeci krajów,
-rada Unii Europejskiej: organ ustawodawczy, posiedzenia ministrów określonych bractw (np. ministrowie rolnictwa),
-parlament europejski: ma charakter organu opiniodawczego, doradczego i kontrolnego, konsultuje się z nim wszystkie decyzje, moze decydowac o budżecie,
-rada europy: zajmuje się sprawami praw człowieka,
-komisja europejska: mamy 27 komisarzy, najpierw wybiera się przewodniczacego i on proponuje komisarzy, zarządzanie unią europejską, sprawdzanie, czy pańtwa członkowskie przestrzegaja prawa i czy realizują swoje obowiązki (jak nei to sprawa zostaje przekazana do trybunału), wydaje uchwały w formie zaleceń, wydaje rozporządzenia, posredniczy w sporach, negocjuje umowy miedzynarodowe, prowadzi negocjacje akcyjne, zarządza politykami wspólnotowymi,
-europejski trybunał sprawiedliwości: sędziowie są ze wszystkich państw, nie reprezentują ich, działają bezstronnie, mają obowiązek utrzymania tajemnicy obrad, mają immunited podatkowy i celny. Kompetencje: orzekanie o zdolności aktów prawnych z traktatami, rozpoznaje spory, kontrola instytucji wspólnotowych, orzekanie o szkodach, funkcja sądu apelacyjnego od orzeczenia sądu pierwszej instancji,
-trybunał obrachunkowy: trybunał rewidentów rachunkowych,
-komitet ekonomiczno- społeczny: organ doradczy rady UE, wydaje rady dla organów, funkcja doradcza,
-komitet regionu: funkcja doradcza na posiedzeniach, w sprawach samorządowych,
-europejski system banków centralnych: zarządzany przez radę naczelną, zarząd, oraz częściowo przez radę ogólną, obecnie walutą jest euro, zarządza dywizjami, sprawnym działaniem systemu,
VI. Prawa w UE wynikają z orzeczeń. Jeżeli zostanie wydana dyrektywa w celu ujednolicenia prawa to państwo ma obowiązek wprowadzenia jej w życie.
Czynne i bierne prawo wyborcze.
Prawo do składania petycji.
-Dyrektywa- akt prawa pochodnego UE, którego moca prawodawcy państw członkowskich Unii zostają zobowiazani do wprowadzenia określonych regulacji prawnych, służących osiagnięciu wskazanego w dyrektywie pożądanego stanu rzeczy.
-rozporządzenie- akt normatywny wydany na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Rozporządzenie stanowi jedno ze źródeł prawa powszechnie obowiazujacego, obok konstytucji, ratyfikowanych umów międzynarodowych, ustaw oraz aktów prrawa miejscowego.
DYREKTYWA I ROZPORZĄDZENIE DOPISAŁAM Z INNYCH ŹRÓDEŁ, BO NIE ZDĄŻYŁAM ZAŁAPAC JAK MÓWIŁ. ;)