Podział grup na egzaminy z dydaktyki specjalnej i diagnostyki w pedagogice specjalnej
Dydaktyka specjalna: aula C, 04.02.2014
- I grupa, godz. 16.15: logopedia, terapia pedagogiczna, surdo, oligo (ERI)
- II grupa, godz. 17.00: II PSE1, II PSE2, II PRE1, II WWR, II PRE2, ERI, TYFLO
Diagnostyka w ped. spec.: aula C, 07.02.2014
- I grupa, godz. 11.00
- II grupa, godz. 11.45
Techniki projekcyjne w diagnozie pedagogicznej
Obszary zastosowania metod projekcyjnych
w pedagogice - uzupełniająco do zbierania danych dotyczących środowisk rodzinnego i szkolnego
w psychologii - szerokie zastosowanie do badania:
- osobowości i jej zaburzeń
- relacji międzyludzkich i zaburzeń w tych relacjach
Założenia metod projekcyjnych
Podstawy teoretyczne motod projekcyjnych
- metody projekcyjne
^ psychoanaliza
^ psychologia postaci
^ teorie percepcji
^ teoria pola
Termin PROJEKCJA
- w szerokim znaczeniu - zjawisko rzutowania własnych uczuć, postaw, poglądów - uzewnętrznienie cech, procesów, stanów
- w wąskim rozumieniu - mechanizm obronny mający znaczenie w przystosowaniu jednostki do otoczenia, o znaczeniu negatywnym przy jego nadużywaniu
Założenia teoretyczne metod projekcyjnych
- techniki obserwacji - techniki wywiadu
//// (sytuacja) \\ \\
((((- techniki projekcyjne))))
\\ \\ (rodzinna) ////
- skale szacunkowe - metody kwestionariuszowe
Człowiek poznaje, postrzega, zapamiętuje, myśli, ustosunkowuje się do otoczenia przez pryzmat swojej osobowości.
- bodźce muszą być wieloznaczne
- reakcja osoby badanej odzwierciedla jej stan psychiczny
- reakcje są zgodne z motywacją, percepcją, emocjami, ideami i postawą osoby badanej, przy czym jednostka badana identyfikuje się z nimi
Szczególna przydatność metod projekcyjnych
do badania dzieci ze względu na to, że te mniej kontrolują się w procesie badania
Rodzaje projekcji
- projekcja w ujęciu klasycznym - charakter obronny
- projekcja atrybutywna
- projekcja autystyczna
- projekcja zracjonalizowana
Projekcja w ujęciu klasycznym
Jednostka będąc w sytuacji zagrożenia zewnętrznego nie przyznaje się do jakiejś swojej cechy a następnie przypisuje ją światu zewnętrznemu. np. to nie ja jestem zły, to inni są źli!
Projekcja atrybutywna
Przypisywanie własnych motywacji, uczuć, zachowań innym ludziom. Psychiczne cechy osoby badanej uzewnętrzniają się przez przypisywanie ich innym jednostkom.
Projekcja autystyczna
Modyfikowanie wyobrażeń o spostrzeganych zjawiskach zgodnie z własnymi potrzebami. Gdy zmieniają się potrzeb zaczynamy dane zjawisko widzieć inaczej.
Projekcja zracjonalizowana
Zbliżona do projekcji klasycznej. Zawiera elementy logicznego wyjaśnienia nieuświadomionego własnego zachowania. np. postąpiłem w ten sposób, bo wszyscy tak robią.
Zasady stosowania technik projekcyjnych
- Techniki muszą być dostosowane do:
- wieku, płci
- możliwości, umiejętności
- poziomu słownictwa
- zainteresowań
- zdolności percepcyjnych
- Tworzenie życzliwej atmosfery badania:
- podejście do badania jak do gry, zabawy
- informowanie uczestników, że nie są stawiane oceny
- powstrzymywanie się od:
- uwag krytycznych
- natarczywego śledzenia wykonywania polecenia
- Zapewnienie właściwych warunków zewnętrznych
- Stworzenie odpowiedniego kontakru diagnostycznego
- Obecność badającej osoby
- Uwzględnienie w badaniu kontekstu sytuacyjnego
- Konfrontowanie wyników badań opartych na technikach projekcyjnych z rzeczywistymi sytuacjami rodzinnymi i szkolnymi
- Uzupełnienie materiału badawczego z wykorzystaniem innych technik
Klasyfikacja technik projekcyjnych
- techniki skojarzeniowe
- techniki konstrukcyjne
- techniki uzupełniania
- techniki wyboru lub uporządkowania
- techniki ekspresyjne
Techniki skojarzeniowe
zakładana jest natychmiastowość reakcji, umożliwia wgląd w głębsze warstwy psychiki
- nieuświadomione warstwy psychiki
testy: Test Rorchacha, Test Chmur Sterna, Test Skojarzeń słownych Rottera
Techniki konstrukcyjne
zadaniem badanego jest stworzenie, skonstruowanie czegoś, co przybiera formę zazwyczaj artystyczną
np. Obrazkowy Test Opowiadań
Techniki uzupełniania
materiał tekstowy ma charakter niekompletny, a zadaniem badanego jest uzupełnienie gpo w dowolny sposób.
np. techniki uzupełniania twierdzeń lub opowiadań
Techniki wyboru lub przyporządkowania
np. Test Porządkowania Obrazków
Techniki ekspresyjne
zabawy, rysowanie, malowanie, psychodrama, techniki odgrywania ról
Przykładowe techniki projekcyjne
- Test Wolnych Skojarzeń
- Film-Test
(wybór pokojów, dwa domki)
- Niedokończone Historyjki
- Bajki
- Test uzupełniania zdań / zdań niedokończonych
- Analiza Rysunków: test domu, drzewa i człowieka; test osoby na kartce; test drzewa; narysuj siebie w szkole/domu;
Rozwój rysunkowy
- bazgrota bezprzedmiotowa
- kontrola punktu początkowego - ok. 2 r.ż.
- kontrola punktu końcowego - ok. 3 r.ż.
- u sawantów te okresy nie występują - zdolność pojawia się nagle, bez przejścia przez etapy
(głowonóg -> (głowotułów z "najważniejszymi" elementami -> (schemat wzbogscony o akcydensy -> (kryzys twórczości ok. 11-12 r.ż.
(środek -> (dół -> (horyzont -> (perspektywa kulisowa, zasłanianie przedmiotów przez inne -> (perspektywa wielorzędowa -> (topografia dziecięca -> (trójwymiar -> (perspektywa zbieżna, zbieżność linii, plus gradient
psychometria tylko dla psychologów, dla pedagogów projekcyjna analiza wytworów.