Podstawy prawa
16.10.2013
Postanowienia aktów normatywnych jako proces zmierzający do prawotwórstwa (wspólny mianownik). Organami do stanowienia prawa jest parlament dwuizbowy. Senatorem nie może zostać każdy najczęściej jest to doświadczona osoba dojrzała.
Sąd pierwszej instancji bada czy sąd drugiej instancji się nie pomylił. Tak samo jest z parlamentem.
Ze 100senatorów projekt może zgłaszać tylko 10. Komisja ustawodawcza ustala projekt.
Grupa inicjatywna może ustalać projekty aktów normatywnych (projekty takie jakie mamy w gazetach dziennych, że coś jest budowane).
Rozporządzenia są położone niżej niż akty normatywne.
Akty normatywne:
Ustawy, muszą przejść proces legislacyjny.
Umowy międzynarodowe(akty normatywne) też muszą przejść przez proces.
Prawo miejscowe – działa na obszarze danych miejsc.
Zarządzenia - obowiązują w zakresie osób podporządkowanych które je wydają, ale mogą też dotyczyć prywatnych osób.
Projekt ustawy:
marszałek sejmu ustanawia posiedzenie sejmu
pierwsze czytanie (szef komisji albo przedstawiciel grupy posłów, lub inna osoba do tego wyznaczona żeby określić co to za ustawa, czy niesie za sobą skutki urzędu skarbowego i czy jest zgodna z prawem unijnym)
komisja merytoryczna (każdy temat trafia do innej komisji zajmującą się tą dziedziną [komisja zwyczajna i nadzwyczajna])
drugie czytanie (ustawodawcza przedstawia propozycje, poprawki i głosuje się nad tymi poprawkami)
senat (rozpatrzenie poprawek ma na to 30dni, po terminie już nie mogą wprowadzać zmian, po terminie ustala się że ustawa już weszła)
trzecie czytanie, sejm może przyjąć ale też odrzucić poprawki senatu. Głosuje nad ustaleniem
Podpis prezydenta(ma na to 21dni), może odmówić, może trafić z powrotem do komisji trybunału. Może powiedzieć że nie podpisze i trafia do sejmu.
publikacja aktu normatywnego. Obowiązuje po 2tygodniach od publikacji. Nie ma publikacji papierowych, nie podaje się numeru
Rozporządzenia:
(tak samo jak ustawy)
Minister zasięga opinii innych ministrów.
Dyskusja i głosowanie na radzie ministrów, projekt jest najczęściej podpisywany w następstwie głosowania.
Publikacja za zgodą marszałka sejmu.
Umowy międzynarodowe:
(prawo międzynarodowe prywatne jest regulacją krajową, a publiczne odnosi się do umów, w których stronami są państwa)
zbieranie grupy państw, wysłanie do tej grupy ekspertów, którzy będą występować w celu doregulowania rozporządzeń. W razie wątpliwości muszą wrócić do swojego kraju, przedyskutować je i wtedy znów spotkać się z innymi przedstawicielami.
Podpisanie pod projektem
proponowana przez polski rząd; parlament który określa czego dotyczy umowa; premier
i znowu zaczynamy od pierwszego czytania itd...
prezydent ma pełnomocnictwo parlamentu do ratyfikacji
prezydent jedzie do miejsca gdzie jest oryginał umowy
prezydent zwraca się do marszałka sejmu o publikacje
Jeżeli umowa międzynarodowa koliduje z prawem krajowym to międzynarodowa jest ponad krajowym.
Prawo miejscowe:
projekty ustaw mogą przedstawiać radni
jedno czytanie
głosowanie
trafia do wojewody, który ma obowiązek skontrolowania umowy pod kątem zgodności z prawem krajowym
publikacja w dzienniku urzędowym województwa
Proces legislacyjny:
I filar – dotyczący możliwości wydawania rozporządzeń(maja charakter wprost obowiązujący) i dyrektywy(zalecenia, wyznaczniki kierunków legislacyjnych przyjmowanych przez ustawodawców narodowych, wskazują termin, w którym mają się dostosować)
II filar – współpraca w sprawach cywilnych i gospodarczych, dyrektywy mają moc wiążącą
III filar – współpraca z rozporządzeniem karnym
Publikacja:
I seria (L – legislacja) rozporządzenia dyrektywy
II seria (C) zawiera komunikaty informacje i zawiadomienia, można znaleźć wyroki trybunału europejskiego
III seria (S) dotyczy suplementów, tworzenia wspólnego rynku
organem stanowiącym prawo jest rada unii
Stosunek prawny
Stosunki społeczne- zachodzą wielokrotne między tymi samymi problemami lub innymi, istotą jest oddziaływanie jednego podmiotu na drugi → stosunki faktyczne (między dwoma podmiotami, nie zawierają żadnej reguły postępowania) → stosunki stanowione (tetyczne) stanowią centrum zainteresowania organów państwa, mogą być pożądane lub nie pożądane, jeżeli oddziałuje na nie państwo to powstają:
Stosunki prawne są uregulowane przez prawo funkcjonują elementy funkcjonowania państwa
przedmiot (do kogo skierowane, osoby fizyczne lub osoby prawne) przepisy stosunku prawnego
Zdarzenia prawne- jest to element stosunku prawnego oznaczający zaistnienie określonego faktu znajdującego swoje odzwierciedlenie w normie prawnej (wywodzone są skutki).
Każde zdarzenie prawne powoduje zmianę lub ustanie stosunku prawnego.
Powstanie zmiany albo ustanie stosunków prawnych określa się faktami prawnymi.
Fakt prawny jest zdarzeniem ale zdarzenie nie zawsze jest faktem prawnym.
Zdarzenia prawne:
sensu stricto – są to okoliczności nie zależne od woli podmiotu prawa (klęska żywiołowa)
działania – są zależne od woli podmiotu, funkcjonują czyny i są to zdarzenia, które zostały dokonane bez zamiaru wywołania określonych skutków działań prawnych.
Czyny w działaniu są to czynności które polegają na dokonaniu i mona je zaobserwować naocznie i czyny w zaniechaniu są to czyny które wywołane są brakiem działania, dozwolone (nakazane, prawo nie zabrania), niedozwolone to czyny zabronione przez prawo.
23.10.2013
Aktami(normatywny) prawnymi są takie działania, które bezpośrednio zmierzają do powstania określonego skutku prawnego. W ramach tych aktów występują:
konstytutywne (powstaje nowa sytuacja prawna) np. ktoś dostaje prawo do rzeczy, która nie jest jego własnością. akty prawne- to takie akty które powodują powstanie zmiany lub zniesienie stosunków prawnych.
-konstytutywne akty administracyjne – orzeczenia organowe.
-konstytutywne wyroki sądów
Akty stanowienia prawa - połączenie parlamentu- zgromadzenie narodowe
Czynności prawne- mogą mieć charakter jednostronny(sporządzenie testamentu) lub dwustronny(umowa sprzedaży).są to działania poszczególnych podmiotów prawa świadomie zmierzających do wywołania określonych skutków prawnych (powstanie zmiany), otwieram działalność, szukam klientów. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenie woli dwóch podmiotów co najmniej. Oświadczenie woli – przejaw tego co się chce, poprzez odpowiednie zachowanie.
Stosowanie prawa-z jednej strony uprawnia organy do tego upoważnione(sądy etc) do stosowania przepisów i działania w zakresie ich określonym, a z drugiej strony zobowiązuje podmioty adresaty norm do przestrzegania praw. Przestrzeganie prawa w związku z tym jest to świadome zachowanie się adresatów normy prawnej zgodne z dyspozycją tejże normy w warunkach określonej hipotezie.
sankcja
Stosowanie prawa: sądy i organy administracyjne → przestrzegać ma obowiązek osoba fizyczna albo spółki.
Art 60 kodeksu cywilnego:
Oświadczenie woli: oświadczenie woli w zastrzeżeniu.....to jest taka wola osoby, bla bla bla
stosowania prawne- sformalizowane działania kompetentnych organów państwa polegające na podejmowaniu decyzji władczych o charakterze indywidualnym i konkretnym. Organy upoważnione do stosowania prawa to przede wszystkim organy wymiaru sprawiedliwości, organy administracji rządowej i samorządowej (urzędy skarbowe). Jest procesem złożonym z wielu czynności podejmowanych przez podmioty uprawnione lub zobowiązane do urzeczywistniana norm prawnych w określonej dziedzinie stosunków społecznych.
Stosowanie prawa ma na celu:
ustalenie istnienia bądź nie istnienia między stronami określonego stosunku prawnego i jego treści, a wobec tego takie ustalenie ma charakter deklaratoryjny, kiedy nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie stwierdza czy takowy istniał między stronami i jaką ma treść.
Stworzenie zmian albo zniesienie między stronami stosunku prawnego.
norma prawna → skutek
stosunek prawny nie wiąże że sobą skutków prawnych tylko takie które są przewidziane w sankcji.
W ramach stosowania prawa organy państwowe mogą wydawać rozstrzygnięcia o rożnym charakterze :
decyzja związana oparta na określonych wartościach
decyzja swobodna, swobody obywatelskie, oparta na celowości, słuszności i moralności. Normy prawne mogą być poddane ocenie i korekcie celowości ustanowienia przy jednoczesnym dochowaniu zasada sprawiedliwości lub słuszności stosowania.
pewność prawa – w jasnych okolicznościach prawnych jesteśmy w stanie określić skutki.
legalizm działań władczych
Etapy stosowania prawa:
ustalenie stanu faktycznego – ustalenie prawne materialne zmierza, aby ustalić rzeczywisty przebieg zdarzenia. Dotyczy to tylko postępowania karnego,
Postępowanie przygotowawcze, zebranie dowodów, kończy się sporządzeniem aktem oskarżenia. Nie ma tego w postępowaniu cywilnym. W prawie cywilnym nie chodzi o dążenie do prawdy materialnej, dochodzi do ustalenia prawdy formalnej.
Ustalenie faktów lub zastosowanie domniemań prawnych.
Ustalenie stanu prawnego polega na wyszukaniu normy prawnej odnoszące się do już ustalonego stanu faktycznego, która będzie stanowiła podstawę orzekania
Wykładnia przepisów prawnych – interpretacja normy prawnej. Służy ustaleniu właściwej treści przepisu.
Subsumcja – porównanie elementów. Mogą to robić tylko odpowiednie organy.
Ustalenie konsekwencji prawnej, czyli takiej, która wynika z faktu lub okoliczności subsumcji. Wydanie orzeczenia, w prawie administracyjnym będzie to decyzja, w karnym będzie to wyrok,
gdy nie zgadzam się z decyzją sądu mogę prosić o wyjaśnienie decyzji i to jest mój wstęp do apelacji.
Wnioskowania prawne – pojawiają się wówczas kiedy podmioty stanowiące prawem stają przed koniecznością wyinterpretowania skutków prawnych w oparciu o nie istniejące przepisy prawne, albo w oparciu o istniejące ale niejednoznaczne.
Metody wnioskowanie:
wnioskowanie per-analogiczne
– analogia legis, analogia zasady, polega na zastosowaniu do sytuacji nie unormowanej stanu prawnego ponownej sytuacji unormowanej (podobne zdarzenie powinno wywierać podobne skutki). Może być w przepisach prawa cywilnego, ale nie może być w prawie karnym.
- analogia systemu prawnego, brak jest przepisu, który by regulował sytuacje podobne i w takim przypadku wnioskujący może oszukiwać rozwiązania w całokształcie norm prawnych danej gałęzi prawnej.
Wnioskowanie a fortiori( – wnioskowanie z uzasadnienia mniejszego na większe (a minori ad majus) jak nie mogę ukraść złotówki to nie mogę ukraść miliona
Wnioskowanie a majori ad minis z większego na mniejsze , jak mogę czynić więcej to mogę czynić mniej
wnioskowanie a contrario - wnioskowanie z przeciwieństwa można stosować jeżeli w treści normy prawnej pojawią się słowa „tylko, jedynie, włącznie”, jeżeli tak to przy wystąpieniu tych zmiennych możemy wnioskować przeciwnie, odwrotnie. Przykład: Wszyscy muszą płacić podatki – nie wszyscy muszą płacić podatki, tylko osoby zarabiające. Myślenie odwrotne.
Obowiązywanie prawa, oznacza, że uchwalona przez ustawodawce norma prawna uzyskuje i zachowuje swą ważność do czasu jej uchylenia lub zmiany, a w związku z tym należy ją stosować pod rygorem wyciągnięcia konsekwencji karnych względem podmiotów zachowujących się niezgodnie z jej treścią.
Kryteria obowiązywania prawa:
behawiorystyczne – przyjmuje się w nim, że norma jest stosowana nie dlatego że obowiązuje ale dlatego, że jest stosowana – prawo zwyczajowe.
Aksjologiczne – obowiązują te normy, które oceniane są jakie dodatki pozytywne, te które karają nie obowiązują
Tetyczne (formalne) -normy obowiązujące uznaje się za normy wydawane przez prawy sposób i przez kompetentne organy sprawowania po ich właściwym ogłoszeniu ← POLSKI SYSTEM PRAWNY
06.11.2013
jak ktoś
popełni przestępstwo jeszcze na starej ustawie(która jest np.
łagodniejsza) to zostanie łagodniej potraktowany.
Przepisy prawa obowiązują bezterminowo. W szczególnych wypadkach ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną.
Klauzula derogacyjna-mogą być wyraźne i uchylać wyliczone akty normatywne (wiadomo od kiedy i do kiedy stosować jaką normę), mogą wskazywać kwestie uchylenia określonych aktów normatywnych stwierdzając że wejście nowych norm normatywnych tracą moc, w takich sytuacjach to określenie należy do organów określających. Najczęściej tak żeby nowa ustawa weszła z nowym rokiem kalendarzowym.
DESUETUDO – jest to nazwa zwyczajowa określająca zwyczaj negatywny zgodnie, z którym, przepis prawny nie obowiązuje, ponieważ nie jest stosowany, a w związku z tym nie jest również przestrzegany.
Kolizje obowiązywania normy prawnej – sytuacja gdy trzeba ustalić adresata, gdy dwie ustawy się nawzajem wykluczają. → reguły kolizyjne – oparte na kryteriach:
chronologiczności – oparte na zasadzie LEX POSTERIOR DEROGAT LEGI PRIORI akt późniejszy uchyla akt wcześniejszy
hierarchiczności – akt normatywny wyższego(ustawa) rzędu może uchylać akt niższego rzędu (rozporządzenie). LEX SUPERIOR DEROGAR LEGI INFERIORI
szczególności – LEX SPECIALIS DEROGAT LEGI GENERALI
Kolizje reguł kolizyjnych – mieszania się chronologiczności i hierarchiczności, obowiązuje norma zajmująca wyższe miejsce w hierarchii, ponieważ norma późniejsza niższego rzędu nie może uchylać normy wcześniejszej wyższego rzędu.
Kolizja zasady chronologiczności i szczególności – szczególny akt wcześniejszy uchyla moc obowiązującą późniejszych aktów ogólnym.
Trybunał jest sądem prawa nad prawem.
Źródła prawa – (zhierarchizowanie zbudowany system) sformalizowany akt władzy państwowej zawierającej przepisy prawa. Akt ten zawiera reguły postępowania ustanowione lub aprobowane przez organy państwa, których przestrzeganie jest zabezpieczone przymusem państwowym:
materialne – które stanowi wola państwa,
formalną – którą stanowi konkretny akt prawny zawierający reguły postępowania
Źródła poznania prawa – dostarczają informacje o prawie
Źródła powstawania prawa – przez które należy rozumieć postacie materialne i formalne. Odnosi się zarówno do kształtowania woli państwa a z drugiej konkretnego prawa.
Źródła prawa niższego rzędu nie mogą być sprzeczne z regulacjami wyższego rzędu. Nad zgodnością tego systemu czuwają nie tylko reguły kolizyjne ale również reguły konstytucyjne.
Źródła prawa pierwotnego – traktaty rzymskie
Źródła prawa wtórnego europejskiego – rozporządzenia na podstawie prawa pierwotnego, dyrektywy , zalecenia i opinie, stanowią wyznacznik w którym kierunku ma postąpić państwo.
System źródeł prawa – całokształt norm prawnych określonego państwa odpowiednio usystematyzowanych i zhierarchizowanych, uporządkowany według kryterium wspólności, odrębności i odmienności regulacji. Jest ukierunkowane jako przedmiotowe.
Kryterium przedmiotowe stosowane jest do określonego rodzaju regulowanych norm prawnych tyczących się funkcjonujących stosunków społecznych. Dzięki temu system ten może podzielić na gałęzie prawne, więc są nimi gałęzie o rożnej randze , które odnoszą się do określonej dziedziny stosunków społecznych (prawo cywilne, prawne, gałąź prawa administracyjnego). Dana gałąź to zbiór przepisów.
Unifikacja prawa – zmierza do ujednolicenia na terenie państwa na którym to obowiązuje.
Inkorporacja prawa – polega ona na zebraniu rozproszonych przepisów w jeden zbiór w ramach którego zostają one uszeregowane według przyjętych zasad. -urzędowy lub -prywatny.
Kodyfikacja – odnosi się do zebrania przepisów w jeden nowy akt normatywny nazywany kodeksem. Polega na kompleksowym uregulowania praw społecznych z pewnych ich dziedziny w drodze ustawowej. Dokonuje się tego według z góry określonej systematyki eliminując jednocześnie możliwość wystąpienia kolizji między normami. Te przepisy które do kodeksu nie weszły są eliminowane. Kodeks (grec. rozległa regulacja prawna)
Tekst jednolity - ustalany przez ustawodawcze, tylko on może scalić wiele aktów normatywnych w jeden akt, powstaje wówczas gdy dany akt prawny był wielokrotnie nowelizowany, a właściwy organ państwowy dojdzie do przekonania, że akt ten należy ujednolicić (stworzyć z wielu, jeden). Po publikacji zaczyna obowiązywać
Tekst ujednolicony – jeżeli jest ustalone nie przez organy do tego przeznaczone, nie obowiązuje.
Norma może mieć charakter abstrakcyjny
Wykładnia przepisów prawnych pojawia się gry dochodzi do wątpliwości rozumienia tych przepisów, z powodu języka (sformowania) – terminy niedookreślony, abstrakcyjne lub generalne. Również języka potocznego, budowy tekstów prawnych, zjawisk.
Dochodzi do starzenia się norm prawnych.
Wykładnia (nie może wytworzyć nowego prawa, ani być przeciwko przepisowi) – należy rozumieć jako interpretacje prawa, czyli zespół czynności zmierzających do ustalenia właściwej treści norm prawnych, wobec czego wykładnia stanowi pewien proces myślowy zmierzający do ustalenia rzeczywistego znaczenia intencji prawodawcy, zakresu treści , a także znaczenia użytych w niej sformowań
Dyrektywy interpretacyjne – są to wskazówki i zalecenia dotyczące sposobu ustalania i zakresu zwrotów języka prawnego. Nie mają one mocy prawnej, ponieważ nie pochodzą od prawodawcy i zostały wprowadzone przez naukę i praktykę prawniczą. Choć nie mają mocy prawnej są powszechnie akceptowane i stosowane.
dyrektywy pierwszego stopnia – określają w jaki sposób przepisy prawa powinny być interpretowane
dyrektywy drugiego stopnia – wskazują: jakimi dyrektywami pierwszego stopnia należy się posługiwać; w jakiej kolejności należy się nim posługiwać; wybiera się jedno rozumienie jednego znaczenia (najważniejszego) określonego w normie, żeby wiedzieć jak należy go interpretować.
Rodzaje wykładni prawa:
wykładnia językowa określana jako logiczna, gramatyczna, słowna lub werbalna, polega na tym aby ustalić znaczenie wyrażeń tekstu prawnego ze względu na język, którym zostały sformowane przy pomocy reguł znaczeniowych , stylistycznych, składniowych i logicznych. (znalezienie hipotezy)
Wykładnia pozajęzykowa (gdy nie znajdziemy odpowiedzi w językowej) – jeżeli są ustalone zwroty określone w słowniczkach, to nie należy interpretować ich inaczej niż podane, nie należy używać języka potocznego, tak samo brzmiącym zwrotom językowy nie należy dawać innego określenia niż to co dal ustawodawca, do ustawy nie można dodawać żadnych innych regulacji bo może się wiązać z nadinterpretacja(tzw. Interpretacje rozszerzające).
Wykładnia celowościowa (teleologiczna) – szukamy celu dla którego norma została ustanowiona. Szuka się racjonalizmu, czy ustawodawca ustanowił to racjonalnie. Można szukać w preambule (wstęp do ustawy) lub uzasadnieniu do ustawy (po co i co a na celu i czy jest zgodna z UE) ostatnia deska ratunku przy sporach.
Wykładnia funkcjonalna – polega na wskazaniu różnych skutków zastosowania określonego przepisu, tych pozytywnych i negatywnych. Pod uwagę bierzemy oceny normy przepisu.
Wykładnia systemowa – odnosi się do wyszukania właściwego miejsca (najczęściej innego niż ustawodawca ustalił do tego przepisu) mówi co gdzie, kiedy się stało, trzeba udowodnić.
Wykładnia historyczna – ma za zadanie stwierdzenie jak zmieniała się norma na przestrzeni historii norm ustawodawczych by ustalić w którym kierunku ustawodawca zmierzał, ustalenia warunków kogo maja chronić. Sprawdzamy pierwotny akt, później kolejna zmianę itd., by ustalić właściwe brzmienie.
Wykładnia adekwatna, czyli przepis pokrywa się z częścią normy
W. rozszerzająca, szersze rozumienie normy prawnej, niż ta która jest wyartykułowana w ustawie, W. zawężająca – ?
rezultat procesu wykładniczego, ustala się rzeczywiste brzmienie norm.
Moc wiążąca wykładnie – to wykorzystywanie ustaleń wykładniczych (odnoszące się do części normy prawnej) przez zastosowanie organów, organy te związane są mocą tej interpretacji (nie mogą mówić, sorry pomyliłem się). Kryterium można stosować jako
Wykładnia powszechnie obowiązujące – dokonano przez organy przeznaczone(np. trybunał konstytucyjny, ogłasza wszem i wobec; parlament).
-wykładnia autentyczna
-wykładnia legalna – stosuje organ dokładnie do tego upoważniony
Wykładnia o ograniczonej mocy wiążącej – dotyczy tylko niektórych podmiotów, dokonują tego organy stosujące prawa, sądy i organy rządowe i administracyjne. Najczęściej stosowana wykładnia praktyczna, przy rozstrzyganiu konkretnych spraw.
-wykładnie pierwszoinstancyjne (sądy rejonowe, policja)
-wykładnia dokonywana przez organy wykonawcze
-wykładnia dokonywana przez sąd najwyższy -odnosząca się do stosowania prawa, właściwe rozumienie przepisu, sąd najwyższy daje najprawdziwszą interpretacje przepisu i sąd rejonowy i odwoławczy musi się do tego dostosować.
wykładnie niemającej w ogóle mocy wiążącej
* ciąg dalszy *
13.11.2013
Prawo w pojęciu gałęzi obejmuje zespół norm regulujących stosunki społeczne z określonej dziedziny tych stosunków. Stanowią pewien proces regulacji, tworzy pewna spójną całość, więc funkcjonują normy prawa materialnego i proceduralnego, na które bezpośrednie działanie maja normy konstytucyjne. W Polsce: gałąź prawa konstytucyjnego, administracyjnego, cywilnego, karnego, finansowego, rodzinnego i opiekuńczego, pracy, celnego, handlowego.
Wymiar sprawiedliwości – reguluje funkcjonowanie organów sprawujących sprawiedliwość (sądy)
Sędzia w procesie orzekania jest niezawisły (nie podlega nikomu). Nie podlegają karaniu, nie mogą być skazane. By go skazać trzeba wycofać mu immunitet. Sędziowie są powoływani przez prezydenta (w belwederze)
Instancyjność postępowania – orzeczenie sadu pierwszej instancji może ulec odwołaniu, orzeczenie sadu najwyższej instancji jest już ostateczne. Sąd najwyższy może dostać kasacje, może się zastanowić czy jest godna rozważenia.
Wymiar sprawiedliwości:
prokuratura (jest to oddzielny organ) powołani są do strzeżenia praworządności oraz ścigania przestępstw
adwokatura, której zadaniem jest udzielanie obrony prawnej w postępowaniu sądowym, jak i przed innymi organami. Radca prawny udziela obrony podmiotom gospodarczym.
Notariusze, pomoc w aktach notarialnych, poświadczenia podpisu w przechodzeniu w posiadanie z podmiotu na podmiot.
Komornicy sądowi (ściągalność grzywny itd. innych kar finansowych) i administracyjni (ściągają podatki).
Służba więzienna ma za zadanie wyegzekwowanie wyroków sądów cywilnych, bądź karnych
Prawo administracyjne:
część ogólna
część szczególna
kończy się wydaniem decyzji. Decyzja musi spełniać określone elementy, aby dostać zgodność postępowania z prawem. Zasada praworządności (podmiot decydujący może działać tylko pod wpływem norm prawnych). Zasada uwzględniania z urzędu interesu państwowego i społecznego.
Z urzędu (prokuratura, sama wszczyna tak jak policja, czy urząd skarbowy by ustalić czy podejrzenia są prawdziwe).
Gdy urzędnik się waha czy tak czy nie to zawsze powie nie, by nie ponieść konsekwencji.
Zasada prawdy obiektywnej – zasada zobowiązuje do wszechstronnego zbadania sprawy w celu ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego.
Zasada czynnego udziału postępowania – czynnego udziału w postępowaniu podmiotu występującego, wnioskodawcy. Organ informuje, że postępowanie zostało zakończone i strona ma prawo zapoznać się i odwołać.
Zasada udzielania pomocy prawnej – obowiązek ciążący na organie na udzielenie pomocy prawnej wnioskodawcy.
Zasada szybkości postępowania – postępowanie powinno być szybkie ale wnikliwe, posługując się specjalnymi środkami. Wydanie do 30dni od wysłania podania.
Zasada pisemności – pisma powinny być przechowywane 50lat, dane itd
Zasada trwałości decyzji ostatecznych – zasada odnosi się do decyzji, które stały się prawomocne, w związku z tym są one niewzruszalne. Jeżeli decyzja jest niezgodna z prawem, może zostać unieważniona.
Decyzja administracyjna – powinna wskazywać na organ, który decyzję wydał, po prawej miejscowość i data, ew. nazwa rozstrzygnięcia w jakiej sprawie i numer. Podstawa prawna (na podstawie artykułu bla bla), podane rozstrzygnięcie (orzekam), uznanie lub odrzucenie, uzasadnienie w charakterze faktycznym i prawnym. Pouczenie(komu w jakim terminie należy odwołać się). Decyzja na odwołanie 14 dni, postanowienie 7 dni. Termin liczymy od dnia następnego.
Postępowanie egzekucyjne – celem postępowania administracyjnego jest doprowadzenie do wykonania pod przymusem nałożonego na podmiot obowiązku, organem uprawnionym do egzekwowania owego obowiązku jest organ egzekucyjny funkcjonujący w oparcie o ustawę o postępowaniu egzekucyjnym administracji. Egzekucja administracyjna może być pieniężna jak i niepieniężna. Jest to zespół czynności prawa egzekucyjnego można określić jako: zobowiązanego oraz innych uczestników postępowania podjętych w celu ostatecznego urzeczywistnienia normy prawa administracyjnego materialnego.
Organ egzekucyjny przy wypełnianiu swojego obowiązku może stosować środki przymusu w stosunku do podmiotu zobowiązanego, środki te również mogą być stosowane do podmiotu niezobowiązanego, który utrudnia lub uniemożliwia przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Podatki, opłaty i należności lokalne
Grzywny i kary pieniężne
Należności pieniężne(podatek od nieruchomości)
Wpłaty na rzecz funduszy celowych(dotacje celowe na oświaty)
Zwroty
Przebieg postępowania egzekucyjnego :
-wniosek wierzyciela z klauzulą wykonawczą
-badanie zasadności przeprowadzenia egzekucji
organ egzekucyjny który wydaje (naczelnik urzędu skarbowego, wojewoda, wójt, burmistrz, starosta, wierzyciel zobowiązany
postępowanie egzekucyjne administracji lepsze, tańsze
20.11.2013
Prawo karne. Jedna z najstarszych dziedzin.
Prawo karne – przepisy wskazują czyny uznane niebezpieczne dla społeczeństwa oraz sankcje karne jakie grożą ich sprawcą w razie popełnienia takich czynów.
przestępstwo to czyn zagrożony karą przez ustawę obowiązującą w czasie jego pełnienia
Jeżeli sąd nie orzekł o winie, nie mamy prawa napisać że ktoś jest winny, bo ta osoba może podać nas do sądu.
Celem prawa karnego jest zwalczanie przestępczości – funkcja represyjna
Prawo karne ma za zadanie odstraszanie potencjalnych sprawców – funkcja prewencyjna
Prewencja ogólna – ma za zadanie odstraszać
Prewencja indywidualna – dotyczy zapobiegania przestępstw
1997r. - obecny kodeks karny
Przestępstwa dzieli się na 2 kategorie:
zbrodnie, to czyn zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata, włącznie z dożywociem, można wyprowadzić skazanego w kajdankach
występki, kara wolności do 3 lat
wykroczenia, pozbawienie wolności do 3 miesięcy
Namawianie do przestępstwa jest tak samo karalne jak jego popełnienie.
Kara dla osób powyżej 17roku życia.
Kontratywy – jedną z nich jest obrona konieczna (sprawca popełnia przestępstwo ale w ochronie własnego życia)
Kary:
najłagodniejsza to grzywna do 5tys zł.
Ograniczenie wolności (dozór) cotygodniowe stawianie się w komendzie w celach odnotowania.
Pozbawienie wolności.
Środki karne:
Pozbawienie praw publicznych
zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności społecznej. Zakaz prowadzenia pojazdów.
Przypadek przedmiotu przestępstwa – musi być orzeczony przez sąd (np. samochód)
Obowiązek naprawienia szkody. Poszkodowany został okradziony, musi dostać zwrot.
Świadczenie pieniężne.
Wymiar kary:
tylko sąd
przedawnienia 3-30lat
Sądy mają 5 lat na zakończenie sprawy,10 lat zajmuje oczyszczenie (3 lata więzienia + 10lat =13lat)
Część szczególna:
przestępstwa przeciwko pokojowi ludzkości
przestępstwa wojenne
wywiad biały – analiza faktów legalnych
wywiad czarny – sprawdzanie 'brudów'
Katalogi:
przestępstwa przeciwko
obronności,
życiu i zdrowiu
bezpieczeństwu komunikacji
środowisku
wolności
wolności sumienia i wyznania
wolności seksualnej i obyczajności(opalanie topless)
rodzinie i opiece
czci (dobra osobiste, znieważenie itd.) i nietykalności cielesnej
prawom osób wykonującym prace zawodowe
działalności instytucji państwowych oraz samorządów terytorialnych
wymiarowi sprawiedliwości
porządkowi publicznemu
ochronie informacji (oprogramowanie w komputerze)
wiarygodności dokumentów (podrabianie, przerabianie dokumentów)
obrotowi gospodarczemu
pieniędzmi, papierami wartościowymi
pełnieniu służby wojskowej
złamaniu dyscypliny wojskowej
zasadami postępowania z podwładnymi
zasadą obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem wojskowym
zasady pełnienia służby
mieniu wojskowemu
Przepisy prawa postępowania karnego skierowane na uregulowanie działalności zmierzającej do realizacji prawa karnego materialnego, podstawowymi celami tego prawa jest:
a) to aby sprawca przestępstwa został wykryty i pociągnięty do odpowiedzialności karnej, a osoba niewinna nie poniosła odpowiedzialności w żadnej mierze.
b)trafne zastosowanie środków w przedziale prawa karnego, których stosowanie opiera się o ustalenia okoliczności i sprawców czynu
27.11.2013
Wydziały penitencjarne
Skazany może musieć odbyć prace społeczne (np. pan prezes musi grabić liście)
prawo łaski – przypisane prezydentowi. On może zdecydować, czy przestępca może być zwolniony z kary. Taki dokument idzie najpierw do sądu żeby wydał opinie o wydanie prawo łaski i wtedy prezydent w wyjątkowych sytuacjach może je zastosować.
Amnestia
Abolicja – darowanie kar grupie sprawców z racji popełniania przestępstw skarbowych (ukradł mleko za 2,90zł, siedział rok w więzieniu)
Postępowanie prawa karnego – kodeks postępowania w sprawach do wykroczenia, służy do realizacji norm prawa
Wykroczenia – materialne
obrazek w zeszycie *
Celem kodeksu wykroczeń jest aby sprawca przestępstwa lub wykroczenia został wykryty i żeby zastosowano karę przeciwko niemu, organy stosujące prawa (sąd) trafnie zastosował środki przewidziane w prawie karnym które zmierzały by do zapobiegania i zwalczania przestępczości z jednej strony ale również aby zapobiegały popełnianiu przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania zasad współżycia społecznego. Muszą być uwzględnione przy celach stosowania karnego prawnie chronione interesy pokrzywdzonego.
Zasady podstawowe procesu karnego :
(Scenariusz postępowania karnego)
zasada prawdy materialnej, tylko w prawie karnym, nie występuje w prawie cywilnym(prawda formalna). To dyrektywa w myśl której rozstrzygnięcia organów procesowych powinny być oparte na prawdziwych ustaleniach faktycznych
zasada swobodnej oceny dowodu, jest to dyrektywa(zalecenie) w myśl której organy procesowe oceniają dowody i wyciągają z nich wnioski, według swego wewnętrznego przekonania nieskrępowanego jakimiś regułami narzucanymi odgórnie, a jedynie ukształtowane pod wpływem wiedzy, doświadczenia życiowego i zasad prawidłowego rozumowania (logika prawnicza)
zasada obiektywizmu, to dyrektywa w myśl której organy procesowe powinny mieć bezstronny i obiektywny stosunek do sprawy i jej uczestników pozbawiony stronniczości uprzedzeń i osobistego nastawienia.
Zasada bezpośredniości to dyrektywa w myśl której organy procesowe powinny zetknąć się bezpośrednio ze środkami lub źródłami dowodowymi(osobowe – świadkowie, sprawcy zdarzeń i rzeczowe środki dowodowe) dowód musi być pierwotny (nie że ktoś słyszał od kogoś kto coś widział)
Zasada skargowości zasada w myśl której organ procesowy prowadzi postępowanie tylko na wniosek innego uprawnionego organu. Skarga z urzędu mandat. Skarga na wnioski
Zasada ścigania z urzędu w myśl której postępowanie może być z własnej inicjatywy organu kierowniczego
Zasada kontradyktoryjności to dyrektywa w myśl której proces jest prowadzony w formie sporu równoprawnych stron przed bezstronnym sędzią (arbitrem)
Zasada równouprawnienia stron jest to dyrektywa w myśl której przeciwstawne strony w procesie karnym mają równe uprawnienia procesowe
Zasada legalizmu jest to dyrektywa w myśl której organy procesowe zobowiązane są do wszczęcia i prowadzenia ścigania prawnego każdego przestępstwa jeżeli ściganie to jest prawnie dopuszczalne i zgodne z zasadą
Zasada domniemania niewinności (zasada legalizmu podlega tej zasadzie) nie można nikogo oskarżać dopóki sąd nie wyda wyroku pełnomocnego (pisać artykuł „Winna!”)
Zasada ciężaru dowodu jest to dyrektywa w myśl której autor twierdzenia jest zobowiązany je udowodnić pod rygorem uznania jej za nieudowodnioną
Zasada prawa do obrony jest to dyrektywa w myśl której oskarżony może bronić swoich interesów osobiście przy użyciu każdych środków prawnie dopuszczanych bądź też korzystając z wybranego lub ustanowionego dla niego obrońcy
Zasada jedności postępowania karnego, jest to dyrektywa w myśl której proces musi być jawny i co do zasady jest wyjaśnienie jawności może nastąpić tylko ze względu na ważny interes społeczny(zachowanie intymności) lub ważny interes państwa
Zasada koncentracji materiały dowodowego, to dyrektywa w myśl której postępowanie karne powinno stanowić pozbawione zbędnych przerw i zahamowań, zwarty tok czynności procesowych i zdarzeń procesowych prowadzących do wyczerpującego wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy i zebrania pełnego materiału dowodowego umożliwiającego zastosowanie norm prawa karnego materialnego
Zasada ustności
Zasada udziały czynnika społecznego, ławnicy nie przychodzą na rozprawy.
Uczestnicy postępowania karnego:
sąd – organ procesowy i rozstrzygający, jak również kontrolny
ławnicy
strony oskarżenia sądowego – oskarżyciel publiczny(prokurator, straż leśna, policja, organy skarbowe, inspekcja handlowa, straż graniczna), prywatny i oskarżony(ktróej stroną postępowania sądowego i przeciwko której wpłynął do sądu akt oskarżenia, postępowanie przeciwko..)
pochód cywilny
podejrzany i pokrzywdzony (osoba fizyczna lub osoba prawna, której dobro prawne zostało zagrożone przez przestępstwo lub bezpośrednio naruszone, a także instytucja rządowa, samorządowe, społeczne, stowarzyszenie, organy kontroli skarbowej itd.)
obrońca, osoba niezależna w ustalaniu linii obrony, może nawet działać wbrew woli oskarżonego, w jednym procesie nie może bronić więcej niż jednego.
Pełnomocnik, przedstawiciel procesowy z pomocy którego może korzystać tylko i wyłącznie strona z wyłączeniem oskarżonego, może też pojawić się przedstawiciel społeczny, osoba zgłoszona przez organizacje społeczną, jeżeli zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego lub ważnego interesu indywidualnego objętego zadaniami stanowionego tej organizacji które mogą stanowić prawa ochrony tego obywatela
Postępowanie karne, etapy:
zawiadomienie o przestępstwie
postępowanie wstępne, wyjaśniające (do ok. tygodnia)
postępowanie przygotowawcze(gospodarzem – policja, prokurator)
Śledztwo prowadzi się w sprawach, które należą do rozpoznania przez sądy okręgowe (zbrodnie), bądź występki wówczas kiedy podejrzanymi są funkcjonariusze publiczni (sędziowie, prokuratorzy)
dochodzenia – dotyczą do przestępstw należące do właściwości sądu rejonowego, których zagrożeniem kary pozbawienia wolności nie przekracza 5lat, a wartość nie wykracza 100tys. zł
04.12.2013
Postępowanie przygotowawcze:
Głównie prokurator lub służby policji
a) post. w sprawie...
b)przeciwko osobie...
Często w postępowaniu przygotowawczym wykonuje się tymczasowe aresztowanie (w stosunku do podejrzanych jeśli istnieje możliwość, że podejrzany będzie namawiał świadków do zmiany zeznań itd.
Cele postępowania:
ustalenie czy został popełniony czyn bezprawny i czy sprawował zagrożenie
wykrycie i w razie potrzeby ujęcie przestępcy (na 48h do więzienia)
Policja ma prawo zatrzymać każdego na 48h do aresztu z powodu braku tożsamości czy niemożliwości uzasadnienia miejsca zamieszkania
znalezienie danych dotyczących sprawy
organy ścigania mają obowiązek wyjaśnienia okoliczności sprawy, a więc przede wszystkim ustalenia danych informacji o ofierze i ew. wyznaniu szkody jaką sprawca zrobił
zebranie, zabezpieczenie i utrwalenie dowodów dla sądu tak aby rozstrzygnięcie nastąpiło na szybki etapie rozprawy
wyjaśnienie okoliczności które sprzyjały popełnieniu przestępstwa
Postępowanie przed sądem pierwszej instancji:
badanie zasadności aktu oskarżenia (dokonuje sąd, jeżeli ma wątpliwości ma prawo w terminie 7dni zwrócić dowód w celu rozpatrzenia jeszcze raz)
rozprawa ma charakter jawny
rozprawa ma charakter ustny (przesłuchania świadków, oskarżonych itd.)
sądy pierwszej instancji – jednoosobowy, sąd apelacyjny – 3 sędziów
jak się przyznamy do winy i wyrazimy skruchę to sąd bierze to pod uwagę i może zastosować tylko karę grzywny i wtedy nie jesteśmy zbrodniarzami
7 dni na odwołanie od wydania wyroku. Zaskarżenie wnosi się na piśmie, można je cofnąć, pozostawia się je wówczas bez rozpoznania
dwa tygodnie na złożenie apelacji
Postępowanie uproszczone:
dotyczy czynów o niższej randze i prowadzone są w formie dochodzeń
Postępowanie nakazowe:
gdy przeprowadzenie rozprawy nie będzie konieczne (odbędzie się na posiedzeniu)
Postępowanie przyspieszone:
mogą być skazywane osoby które zostały ujęte jako sprawcy na gorącym uczynku
(sąd musi z urzędu udzielić obrońce, bo nie ma czasu na wybór obrońcy)
Nadzwyczajnymi środkami w postępowaniu karnym jest kasacja i wznowienie postępowania.
Kasacja odnosi się wyłącznie ze względu na uchybienia, stwierdzone przez wnoszącego kasację po wydaniu prawomocnego wyroku sądu prawomocnego. Nie wstrzymuje wykonania wyroku, kasacji nie może sporządzić każdy jeden, tylko przez radce prawnego albo adwokata. 7dni na wniesienie uzasadnienia, 30dni na wniesienie kasacji.
Postępowanie tylko w szczególnych wypadkach i wówczas kiedy wystąpiły zdarzenia zaistniały później niż wyrok. Sprawa wraca do sądu pierwszej instancji.
Nie ma kasacji od kasacji.
Postępowanie wznowieniowe:
wznowić można jeżeli w związku z toczącym się postępowaniem dopuszczono się przestępstwa a istnieje uzasadnione podstawa że mogą mieć wpływ na treść orzeczenia (np. kiedy zmuszano świadków do składania fałszywych zeznań
po wydaniu orzeczenia wyszły na jaw nowe fakty lub dowody nie znane poprzednio sądowi a które miały wpływ na jego treść (np. że skazany pomimo że go skazano, nie popełnił przestępstwa) o odszkodowanie za niesłuszne skazanie można złożyć w ciągu 7dni
wznowić można gdy skazanego, skazano na surowszą karę niż powinien być skazany
sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne w sytuacji gdy sprawcą czynu jest kto inny
może nastąpić gdy Polska podpisze zobowiązanie międzynarodowe
Kodeks karny wykonawczy zajmuje się sposobami wykonywania kar orzeczonych przez sądy powszechnej szczególne:
część ogólna - zakres obowiązywania organu wykonawczego, wydanie prawa wyroków sądów powszechnych za wyjątkiem sądów międzynarodowych, wskazuje się kim jest skazany, na czym polega postępowanie wykonawcze (zalicza się też gmina – prace społeczne) kwestie zawarcia wskazania, uczestnictwo społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń, pomoc w społecznej readaptacji skazanych do zadań prawa wykonawczego należy wydawanie orzeczeń o postępowaniu prawnym (może być kara 7dni aresztu za obrazę sądu)
część szczególna – dotyczy kolejności wykonywania kary w zależności od ich rodzaju. W pierwszej kolejności wykonywane są kary grzywny, potem kary ograniczenia wolności i na końcu kary pozbawienia wolności. Są w 3 programy pozbawienia wolności: terapeutycznego oddziaływania, programowego oddziaływania i zwykłe. Zakłady karne: dla młodocianych, dla recydywistów (zaawansowani przestępcy), zakłady karne dla żołnierzy itd. Elementy wykonywania środków karnych – pozbawienia praw publicznych.
Prawo karne skarbowe:
Sprawcami przestępstw skarbowych mogą być osoby które ukończyły 17 rok życia i popełniły czyn zabroniony w momencie jego obowiązywania.
Gdy sami się zgłosimy że popełniliśmy przestępstwo i uiścimy zapłatę, możemy nie zostać ukarani (nie ma zapisu). Nie dotyczy sprawstwa kierowniczego.
Kary:
Kara grzywny w stawkach dziennych. Kara ograniczenia wolności. Kara pozbawienia wolności.
Dobrowolne oddanie się do odpowiedzialności (zawsze gdy chodzi obroty pieniężnego)
Ściągniecie równowartości. Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Podanie wyroku do publicznej wiadomości, pozbawienie praw publicznych, poddanie sprawcy próbie, warunkowe zwolnienie, zawieszenie, lub umorzenie.
Prawo karne skarbowe materialne. Celem jest takie utrzymywanie postępowania aby wyrównać uszczerbek skarbu państwa wywołany czynem zabronionym. Najprostszą formą karania jest mandat. Organy: urząd celny, strać graniczna, organy prawa skarbowego, urząd skarbowy, policja, inspektor kontroli skarbowych, centralne biuro antykorupcyjne - CBA.
* brak notatek z prawa pracy *
18.12.2013
Prawo pracy - regulowanie pracy w sposob odmienny od przewidzianego w przepisach kodeksu pracy uwzgledniajacy specyfike wykonywania określonego zawodu – pragmatyk służbowy.
Ustawy regulujące poza kodeksem np. do służby więziennej, wojskowej, pracowników przedszkola. Oprócz tego pojawiają się jako źródła prawa pracy układy zbiorowe i regulaminy pracy. Układy zbiorowe są to regulacje o charakterze normatywnym mające wpływ na treść umowy o pracę funkcjonują na mocy porozumienia między pracownikami i pracodawcami, układów nie zawiera się pomiędzy pracodawcami. Trzy układy: zakładowe, ponadzakładowe układy zbiorowe i zawodowe układy zbiorowe. Dotyczą jednej jednostki organizacyjnej choćby nie posiadającej osobowości prawnej składającej się z jednego lub wielu zakładów pracy. Ponadzakładowe układy zbiorowe obejmują więcej niż jeden zakład pracy i mogą być ustanawiane dla wszystkich zakładów pracy w danej miejscowości, województwie lub na terenie całego kraju.
Zawodowe układy zbiorowe obejmują swoim zakresem przedmiotowym osoby wykonujące pracę w okreslonym zawodzie, np. lekarze, prawnicy, nauczyciele szkolnictwa wyższego, farmaceuci. Co do zasady każdy pracownik objęty jest przynajmniej jednym układem zbiorowym. Układ zbiorowy posiada prawa i uprawnienia pracowników. Pracownik nie może nie być objęty żadnym układem. Może być objęty dwoma lub trzema, ale jakimś musi. Zawodowe i zakładowe są rejestrowane u wojewódzkiego inspektora pracy. Ponadzakładowy rejestrowany u ministra pracy i polityki społecznej (warszawa). W umowie o pracy powinien być podany rodzaj układu zawodowego. Układ zbiorowy musi być zarejestrowany i od rejestracji jest ważny.
Regulaminy pracy – wewnątrz zakładowe akta normatywne, które mają bezpośredni wpływ na prawa i obowiązki. Ustalane gdy jest powyżej 20 pracowników. Ich treść musi być konsultowana ze związkami zawodowymi.
104 artykuł
Reguluje zasady działania pracownika na terenie zakładu pracy przed i po godzinami pracy. Reguluje porządek w zakładzie pracy. Reguluje awans finansowy pracownika.
Regulamin musi być ogłoszony i obwieszczony pracownikowi.
Pracodawcą jest osoba fizyczna, jednostka organizacyjna lub osoba prawna gdy zatrudnia pracowników w rzeczowej umowie. Moze zatrudniac i przekazywac to innym podmiotom. Pracownik jest to podmiot, który wykonuje prace w sposób efektywny w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę. Musi mieć zdolność prawną która zdobywa się w momencie urodzenia. Musi mieć zdolnośc do skutecznego zawierania umów. Zdolność prawną osiąga się z wiekiem 18lat. Może być ograniczona.
Umowy o prace :
umowa na okres próbny – do 3 miesięcy. Jak w ciąży to przedłużone na 9msc. I na okres poporodowy, 2tyg.
Umowa na czas określony – terminowa, zawierana do 6msc. Nie ma okresu wypowiedzenia, chyba że strony w treści umowy podały że zgadzają się na wcześniejsze rozwiązania umowy umówiły się ze są to dwa tygodnie.
Umowa na czas wykonywania określania czasu pracy pomijana, umowa terminowa wykonywana dla określanego rodzaju czynności.
Umowa na zastępstwo zawierana celem zastępowania osoby, która nie może być, a celem jest wykonywania pracy w jej zastępstwie. W treści takie umowy musi znaleźć się informacja imienia i nazwiska, kogo zastępuje. Trwa ona tak długo jak długo trwa absencja osoby zastępowanej. Rozwiązanie jej następuje z trzydniowym okresem wypowiedzenia (trzy dni robocze).
Spółdzielcza umowa o pracę, reguluje zawieranie pracy z pracownikami spółdzielni w oparciu o prawo spółdzielcze. Zwykła nie wymaga dla możliwości jej zawarcia stosunku członkostwa ze spółdzielnią. Kwalifikowana – wymaga aby najpierw zawrzeć stosunek ze spółdzielnią. Terminowa lub bezterminowa.
Umowa o powołanie – umowa mieszana. Administracyjno-prawna, bowiem sam akt powołania ma charakter administracyjny a po powołaniu umowa nabiera kształtu na czas nieokreślony.
Umowa o pracę na podstawie mianowania jest umową kwalifikowaną w stosunku do pracy na czas nieokreślony wiąże się z pewnego rodzaju utrudnieniem, z jednej strony jej rozwiązania a z drugiej strony z istnieniem szeregu przywilejów obowiązków z nią związanych. Należy się wyższa odprawa. Pracownicy mianowani nie mają prawa do czasu pracy.
Umowa o telepracę poza siedzibą pracodawcy (we własnym mieszkaniu, jakieś miejsca wynajęte przez pracodawcę). Czasowy lub trwały.
Umowa na czas nieokreślony
Umowa menedżerska
umowa zlecenia umowa o dzieło – nie są umowami o prace. Nie mogą mieć charakteru takie jak umowa o prace, jeżeli tak jest to są one nieważne z mocy prawa. Nie mogą być stosowane.
Artykuł 734.
umowa starannego działania, zleceniobiorca wykonuje czynności jej powierzone w taki sposób w jaki najlepiej potrafi wykonać. Ta ocena ma charakter subiektywny. Wobec czego zleceniobiorca nie może ustalić kryteriów jakościowych jej wykonywania, co najwyżej może określić czas w którym te czynności mają być wykonane. Umowa zlecenia nie uprawnia zleceniobiorcy do jakichkolwiek przywilejów pracowniczych. W świetle prawnym jest on podmiotem zewnętrznym. Musi być na piśmie, nie może być ustna. Umowa o dzieło może być ustna, pisemna lub konkludentna (z okoliczności).