2006.03.31 wyrok s.apel. I ACa 973/05 Apel.-W-wa 2007/2/12
w Warszawie
Zabieg medyczny wykonany bez zgody pacjenta jest czynnością bezprawną nawet wówczas, gdy wykonany jest zgodnie z zasadami wiedzy.
2005.09.29 wyrok s.apel. I ACa 236/05 LEX nr 175206
w Poznaniu
glosa: Daniluk P. Palestra 2007/5-6/318
Zakres udzielanych pacjentowi informacji musi być uzależniony od rodzaju wykonywanego zabiegu, przy czym zakres ten najdalej sięga w przypadku zabiegów za którymi nie przemawiają bezwzględne wskazania, a są przeprowadzane głównie dla celów estetycznych. Wymaganie zgody pacjenta na podjęcie zabiegu głównie dla celów estetycznych jest zachowane wtedy, gdy został on uprzednio dostatecznie poinformowany także o szczególnych - czyli wszelkich mniej lub bardziej możliwych do przewidzenia skutkach zabiegu. Podkreślić więc trzeba, że lekarz odpowiada nie tylko za winę w samym procesie leczenia, lecz także za każdą winę nie dotyczącą techniki medycznej, a więc i za niedoinformowanie pacjenta o ryzyku i skutkach zabiegu. Samo zaś uzyskanie formalnej zgody pacjenta bez poinformowania go o ryzyku i skutkach zabiegu powoduje, że jest to zgoda "nieobjaśniona" i jako taka jest wadliwa, wskutek czego lekarz działa bez zgody i naraża się na odpowiedzialność cywilną za szkodę wyrządzoną pacjentowi, nawet gdy postępuje zgodnie z zasadami sztuki lekarskiej.
Pacjent musi znać przedmiot zgody, musi wiedzieć o proponowanej metodzie leczenia, ryzyku zabiegu i jego następstwach. Zakres obowiązku informacji nie zależy od tego, co lekarz sądzi, ile pacjent powinien wiedzieć, lecz od tego, co rozsądna osoba będąca w sytuacji pacjenta obiektywnie potrzebuje usłyszeć od lekarza aby podjąć "poinformowaną" i inteligentną decyzję wobec proponowanego zabiegu.
2003.10.02 wyrok s.apel. I ACa 369/03 PiM 2005/3/125
w Lublinie
glosa aprobująca: Nesterowicz M. PiM 2005/20/133
1. Niepoinformowanie pacjenta przez lekarzy o sposobie przeprowadzenia zabiegu gastroskopii i ewentualnych powikłaniach jest bezprawne (jako naruszające obowiązujące normy) i zawinione (jako celowe zatajenie informacji w obawie, że pacjent nie wyrazi zgody na zabieg ze względu na możliwość powikłań).
2. Wina lekarza przeprowadzającego zabieg "inwazyjny" wymagający zgody pacjenta może polegać na wykonaniu go niezgodnie z zasadami sztuki lekarskiej lub też przeprowadzeniu go bez uzyskania świadomej zgody chorego po rzetelnym poinformowaniu o "technicznej" stronie zabiegu i ewentualnym jego ryzyku.
1980.09.05 wyrok SN II CR 280/80 OSP 1981/10/170
glosa: Rozental K. OSP 1981/10/170
glosa: Nesterowicz M. OSP 1981/10/170
Wymaganie zgody pacjenta na podjęcie zabiegu operacyjnego wyłącznie dla celów estetycznych (polepszenia wyglądu zewnętrznego) jest zachowane tylko wtedy, gdy zostanie on uprzednio dostatecznie poinformowany także o szczególnych - czyli wszelkich mniej lub bardziej możliwych do przewidzenia - skutkach interwencji, nie stwarzającej dla niego ryzyka wyższego od przeciętnego.
1970.01.14 wyrok SN II CR 609/69 OSP 1970/12/250
Jeżeli mimo zgody pacjenta na zabieg, choćby w skutku groził nieodwracalnym okaleczeniem, nie dokonuje się go, przy braku przeciwskazań z innych przyczyn, w takim czasie gdy rozmiary okaleczenia byłyby mniejsze niż te, jakie się musiały okazać w następstwie spóźnionego dokonania zabiegu, opieszałości lekarza nie może tłumaczyć okoliczność, że życiu pacjenta nie zagrażało niebezpieczeństwo.
1968.08.27 wyrok SN I CR 325/68 OSP 1969/7/165
Dla skuteczności zgody pacjenta na zabieg w celu uzyskania możliwości postawienia prawidłowej diagnozy i zastosowania prawidłowego sposobu leczenia wystarcza, że lekarz nie dzieląc się swym podejrzeniem poinformuje pacjenta o rodzaju zabiegu oraz o jego bezpośrednich i zwykłych skutkach.