Quiz 2

1. Wymień główne części komórki zwierzęcej i ogólnie opisz ich zadania.
2. Jak zbudowana jest tkanka nabłonkowa, jakie są jej rodzaje i gdzie występują?
3. Czym charakteryzuje się tkanka łączna i w jakich postaciach(formach) występuje ?
4. Jaka jest główna właściwość tkanki mięśniowej. W ilu postaciach oraz rodzajach jest u człowieka?
5. Wskazać najwyżej zorganizowaną tkankę ludzką, na co jest bardzo wrażliwa, jej główne ograniczenie i przybliżoną liczbę komórek po urodzeniu się człowieka?
6. Do czego służy układ krążenia, z jakich naczyń i narządów(u) jest zbudowany oraz jakie płyny(płynne tkanki) zawiera?


1. Błona komórkowa. Funkcje:
1) chronią komórki przed działaniem czynników fizycznych i chemicznych, a także przed wnikaniem obcych organizmów, w szczególności chorobotwórczych,

2) regulują transport wybranych substancji z i do komórki,

3) reagują na bodźce chemiczne, termiczne i mechaniczne,

4)pełnią także funkcje enzymatyczne, katalizując różne reakcje metaboliczne,

5)utrzymują równowagę między ciśnieniem osmotycznym wewnątrz i na zewnątrz komórki.

Jądro komórkowe - Funkcją jądra komórkowego jest przechowywanie i powielanie informacji genetycznej oraz kontrolowanie czynności komórki, poprzez regulowanie ekspresji genów.

Aparat Golgiego: Funkcje - Wewnątrz cystern zachodzą potranslacyjne modyfikacje białek oraz modyfikacje lipidów przeznaczonych do eksportu. Przekształcenia polegają przede wszystkim na modyfikacji reszt cukrowych glikoprotein i glikolipidów. Aparat Golgiego uczestniczy w wytwarzaniu błony komórkowej oraz umieszczaniu hydrolaz w endosomach. Zapewnia również odzyskiwanie składników błony komórkowej oderwanych od niej w wyniku endocytozy.

Mitochondrium - Funkcje - Najważniejszą rolą mitochondrium jest wytwarzanie ATP, znajdujące odzwierciedlenie w ilości białek błony wewnętrznej mitochondrium, które je przeprowadzają.

Rybosom – kompleks białek z kwasami nukleinowymi służący do produkcji białek w procesie translacji.

Retikulum endoplazmatyczne szorstkie - Funkcje:

1)synteza białek (szorstkie) i tłuszczów (gładkie),

2)uczestniczy w przemianach węglowodanów,

3)przeprowadza unieczynnianie toksyn i leków (szczególnie w komórkach wątroby),

4)pozwala na szybkie transporty wewnątrzkomórkowe (cytoplazma jest w nim rzadsza),

5)dzieli cytoplazmę komórki na przedziały (kompartmenty), co pozwala na przeprowadzenie.
w różnych przedziałach reakcji, które przeszkadzałyby sobie wzajemnie.

Błona komórkowa - Funkcje:
1)chronią komórki przed działaniem czynników fizycznych i chemicznych, a także przed wnikaniem obcych organizmów, w szczególności chorobotwórczych,

2)regulują transport wybranych substancji z i do komórki,

3)reagują na bodźce chemiczne, termiczne i mechaniczne,

4)pełnią także funkcje enzymatyczne, katalizując różne reakcje metaboliczne,

5)utrzymują równowagę między ciśnieniem osmotycznym wewnątrz i na zewnątrz komórki.

Jąderko – ultraelement jądra komórkowego odpowiedzialny za syntezę RNA, głównie rRNA.

Lizosom - W lizosomach odbywa się rozkład pochłoniętych na drodze endocytozy substancji i usuwanie obumarłych części cytoplazmy (trawienie wewnątrzkomórkowe).

Centriola - Centriole pełnią rolę w organizacji wrzeciona podziałowego i w przebiegu cytokinezy podczas podziałów komórkowych.


2 . Tkanka nabłonkowa składa się z komórek ściśle do siebie przylegających

i nie wytwarzających istoty międzykomórkowej. Tworzy ona warstwy, pokrywające

powierzchnie skóry, narządów wewnętrznych lub wyściełające ściany

jam ciała. Komórki nabłonka mają duże, pęcherzykowate jądra, niezbyt silnie

się barwiące. Zależnie od kształtów komórek odróżniamy nabłonek płaski,

sześcienny (kostkowy) i wałeczkowaty (cylindryczny). Kształty nabłonka

określamy według kształtów komórek warstwy powierzchniowej, nato.-

miast warstwa podstawowa składa się zawsze z komórek wałeczkowatych,

które rozmnażając się powodują przechodzenie komórek do warstw powierzchownych,

stąd starzejące się komórki ulegają złuszczeniu.

3. W przeciwieństwie do tkanki nabłonkowej tkanka łączna charakteryzuje się

wytwarzaniem istoty międzykomórkowej, w której przebiegają liczne włókna. Kształt komórek bywa bardzo różny i jest powiązany z istotą międzykomórkową.

Tkanka łączna występuje w kilku postaciach, a mianowicie:

1. Tkanka łączna właściwa:

a) wiotka,

b) zbita,

2. Tkanka łączna tłuszczowa,

3. Tkanka łączna chrzęstno-szklista,

4. Tkanka łączna włóknista,

5. Tkanka łączna sprężysta,

6. Tkanka łączna kostna.

Istnieje jeszcze kilka innych rodzajów rzadziej występujących.

Odmianą tkanki łącznej jest również krew, w której komórki są zawieszone

w płynnej istocie międzykomórkowej.

4.

Zasadniczą właściwością tkanki mięśniowej jest kurczliwość. Tkanka mięśniowa

występuje w dwóch postaciach. Bardziej pierwotna i prostsza w budowie

tkanka mięśniowa gładka składa się z wrzecionowatych komórek długości

kilkunastu do paruset mikrometrów i występuje w postaci błon w ścianach

przewodu pokarmowego, w drobnych rozgałęzieniach oskrzeli, w przewodach

gruczołów, w ścianach naczyń, w skórze i szeregu narządów wewnętrznych.
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana ma budowę znacznie bardziej

skomplikowaną. Jej nazwa pochodzi od jaśniejszych i ciemniejszych prążków

poprzecznych, widocznych pod mikroskopem przy oglądaniu włókna mięśniowego.

Włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane są tworami o wielu jądrach,

otoczonymi cienką błonką, zwaną sarkolemmą. Włókna te mają stosunkowo

duże wymiary - grubość ich wynosi 10-100 um, zaś długość od jednego

milimetra do kilkunastu centymetrów. Włókno jest wypełnione włókienkami

kurczliwymi - miofibrylami.
Odmienny rodzaj tkanki poprzecznie prążkowanej stanowi tkanka mięśniowa

serca. Włókna mięśniowe są również prążkowane, lecz tworzą odgałęzienia,

łączące się z sąsiednimi włóknami.

5. Tkanka nerwowa jest najwyżej zorganizowaną tkanką człowieka. Jest ona

szczególnie wrażliwa na brak tlenu, którego zużywa więcej od innych tkanek

i bez którego szybko ginie. Komórki nerwowe nie rozmnażają się po urodzeniu i człowiek przynosi na świat stały komplet tych komórek, których liczba wynosi ok. 30 miliardów.

6. Wszystkie komórki organizmu ludzkiego potrzebują niezbędnych do życia

materiałów, jak tlen, woda, związki organiczne i związki nieorganiczne. Jednocześnie

muszą one wydalać produkty przemiany materii, zbędne lub nawet

szkodliwe dla organizmu. Do zapewnienia tych warunków służy układ krążenia.

Należą do niego naczynia krwionośne, w których krąży krew, wprowadzana

w ruch przez silny narząd mięśniowy - serce, oraz naczynia chłonne,

odprowadzające płyny tkankowe drogą chłonki (limfy) do krwi. Krew dostarcza

komórkom tlen i pożywienie, jak również zabiera produkty przemiany

materii z tkanek i przekazuje je narządom wydalającym je z organizmu (płuca,

nerki, skóra). Krew, limfa i płyny tkankowe stanowią środowisko wewnętrzne

organizmu.

Krew (sanguiś) składa się z płynnego osocza i składników morfotycznych.

Osocze, zawierające około 92% wody, składa się z surowicy (serum) i fibrynogenu.

Do składników morfotycznych krwi

należą elementy komórkowe, jak krwinki czerwone i białe oraz płytki krwi.

Krwinki czerwone, erytrocyty zawierające barwnik zwany hemoglobiną. Hemoglobina tworzy nietrwałe połączenie z tlenem - oksyhemoglobinę czyli krwinki czerwone. Krwinki białe dzielą się na granulocyty, limfocyty i monocyty. Granulocyty mają duże płatowate jądra, a w protoplazmie ich znajdują się trzy rodzaje ziarnistości, które dają się wykryć barwnikami obojętnymi, kwaśnymi lub zasadowymi. Limfocyty są mniejsze od erytrocytów, mają duże kuliste jądra leżące bliżej obwodu komórki. Monocyty są największymi krwinkami białymi. Płytki krwi (trombocyty) są bardzo małymi komórkami jądrzastymi o średnicy

około 0,2 um.