METODY DYSKUSYJNE

W dniach 7 i 12 lutego 2002 r. odbyły się w Centrum Edukacji Nauczycieli
w Białymstoku warsztaty nt. „Metody aktywizujące na katechezie - metody dyskusyjne”.

_____Program obejmował zagadnienia teoretyczne i ćwiczenia praktyczne z zakresu metod dyskusyjnych. Wzięli w nim udział katecheci, zarówno duchowni jak i świeccy, z terenu Archidiecezji Białostockiej i Diecezji Drohiczyńskiej. Zajęcia prowadziła p. Urszula Zagan.

Warsztaty trwały 12 godzin. Najpierw zapoznaliśmy się z zasadami dyskusji i pracy
w grupie, a następnie z konkretnymi metodami, takimi jak: dyskusja panelowa, burza mózgów, metoda przypadków, metaplan, Sherlock Homes, konferencja prasowa, antytemat, metoda pracy nad dylematem moralnym i metoda role play /odgrywanie ról/. A także: Jigsaw /nauczanie we współpracy/ i drzewko decyzyjne. Oto krótkie opisy niektórych z poznanych metod.

Dyskusja panelowa - dyskusja uczniów wcześniej wybranych i przygotowanych
o skrajnie odmiennych zdaniach. Pozostałe grono uczniów najpierw się przysłuchuje, a potem może włączać się w dyskusję.

Burza mózgów polega na zespołowym wytwarzaniu pomysłów rozwiązania jakiegoś zadania. Uczniowie zgłaszają swoje zamiary rozwiązania problemu, następnie grupy analizują je i ustalają hierarchię. Później następuje prezentacja projektów z uzasadnieniem i wybranie najlepszego bądź ustalenie końcowej hierarchizacji.

Sherlock Holmes - uczniowie wybierają sobie jakąś postać historyczną /z Biblii,
z historii Kościoła/ lub powszechnie znaną osobę mającą związek z religią, Kościołem. Następnie odczytuje się nazwy przedmiotów mających wyraźny związek z wcześniej wybraną osobą. Reszta uczniów ma za zadanie odgadnąć, z kim związane są wymienione rzeczy. Zamiast odczytywać, można te przedmioty rysować, lub przedstawiać pantonimą.

Konferencja prasowa - uczniowie otrzymują po jednym haśle do opracowania na kolejną lekcję, udostępnia wszelkie pomoce lub takowe wskazuje. Na lekcji następuje prezentacja haseł, cała klasa zadaje osobie opracowującej dane hasło pytania tematyczne związane z omawianym zagadnieniem. Katecheta cały czas czuwa nad porządkiem
i poprawnością odpowiedzi.

Antytemat - metoda ta polega na odwróceniu problemu i poszukiwaniu zgodnym
z nowo sformułowanym problemem. Tę metodę stosuje się wtedy, gdy odpowiedzi na pierwsze są stereotypowe. Jak trudno znaleźć nowe odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego mamy być świętymi?”, jednak gdy odwrócimy problem i zapytamy: „Dlaczego mielibyśmy być grzesznikami?” - to na pierwsze pytanie spoglądamy w nowy sposób, a odpowiedzi przestają być banalne.

Zajęcia miały także charakter praktyczny, gdyż na drugie spotkanie, każdy przygotował konspekt katechezy z zastosowaniem poznanych metod. Niektórzy katecheci mieli możliwość przedstawienia swoich prac, które oczywiście zostały poddane krytyce przez pozostałych uczestników warsztatów. Takie połączenie teorii i praktyki dało możliwość
p. Urszuli Zagan sprawdzenia przyswojenia omawianych metod.

Myślę, że takie warsztaty powinny objąć jak największą grupę katechetów, gdyż przedstawianie treści religijnych w sposób monotonny, nie rozbudzi w młodych ludziach „głodu” wiedzy. A przez metody dyskusyjne można zaangażować w czasie lekcji praktycznie całą klasę. Oczywiście wymaga to uprzedniego zapoznania z zasadami dyskusji, które powinny być respektowane przez wszystkich uczestników. Jednakże te metody wymagają także dużego przygotowania i zaangażowania katechety.

Ks. Marcin Chudzik

Bielsk Podlaski