ZESTAW 41

1. Co to jest wykres CTPi i jak jest zbudowany?

Wykres CTPi jest wykresem ilustrującym postęp przemiany austenitu w warun­kach izotermicznych (czas -temperatura -przemiana). Na osi rzędnych jest tempera­tura i odciętych -czas. Od góry -wykres jest ograniczony linią A1, a od dołu linią Ms (początek przemiany martenzytycznej). Na wykresie znajdują się jeszcze dwie krzywe C. Lewa oznacza punkty początku rozkładu austenitu -prawa końca. (Są to punkty odczytane z wykresu na rys. 1 1.11 a). Na lewo od pierwszej krzywej C istnieje austenit, między krzywymi C austenit + produkty jego rozkładu, a na prawo od drugiej krzywej C -tylko produkty rozkładu, przy czym między A1 i temperaturą maksymal­nej prędkości rozkładu będzie występował perlit, poniżej -bainit, a przy temperaturze granicznej troostyt (drobny perlit). Bainit również jest zróżnicowany morfologicznie. Tuż powyżej M s --jest to bainit dolny (iglasty), a powyżej ok. 300°C górny (pierzasty).

2.Zastosowanie odlewniczych stopów aluminium w przemyśle.

Stop AK52 -AlSi5Cu2 ( ok. 5% Si, ok. 2% Cu, i po

ok. O,5% Mg i Mn), który stosuje się na głowice silników i części samolotów. Jego własności są następujące: Rm = 240 MPa, As = 0,4%, twardość 75 HB. Do wieloskładnikowych należy AK20 -AlSi21 CuNi, zawierający także ok. O,5% Mg i 0,2% Mn. Jego własności to: ~ := 200 MPa, As = O,2%, twardość 90 HE. Jest stosowany głównie na tłoki silników spalinowych. Jako Stopy odlewnicze mogą być stosowane stopy podeutektyczne o zawartości 10% Cu (AICuIO). Ich struktura składa się z eutektyki 'omega' -CuAl2 rozłożonej na grani­cach ziarn dendrytów roztworu stałego 'omega'. Stop ten ma dobrą lejność, ale stosunkowo niską wytrzymałość. Można ją podwyższyć drogą odlewania do kokili lub przez obróbkę cieplną, obniża to jednak ciągliwość stopu. Innym stopem jest A1Cu4 (AM4) stoso­wany na odlewy kokilowe, który po starzeniu osiąga Rm = 230 MPa i As = 3%. Stosowany jest na galanterię stołową.

3. Co to jest punkt rosy i jak się go określa?

Punkt rosy jest to temperatura, przy której prężność pary wodnej zawartej w atmosferze równa się prężności pary nasyconej, czyli temperatura, przy której następuje skroplenie pary wodnej zawartej w atmosferze. Najprostszy indykator punktu rosy składa się z komory przedzielonej lustrzaną membraną na dwie części (rys. 12.12). .Jedna jest wypełniona gazem atmosfery, druga służy do ochładzania membrany (np., drogą rozprężania adiabatycznego CO2) .Moment pojawienia się rosy obserwuje się przez lupę i odczytuje się temperaturę membrany mierzoną za pomocą opornika termometrycznego. Są też w użyciu indykatory Zautomatyzowane o działaniu ciągłym. Po odczytaniu temperatury punktu rosy, z tabel lub wykresów możemy odczytać potencjał węglowy.